تحلیل تطبیقی مفهوم بصیرت در تصوف اسلامی و فلسفه بودایی: مطالعه تاثیرات مشترک و تفاوت های معرفتی

این مقاله به بررسی نقش بصیرت در فرآیند اجتهاد و استنباط احکام شرعی پرداخته و تاثیر آن بر دقت و صحت فتاوا را ارزیابی می کند. بصیرت به عنوان یک ویژگی ذهنی و معنوی، به فقیه کمک می کند تا نصوص دینی را فراتر از ظاهر آن ها درک کرده و با توجه به شرایط زمان و مکان، احکامی منطبق با مقاصد شریعت استنباط کند. در این پژوهش، ابتدا مفاهیم بصیرت از منظر فقهی مورد بررسی قرار گرفته و دیدگاه های فقهای گذشته و معاصر در مورد اهمیت بصیرت در اجتهاد تحلیل شده است. سپس تاثیر بصیرت بر دقت فتاوا از طریق بررسی مثال هایی از مسائل نوین مانند بانکداری اسلامی و معاملات مالی جدید مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که بصیرت به طور مستقیم بر کیفیت فتواهای صادره تاثیرگذار است و از افراط و تفریط در فتوا دهی جلوگیری می کند. همچنین، بصیرت به مجتهد کمک می کند تا میان ظواهر و مقاصد شریعت تمایز قائل شود و احکامی جامع و عملی برای مسائل جدید ارائه دهد. در نهایت، پیشنهاداتی برای تقویت بصیرت در حوزه های علمیه و آموزش مجتهدان ارائه شده است. این پیشنهادات شامل ارتقای آموزش بصیرت به طلاب، انجام تحقیقات مقایسه ای میان فتاوا و ترویج بیشتر بصیرت در حل مسائل نوپدید است. این پژوهش به این نتیجه می رسد که تقویت بصیرت در میان فقها می تواند به بهبود فرآیند اجتهاد و توسعه فقه اسلامی در مواجهه با چالش های معاصر کمک کند.