به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
جستجوی مطالب مجلات
ردیف ۱۰-۱ از ۱۶۹۹۵ عنوان مطلب
|
  • محمدحسین رجایی
    از جمله بخشهای علم فقه، علم به قواعد فقه است که اهمیتی خاص در اجتهاد دارد. دلیل این اهمیت آن است که قواعد فقه از قضایای کلی تشکیل یافته اند که بر احکام جزئی فقه قابل تطبیق بوده و در براهین فقهی به عنوان حد وسط برهان قرار می گیرند.
    در این میان، فقهای عامه و خاصه به دلیل امعان نظر خاص بدین علم، آن را به صورت فنی مستقل مطرح کرده اند و کتبی جداگانه درباره آن نگاشته اند.
    در این مقاله به طور مختصر با این روند و مراحل تطور و سیر تاریخی قواعد فقه در بین عامه و خاصه آشنا می شویم.
    کلید واژگان: قواعد فقه, عامه, خاصه, قواعد مصرحه, قواعد مصطاده
  • مجید طرقی، جواد ابراهیمی

    تربیت اجتماعی عرصه‌ای مهم از مسایل نوپیدای فقهی است که بیان حکم فقهی آن لازم است. در این میان، قواعد فقهی اجتماعی نقش ویژه‌ای در توانمندی فقه برای پاسخگویی به مسایل نو دارد. این قواعد مستند معتبر اثبات احکام فقهی هستند.‌ از همین رو تحلیل، تدوین و تنظیم قواعد فقهی به خصوص با توجه به تاثیر عنصر زمان و مکان در اجتهاد برای کمک به استنباط حکم فقهی ضرورتی فقهی است.
    ‌این پژوهش تلاشی در جهت بررسی حکم فقهی تربیت اجتماعی مبتنی بر نظام قواعد فقه به شیوه متعارف فقهی است و در میان ادله قابل استناد فقهی، افزون بر قواعد فقه فردی، قواعد فقه اجتماعی نیز وجود دارد و طبق مفاد قواعد عامه مذکور، مسئولیت‎ اجتماعی به شکل عام و در خصوص تربیت اجتماعی در چارچوب احکام اولیه، ولایی و حکومتی وظیفه‎ حکومت، خانواده، عالمان و عموم جامعه است.

    کلید واژگان: تربیت, اجتماعی, فقه, حکم فقهی, قواعد فقهی
    Majid Toroghi, Jawadi Ibrahimi *

    Social education is an important arena of new juridical issues which need to be discussed from a jurisprudential perspective. The juridical social rules play a special role in enabling the jurisprudence to address new issues. These principles are authentic documents which prove juridical rules. For this reason, analyzing, forming and introducing juridical principles, especially with a view to the effect of time and space in Ijtihad to help juridical deduction, is a jurisprudential necessity. This study seeks to examine the juridical ruling concerning social education based on a system originating in jurisprudential principles according to customary jurisprudential method. Amongst the evidences, there are also social juridical principles, in addition to individual juridical principles. According to the purport of the said general principles, social responsibility in general and in respect of social education within the framework of primary governmental rules, is the duty of the government, family, scholars and the society at large.

