بررسی روند تغییرات اقلیمی در دشت نیشابور بر اساس نمایه های فرین دمایی و بارشی (1992-2021)

در سال‏های اخیر به دلیل کاهش میزان بارندگی، توجه به تغییرات اقلیمی و به دنبال آن پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارت‏های مالی مربوط به رویدادهای فرین جوی اهمیت زیادی پیدا کرده است. بنابراین بررسی روند تداوم نمایه‏های فرین جوی و بارندگی در دوره آماری بلند مدت و تعیین اقلیم یک منطقه در مناطق مختلف کشور ضروری است. در این پژوهش 28 نمایه فرین هواشناسی و بارندگی براساس اسناد IPCC محاسبه و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که نمایه های SU، TR، TXx، TNx، ID، TXn، ETR و DTR در سطح اطمینان 99%، نمایه‏ های SDII و R10mm در سطح اطمینان 95% و نمایه‏ های TN90p، WSDI، FD، R95p و PRCPTOT در سطح اطمینان 90% معنی‏دار هستند. در این پژوهش دیده شد که بارش ها باتوجه ‏به روند نمایه ‏های فرین گرم، سرد و بارش عموما کوتاه تر و شدیدتر شده اند. در چنین شرایطی بخش بیشتری از بارندگی تبدیل به رواناب شده و به سرعت از دسترس گیاه خارج می‏شود. افزایش نمایه ‏های فرین گرم و سرد موجب تغییر جنس بارش‏ها از برف به باران شده که موجب کاهش فرصت ذخیره‏سازی آب حاصل از بارش و همچنین افزایش تبخیر، تعرق و از دست رفتن سریع‏تر منابع آب تجدیدپذیر می‏شود. در نهایت ارتباط روند این نمایه ‏ها با طبقه ‏بندی‏‏های اقلیمی به روش دومارتن و اقلیم‏نمای آمبرژه برای دشت نیشابور بررسی و تحلیل شد و نتایج نشان داد که این دو روش طبقه ‏بندی با روند نمایه ‏های فرین منطبق نیستند و نیاز است استفاده از آن‏ها بومی‏ سازی شود.