ارزیابی تخمین حجم عملیات خاکبرداری و خاکریزی با استفاده از GIS و اندازه گیری زمینی

شبکه جاده در جنگل به عنوان ابزار اصلی مدیریت و از عمده سرمایه گذاری های طرح های جنگلداری محسوب می شود. لذا استفاده از ابزارهای مختلف در جهت کاهش هزینه ها امری ضروری است. برآورد حجم عملیات خاکبرداری و خاکریزی شبکه جاده یکی از بخش های وقت گیر در مراحل مختلف تهیه پروژه جاده های جنگلی است که می تواند به عنوان مشخصه ای مهم در هزینه ساخت جاده مطرح باشد و به عنوان معیاری برای ارزیابی گزینه های شبکه جاده بکار گرفته شود. هدف از این پژوهش استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی در برآورد حجم عملیات خاکبرداری و خاکریزی شبکه جاده و بررسی میزان تطابق آن با واقعیت زمینی است. این مطالعه در سری چلیر جنگل خیرود صورت گرفت. ابتدا مدل ارتفاعی رقومی تهیه و به منظور فراهم کردن اطلاعات مورد نیاز به کار رفت. سپس شبکه جاده با استفاده از ضمیمه PEGGER در نرم افزار ArcView، بر اساس اصول فنی و نیازهای جنگلداری طراحی شد. پس از آن حجم عملیات خاکی شبکه جاده طراحی شده، در محیط GIS محاسبه شد. برای ارزیابی صحت حجم عملیات خاکی محاسبه شده در محیط GIS، شبکه جاده در جنگل پیاده و در فواصل 100 متری، شیب عرضی دامنه برداشت شد. پس از ترسیم 115 پروفیل عرضی برداشت شده در 4/11 کیلومتر مسیر جاده، حجم عملیات خاکی به روش های دستی و رقومی محاسبه و مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج حاصل از اعمال آزمون t جفتی اختلاف معنی داری را بین حجم عملیات خاکی محاسبه شده در دو روش نشان داد.