    Keywords: education, social, jurisprudence, jurisprudential ruling, jurisprudential principles
  • روح الله شریعتی
    فقه سیاسی عرصه مسائل نوپیدا و حوادث واقعه است و در این میان، قواعد فقه سیاسی نقش ویژه ای در پاسخ گویی به این مسائل دارد. این قواعد راهکارهایی کلی، قابل فهم و انسجام یافته برای استفاده همگان ارائه داده و آشنایی با آنها حاکمان را نیز به پیروی از آن اصول و مقررات وادار می کند. مقاله حاضر در پی تبیین چیستی قواعد فقه سیاسی منابع، اهداف و ساز و کار اجرای آنهاست.
    کلید واژگان: فقه سیاسی, قواعد, روش شناسی
  • پونه موذنی، سید حسین واعظی
    از زمان تشکیل جوامع اولیه فرایند یاددهی و یادگیری بین معلم و متعلم، حقوق متقابلی را ایجاد نمود که رعایت آنها منشا تداوم و تکامل این فرایند گردید. در فقه اسلامی نیز توجه بسیاری به این مقوله شده، آیات و روایات فراوانی در این زمینه دست آویز بسیاری از نویسندگان در کتابت این حقوق متقابل شده است. هدف این پژوهش، تبیین شمول قواعد فقه اسلامی پیرامون حقوق معلم و متعلم است که به روش توصیفی، تدوین یافته است. شایان ذکر است که غالب این نگارش ها بر اساس حقوق و تکالیف معلم و متعلم از دید اخلاقی تبیین شده، شمول قواعد فقه اسلامی بر این حقوق در آنها کمرنگ است؛ ولی یافته های پژوهش با استناد به هفده قاعده فقهی، اشاره به این حقوق از منظر قواعد فقه اسلامی دارد.
    کلید واژگان: تکلیف, حق, قواعد فقه, معلم, متعلم
    Since the formation of early societies، the process of teaching and learning between the teacher and student has created reciprocal rights; hence، it was the observing 0f such rights that led to the perfection of this process. This issue، also، has been highly taken into consideration in Islamic and، therefore، many books are written based on the various verses and tradition in this regard. This current study aims to explain the rules of Islamic law on the rights of teachers and students. The method applied is of a descriptive one. It should be noted that most of these writings have been made on the basis of rights and obligations of the teacher and student from ethical perspective، while the inclusion of Islamic jurisprudence has been ignored. However، the research findings refer to these rights from the perspective of Islamic jurisprudence، while considering the seventeen jurisprudence rules.
    Keywords: Homework, Jurisprudence Rules, Right, Student, Teacher
  • سیدابوالقاسم نقیبی
    قواعد فقه خانواده، مجموعه قواعدی هستند که مبنای برخی از قوانین و مقررات در حقوق خانواده هستند یا در آن ها موثر واقع می شوند. از منظری قواعد فقه خانواده به دو دسته عام و اختصاصی تقسیم می گردند. مراد از قواعد عام، قواعدی است که علاوه بر حقوق خانواده، در دیگر معاملات یا عبادات نیز کاربرد دارند؛ مانند قاعده لاضرر، لاحرج، شروط غرور و الزام. در مقابل، قواعدی چون رضاع و فراش که تنها در حقوق خانواده کاربرد دارند، قواعد اختصاصی خانواده تلقی می شوند. در این مقاله، مهم ترین قواعد عام خانواده و برخی ره یافت های کاربرد آن ها در حقوق ایران ارائه می گردد. بعضی از احکام و گزاره های ناظر به حقوق خانواده مانند «رجوع» و «الطلاق بید من اخذ بالساق» ضابطه فقهی خانواده تلقی می گردند. جمع آوری قواعد و ضوابط فقهی و شناسایی بسترهای کاربرد آن ها، امکان شکل گیری رویه قضایی را در موارد فاقد نص قانونی به دست می دهد. و رهیافت های لازم برای تفسیر برخی قوانین را فراهم می آورد.
    کلید واژگان: قاعده فقهی, حقوق خانواده, شروط لاضرر, لاحرج, الزام, غرور
    Seyed Abolqassem Naqibi
