بررسی تاثیر مکمل یاری ویتامین D بر مقاومت انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

نقش کمبود ویتامینD در اتیولوژی تحمل گلوکز و دیابت نوع 2 به خوبی شناخته شده است و کمبود آن می تواند ترشح انسولین را کاهش داده و موجب عدم تحمل گلوکز شود. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مکمل یاری ویتامینD بر مقاومت انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده است.
این مطالعه یک کارآزمایی بالینی دوسوکور بود. 57 بیمار مبتلا به دیابت (34 مرد و 23 زن) که مصرف کننده قرص های کاهنده قند خون بودند و سطح کلسیم سرم نرمال داشتند برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. مطالعه در فصل زمستان که سطح 25-OH-D در ایران در پایین ترین حد خود است انجام شد. بیماران به دو گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD و دارونما تقسیم شدند و به مدت یک ماه تحت مکمل یاری با IU/d 1500 ویتامینD3 یا دارونما قرار گرفتند. نوع و مقدار داروهای مصرفی بیمار، وضعیت مصرف سیگار، وزن، قد، نمایه توده بدنی (BMI)، گلوکز ناشتا سرم (FBS)، انسولین ناشتای سرم، پپتیدC، 25-OH-D و کلسیم توتال سرم در شروع و پایان مداخله اندازه گیری شدند. وضعیت دریافت انرژی، درشت مغذی ها، فیبر، ویتامینE،C، منیزیم، روی، کلسیم و ویتامینD در شروع، طول دوره و پایان مطالعه بررسی شدند.
میانگین و انحراف معیار سطح اولیه 25-OH-D، ng/ml 67/10±42/10 بود. 47 نفر (5/82%) از 57 بیمار شرکت کننده در مطالعه مبتلا به کمبود ویتامینD بودند (25-OH-D < 20 ng/ml). پس از مداخله، تنها 60% از بیماران در گروه دریافت کننده مکمل میزان طبیعی ویتامینD را به دست آوردند. سطح گلوکز و انسولین ناشتا سرم در گروه دریافت کننده مکمل ویتامین D کاهش یافت که این تغییرات معنی دار نبود. میزان پپتیدC سرم در گروه دریافت کننده مکمل از ng/ml 82/0±41/2 پیش از مداخله، به ng/ml14/1±78/2 بعد از مداخله افزایش یافت که این افزایش معنی دار بود (02/0> P). سطح کلسیم سرم در گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD به طور معنی داری افزاش یافت (04/0 > P)، اما از حد نرمال فراتر نرفت. پس از مداخله، میانگین تغییرات QUICKI در گروه دریافت کننده مکمل به طور معنی داری بالاتر از گروه دارونما بود (03/0> P) که نشان می دهد مقاومت انسولین در گروه دریافت کننده مکمل ویتامینD نسبت به گروه دارونما کاهش یافته است.
نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که دریافت مکمل ویتامینD می تواند مقاومت انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش دهد و بنابراین بهتر است به منظور بهبود کنترل دیابت حداقل در طول زمستان مورد استفاده قرار گیرد.