کارکردهای شناختی- اجرایی قطعه پیشانی مغز در سالمندان

تشخیص بالینی زودهنگام اختلالات شناختی سالمندان می تواند موجب مداخله به موقع شود. هدف از این مطالعه بررسی کارکردهای شناختی- اجرایی سالمندان ایرانی با استفاده از آزمون های بالینی بود.
این مطالعه به صورت مقایسه مقطعی با نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده در سال 1386 در 150 سالمند استان قم انجام شد. ابزار مورد استفاده آزمون معاینه مختصر وضعیت شناختی و آزمون های ارزیابی عملکردهای شناختی- اجرایی قطعه پیشانی مغز (آزمون ردیابی، آزمون فراخنای اعداد و آزمون روانی کلامی) بود. از آزمون های آماری تحلیل واریانس و T مستقل برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
معاینه مختصر وضعیت شناختی از سن، جنس و تحصیلات تاثیر پذیرفت (01/0>p). کارآیی سایر آزمون های مورد استفاده در دو جنس تفاوت نداشت (05/0>p). حافظه کاری، روانی و کلامی- معنایی در سنین کمتر و تحصیلات بالاتر کارآیی بالاتری داشتند (01/0>p). سرعت روانی- حرکتی (آزمون ردیابی؛ بخش نخست) ارتباط معنی داری با تحصیلات داشت (01/0>p). ولیکن انعطاف پذیری شناختی (آزمون ردیابی؛ بخش دوم) چنین ارتباطی را نشان نداد (05/0>p).
کارآیی حافظه کاری با افزایش سن کاهش می یابد و در کلیه ارزیابی های مربوط به کارکردهای شناختی باید نقش تحصیلات را در نظر گرفت. تحصیلات، عامل محافظتی در برابر زوال شناختی ناشی از سالمندی است.