بررسی تطبیقی شرط ذخیره مالکیت

هر چند در فقه امامیه و حقوق ایران، اصل انتقال فوری مالکیت مورد پذیرش قرار گرفته است، ولی این از قواعد آمره و مربوط به نظم عمومی نمی باشد، لذا طرفین قرارداد می توانند با درج شرط ذخیره مالکیت در قرارداد، زمان انتقال مالکیت را معلق به تحقق شرطی نمایند. ماهیت این شروط، تعلیق انتقال مالکیت است نه تعلیق قرارداد. در اثر این شرط، تا زمانی که شرط، تحقق پیدا نکرده است، مالکیت برای فروشنده باقی می ماند و به خریدار منتقل نمی شود ولی خریدار نوعی حق عینی نسبت به مبیع به دست می آورد. بعد از انعقاد قرارداد بیع، اگر مبیع به خریدار تحویل داده شود، ید خریدار نسبت به مبیع، امانی خواهد بود. پرداخت ثمن به خریدار، اثر قهقرایی در انتقال مالکیت ندارد و طرفین می توانند در خصوص اثر آن نیز توافق نمایند. و اگر چنانچه خریدار قبل از پرداخت ثمن، ورشکسته شود و عین مبیع نزد او موجود باشد، فروشنده می تواند تقاضای استرداد آن را بنماید.