تعدد زوجات در اسلام: دلایل، فواید و مفاسد

تعدد زوجات یکی از احکام اسلام و نیز سنت رایج در میان مسلمانان بوده است؛ این قاعده را برخی از مسلمانان به چالش کشیده شده اند و امروز یکی از دستاویزهایی است که مخالفان با آن به اسلام حمله می کنند. هدف این پژوهش بررسی مزایا و معایب تعدد زوجات و بررسی دلایل موافقان و مخالفان آن به صورت تحلیلی و قیاسی است.
دلایل تایید جواز تعدد زوجات، نص قرآن کریم، سنت، سیره و سنت مسلمانان است. علت مخالفان تعدد زوجات، ناسازگاری با فطرت انسان، رعایت نکردن عدالت از سوی مردان، قوانین ظالمانه و مردانه، عامل هوسبازی مردان و سنت پیامبر و امام علی در زمان حیات حضرت خدیجه و فاطمه است. اگر احکام را تابع مصالح و مفاسد بدانیم، چنانکه بسیاری از فقهای شیعه معتقدند، می توان حکم تعدد زوجات را تابع زمان و مکان دانست. اگر مصلحت آن بیشتر از مفاسد آن باشد جایز است. در صورت اجرای احکام اخلاقی اسلام، مصلحت فردی تعدد زوجات عبارت است از: تامین نیازهای زنان، رشد شخصیت، تربیت یتیمان، وجود الگوهای رفتاری زن و مرد برای یتیمان، حفظ شرافت زنان و داشتن تعهد در مردان. در صورت عدم رعایت قوانین اخلاقی اسلام، برخی از مفاسد تعدد زوجات عبارتند از برانگیختن حسادت در بین زنان و دشمنی در بین کودکان و نیز رواج شهوات در مردان.
احکام در فقه شیعه تابع مصالح و مفاسد است و تعدد زوجات مستلزم تربیت اخلاقی در جامعه است. جوامع دارای اخلاق دینی می توانند تعدد زوجات را اجازه دهند. در غیر این صورت تعدد زوجات دارای فساد است که بهتر است ترک شود.