بررسی یک نسخه چاپ سنگی ناشناخته درباره شورش نان در مشهد دوره قاجار

مسئله نان و کمبود آن یکی از عوامل اصلی شورش در عهد ناصری و مظفری است. مشهد ازجمله شهرهایی بوده که دو بار (1321ق و 1324ق)، در آن شورش نان رخ داده است. در این پژوهش به بررسی نسخه ای منظوم درباره بلوای نان در مشهد به نام شورش خلق و غیرت ناموس غیرتیه (1321ق) پرداخته می شود. در ابتدا سابقه بلوای نان در دوره قاجار موردبررسی قرار می گیرد و در ادامه محتوای متن نسخه معرفی، نقد و بررسی و توضیحات لازم با توجه به منابع دیگر داده خواهد شد. این پژوهش شامل سه سوال اصلی است. مشخصات نسخه شناسی اثر موردنظر، مهم ترین مولفه های موثر بر شورش نان در دوره قاجار و ارزش های اطلاعاتی نسخه مورد معرفی چیست؟ روش پژوهش کتابخانه ای و نسخه موردنظر از لحاظ نسخه شناسی و نسخه پژوهی موردبررسی قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که این کتابچه تنها نسخه منظوم درباره شورش نان در ایران است. برخی از اطلاعات آن درباره بلوای نان در مشهد در دیگر منابع این دوره نیامده و حاوی برخی اطلاعات جدید درباره نحوه شکل گیری و گسترش اعتراض، دست اندرکاران و نتایج آن است که باعث می شود زوایای مختلف این واقعه بهتر قابل بررسی باشد.