طراحی و سنتز مشتقات جدید سلکو کسیب با استخلاف آمینوسولفونیل متیل و آزایدومتیل به عنوان مهار کننده اختصاصی سیکلواکسیژناز

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز و اختلال در روند بیوسنتز پروستاگلاندین ها در درمان حالات پاتولوژیک درد، التهاب و تب کاربرد دارند. اخیرا با کشف ایزوفرم های مختلف این آنزیم (سیکلواکسیژناز 1 و سیکلواکسیژناز 2)، داروهای جدیدی با اثر مهارکنندگی اختصاصی بر ایزوآنزیم سیکلواکسیژناز 2 که در حالات پاتولوژیک در بدن تولید می شود، سنتز و معرفی شده اند (سلکوکسیب در سال 1997 و روفکوکسیب در سال 1999). این تحقیق با هدف دستیابی به مشتقاتی از سلکوکسیب با اثر مهاری قوی تر و اختصاصی تر بر ایزوآنزیم سیکلواکسیژناز 2 انجام شده است.
طراحی مشتقات بر اساس اطلاعات موجود در مورد رابطه ساختمان- اثر در مهارکننده های اختصاصی سیکلواکسیژناز 2 انجام گرفت. از واکنش تراکمی 4-هیدرازینو بنزوییک اسید با 4و4و4- تری فلوئورو-1- پاراتولیل بوتان-1و3- دی اون جسم 4-(5- پارا– تولیل-3- تری فلوئورومتیل–1 H-پیرازول- 1- ایل) بنزوئیک اسید [8] به دست آمد. سپس گروه کربوکسیل ترکیب حاصل به گروه الکلی احیا و سپس با تیونیل کلراید کلره گردید. از واکنش ترکیب کلره به ترتیب با سدیم سولفیت، پنتاکلرید فسفر و آمونیاک مشتق سولفونامیدی و از واکنش با سدیم آزاید مشتق آزیدی بهدست آمد.
هر یک از دو مشتق مورد نظر در این تحقیق به مقدار حدود 4 گرم و با بازده کلی 70-60% با موفقیت سنتز گردیدند و صحت ساختار شیمیایی آنها با استفاده از روش های مناسب طیف سنجی به اثبات رسید.
در این تحقیق با استفاده از اطلاعات مربوط به رابطه ساختمان- اثر در مهارکننده های اختصاصی سیکلواکسیژناز 2، مشتقات جدیدی از سلکوکسیب طراحی و سنتز شدند که در ساختار شیمیایی آنها یک واحد متیلنی بین گروه های فارماکوفور سولفونامیدی و آزیدی و بقیه پیکره دارو وجود دارد. این گروه متیلنی باعث می شود که گروه فارماکوفور سولفونامیدی یا آزیدی بهتر بتواند به محل اتصال خود نزدیک شده و پیوند محکم تری با آن برقرار سازد. هم چنین آزادی چرخش ایجاد شده امکان اخذ کنفورماسیون مطلوب جهت اتصال بهتر به گیرنده را برای فارماکوفور تامین می کند. تایید این موضوع مستلزم بررسی اثرات فارماکولوژیک این مشتقات است که در حال انجام می باشد.