-
هدف اصلی این پژوهش، بررسی و نقد مفهوم انتخاب گری آدمی در بستر اندیشه های هری فرانکفورت و چارلز تیلور بر مبنای نظریه اسلامی عمل است. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیل مفهومی و استنتاج بهره گرفته شد. فرانکفورت در تفکیک امیال آدمی معتقد است درحالی که امیال مرتبه اول، امیالی موجودند، امیال مرتبه دوم، حاصل موضعی هستند که آدمی نسبت به امیال مرتبه اول اتخاذ می کند. تیلور با پذیرش کلی این مدل مرتبه بندی شده، قائل به ضرورت اصلاح و بازنگری در این دیدگاه است. وی بر تاثیر مولفه زبان و اجتماع در ماهیت این امیال تاکید می کند. ارزیابی این دو دیدگاه از منظر نظریه اسلامی عمل، اشتراک ها و تفاوت-هایی را بین حالات سه گانه نفس آدمی با الگوی مرتبه بندی شده امیال آشکار می کند. این مقایسه که در چهار محور مختلف صورت می پذیرد، حاکی از آن است که از منظر نظریه اسلامی عمل، نقش ارزش های اجتماعی در امیال مرتبه دوم، نیازمند بازنگری است. سرانجام، بایسته هایی تربیتی برآمده از این بررسی در سه محور «گسترش و تنوع بخشی به امیال مرتبه اول»، «زمینه سازی برای تکوین امیال مرتبه دوم» و «تقویت ارتباط تامل با عمل» ارائه گردیدند.کلید واژگان: رویکرد اسلامی عمل, تربیت, هری فرانکفورت, چارلز تیلور, امیال مرتبه دومThe main aim of this research is examining and criticizing the concept of human choice in terms of Harry Frankfurt and Charles Taylor's view based on Islamic theory of action. Conceptual analysis and inference are used as research methods for this aim.
Frankfurt in discrimination of human desires says whereas first order desires are given, second order desires are results of human position. Regarding this general Frankfurtian hierarchical Model of human desires, Taylor endeavors to revise it concerning second-order desires. He emphasizes on language and society in second-order desires creation process. Examining views of Frankfurt and Taylor on human desires upon Islamic Theory of Action reveals some compromises and differences. Triple states of human soul (nafse) - in Islamic theory can be correspond with hierarchical model of human desires. Comparative analysis has been done in four dimensions, indicats that based on Islamic view of action, role of social values in second-order desires requires some modifications. Finally, educational implications of this discussion explained in these three topics: improvement and diversification of first-order human desires, planning for second-order human desires formation and supporting relation between reflection and action.Keywords: Islamic Theory of Action, Education, Harry Frankfort, Charles Taylor, second order desires -
این مقاله درصدد است با روش تحلیلی توصیفی رهاوردهای آیت الله مصباح در بررسی اقسام میل، چیستی و اقسام تزاحم امیال با استناد به آیات قرآن را بررسی نماید.
غایت قصوای آفرینش انسان و جهان، نیل آدمیان به کمال است و بی شک مسئله چیستی کمال انسان و چگونگی تحقق آن، از مهم ترین مباحث انسان شناسی است و نیل انسان به کمال، با توجه به اینکه آدمی موجودی مختار و واجد امیال متنوع و متزاحم است، در گرو تسلط عملی وی بر امیال است و تسلط بر امیال و مدیریت آگاهانه امیال، تحقق نمی یابد مگر در پرتو علم به میل های گوناگون و اقسام تزاحم امیال. تحقیق پیش رو، به هدف توسعه شناخت در افق امیال، نخست به معرفی تقسیمات «امیال» در چهره های گوناگون آن می پردازد؛ در گام بعدی تصویری قابل دفاع از «تزاحم امیال» ارائه می دهد و در پایان، «اقسام تزاحم امیال» را به نحو توسعه یافته تر از آنچه در آثار رقیب یافت می شود، به عنوان دستاورد نهایی تحقیق عرضه می نماید. در هر بحث و هر قسم، تا حد امکان به آیات متعددی از قرآن کریم استناد شده است. تقسیمات امیال و چیستی تزاحم امیال، غالبا از آثار آیت الله مصباح است و تقسیمات تزاحم امیال نیز به گونه ای الهام گرفته از یکی از تقسیمات امیال است که ایشان ارائه فرموده اند.کلید واژگان: اقسام میل, تزاحم امیال, مدیریت امیالMarifat, Volume:28 Issue: 2, 2019, PP 11 -22Using a descriptive-analytical method, this paper seeks to analyze the achievements of Ayatollah Misbah in analyzing the types of desire, whatness and the types of desires' disturbance with reference to the Quranic verses. The ultimate goal of the creation and the world is the perfection of human beings. And of course, the whatness of the human perfection and its realization is one of the most important issues of anthropology. The man's achievement of perfection, given that human being has a diverse and conflicting desires, depends on his practical and conscious domination over desires, which itself cannot be realized except in the light of the recognition of their various desires and forms of disturbance. Developing the cognition on the horizons of desires, this paper introduces the divisions of "desires" in its various faces and then provides a defensible image of desire's disturbance, and in the end, as the ultimate research achievement, presents "the types of disturbance of desires" with further expansion than is found in the same works. In each discussion and section, to the extent possible, several verses from the Holy Quran have been cited. The divisions of desires and the nature of the disturbance of desires are often taken from the works of Ayatollah Mesbah, and the divisions of desire disturbance are also inspired by one of the divisions of desires that he has presented.Keywords: types of desire, desire disturbance, desire management -
مقاله حاضر به بررسی نقش شناخت در ترجیح امیال متعالی انسان با تاکید بر دیدگاه علامه مصباح یزدی پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شناخت های بنیادین بر حسب متعلقاتش در شناخت مبدا، معاد، راهنما و انسان خلاصه می شود. انسان با شناخت اسما و صفات الهی، تمسک به آنها، شناخت رابطه بین خالق و مخلوق و در نتیجه افزایش محبت به خداوند، هنگام تزاحم امیال، انتخاب صحیح تری خواهد داشت. شناخت ماهیت و ویژگی های زندگی اخروی، مثل آگاهی از ارجحیت حیات اخروی، بروز ملکات در آن عالم و تجسم اعمال و نیز آگاهی نسبت به ثواب و عقاب الهی موجب ترجیح امیال متعالی خواهد بود. آگاهی از جایگاه راهنمایان دین و شاهد بودن آنان نسبت به اعمال جوانحی و جوارحی و نیز آگاهی از تعالیم آنان زمینه ترجیح امیال عالی را برای انسان فراهم می سازد. کسب آگاهی نسبت به سرشت مشترک انسان و کرامت ذاتی و اکتسابی او نقش بسزایی در هنگام تزاحم امیال ایفا می نماید. این مقاله به شیوه مطالعه کتابخانه ای و روش توصیفی و تحلیلی این موضوع را بررسی می کند.
کلید واژگان: تزاحم امیال, ترجیح امیال, امیال متعالی, شناخت امیال, مبادی فعل اختیاری, علامه مصباح یزدی -
از زمان ارسطو عقل عملی یا فرونسیس ، یعنی فضیلت مندانه عمل کردن. چنین معنایی برای این واژه تازمان هیوم باقی بود، اما هیوم باتاکید بر نقشی که امیال، انگیزه ها وانفعالات ما، هنگام اتخاذ تصمیمات اخلاقی ایفامی کنند، بر نقش امیال ونگیزه ها وعوامل روان شناسانه در عقل عملی، تاکیدکرد.کانت بعدازهیوم، بواسطه ویژگی هایی که برای عقل عملی ذکر کرد، همچون خودبنیادی آن واهمیت بیشتر قائل شدن برای اراده، تعریف جدیدی از عقل عملی ارائه داد که آراء هیوم را دراین مساله با چالش های جدی مواجه ساخت؛ وی تلاش زیادی کردتا نقش امیال وانگیزه های روانشناسانه را ازحوزه تصمیم اخلاقی حذف کند؛ اماتلاشهای کانت وپیروانش برای بنا نهادن وجدان اخلاقی صرفا بر مبنای عقل واراده، راه به جایی نبرد وهمچنان انتقادات مهمی به تفسیرصرفا عقلانی کانت از عقل عملی وارد است. درعصرحاضر، عده ای از فیلسوفان اخلاق از جمله خانم فیلیپا فوت وفیلسوفان نوارسطویی دیگر، ضمن نقد ورد تفسیر کانتی از عقل عملی با ارائه تعریفی جدید از عقلانیت عملی، تلاش دارند تا بین عقل وسایرمنابع انگیزشی ازجمله امیال وانگیزه ها، دراتخاذتصمیم صحیح اخلاقی سازش ایجاد کنند. دراین مقاله به بررسی انتقادات برخی فلاسفه برکانت درباب عقل عملی، پرداخته می شود.کلید واژگان: کانت, هیوم, فیلیپا فوت, عقل عملی, انگیزش اخلاقی, تصمیم اخلاقی
-
زمینه و هدفبزهکار بالقوه در مواجهه با موقعیت جرم، اقدام به تصمیم گیری می کند. مبدعان پیشگیری وضعی، تصمیم به ارتکاب جرم را براساس «نظریه انتخاب منطقی» تحلیل می کنند. تحلیل مبنایی این نظریه در پیشگیری وضعی نشان می دهد که از میان عقل و امیال، امیال راهبر بزهکار بالقوه است و عقل در این فرایند، به صرفه ترین راه را در اختیار او می گذارد. بزهکار بالقوه براساس منطق «پاداش-هزینه/تنبیه» درباره ارتکاب جرم تصمیم گیری می کند. هدف از نگارش مقاله حاضر مطالعه مبانی «فلسفی» و «پوزیتیویستی» عقلانیت پیشگیری وضعی با استناد به ریشه ها و پیشینه های نظریه انتخاب منطقی است. روش تحقیق: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است. پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی به زبان فارسی و انگلیسی انجام شده است. یافته ها ونتایجیافته های فلسفی این مقاله نشان می دهد که «نظریه انتخاب منطقی»، معرف نظام عقلانیت در پیشگیری وضعی است. این نظریه با استناد به فلسفه «هیوم»، از میان عقل و امیال، امیال را راهبر بزهکار بالقوه می داند و با الگوبرداری از دیدگاه های فلسفی بنتام و میل، انتخاب آماج را تابع «منفعت» می داند. با جمع این دو دیدگاه، بزهکار بالقوه با هدایت امیال، کوتاه ترین و اقتصادی ترین هدف را آماج جرم قرار می دهد. ا تقلیل بزهکار بالقوه به موجودی محاسبه گر یا ماشین حساب، ارزش ها، معنویت و سعادت مفهومی ندارد زیرا اهداف توسط امیال و برای دستیابی به منفعت کوتاه مدت مادی، با محاسبات اقتصادی (هزینه- سود) تعیین می شود.کلید واژگان: پیشگیری وضعی, عقلانیت, منطق, محاسبه, اقتصاد, نفع, هزینهBackground and ObjectivesSituational prevention is an approach which, by concentrating on “situation”, considers the environment as being more effective in crime commission from among “human” and “environment”. With this takeaway, “human” assumes a weaker role in situational prevention analyses; however, some perspectives of this kind of prevention, especially perspectives related with “decision-making systems of the potential offender in the face of the crime situation” can implicitly provide insights into his system of rationality, will, passions and instincts. This article is aimed to explore the basics of one of these insights, i.e., situational prevention rationality. This rationality involves certain “philosophical” and “positivist” principles.MethodologyThis research is applied in terms of goals and from a methodological point of view, it is based on documents. The research has been conducted by using library studies, internet sources, articles and Persian and English researches. Note taking was used to gather data also.Findings andResultsBy invoking to the Hume's philosophy, situational prevention believes passions to direct the potential offender. The potential offender chooses his targets by directing passions by the shortest means possible in the direction of his benefits. Inspired by Bentham and Mill's philosophical perspectives, i.e., attraction of pleasures and avoidance of pains, situational prevention theorists consider the choice of target on the part of the potential offender as a function of the principle of “utility”. From a positivist point of view, situational prevention believes the potential offender to be a function of reward-punishment pattern as it models behaviorist psychology.Sociologically, the cost-benefit model has been introduced as a basis for the potential offender's decision making. Accordingly, the situational rationality system is a nominal/ instrumental rationality which, considering all human's behaviors as “purposeful”, directs rationality towards the “logic of calculus”. This kind of thinking reduces man to an evaluating/ calculating creature. In this system of rationality, values, spirituality and happiness are nonsensical, because goals are mostly determined by passions for gaining short-term material benefits via economic estimates (cost-benefit). This denotes reducing a truth-seeking man (goal-setting criteria) to an effective man (the rationale for determining means).Keywords: Situational prevention, Reasoning, Rationale, Calculus, Economy, Cost, Benefit
-
وحی در نظر ملاصدرا، اتصال و اتحاد روح نبی با عالم عقل و خیال است. برای اینکه این اتصال صورت گیرد، انسان باید ضمن بی توجهی به امیال حیوانی و نباتی، به ادراک های عقلی روی بیاورد و عقل را بر امیال حیوانی حاکم نماید. در این صورت، قوای عاقله و خیالیه فرصت می یابند تا به کمال خود، یعنی مشاهده عالم عقل و خیال، دست یابند. ملاصدرا برای اثبات این مساله، از مبانی فلسفی خود مانند اتحاد عقل و عاقل و معقول و مراتب وجودی عقل، خیال و حس استفاده می کند و بدین ترتیب نواقص نظریه مشایین را برطرف می نمایدکلید واژگان: اتحاد, صعود, قوای انسان, کمال, نبی, وحی
-
آیا می توان تقریری از نظریه اخلاقی قانون طبیعی یا اخلاق طبیعت محور را به علامه طباطبایی نسبت داد؟ با مطالعه اندیشه ها و مبانی اخلاقی علامه، به این نتیجه رسیدیم که ایشان از مدافعان تقریر سنتی این نظریه است. علامه ضمن توجه به ظرفیت های طبیعی انسان و اصل هدایت عمومی یا تکوینی، در چهار گام اساسی، نظامی اخلاقی را ترسیم می کند که مبتنی بر طبیعت است. در گام اول، نیازهای طبیعی انسان را تحلیل می کند. در گام دوم، برای برطرف کردن نیازها، مولفه هایی را همچون امیال و استعدادهای درونی انسان یا جهازات تکوینی مشخص می کند و می کوشد زمینه را برای اخلاق مبتنی بر امیال طبیعی و بنیادین انسان فراهم کند. در گام سوم، غایتی برای این امیال مشخص می کند تا همه آن ها در مراتب مختلف، به سوی آن جهت گیری کنند. در گام چهارم، از عاملی سخن می گوید که بر مسیر امیال نظارت می کند و به آن ها در راستای غایت مشخصی جهت می دهد. هدف اصلی این مقاله، تحلیل این دیدگاه علامه است. اطلاعات این مقاله با روش کتابخانه ای جمع آوری شده و داده پردازی آن نیز با روش تحلیلی و استنادی است؛ به این معنا که در مراجعه به اندیشه های علامه، استنادی و در تبیین محتوا توصیفی تحلیلی عمل شده است.کلید واژگان: طبیعت, امیال, اخلاق, ساختار وجودی, عقلانیت, قانون طبیعی, طباطباییIs it feasible to attribute an expression of ethical theory of natural law or nature-oriented Ethics to Allameh Tabatabai? After studying his thoughts and ethical principles, it is concluded that Allameh Tabatabai is one of advocates of classic expression of this theory. Along with considering the natural capacities of human and public or engendering (Takvini) Guidance principle, he establishes an ethical system based upon nature in four major steps. In first step, he analyzes humans natural needs. In second in order to resolve the needs, he defines elements such as desires and potential capabilities of human being or engendering devices and tries to provide conditions for ethics which are based upon human beings natural and basic needs. In third step he defines an utmost for these desires until all of desires in various levels tend to them. In fourth step, Allameh brings up a factor which is an observer to desires and directs them to the defined utmost. The main purpose of this article is analyzing this viewpoint of Allameh Tabatabaii. Information and data of the article is collected through library research method and its processing through analytical and citation method has been performed, i.e. in referencing Allamehs thoughts, the method is citation and in explaining the content, the method is descriptive-analytical.Keywords: nature, desires, ethics, onotoligical structure, rationality, natural law, Tabatabai
-
محوری ترین مساله در ادیان آسمانی رابطه انسان و خدا یا دین و انسان است. وجه غالب در جهان بینی دینی آن است که دین برای انسان آمده و آنچه خواسته شده «انسان دینی» است. سیطره نگرش انسان محوری در غرب برخی متفکران را بر آن داشت که «دین انسانی» را به جای «انسان دینی» مطرح کنند. دغدغه اصلی آنان این بود که اگر دین، انسانی نباشد و اقتضائات، امیال و گرایش های آدمی را مد نظر قرار ندهد و فقط تعالیمی از بالا به قامت روح و اندیشه او پوشانده شود، از خود تهی و بیگانه خواهد شد و لذا بر وصف انسانی بودن دین تاکید کردند. مهم ترین شاخصه های انسانی بودن یک حقیقت تکیه بر امیال اصیل انسانی از قبیل عقلانیت و حقیقت جویی، زیبایی دوستی، نیکی طلبی، میل به جاودانگی و کرامت و شرافت است.
دین اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی، علاوه بر این که انسان را دینی خواسته است، انسانی هم هست. مقاله با تکیه بر دو محور، یکی فطرت و ابتنای اسلام بر آن و دیگری جامعیت و فراگیری همه جانبه اسلام، به اثبات این وصف متعالی می پردازد که دین انسانی یا انسان دینی منفصله مانعه الجمع نیست.
