بررسی تغییرات انبوهی جمعیت لاروهای زمستان گذران کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis (Lepidoptera: Pyralidae) روی میزبان های هرز مناطق اقلیمی مختلف استان مازندران

کرم ساقه خوار برنج (Chilo suppressalis) یکی از آفات برنج در شمال ایران است که باعث کاهش شدید عملکرد می گردد. این آفت به صورت لارو سن آخر در ساقه علف های هرز حاشیه مزارع زمستان گذرانی می نماید. باتوجه به اهمیت علف های هرز حاشیه مزارع در بقای لاروها، در این مطالعه تغییرات جمعیت لاروهای زمستان گذران روی سه علف هرز توق (Xanthium pensylvanicum)، قیاق (Sorghum halopense) و تاج خروس (Amaranthus retroflexus) در سه اقلیم دشت، میان دشت و کوهپایه مازندران بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین تراکم لاروی در اقلیم های میان دشت و کوهپایه بود. تراکم لاروها روی گیاه توق بیشتر از دو میزبان دیگر بود (05/0P<) ولی مقاومت بین دو میزبان دیگر معنی دار نبود. جمعیت لاروها طی 12 هفته نمونه برداری (از مهر تا آذر 1384) افزایش یافت. در کمترین انبوهی در اوایل مهر و بیشترین آن در اواخر آذر مشاهده شد. مقایسه اثر متقابل مناطق و میزبان ها روی انبوهی لاروها نشان داد که بیشترین تراکم در دو اقلیم میان دشت و کوهپایه و روی گیاه توق و کم-ترین آن در اقلیم دشت و روی گیاه تاج خروس بود. با شناسایی و حذف مهم ترین علف های هرز میزبان کرم ساقه خوار از حاشیه مزارع برنج، تلفات وارده به لاروهای زمستان گذران در طی زمستان افزایش می یابد و این امر منجر به کاهش جمعیت آفت در فصل زراعی می شود.