تجزیه پایداری عملکرد ژنوتیپ های جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از الگوی تجزیه اثرات اصلی جمع پذیر و اثرات متقابل ضرب پذیر (AMMI)

وجود اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، از مشکلات عمده ارزیابی و معرفی ژنوتیپ های برتر می باشد. به منظور شناسایی و معرفی ارقام پرمحصول و در عین حال پایدار و سازگار به شرایط محیطی مناطق معتدل کشور، آزمایش بررسی سازگاری و پایداری عملکرد 20 لاین امیدبخش جو برای مناطق معتدل کشور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در 9 ایستگاه تحقیقاتی طی سال های 81-80 و 82-81 انجام و عملکرد دانه اندازه گیری شد. تجزیه واریانس عملکرد نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی دار بود. جهت تفسیر اثر متقابل از روش AMMI استفاده شد. با استفاده از روش چند متغیره AMMI، پنج مولفه اصلی اثر متقابل در سطح احتمال 1% معنی دار شد که 68/74% از میانگین مربعات اثر متقابل را توجیه کردند. ژنوتیپ های شماره 16(L.B1/Cerbel//Alger-Ceres 5/3/Glorea«s») وشماره 17(L.131/Cerbel//Alger-Ceres/Kavir) از لحاظ IPC1 و IPC2، کمترین مقادیر را دارا بودند و به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها تشخیص داده شدند. نمایش دو بعدی ژنوتیپ ها بر اساس پارامترهای تجزیه AMMI بهمراه میانگین عملکرد ژنوتیپ ها نشان داد که ژنوتیپ شماره 9 (LB.Iran/Una8271//Gloria«s»/Come«s»-11M/3/Kavir) و ژنوتیپ شماره 16 ژنوتیپ های مطلوب برای استفاده در برنامه های به نژادی می باشند.