بررسی خاستگاه و سازوکار تشکیل گلاکونی های سازند آیتامیر در جنوب شرق درگز

سازند آیتامیر (آلبین - سنومانین)  در حوضه ی رسوبی کپه داغ در شمال شرق ایران گسترش دارد. این سازند بیشتر از ماسه سنگ، شیل، سیلتستون و چند افق پر فسیل تشکیل شده است. گلاکونی یکی از اجزای اصلی تشکیل دهنده ی رخساره های سیلیسی آواری این سازند است. گلاکونی های  این سازند از نوع برجا و نیمه برجا هستند که تحت شرایط فیزیکو شیمیایی مناسب جانشین  کوارتز، فلدسپات، خرده سنگ (چرت)، میکا و سیمان کربناتی شده اند. جانشینی غیر انتخابی، جورشدگی نسبتا ضعیف، همراه با  فسفات، دندان ماهی و چروکیدگی در برخی گلاکونی ها از مهم ترین شواهد تشکیل گلاکونی های اتوکتونوس است. این گلاکونی ها از کمی تکامل یافته به رنگ سبز کمرنگ تا بسیار تکامل یافته به رنگ سبز خیلی پر رنگ مشاهده شده است. تشکیل گلاکونی ها از نهشته های دریایی (سنگ میزبان مناسب)، همراهی گلاکونی در آشفتگی های زیستی، حضور پلت های گلاکونی نارس به شکل سالم و وجود تکه های پراکنده گلاکونی در ماتریس به صورت هاله سبز رنگ از شواهد دیگر تشکیل گلاکونی های برجا است. گلاکونی های نیمه برجا درسازند آیتامیردرقاعده ی سطوح پیشروی دریا دیده می شوند و با داشتن ویژگی هایی شامل حاشیه ااییدی جبه های آهکی پیرامون گلاکونی، گردشدگی خوب، جورشدگی نسبتا خوب، حضور گلاکونی ها در رده بندی مورب، میزان شکستگی پایین درگلاکونی هایی که ناشی ازجابجایی محلی و محدود در داخل بسترحوضه هستند، قابل تشخیص اند.