تاثیر سطح آب زیرزمینی و کشت برنج بر روی خصوصیات میکرومورفولوژیکی خاک های شالیزاری در اراضی بالادست سد سنگر رشت تا دشت ساحلی دریای خزر

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سطح آب زیرزمینی و کشت گیاه برنج بر خصوصیات مورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی خاک های تشکیل یافته بر روی واحدهای فیزیوگرافی فلات ها و تراس های فوقانی سفیدرود، آبرفت های رودخانه ای، اراضی پست و دشت ساحلی در منطقه جنوب سد سنگر رشت در استان گیلان صورت گرفت. در مجموع 20 نیم رخ، در هر واحد 5 نیم رخ، بر روی واحدهای فیزیوگرافی ذکر شده در بالا حفر و مطالعه شدند، براساس مطالعه دقیق در هر واحد یک نیم رخ شاهد انتخاب شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی و میکرومورفولوژیکی خاک ها با گرفتن نمونه های خاک دست خورده و دست نخورده از افق های خاک های تشریح شده، مطالعه و تعیین شدند. وجود شرایط احیاء، تخریب ساختمان خاک و تشکیل ساختمان دانه ای ضعیف بعد از گذشت چند ماه از گل خرابی در افق سطحی از ویژگی های قابل تشخیص غالب از خاک های منطقه بودند. مطالعات میکرومورفولوژیکی نشان داد که حفره های واگ، کانال و صفحه ای بیش تر در افق های سطحی و حفره های از نوع واگ و کانال در افق های تحتانی وجود دارند که در بیش تر موارد با ترکیبات آهن و ماده آلی پوشیده شده اند. ریزساختمان در همه افق های سطحی دانه ای ضعیف بود. ریزساختمان در افق های تحتانی واحد فیزیوگرافی دشت ساحلی تک دانه ای و حفره های آن به طور عمده از نوع حفره های آرایشی ذرات شن بود. ریزساختمان در افق های تحتانی سایر واحدها بلوکی گوشه دار و بدون گوشه بود. مشاهدات میکرومورفولوژیکی از خاک های واحد دشت آبرفتی حضور نودول های اکسیدآهن به صورت هاله و ژئودیک با مرز پخشیده، توده های آهن و پوشش کمپلکس اکسیدهای آهن و ماده آلی را ثابت کرد. در خاک اراضی ساحلی و پست به علت بالا بودن سطح آب زیرزمینی نودول اکسیدآهن مشاهده نشد. به دلیل بالا بودن سطح آب زیرزمینی و نوسان متناوب آن در خاک های منطقه مورد مطالعه، در مقاطع نازک این خاک ها شواهد پوسته های رسی مشاهده نشد. ذرات رس در اراضی فلات ها به علت تهویه مناسب و هوادیدگی نسبت به سایر واحدها کم تر بود. در واحدهای فیزیوگرافی فلات ها و تراس های فوقانی، آبرفت های رودخانه ای و اراضی پست خاک ها در رده اینسپتی سولز و در واحد فیزیوگرافی دشت ساحلی در رده انتی سولز طبقه بندی شدند.