-
نشریه مطالعات هنر اسلامی، پیاپی 45 (بهار 1401)، صص 560 -579دوره حکومت پهلوی (1304تا 1357ش) در ایران یک دوره متفاوت از نظر فرهنگی و هنری بود. در این دوره تحولات نوینی در ساختار کالبدی، معماری و شهرسازی ایران ایجاد شد که با دوره قاجار متفاوت بود. در این میان، عوامل داخلی در زمینه اوضاع سیاسی، تحولات تاریخی و فکری، تغییرات اجتماعی و عوامل خارجی در خلال انتقال دوره قاجار به پهلوی در نحوه ساختار کالبدی شهرها و شهرسازی دوره پهلوی بسیار حایز اهمیت است. شهر تاریخی بم یکی از اشهرهایی است که از نظر معماری در این دوره تاریخی تحولاتی را پشت سر گذاشته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخگویی به این سوال است که مهم ترین عامل موثر در تحولات تاریخی- هنری شهر بم در دوره پهلوی چه بود. برای این واکاوی دو بنای شهر بم؛ مدرسه احمدیه و خانه سروش زابلستانی به عنوان آثار معماری مربوط به دوره پهلوی به عنوان نمونه معماری این دوره بررسی می گردد. یافته های پژوهش حاکی از این است که تقلید از الگوی غرب، اصلاحات ارضی و پیامدهای آن و سیطره مدرنیته از مهم ترین عوامل موثر در تحولات تاریخی- کالبدی شهر بم در دوره پهلوی بود که در نتیجه آن بافت میانی و بافت جدید در اطراف بافت قدیم شهر بم ایجاد شد. این موضوع به نوبه خود منجر به گسترش شهر بم به سوی مزارع و باغات، مهاجرت روستاییان به شهر بم و گسترش حاشیه نشینی و بورس بازی زمین گردید.اهداف پژوهش:تبیین تحولات تاریخی و هنری شهر بم در دوره پهلوی.بررسی بازتاب تحولات تاریخی و هنری شهر بم در دوره پهلوی در آثاری معماری این شهر.سوالات پژوهش:عوامل موثر در تحولات تاریخی -هنری شهر بم در دوره پهلوی چه بود؟مدرنیته چه تاثیری بر تحولات معماری شهر بم در دوره پهلوی داشت؟کلید واژگان: تحولات تاریخی و هنری, شهر بم, دوره پهلوی, معماری
-
شکل گیری مفهوم خلافت در خلال رخداد سقیفه و طرح جانشینی نبی اکرم(ص) سرمنشاء بسیاری از تحولات فکری و نظریه پردازی های سیاسی در جهان اسلام شد. روند تغییر و دگرگونی مفهومی و واژگانی خلافت در اداور تاریخ اسلام از چشم تیزبین محققان بدور نبوده است. اما کماکان موضوع تحول و درک این مفهوم در بستر تحولات تاریخی جای هرگونه تحقیق تحلیلی و تطبیقی را باز گذاشته است. مدعای اصلی این نوشتار این است که مسببان خلافت خود درک دقیق و روشنی از این مفهوم نداشته اند و بر خلاف آنچه در سده های پسین آمده است، مفهوم خلافت و کارکرد و حیطه ی وظایف خلیفه در بستر تحولات تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است. در این مقاله برآنیم تا دگرگونی و تغییر مفهوم «خلافت» را در عصر خلفای سه گانه بررسیده، با رویکردی تحلیلی معطوف به تحولات تاریخی و متکی بر منابع اندیشه ای به ارائه بازتاب این تحول تاریخی در متون نظری سده های پسین مبادرت ورزیم.کلید واژگان: اندیشه سیاسی, خلافت, رویکرد تاریخی, خلفای سه گانه
-
مبانی و کلیات علوم سیاسیکتاب ارزشمند مبانی و کلیات علوم سیاسی، تالیف دکتر سید جلال الدین مدنی است که تا کنون چهار مجلد آن به چاپ رسیده است: در جلد اول این کتاب، مباحث عام علم سیاست و سازمان های بین المللی مطرح شده است و جلد دوم به شناسایی کشورها، تحولات تاریخی و مسائل جهان معاصر اختصاصی دارد. مولف در جلد سوم و چهارم به مسائل سیاسی جهان معاصر، و شناسایی نهادها و تحولات تاریخی و مواضع سیاسی بخش عمده ای از کشورهای جهان اشاره کرده است.کلید واژگان: علم سیاست, قدرت, دولت, دانت, سازمان های بین المللی, اندیشه های سیاسی
-
هرگونه اقدام موثر و مفید برای مبارزه با فساد در هر کشوری در گرو اشراف همه جانبه بر این پدیده از جهات مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و حقوقی است. همچنین یک جنبه مهم مطالعه در این حوزه می تواند جنبه تاریخی قضیه باشد که تحولات تاریخی مفهوم و ماهیت پدیده فساد را بررسی کند. چنین مطالعه ای یکی از ابزارهای لازم برای تحقیق جامع در خصوص آثار فساد و چگونگی مبارزه با آن است. ما در این مقاله سعی کرده ایم صرفا به گوشه ای از این جنبه تاریخی بپردازیم. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر تحلیل متون تاریخی است که در قالب آن به مفهوم شناسی مقوله فساد در گفتمان تاریخی پرداخته ایم. نتیجه این تحقیق آن است که فساد در طول تاریخ مفهوم واحدی نداشته است و در سیر تحولات تاریخی شاهد تحولات مهمی در معرفت شناسی فساد هستیم. مطالعه این تحولات بستر خوبی برای طراحی مدلی برای مبارزه با فساد به وجود خواهد آورد.
کلید واژگان: فساد, پیشکش, معرفت شناسی, تاریخ, عهد عتیقToday, the study of "corruption" as a complex and tangible phenomenon is considered an important and fundamental issue in all countries. It can be said that the phenomenon of corruption is more or less present in all countries, but what is important is that the effect of corruption in today's world can't be limited to the same country that suffers from the phenomenon of corruption. That is why international institutions, with the support and insistence of countries that are less involved in this phenomenon, seek to take concrete and effective measures in all countries to fight corruption. Obviously, any effective and useful action in any country depends on comprehensive mastery of this phenomenon from various social, cultural, economic, political and legal aspects. Also, an important aspect of the study in this field can be the historical aspect of the case, which examines the historical developments of the concept and nature of the phenomenon of corruption. Such a study is one of the tools needed for a comprehensive study of the effects of corruption and how to combat it. In this article, we have tried to address only a corner of this historical aspect.
Keywords: corruption, offering, Epistemology, History, Old Testament -
تاسیس و توسعه رشته های دانشگاهی را می توان محصول مجموعه ای از تاثیرات اجتماعی و تاریخی دانست. علوم تربیتی به عنوان یک رشته دانشگاهی از مهرماه 1311 در دانشسرای عالی تاسیس شد، اما سیوال اساسی آن است که این آغاز بر بستر چه تحولات تاریخی شکل گرفته است و در توسعه خود چه روندی را طی کرده است؟ به نظر می رسد شکل گیری علوم تربیتی در ایران بر بستری از تحولات تاریخی شامل الف) تاسیس دارالفنون ب) تحولات اجتماعی فرهنگی حد فاصل تاسیس دارالفنون تا مشروطیت، ج) مشروطیت و د) اعزام دانشجو به اروپا، روی داده است. ماحصل این تحولات آن بوده است که این رشته در کشور ما از نهادهای آموزشی سنتی بیرون نیاید و اتکاء به میراث حکمی و فلسفی ما نداشته باشد. این رشته تنها توانست از طریق تربیت نیروی مورد نیاز آموزش و پرورش، ظهور یابد و خود را به جامعه سنتی ما بقبولاند و چه بسا اگر مسیر ظهور دیگری داشت با مقاومت روبرو می شد. علوم تربیتی پس از پدیدآیی بر چنین بستری، دوره های تاریخی ویژه ای را طی کرده است تا به مرحله توسعه کمی از سال های ابتدایی دهه 70 شمسی برسد که هر یک از این دوره ها، ویژگی های خاص خود را داشته است.کلید واژگان: علوم تربیتی, آموزش عالی, روند تاریخی, بستر تاریخی, پژوهش تاریخیIn Iran, educational sciences began as an academic discipline in 1932, but, the essential questions here are, ‘what was the historical context of the establishment of Educational Sciences as a discipline in Iran?’ and ‘what process did it go through to reach the stage of quantitative development?’ It seems that the formation of educational sciences in Iran has taken place on the basis of historical factors including a) the founding of Darul-Fonun, b) the socio-cultural changes during the period between the founding of Dar ul-Fonun and the Persian Constitutional Revolution, c) the Persian Constitutional Revolution, and d) sending of students to Europe. As a result of these, Educational Sciences in Iran was not rooted in traditional educational institutions and not rely on our legal and philosophical heritage. Educational sciences in Iran, were only able to emerge from the channel of professional provision (ie, teacher education) and to accept itself in our traditional society, perhaps if it had another path of emergence, it would have faced resistance. After emerging in such a context, Educational Sciences have undergone special historical periods to reach the stage of quantitative development that was discussed.Keywords: Educational Sciences, Higher Education, historical context, historical research
