برآورد تراکم کلنی، سطح جستجو و تعیین گونه غالب موریانه های زیرزمینی با استفاده از سیستم طعمه گذاری در منطقه قم

مولفه های اندازه جمعیت، رفتار جستجوگری و ارتباطات فضایی در مطالعه جمعیت های موریانه از اهمیت زیادی برخوردارند. بررسی این مؤلفه ها بطور عمده با استفاده از سیستم طعمه گذاری (baiting system) انجام می گیرد. جهت برآورد تراکم کلنی و تعیین گونه غالب موریانه های زیرزمینی، 2 قطعه باغ پسته هر کدام به وسعت 5/3 هکتار در منطقه دشت احمد قم انتخاب گردید و در هر قطعه 350 تله طعمه ای (جمعا 700 تله) به فواصل مساوی در 7 ستون و 50 ردیف قرار داده شد. هر تله شامل یک لوله پلیکا به طول 40 سانتی متر بود که در داخل زمین قرار داده شد و در درون آن 6 قطعه چوب سپیدار به طول 25 و عرض 6 سانتی متر گذاشته شد. جهت تخمین تعداد کلنی موریانه، در قطعه باغ شماره 2 روند حمله موریانه های زیرزمینی به تله ها مورد توجه قرار گرفت. اولین حمله به تله ها بعنوان کانون ها (foci) مد نظر قرار گرفت و با رنگ مشکی مشخص شد. دومین، سومین، چهارمین و پنجمین حمله به تله ها به ترتیب با رنگ های آبی، سبز، قرمز و زرد مشخص شدند. با توجه به تعداد کانون ها و روند حمله موریانه ها به تله ها، تعداد 60 کلنی در قطعه باغ شماره 2 برآورد گردید. با تقسیم مساحت (35000 متر مربع) به تعداد 60 کلنی برآورد شده، میانگین سطح جستجوی (foraging area) هر کلنی 583 مترمربع محاسبه شد. با بررسی تله های هر دو قطعه باغ، 3 گونه موریانه زیر زمینی با نام های علمی Anacanthotermes vagans (Hagen)، Microcerotermes? gabrielis Weidner1 و Amitermes vilis (Hagen) شناسایی گردید. با مقایسه نسبت درصدهای تله هایی که توسط 3 گونه فوق مورد حمله قرار گرفته بودند، مشخص گردید که گونه Microcerotermes? gabrielis با 60/66 درصد گونه غالب منطقه مورد مطالعه می باشد.