بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر سیلخیزی با استفاده از مدل NRCS مطالعه موردی در حوزه باراندوز چای در آذربایجان غربی

تبدیل اراضی طبیعی مرتع و جنگل به اراضی زراعی و باغ که به صورت گسترده ای در بسیاری از نقاط ایران صورت گرفته، به تغییر رژیم آبدهی رودخانه در این مناطق منجر شده است. منطقه مورد مطالعه که حوزه رودخانه باندوزچای واقع در شمال غربی ایران به مساحت 1146 کیلومتر مربع است، از این قاعده مستثنا نبوده، به طوری که طی یک دوره 45 ساله (از 1334 تا 1379 که دراری عکس هوایی و تصویر ماهواره ای است)، سطح اراضی دیم از 4528 هکتار به 20231 هکتار افزایش یافته است. در این تحقیق ابتدا با تفسیر عکس های هوایی قدیم و تصاویر ماهواره ای جدید نقشه کاربری اراضی در هر دو زمان تهیه شد. سپس با استفاده از مدل حفاظت منابع طبیعی امریکا (NRCS) در محیط نرم افزار HMS - HEC شبیه سازی بارش - رواناب صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که سیلاب در دوره جدید در بعضی از زیر حوزه ها تا 70 درصد نسبت به دوره قدیم افزایش یافته، ولی این افزایش دبی پیک در دوره بازگشت بزرگ تر، کمتر است.