کلید واژگان: دین اسلام, الینه شدن, دین انسانی, انسان دینی, دین و فطرتThe most important problem of revealed religion is the relationship between human and God and, therefore, between religion and human. It is commonly believed in revealed religions that religion has been revealed for man and what is meant is religious human. The currency of humanism in the west has caused some scholars to put humanized religion in place of religious human. They argued that if religion were not humanized and does not prepare human`s desires, tendencies and wishes and present some divine teachings only, human being would become strange and unfamiliar with himself. In this way, western scholars have emphasized humanistic state of religion. For them, the most important criterion for humanistic state of things consists in centering on basic human tendencies such as rationality, truth-seeking, beauty desirability and the like. Islam, however, as the final revealed religion has considered itself as humanistic, and human as religious. The paper, relying on natural and comprehensive state of Islam, has argued that humanistic religion and religious human are in harmony. -
نشریه عرفان اسلامی، پیاپی 62 (زمستان 1398)، صص 192 -211
در نگرش انسان شناسانه مولوی، یکی از امیال اولیه و حیاتی انسان، میل خوردن است. مولوی با توجه به ساحت بیرونی انسان و با نگاه روان کاوانه، از یک طرف میل خوردن را نیاز اصلی و اساسی فیزیولوژیک انسان، زمینه ساز ظهور امیال دیگر، و موجب رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه آدمی می داند که با چرخه حیات و سیر انسان به سوی کمال مطلوب خویش ارتباط دارد. از طرف دیگر با توجه به ساحت درونی انسان و با نگرش عارفانه خود، تمرکز و فرورفتگی در میل خوردن را حجاب راه حق و حقیقت، منشا امراض جسمانی و روحانی و باعث تیرگی دل و درون انسان می شمارد. این مقاله، به روش تحلیلی به واکاوی و تبیین نگرش های معرفتی و روان شناختی مولوی درباره میل خوردن می پردازد ؛ با این برآیند که انسان ها، ضمن بهره مندی از انواع خوردنی ها در حد اعتدال، نیازهای تنانی و جسمانی خود را فراهم آورند؛ و برای پرورش جنبه روحانی خویش، میل خوردن را تصعید ببخشند و در مجاری و کانال های روحانی به کار گیرند تا به عقل، اندیشه و ایمان تبدیل شود و موجبات صعود آسمانی انسان را فراهم آورد.
کلید واژگان: مولوی, میل خوردن, عرفان, روان کاویIn Molavi’s anthropological attitude, one of the primary and vital desires of man is eating desire. Molavi regards the eating desire of the human being to be the main and basic physiological necessity of human from the human exterior and with the physiological look of the human being, which leads to the emergence of other human desires and leads to the growth and prosperity of human potentials. This paper analyzes the methodology of explaining the Molavi’s epistemic and psychological attitudes about appetite with the result that humans, while benefiting from all kinds of eating provide their physical needs in moderation ؛ and to cultivate their spiritual aspects, they will forgive the eating desire and apply in the ducts and channels of the clan to become wisdom , thought and faith, and to bring about human heavenly ascension.
Keywords: Molavi, Eating Desire, Mysticism, Psychoanalysis -
نشریه مطالعات قرآنی، پیاپی 40 (زمستان 1398)، صص 139 -162
وحی در نظر ملاصدرا، اتصال و اتحاد روح نبی با عالم عقل و خیال است. برای اینکه این اتصال صورت گیرد، انسان باید ضمن بی توجهی به امیال حیوانی و نباتی، به ادراک های عقلی روی بیاورد و عقل را بر امیال حیوانی حاکم نماید. ملاصدرا برای اثبات این مساله، از مبانی فلسفی خود مانند اتحاد عقل و عاقل و معقول و مراتب وجودی عقل، خیال و حس استفاده می کند و بدین ترتیب نواقص نظریه مشایین را برطرف می نماید. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد بررسی شیوه برخورد و مواجهه ملاصدرا با مولفه وحی(آیات) و سنت(روایات) در حل مسائل فسلفی است.
کلید واژگان: ملاصدرا, آیات, روایات, فلسفه, وحیAn Analysis on Applications of Revelation's Components in Solving its Problems in Sadraie PhilosophyAccording to Mulla Sadra, revelation is the connection and union of the soul of the prophet with the world of reason and imagination. In order to make this connection take place, human must come to rational perceptions and rule reason ignoring animal and plant desires. To prove this point, Mulla Sadra enjoys his philosophical principles such as the union of wisdom and wise and the levels of reason, imagination and sense; consequently eliminates the shortcomings of the theory of the peripatetic. The present article seeks to examine Mulla Sadra's approach and approach to the component of revelation (Verses) and Tradition (narrations) in solving philosophical problems in a descriptive – analytical method.
Keywords: Mulla Sadra, Verses, narrations, philosophy, revelation
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
- 328
- 3
-
علمی331
- 325
- 6
نتایج را در یکی از موضوعات زیر محدود کنید.