بررسی تراکم معدنی استخوانی و عوامل مرتبط در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور و اینترمدیا، مرکز تحقیقات تالاسمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران

استئوپنی و استئوپورز از عوارض شناخته شده و شایع کم خونی ارثی بتا تالاسمی است. به منظور بررسی فراوانی و عوامل خطر این عارضه و همچنین بررسی مجدد بیمارانی که درمان هایی دریافت کرده بودند این مطالعه در بیماران مراجعه کننده به بخش تالاسمی بیمارستان بوعلی سینا ساری انجام شد.
مطالعه به روش مرور پرونده ها انجام شد. خصوصیات دموگرافیک بیماران، داروهای مصرفی، متوسط هماتوکریت 5 سال قبل، و نتیجه تراکم معدنی استخوان استخراج و ثبت شد. از Z Score تراکم مهره ها و گردن فمور مورد استفاده قرار گرفت.
از آمار توصیفی و آزمون های، ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن، من ویتنی و آزمون ویلکاکسون استفاده شد. یکسانی تشخیص در 2 محل فمور و مهره با کاپا و فاصله اطمینان 95 درصد آن مقایسه شد.
125 نفر BMD داشتند که از سال 1380 تا 1386 انجام و ثبت شده بود. 73 (58 درصد) نفر ماژور و بقیه اینرمدیا بودند. بر اساسZ Score، 17 درصد طبیعی، 61 درصد استئوپنیک و 17 درصد استئوپورز داشتند. همبستگی سن با کمبود BMD معنی دار بود(000/0p<) به ازای هر سال 07/0 از تراکم استخوان کاسته می شد. تراکم استخوانی مهرهای کمری در مردان پایین تر بود(001/0p<) همبستگی منفی معنی دار بین تراکم معدنی استخوان و متوسط هماتوکریت 5 سال قبل دیده شد(005/0p<). همبستگی معنی دار بین شدت استئوپنی با سن شروع ترانسفوزیون دیده نشد. بیماران اینترمدیت BMD پایین تری داشتند. علی رغم مصرف کلسیم و ویتامین دو کلسیتریول و بیسفوسفونات در بیمارانی که در برسی اول BMD کمتر از 5/2- داشتند، وضعیت تراکم بهتر نشده بود ودر قسمت فمور بیماران ماژور بدتر شده بود(001/0p<).
میزان بررسی نسبت به تعداد بیماران کمتر از انتظار بود. استئوپنی و استئوپورز در بیماران مطالعه حاضر فراوان است و باید در بررسی های روتین بیماران قرار داشته باشد. درمان های انجام شده به دلیل کافی نبودن یا عدم مصرف بیمار موثر نبوده و شاید درمان جدی تر مانند بیسفوسفونات تزریقی یا خوراکی با مقدار بالاتر موثر باشد.