تبیین وضعیت پیشران های تاب آوری در اجتماعات شهری مرزی مطالعه موردی: آبادان و خرمشهر

شهرهای مرزی به دلیل موقعیت خاص استراتژیکی و حاشیه ای، تفاوت های زیادی با دیگر نواحی هر کشور دارند. این شهرها در معرض انواع استرس و شوک های موجود و آتی وابسته به چالش های محیطی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و غیره قرار دارند. یکی از رویکردهای مهم در سطح جهانی برای پاسخ به این چالش ها، رویکرد افزایش تاب آوری جوامع است که راهبردی همه جانبه برای مدیریت چالش های محیطی و چالش های اجتماعی - اقتصادی محسوب می شود. بر اساس این رویکرد، در مطالعات تاب آوری شهری، اجتماعات شهری مرزی با توجه به قابلیتها و ظرفیتهای خود در جهت بازسازی ساختارهای اجتماعی - اقتصادی و نهادی، باید توانایی پاسخ گویی در برابر تکانه های موقت یا دائمی حاصل از هر نوع تهدیدی را داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف شناخت و تبیین پیشران های موثر بر تاب آوری در شهرهای مرزی آبادان و خرمشهر صورت گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش کاربردی - نظری و از حیث ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی می باشد. گردآوری داده ها و اطلاعات، به وسیله مطالعه منابع کتابخانه ای - اسنادی و برداشت های میدانی (مصاحبه و پرسش نامه) صورت گرفت.

تحلیل یافته ها با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل و نرم افزار میک مک انجام و تعداد (18) عامل، به عنوان پیشران های کلیدی موثر بر تاب آوری شهرهای مرزی آبادان و خرمشهر، استخراج گردید، با روشن شدن زوایا و تبیین جنبه های گوناگون هر یک از این پیشران ها و شناسایی خلاهای موجود، زمینه های دست یابی به اصول تاب آوری در شهرهای مرزی آبادان و خرمشهر فراهم می گردد.

گام برداشتن در مسیر اهداف و اصول تاب آوری شهری و دستیابی به وضعیت پایدار شهری در شهرهای مرزی آبادان و خرمشهر، مستلزم توجه به ظرفیت سازی، بازتوانی و توانمندسازی شهری در چارچوب پیشران های شناسایی شده می باشد.