برآورد ارزش اقتصادی گردشگری در مراتع پارک ملی کویر ایران

پارک ملی کویر با مساحتی بالغ بر 420000 هکتار از مهم ترین مراتع خشک و نیمه خشک ایران و در 50 کیلومتری جنوب شرقی تهران واقع شده است. با توجه به تعارض مرتع داران بومی در مناطق حفاظت شده، این تحقیق در قالب تفکر استفاده چند منظوره از مراتع با برآورد ارزش اقتصادی گردشگری منطقه صورت پذیرفته است. در این تحقیق برای محاسبه ارزش گردشگری پارک ملی کویر از روش هزینه سفر استفاده شده است. به منظور جمع آوری داده های مربوط به هزینه سفر و استخراج مولفه های ضروری این روش از پرسشنامه های بسته استفاده شده است. ابتدا نواحی اطراف پارک بر اساس تحلیل آماری هزینه سفر و مبادی سفر مربوطه به 5 ناحیه متحدالمرکز تقسیم شدند. سپس تابع تقاضای مراجعه کنندگان براساس تعداد مراجعه کننده از هر زیرناحیه به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت ساکن و متوسط هزینه مسافرت برآورد شده است. با استفاده از تابع تقاضای مراجعه کنندگان و در نظر گرفتن ورودیه ای فرضی، تعداد بازدیدکنندگان مورد انتظار برای ورودیه های مختلف از 5000 تا 170000 ریال برآورد شده است. سپس تابع تقاضای جدیدی برمبنای مبالغ ورودیه های فرضی و تعداد بازدیدکننده مورد انتظار برای آخر هفته هم برای کل بازدیدکنندگان و هم تنها برای بازدیدکنندگان تهران تشکیل شده است. ارزش اقتصادی پارک از محاسبه انتگرال توابع تقاضای مذکور محاسبه شده که به ترتیب معادل 23668000 ریال و 31808500 ریال برای کل بازدیدکنندگان و برای بازدیدکنندگان از تهران است. این مقادیر حدود 12.5 ریال و 16.6 ریال در هکتار در سال است. این روش در عین سادگی به خوبی معیاری کمی از ارزش اراضی طبیعی ارائه می دهد. همچنین نسبت به استفاده از روش تمایل به پرداخت و هزینه فرصت برای ارزشیابی اقتصادی عواید مراتع طبیعی توصیه می شود.