شناسایی پاتوتیپ های قارچ عامل زنگ قهوه ای گندم Puccinia recondita f.sp.tritici استان های مازندران و گلستان

قارچ عامل زنگ قهوه ای گندم Puccinia recondita f. sp. tritici تنوع نژادی بالایی دارد و موجب بی تاثیر شدن ژن های مقاومت گندم می شود. به منظور شناسایی پاتوتیپ های رنگ قهوه ای، تعداد 20 نمونه آلوده به رنگ قهوه ای از مزارع مختلف استان های مازندران و گلستان در سال 1382 جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. پس از خالص سازی و تکثیر اسپور، بیماری زا/ غیر بیماری زا بولن هر یک از جدایه ها روی گیاهچه های 12 لاین حامل ژن های مقاومت مختلف آزمایش شد و با سیستم بین المللی نام گذاری پاتوتیپ های قارچی، هشت پاتوتیپ شناسایی و کدگذاری شد. از بین پاتوتیپ های شناسایی شده پاتوتیپ 5.5.0.7 جمع آوری شده از منطقه ساری - مهدشت با غلبه بر هفت ژن مقاومت آلودگی بالایی ایجاد کرد و شدیدترین پاتوتیپ بود. پاتوتیپ های 5. 0. 0. 5 و 4. 1. 4. 4 جمع آوری شده از منطقه بین قائم شهر و ساری با غلبه بر چهار ژن مقاومت ضعیف ترین پاتوتیپ ها بودند. شایع ترین پاتوتیپ (4.1.4.5) با فراوانی 40% در مناطق مختلف دو استان حضور داشت و با غلبه بر پنج ژن مقاومت دارای بیماری زایی حد واسط بود. همچنین در نتیجه این تحقیق مشخص شد کلیه جدایه ها روی لاین حامل ژن Lr30 بیماری زا بودند ولی هیچ کدام از آن ها روی لاین های حامل ژن های Lr9, 24, 26 و Lr2a بیماری زا نبودند.