تحلیل کاربرد واقعیت مجازی در گردشگری فرهنگی: یک رویکرد کتاب سنجی

یکی از مهم ترین کاربردهای فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری است و این صنعت، در تلقی کلاسیک نیازمند فضای حقیقی و جابجایی از مکانی به مکان دیگر است؛ اما با ظهور فناوری های نوین دیجیتالی و اطلاعاتی، اینترنت و فضای مجازی سهم قابل توجهی را از اوقات فراغت و برنامه ریزی های گردشگری به خود اختصاص داده است به نحوی که جدای از نقش مهمی که در تبلیغات و ارائه خدمات گردشگری دارد نوع جدیدی از گردشگری را به نام گردشگری مجازی شکل داده است. از این رو نیز، هدف این مقاله تحلیل کاربرد واقعیت مجازی در تحولات صنعت گردشگری به ویژه گردشگری فرهنگی: یک رویکرد کتاب سنجی است. بدین منظور، داده های 109پژوهش انجام شده در سال های 1997 تا 2023 پس از اعمال محدودیت ها برای تحلیل و مصورسازی از پایگاه داده اسکوپوس بازیابی شدند. داده های توصیفی نشان دادند که روند کمی مقالات از سال 1997 تا سال 2018 روند صعودی داشته و در سال 2019 به بالاترین میزان خود رسیده است. اما در سال 2021، این روند با افت مواجه شده، اما بعد از سال 2021 تا سال 2023 دوباره صعود کرده است. علاوه بر این پراستنادترین مقالات، مجلات، نویسندگان، دانشگاه ها و کشورها نیز معرفی شدند. دو تحلیل مصورسازی با استفاده از نرم افزار VOSviewer انجام شد: تحلیل هم تالیفی و تحلیل هم آیندی واژگان. یافته های تحلیل هم تالیفی نشان داد که چین بیشترین همکاری را با دیگر کشورها داشته است. تحلیل هم آیندی واژگان نیز پرکاربردترین واژگان و روندهای پژوهشی در این زمینه را نشان داد. در نتیجه، گردشگری فرهنگی، واقعیت مجازی، میراث فرهنگی، واقعیت افزوده، موزه مجازی، اصالت، نوآوری، مدیریت دانش، گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات جزء پرکاربردترین واژگان در سال های گذشته بوده اند.