    Family jurisprudence rules are a set of rules that either form the basis of certain family law rules and regulations, or have a direct bearing on these rules. Family jurisprudence rules fall under two categories, general and specific. The term ‘general rules’ signifies those rules that apply not only in family law, but also in other daily affairs (mu’âmalât) and religious practices (ebâdât), such as the principles of ‘no harm’ (lâ dharar) and ‘no malicious damage’ (lâ haraj), and prerequisite /proviso. On the other hand, rules such as fostering and farâsh (marriage/intercourse), no harm and prerequisition (proviso) are merely used in family law and are considered specific to family law. This paper presents the most important general and specific rules and approaches and their applicability in Iranian family law. Some family law provisions such as ‘the right to revert’ (ruju’) and ‘divorce’ (itlâq baid min akhz bil sâq) fall under family jurisprudential law. The compilation of jurisprudential rules and regulations and the identification of their application make possible the constitution of judicial procedures in cases that lack letters of statute.
  • مهدی موحدی نیا *، علی مظهر قراملکی، سید محمد حسینی
    یکی از مسائل کنونی دولت اسلامی، رفع اختلافات بین المللی، از طریق مذاکره است. آنچه در این زمینه با خلا پژوهشی مواجه هستیم تبیین گستره مذاکره با دول غیرمسلمان و پایبندی به آن بر اساس مبانی و قواعد فقه است. در مقاله پیش رو با بهره گیری از روش تحلیلی و توصیفی، در صدد تبیین ماهیت و آثار اصول و قواعد فقه حاکم بر مذاکره، با تکیه بر دیدگاه تکلیف گرایانه بوده ایم. بر اساس یافته های تحقیق، در فقه امامیه نهاد مذاکره، جزو عناوین اولیه ضروری است نه ثانویه اضطراری. اصول و قواعد بنیادین فقهی مذاکره از جمله قاعده نفی تسلط و قاعده تناسب رفتاری، اصل عزت، حکمت و مصلحت عقلایی، حاکی از مذاکره فعال نه منفعل هستند. مذاکره فعال در دیدگاه تکلیف گرایانه ریشه دارد. بر مبنای این دیدگاه فقهی، برای تحقق عمل به تکلیف در شرایط ویژه مذاکره با دشمنان باید از سوی مذاکره کنندگان اسلامی، تاکتیک های منعطف و نرمی در فرآیند مذاکره اتخاذ شود تا دول غیرمسلمان نتوانند با طراحی وضعیتی، محدودیت ها و تحریم هایی را بر کشور اسلامی تحمیل کنند.
    کلید واژگان: اصول مذاکره, تکلیف گرایی, دیپلماسی, قواعد فقه, مذاکره
    mahdi movahhedinia *, Ali Mazhar Gharamaleki, seyed mohammad hoseini
    One of the recurrent issues within Islamic government is the resolution of international conflicts via negotiations. Explanation of extra-religious negotiations'' scope and commitment and adherence to that based on jurisprudence's rules is one of the issues that is rarely researched. The objective of this study is to analyze jurisprudence upstream rules on extra-religious negotiations by relying on Imam Khomeini's duty-oriented perspective and using analytical-descriptive method. Extra-religious negotiation is a necessary primary concept, not a secondary emergency one. Jurisprudence upstream rules include denial of dominance and fitness of behavior rules, which are considered as the consequences of active, not passive negotiations. Active negotiations are rooted in Imam khomeini's duty-oriented perspectives and his lectures. He believed that religious provisions always hold, even if they contradict each other. Therefore, non-Muslim governments can't impose sanctions on Islamic governments within some proper situations. In addition, this study suggests that we should employ some flexible tactics for negotiations within critical circumstances.
    Keywords: negotiation, diplomacy, jurisprudence rules, negotiation principles, duty-orientation
  • برهام محمد عطاءالله
    مترجم: حمزه امینی نسب

