بررسی ارتباط بین انگیزه های فرزندآوری و ترجیحات باروری زوجین مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهرستان ارومیه در سال 1402

تغییرات جمعیتی درنتیجه کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی از موضوعات مهم جهان و بالاخص ایران است. انگیزه فرزند آوری و ترجیحات باروری دو پیش بینی کننده قوی رفتار باروری در زوجین می باشند؛ انگیزه فرزندآوری موضوع پیچیده ای است که دارای ریشه های فرهنگی، رفتاری و اعتقادی بوده و در بستر انتقال جمعیتی و توسعه اقتصادی و اجتماعی تغییر می یابد. ترجیحات باروری ارتباط مستقیمی با میل به فرزندآوری داشته و مبین احساسات و آرزوهای هیجانی زوجین است. مطالعه حاضر باهدف تعیین ارتباط بین انگیزه های فرزندآوری و ترجیحات باروری زوجین مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر ارومیه در سال 1402 انجام شد.

این پژوهش توصیفی از نوع مقطعی- همبستگی است که بر روی 223 زوج مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهرستان ارومیه انجام شد. روش نمونه گیری چندمرحله ای بوده و ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه انگیزه فرزندآوری میلر (1995) و پرسشنامه ترجیحات باروری میلر (1995) بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 و آزمون های آماری انجام شد.

نتایج به طورکلی نشان داد، بین انگیزه های مثبت فرزندآوری در زنان و مردان تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت (05/0p). همچنین یافته ها نشان داد، با افزایش انگیزه های مثبت فرزندآوری، تمایل به فرزندآوری به ویژه با جنسیت دلخواه دختر در بین مردان افزایش می یابد (02/0=p) و درنتیجه فاصله زمانی ازدواج تا اولین باروری زوجین نیز کم می شود (001/0>p). و برعکس با افزایش این انگیزه های منفی فرزندآوری علاوه بر افزایش فاصله زمانی ازدواج تا اولین بارداری، تعداد دلخواه فرزند نیز کاهش می یابد (002/0=p). بااین حال در زنان تحت این مطالعه، درصورتی که تمایل به دختر بودن فرزند وجود داشته باشد، انگیزه های منفی آنان نیز کمتر می شود (001/0>p). این یافته در مورد مردان نیز صدق می کند و آن ها نیز با افزایش تمایلشان به پسر بودن فرزند، انگیزه های منفی کمتری از خود نشان دادند (04/0=p).

بین ترجیحات باروری و انگیزه های مثبت برای فرزندآوری ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد، یعنی با افزایش این انگیزه ها میل افراد برای فرزندآوری افزایش می یابد. لذا سیاست گذاری های مبنی بر ایجاد انگیزه های مثبت فرزندآوری می تواند تاثیر بسزایی در افزایش نرخ باروری کشور رقم زند.