-
ساوه یکی از شهرهای مشهور منطقه جبال در دوران اسلامی است که به دلیل قرارگیری در مسیر ارتباطی دارالخلافه بغداد به شمال شرق به عنوان منزلگاهی مهم ایفای نقش نموده است. موقعیت ویژه این شهر در پیوندگاه مهم ترین راه های کاروانی و نیز شرایط مساعد طبیعی موجب شده تا بتواند از تحولات تاریخی گذر نموده و در کانون توجه جغرافی نویسان و مورخان قرار گیرد. از آنجایی که بقایای شهر کهن ساوه و بافت تاریخی آن به دلیل توسعه شهر جدید دچار تغییر شده، بررسی این تغییرات ضرورتی اجتناب ناپذیر می نماید. در نوشتار حاضر، تلاش شده است تا با اتکا به منابع مکتوب تاریخی و همچنین گزارش سیاحانی که این شهر را مورد بازدید قرار داده اند، تحولات تاریخی آن مورد بحث قرار گیرد. بدیهی است یافته های پژوهش می تواند در بازیابی سازمان فضایی شهر و حفاظت از محدوده های تاریخی آن مورد استفاده قرار گیرد.کلید واژگان: شهرهای جبال, بافت تاریخی ساوه, شهرهای اسلامی, شهرهای ایران, سازمان فضایی شهر ساوهSaveh is one of the famous cities of Jibal regioin in Islamic age and it continuously, has played a particular role in history due to its location in the communication path of north-east to capital city Baghdad. The special position of this city, and its favourable natural condition (a great plain with the area of 238000 HA, two permanent rivers and the widespread irrigation network), have made Saveh to triumphantly pass the historical developments and be in the spotlight of geographers and historians. Since the remain of the ancient Saveh and its historical context have been changed due to development of the new city, the study of the developments of this city would be inevitable. This paper has attempted to study historical development of Saveh based on written sources and also the reports provided by visitors who have visited this city. Indeed the findings of the current research could be useful and applicable retrieval of the spatial organization of this city and its date range protection.Keywords: Jibal cities, The historic city of Saveh, Islamic cities, Iranian cities, spatial organization city of Saveh
-
جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعه پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوه کار و واژه ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج های زبان فرضی هندواروپایی و تحولات شایع آنها در زبان هندواروپایی مادر در قالب جدول هایی برای هریک از زبان ها آمده است. سرواژه ها و آگاهی ذیل آنها نیز به نسبت جلد پیشین تغییر یافته است، به گونه ای که باید جلد نخست کنونی را تالیفی مستقل از جلد پیشین به شمار آورد.
مولف مجموعه، دکتر محمدحسن دوست، عضو هیات علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دانش آموخته رشته فرهنگ و زبان های باستانی است و از تحولات تاریخی زبان فارسی و گویش های آن شناختی علمی دارد.کلید واژگان: فرهنگ ریشه شناختی فارسی, محمدحسن دوست -
در فاصله سده های 3 تا 5 هجری و قمری و با شکل گیری دولت های محلی و ملی، زمینه برای احیاء سنت های فرهنگی و هنری دوره ساسانی فراهم آمد. در این ارتباط حاکمان سلسله سامانی نقش کلیدی بر عهده داشتند. امیر اسماعیل سامانی در ساخت بنای آرامگاه خود طرحی را انتخاب کرد که الگوی تعداد بیشمار بناهای آرامگاهی بعدی شد و از طرف دیگر عناصر معماری دوره ساسانی را با معماری دوره اسلامی پیوند داد. بنای آرامگاه امیر اسماعیل سامانی نشان می دهد که چگونه عناصر معماری سامانی در قالب جدید خود ظاهر می شود. طراحی و هم اجرای این بنا نشان از تلاش آگاهانه ای است که امیر اسماعیل سامانی در پیروی از سنت های دوره ساسانی بکار برده است. مطالعه عناصر معماری و ویژگی های آرامگاه امیر اسماعیل سامانی، اقتباس صورت گرفته از معماری دوره ساسانی و نیز تحولات تاریخی و فرهنگی همزمان بخشی از پژوهش حاضر است تا بر اساس آن بتوان فرضیه ارتباط تحولات معماری این دوره را با تحولات تاریخی و تجدید حیات ایرانی در فاصله قرن 3 تا 5 هجری قمری مورد تایید قرار داد.کلید واژگان: تداوم معماری ساسانی, آرامگاه امیر اسماعیل سامانی, احیا هویت ایرانی, تزیینات معماریWith the formation of local and national governments during the 3rd-5th centuries A.H. [9th - 11th A.D.], the circumstances were prepared for adaption and recreating cultural and artistic traditions of Sassanid period. In this regard, Samanid governors played a key role. Amir Ismail Samanid came up with a style which became a pattern for numerous mausoleums and on the other hand connected the architectural elements and designs of Sassanids with the Islamic era. The Mausoleum of Amir Ismail Samanid itself shows how the Sassanid architectural elements appear in a new format. Both the design and construction of this building appears to have been carried out objectively, and Amir Samanid had somehow intended to follow the Sassanid dynasty. Studying the architectural elements and features of the Ismail Samanids Mausoleum as well as adaptions from the Sassanid architecture, and also its historical and cultural contexts (the revival of Iranian identity and returning to the traditions of Sassanian, during the 3rd 5th centuries A.H.) are the main objectives of the present paper.Keywords: Continuity of Sassanid Architecture, Ismail Samanid Mausoleum, Revival, Architectural Design, Decoration
-
در جنوب استان کرمان، گونه های متعددی از رودباری به عنوان زیرشاخه گروه گویش های بشکردی و گویش های جدید ایرانی غربی جنوبی رواج دارند. سه جفت آوای خاص شامل جفت واکه مرکب فرودین [ʊə] - [ɪə] ، جفت همخوان لبی شده [gw] - [xw] و جفت همخوان لرزشی [ɾ] - [r] در واجگان رودباری به کار می روند. پژوهش حاضر به تعیین ارزش واجی آنها در واجگان رودباری امروز، و نیز بررسی تحولات آنها از ایرانی باستان تا رودباری امروز می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد این سه جفت آوای منحصربه فرد در واجگان رودباری امروز دارای ارزش واجی اند و تحولات تاریخی آنها روندی کاملا متمایز از زبان فارسی امروز ایران را پشت سر گذاشته است. به علاوه، در پاره ای موارد باید به زبان فرضی رودباری میانه اشاره و به بازسازی واژه های موردنظر در آن پرداخت؛ وگرنه امکان پیگیری روند تحولات تاریخی برخی از آواهای مزبور میسر نیست. همچنین نتایج پژوهش حاضر آشکار می سازد جفت واکه مرکب فرودین [ʊə] - [ɪə] فقط مختص چند گونه از بلوچی رایج در ایران نیست، بلکه واجگان گویش رودباری نیز بهره مند از آنهاست.
کلید واژگان: گویش رودباری, واج شناسی تاریخی, واکه مرکب, همخوان لبی شده, همخوان لرزشی -
جغرافیای تاریخی شیعه یکی از موضوعات مورد توجه در سال های اخیر است که ویژگی و امتیاز خاص این بعد از مباحث اجتماعی- تاریخی، توجه به جغرافیای اقشار مختلف شیعه همزمان با پرداختن به سیر تحولات تاریخی این مهم می باشد. بررسی این موضوع از آن نظر حایز اهمیت است که از جایگاه و موقعیت اجتماعی شیعیان در جهان اسلام و تاثیرات آن بر تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی عالم اسلامی شناختی بهتر و دقیق تر در اختیار محقق قرار می دهد. در این پژوهش با در نظر گرفتن کشورهای شیعه نشین در طول قرون اسلامی، به موضوع فوق خواهیم پرداخت.
کلید واژگان: جغرافیای تاریخی, منابع تاریخی, جغرافیای انسانی, شیعه
Historical geography of Shia has attracted attention of many. The special importance and benefit of this dimension of social-historical discussions is considering the geography of different classes of Shia population while investigating its historical evolutions. This is especially important since it provides researchers with a better and more precise understanding regarding social position and situation of Shia in the Islamic world and its influence on social, political and cultural changes in the Islamic world. The present article will focus on this issue considering Shiit countries throughout Islamic history.Keywords: historical geography, historical resources, human geography, Shia
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.