    میان برخی قواعد حقوق کامن لا و فقه اسلامی شباهت زیادی وجود دارد. بررسی این قواعد در پرتو احکام فقه اسلامی، رابطه بین این دو نظام را آشکار می سازد و نشان می دهد که پیدایش این قواعد نتیجه تاثیرپذیری حقوق کامن لا از قواعد فقه اسلامی می باشد. در این تحقیق، شرایط و زمینه های تاریخی این تاثیرپذیری و قلمرو آن در موضوعات مختلف، مورد بررسی قرار گرفته است.

    کلید واژگان: فقه اسلامی, حقوق کامن لا, نظام حقوقی, حقوق تطبیقی, تاریخ حقوق
    Borham Mohammad Ataollah, Hamzeh Amininasab*

    There are a lot of similarities between some common-law rules and Islamic jurisprudence. The survey of these rules in the light of Islamic jurisprudence, reveals the relationship between the two systems and shows that the emergence of these rules is the result of impact of common-law from Islamic jurisprudence rules. In this study, the historical circumstances and backgrounds of this influence and its scope in various issues investigated.

    Keywords: Islamic Jurisprudence, Common-Law, Legal System, Comparative Law
  • میثم یعقوبی پور، محمد مهدی انجم شعاع*، مجید شعبانی حمید آبادی
    حمایت از بزه دیده رکن اصلی رویکرد بزه دیده شناسی حمایتی محسوب می شود. این رویکرد در نظام حقوقی ایران نیز از طریق سازوکارهای ارفاقی و توجه به رضایت بزه دیده و نقش وی در ارتکاب بزه مورد توجه قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانست احکام و قواعد فقه جزایی با پندار بزه دیده محوری در چهارچوب نظام حقوق کیفری ایران می باشد. یافته های این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای جمع آوری شده است، نشان می دهد که تحولات قوانین کیفری جدید در پرتو احکام و قواعد فقهی که توجه به نقش بزه دیده دارند، بسیار دقیق و قابل توجه بوده است. در همین راستا نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که برخی از احکام و قواعد فقه جزایی با رویکرد بزه دیده محوری و نیز الگوی عدالت ترمیمی موانست نسبی دارند. این امر موجب شده است که قواعد و احکام مزبور ظرفیت لازم برای ایجاد تحولات در فرآیند رسیدگی کیفری و زنجیره بزه دیدگی مکرر را داشته باشند. درنهایت باید در ارتباط با تحدیدهای حمایتی که در برخی نهادهای قانونی ایجاد شده است، بازاندیشی و تجدید نظرهای لازم را اعمال نمود.
    کلید واژگان: بزه دیده, حمایت, تابعیت, فقه جزایی, عدالت ترمیمی
    Meysam Yaghoobipour, Mohammad Mehdi Anjom Shoae *, Majid Shabani Hamid Abadi
    Support for the victim is the main pillar of the supportive victimology approach. This approach in Iran's legal system has also been taken into consideration through friendly mechanisms and paying attention to the consent of the victim and his role in committing the crime. The aim of the current research is to investigate and analyze the compatibility of criminal jurisprudence with the concept of the central victim in the framework of Iran's criminal law system. The findings of this research, which were collected by descriptive-analytical method and library tools, show that the evolution of new criminal laws in the light of jurisprudence and jurisprudence rules that pay attention to the role of the victim has been very precise and significant. In this regard, the results of the present research indicate that some of the rules and rules of penal jurisprudence are relatively compatible with the victim-centered approach and the model of restorative justice. This has caused the said rules and orders to have the necessary capacity to create changes in the process of criminal proceedings and the chain of repeated victimization. Finally, in relation to the protection restrictions that have been created in some legal institutions, the necessary rethinking and revisions should be applied.
    Keywords: Victim, Protection, Nationality, Penal Jurisprudence, Restorative Equity
  • سیدابوالقاسم نقیبی
    قواعد فقه خانواده گزاره های کلی و عام فقهی هستند که مبنای برخی از قواعد حقوقی در حقوق خانواده تلقی می شوند. قواعدی چون «رضاع»، «فراش»، «المطلقه الرجعیه زوجه حقیقه»، از جمله قواعد اختصاصی خانواده به شمار می آیند که تنها در حقوق خانواده کاربرد دارند. مقاله حاضر، مفاد، مستندات، شرایط اعمال و مباحث فقهی هریک از این قواعد را در آرای فقی هان متاخر و متقدم بررسی می کند و انعکاس قواعد اختصاصی فقه خانواده را در مواد قانونی مدنی ایران نشان می دهد.
    کلید واژگان: خانواده, قانون مدنی, فقه, قاعده فقهی, رضاع, فراش, المطلقه الرجعیه زوجه حقیقه
    Seyed Abol Ghasem Naghibi
    Family jurisprudential rules are composed of general & universal decree of theology, which are the basis of some family legal rules. Laws related to “Resa”, “Ferash”&“Almotalaghe Alrojieh” are specific family rules are only included in family law. The present article studies the content, the document, the provision of its applicability & theological discourse of each rule from the view point of preceding & contemporary theologians & its application in Iranian civil law.
    Keywords: family, rights, law, theology, jurisprudential rules, reza, ferash, almotalaghe alrojieh, legitimate wife
  • سیدمحمود علوی
    نقش قواعد فقه در تنظیم اندیشه فقیه و توان او بر استنباط احکام انکارناپذیر، و از این رو در خور اهتمام است. علی رغم فعالیتهای با ارزشی که در این زمینه صورت گرفته است هنوز تا کار بایسته و شایسته فاصله زیادی وجود دارد و جا دارد که پژوهشگران عرصه علوم اسلامی با همتی والا به ابعاد مختلف آن بپردازند تا بستری برای تبدیل آن به رشته ای از علوم اسلامی فراهم گردد و از عرصه تالیف و نگارش به صحنه تدریس و تحقیق در حوزه های علمیه و دانشگاه ها پا نهد. در این نوشتار تفاوت قواعد فقه با قواعد اصول از دیدگاه صاحب نظران مورد بحث و نقد قرار گرفته و در پایان دیدگاه امام خمینی به عنوان نگاه برتر برگزیده شده است.
    کلید واژگان: قواعد فقه, قواعد اصول, استنباط, تطبیق, قواعد آلی, قواعد استقلالی
    Seyed Mahmoud Alavi
    The role of jurisprudential rules in the thought and power of inference of the jurisprudent is an undeniable fact. Despite attempts made in this field thus far, it is still necessary to discuss variousaspects of this problem to prepare the grounds for the introduction of a new discipline in Islamic studies. The present paper is an attempt to study the differences between the rules of jurisprudence and rules of principles of jurisprudence from the viewpoints of jurisprudents,specially those of Imam Khomeini.
نکته:
  • از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است‌.
  • نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
  • جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
در صورت تمایل نتایج را فیلتر کنید:
* با توجه به بالا بودن تعداد نتایج یافت‌شده، آمار تفکیکی نمایش داده نمی‌شود. بهتراست برای بهینه‌کردن نتایج، شرایط جستجو را تغییر دهید یا از فیلترهای زیر استفاده کنید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
نوع نشریه
اعتبار نشریه
زبان مطلب
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال