میزان بروز و عوامل خطر در ترومبوزهای عروقی ناشی از کاتترهای عروقی نافی با کالر داپلر

کاتترهای عروق نافی بطور معمول در نوزادان بسیار بدحال در اغلب بخش های مراقبت ویژه نوزادان کارگذاری می شوند تا امکان دستیابی آسان جهت کنترل گازهای خون شریانی، فشار خون شریانی و ورید مرکزی و تجویز مایع داخل وریدی فراهم گردد. به نظر نمی رسد مایعات هپارینه در این دسته از کاتترها بطور کامل امکان ایجاد ترومبوز مرتبط با کاتتر را منتفی سازد. هدف از این مطالعه، بررسی میزان بروز و عوامل خطر مرتبط با ترومبوز وابسته به کاتتر نافی در نوزادان توسط سونوگرافی داپلر رنگی می باشد.
در یک مطالعه تحلیلی مقطعی، 256 نوزاد دارای کاتتر عروق نافی در مرکز آموزشی-درمانی کودکان تبریز طی مدت 15 ماه بررسی شدند. سونوگرافی داپلر رنگی جهت کشف ترومبوز عروقی مرتبط با جایگذاری کاتتر نافی طی 24 تا 48 ساعت اول پس از پذیرش و هر هفته پس از آن تا ترخیص و 72 ساعت پس از خارج سازی کاتتر صورت گرفت. براین اساس، بیماران به دو گروه با و بدون ترومبوز تقسیم شده و عوامل خطر احتمالی مرتبط بررسی گردیدند.
256 نوزاد وارد مطالعه شدند. 12 (7/4%) مورد دچار ترومبوز عروقی بودند. 144 کاتتر شریانی، 35 کاتتر وریدی و 77 کاتتر شریانی-وریدی بودند. ترومبوز در کاتترهای شریانی و وریدی به ترتیب در 9/6 و 7/5 درصد ایجاد شده بود. رابطه معنی دار آماری بین جنس، وزن زمان تولد، سن زایمان، نوع کاتتر، اندازه کاتتر، محل قرارگیری کاتتر، بیماری زمینه ای و نوع داروی تجویزی با ایجاد ترومبوز مشاهده نشد. تنها عامل خطر معنی دار در این زمینه، مدت کاتتریزاسیون بود (بطور متوسط 3/5 روز در گروه دچار ترومبوز و 3/3 روز در گروه دیگر؛ 005/0=P). کشف ترومبوز در 75% موارد طی 72 ساعت پس از خارج سازی کاتترها صورت گرفت.
بر اساس نتایج ما، افزایش مدت کاتتریزاسیون همراه با افزایش خطر بروز ترومبوز است. ارزیابی بیماران توسط سونوگرافی داپلر رنگی پس از خارج سازی کاتترها در این دسته از بیماران توصیه می شود.