رابطه هوشبهر کودکان باسکونت در مناطق دارای معادن سرب

با توجه به تاثیر فلزات سنگین(به ویژه سرب)در کاهش هوشبهر(IQ)کودکان، تاثیر سکونت کودکان در منطقه دارای معادن سرب دربخش انگوران استان زنجان در میزان هوشبهر آنان مورد بررسی قرار گرفت.
مطالعه به روش کوهورت تاریخی انجام شد.کل کودکان پایه اول ابتدایی ساکن در روستاهای دارای معادن فلزات سنگین در بخش انگوران شهرستان ماهنشان (استان زنجان), شامل 64 نفر, به عنوان گروه مطالعه درنظرگرفته شدند و کودکان منطقه مشابه از نظر اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی، ولی فاقد معادن مذکور(روستاهای شهرستان ایجرود), شامل 62 نفر درگروه شاهد قرار گرفتند. دوگروه با استفاده از تست هوش وکسلر کودکان, به عنوان دقیق ترین تست (با ضریب اعتبار مقیاس ها بین 80 تا 92 درصد) توسط افراد مجرب تحت بررسی روان سنجی به صورت دوسویه کور قرار گرفتند. بر اساس طبقه بندی وکسلر, مقادیر هوشبهر کل90 به بالا به عنوان هوشبهرطبیعی ومقادیر 89 و کمتر به عنوان هوشبهر پایین تلقی گردیدند. نقش سکونت درمناطق دارای معادن سرب در دو گروه با استفاده از آزمون خی دو مقایسه گردید وبا محاسبه آزمون t با سطح اطمینان 95% خطر نسبی (RR)کاهش هوشبهربرای سکونت در منطقه دارای معادن,مورد محاسبه قرار گرفت.
از 64 کودک ساکن درمنطقه مطالعه، میانگین هوشبهر کل 68/9 ± 64/86 بودومجموعا 40 نفر (5/62%) پایین تر ازحد طبیعی بودندودرمقابل درگروه شاهد از62 کودک با میانگین هوشبهرکل 26/10± 98/91فقط24 نفر(7/38%) پایین تر از طبیعی قرار داشتند و هوشبهردرکودکان منطقه مطالعه به طور معناداری پایین تر از منطقه شاهد بود(0031/0=p). این اختلاف بین دختران دو منطقه معنا دار نبود، ولی در پسران دو منطقه معنادار بود(0052/0p=). همچنین اختلاف هوشبهر در دو جنس پسر و دختر در هر یک از دو منطقه مطالعه و شاهد معنا دار نبود.
بحث: هیچگونه تحقیق مشابهی در داخل یا خارج کشور برای مقایسه یافت نشد گرچه اثبات قطعی رابطه علیتی منوط به اثبات سطح بالای سرب سرمی در کودکان منطقه مطالعه است، ولی نتایج قویا مؤید تاثیر نقش سکونت در مناطق دارای معادن سرب در هوشبهر می باشند؛ لذا ضرورت اقدامات پیشگیرانه و درمانی و نیز اتخاذ روش های ویژه برای آموزش کودکان این مناطق احساس می شود.