اثر پول الکترونیک و ابزارهای نوین پرداخت بر متغیرهای جمع پولی و نقش بانک ها در تورم و نقدینگی
سیاست گذاران اقتصادی همواره برای دستیابی به اهداف اقتصادی موردنظر خود از سیاست های پولی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد اقتصادی بهره می برند. از طرفی، ظهور ابزارهای نوین پولی و گسترش استفاده از پول و سیستم های پرداخت الکترونیکی می تواند با تاثیر بر عرضه پول، ذخایر بانک ها، پایه پولی، سرعت گردش نقدینگی و ضریب فزاینده پولی، اثرگذاری سیاست های پولی بر متغیرهای اقتصادی نظیر تورم و رشد اقتصادی را تحت شعاع قرار دهد که در این بین، بانک ها نیز با نقشی که در توسعه و گسترش ابزارهای نوین پرداخت دارند، می توانند سیاست ها و متغیرهای کلان اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهند؛ بنابراین، در این مطالعه به بررسی چگونگی تاثیر پول الکترونیک و ابزارهای نوین پرداخت بر متغیرهای جمع پولی با در نظر گرفتن نقش واسط بانک ها، پرداخته شده است.
در این پژوهش، برای بررسی موضوع موردنظر از روش داده های تابلویی، معادلات هم زمان، الگوی خود رگرسیون برداری و داده های سال های 1370 تا 1398 استفاده شده است.
بر اساس نتایج حاصله، گسترش پول الکترونیک و ابزارهای پرداخت، منجر به افزایش نقدینگی و تورم می گردد. بانک ها نیز از طریق کنترل میزان ابزارهای پرداخت و ابداعات در آن ها، نقش بسزایی در این متغیرها دارند. از طرفی، گسترش پول الکترونیک سبب می شود که دستیابی به آثار هدف گذاری شده از طریق سیاست پولی نرخ ارز و نرخ ذخیره قانونی با تغییرات کمتری در این نرخ ها حاصل گردد و لیکن برای رسیدن به اهداف سیاست پولی اعمال شده از طریق نرخ سود علی الحساب، باید تغییرات بیشتری در نرخ های مذکور لحاظ نمود.
برونداد این پژوهش، ارایه راهکار جهت اعمال سیاست بهینه پولی با توجه به گسترش روزافزون استفاده از ابزار های نوین پرداخت بوده و می تواند سیاست گذاران پولی را در اعمال سیاست های کارا، یاری رساند.
-
اثر شوکهای خارجی بر تورم در رژیم های ارزی اقتصاد ایران با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی
مرتضی تهامی پور*، رویا عاطفی منش، حسین صمصامی، انوشیروان تقی پور
نشریه تحلیل های اقتصادی توسعه ایران، بهار و تابستان 1403 -
بررسی خلق پول از هیچ در نظام بانکی ایران
، عطیه دوبرادران*
نشریه پژوهش های برنامه و توسعه، بهار 1403