اعتبارسنجی ابزار فعالیت بدنی سالمندان: نتایج حاصل از مطالعه کوهورت سالمندی نیشابور

برای داشتن سالمندی سالم، فعالیت بدنی کافی امری ضروری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روایی سازه ای نسخه فارسی مقیاس فعالیت بدنی برای سالمندان (PASE)، در میان بزرگسالان نیشابور انجام شد.

این مطالعه مقطعی به صورت آزمایشی در مرکز مطالعات کوهورت سلامت سالمندی نیشابور در فاصله اردیبهشت و دی ماه سال 1398 با نمونه گیری طبقه ای تصادفی انجام گرفت. برای انجام تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، به ترتیب 300 و 650 نفر از بزرگسالان 50 سال و بالاتر ساکن در جامعه انتخاب شدند. تحلیل عاملی اکتشافی با روش استخراج تحلیل مولفه اصلی و چرخش واریمکس و تحلیل عاملی تاییدی با روش تخمین حداکثر درست نمایی انجام گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 22 و STATA نسخه 17 انجام شد.

نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که در میان 950 نفر از شرکت کنندگان با میانگین سنی 6±8/63 سال، 505 نفر (2/53 درصد) زن حضور داشتند. میانگین امتیاز فعالیت بدنی آنها 7/70±7/89 بدست آمد. براساس درصد واریانس بیان شده در تحلیل عاملی اکتشافی، تمام پنج عامل استخراج شده 7/62 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که ارتباط تمام گویه های ابزار به جز گویه شماره 8 مرتبط با فعالیت های در خانه و گویه شماره 2 مرتبط با فعالیت های اوقات فراغت معنی دار بودند (0.05 > P). مقادیر شاخص های الگوی تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که الگو دارای برازش قابل قبولی است.

تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، روایی سازه ای نسخه فارسی PASE را تایید کردند. این پرسشنامه برای سنجش میزان فعالیت بدنی در سالمندان ایرانی مناسب است.