به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
جستجوی مطالب مجلات
ردیف ۱۰-۱ از ۵۲۸۹۴ عنوان مطلب
|
  • احمدرضا گل پرور، سمانه متقی، امید لطفی فر
    بررسی و ارزیابی ترکیب پذیری ارقام گندم نان، هتروزیس، نحوه توارث، کنترل ژنتیکی و عمل ژن ها برای صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گیاه تحت شرایط تنش خشکی بر روی 8 ژنوتیپ با استفاده از روش دوم در مدل ثابت گریفینگ صورت گرفت. میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای تمامی صفات و میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز برای تمامی صفات به جز تعداد دانه در سنبله بسیار معنی دار بود که مبین اهمیت هر دو اثرات افزایشی و غالبیت ژن ها در توارث این صفات در شرایط تنش می باشد. نسبت میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی به قابلیت ترکیب پذیری خصوصی تنها برای صفت تعداد دانه در سنبله معنی دار بود. اثرات غیرافزایشی ژن ها برای تمامی صفات از اهمیت بیش تری نسبت به اثرات افزایشی برخوردار بوده به جز تعداد دانه در سنبله که اثرات افزایشی نقش مهم تری در کنترل ژنتیکی آن ایفا می نمایند. نتایج این تحقیق نشان داد که بهبود صفت تعداد دانه در سنبله در شرایط تنش خشکی با انتخاب از بین بهترین تلاقی ها حتی در نسل های مقدماتی امکان پذیر بوده، در حالی که برای سایر صفات بهتر است این انتخاب تا نسل های پیشرفته و افزایش توارث پذیری به تعویق افتد.
    کلید واژگان: ترکیب پذیری عمومی و خصوصی, تلاقی های دای آلل, تنش خشکی, گندم نان, نحوه توارث
    Golparvar *, A. R., Mottaghis., Lotfifar, O
    In order to compare of inheritance, combining ability, heterosis and genes action in the genetic control of 1000-kernel weight, grain per spike, grain yield per spike and grain yield per plant in bread wheat genotypes under drought stress conditions, an experiment was conducted on eight genotypes using fixed method 2 of Griffing. Exception mean squares of grain per spike at specific combining ability (SCA), other traits were significant differences for general and specific combining abilities. It states important of inheritance additive and dominance gene effects under drought stress conditions. The GCA/SCA ratio was significant for grain per spike. For exception of grain per spike, non-additive gene effects were more important than additive. It is concluded that genetic improvement of grain per spike under drought stress conditions is possible at early generations by selecting from the best crosses, while selection for another traits is better that delayed until advanced generations and increase of its heritability.
    Keywords: Bread wheat, diallel crosses, drought stress, general, specific combining ability, mode of inheritance
  • سارا خسروی، رضا عزیزی نژاد، امین باقی زاده*، محمود ملکی

    گندم نان از مهم ترین محصولات زراعی جهان بوده و غذای اصلی مردم را در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله ایران تشکیل می دهد. این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات مورفولوژیکی و زراعی در شرایط نرمال و تنش خشکی در 35 ژنوتیپ گندم به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. صفات مورفولوژیکی و زراعی شامل ارتفاع بوته، طول ریشک، طول سنبله، طول برگ، طول میانگره، تعداد گره، تعداد پنجه، تعداد برگ، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در بوته، عملکرد دانه، وزن سنبله، وزن صد دانه و عملکرد بیولوژیکی و صفات فنولوژیکی شامل تعداد روز تا جوانه زنی و تعداد روز تا خوشه دهی اندازه گیری شد. براساس نتایج تجزیه واریانس، همه ی صفات مورد بررسی ژنوتیپ های مختلف با یکدیگر تفاوت آماری معنا داری داشتند. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد دانه در حالت نرمال با صفات طول سنبله، وزن سنبله، تعداد گره، تعداد برگ، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در بوته همبستگی مثبت داشت. عملکرد دانه در حالت تنش با صفات وزن سنبله، تعدا گره، تعداد برگ، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در بوته همبستگی مثبت داشت. در تجزیه و تحلیل رگرسیونی در حالت نرمال چهار متغیر وزن صددانه، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، و طول ریشک و در حالت تنش شش متغیر تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در بوته، وزن سنبله، طول سنبله، وزن صددانه و طول برگ وارد مدل شدند. تجزیه علیت نشان داد که صفات وزن صددانه در حالت نرمال و وزن سنبله در حالت تنش بیشترین اهمیت را در عملکرد دانه داشتند. در تجزیه به مولفه های اصلی سه عامل اصلی 5/77 درصد از کل تنوع را در شرایط نرمال توجیه می کنند. گروه بندی جمعیت ها بر اساس 17 صفت مذکور در دو حالت نرمال و تنش خشکی متفاوت از یکدیگر بود. با توجه به نتایج حاصله ژنوتیپ D1 (با ژنوم AA) و رقم سبلان که در همه شرایط عملکرد بالای خود را حفظ کردند می توانند به عنوان متحمل ترین ها شناخته شوند.

    کلید واژگان: تجزیه کلاستر, تنوع ژنتیکی, رگرسیون, گندم
    Sara Khosravi, Reza Azizinezhad, Amin Baghizadeh*, Mahmood Maleki

    Providing the main food for people in arid and semi-arid regions such as Iran, bread wheat is considered one of the most important crop plants in the world. The present study was aimed to assess the genetic diversity and the relationship between morphological and agronomic traits under normal and drought stress conditions among thirty-five wheat genotypes. A split-plot in RCB consisting of three replicates was carried out. The morphological and agronomic traits, which were measured, included plant height, awn length, spike length, leaf length, internode length and number of nodes, number of tillers, number of leaves, number of spikelets per a spike, number of grains per spike, number of spikes per plant, grain yield, 100 grain weight and biological yield. And phonological traits containing of number of days to germination and heading were calculated too. According to anova, there were statistically significant differences among various wheat genotypes for the all of traits evaluated. Correlation coefficients among traits demonstrated that in normal conditions, there was a positive correlation between grain yield and spike length, spike weight, number of nodes, number of spikelets per spike, number of grains per spike and number of spikes per plant. However, under stress conditions, grain yield showed a positive correlation with spike weight, number of nodes, number of leaves, number of spikelets per spike, number of grains per spike and number of spikes per plant. In regression analysis, the four variables entered the model in normal conditions, included 100 grain weight, number of spikes per plant, number of grains per spike and awn length. And the six variables under stress conditions which have been entered the model contained number of grains per spike, number of spikes per plant, spike weight, 100 grain weight and leaf length. Path analysis revealed that under normal and stress conditions, 100 grain weight and spike weight had the highest role in increasing grain yield, respectively. In the analysis of the main components, the three main factors justify 77/5٪ of the total variation in normal condition.According to the results, the genotype D1(genomeAA(and Sabalan cultivar,which in all their high performance conditions,can be recognizwd as the most tolerant.

    Keywords: Cluster analysis, Genetic variation, Regression, Wheat
  • منظر طالبی فر، رضا تقی زاده، سید ابراهیم کمالی کیوی
    توسعه ارقام پر محصول، هدف اصلی در بسیاری از برنامه های اصلاح گندم است. با این حال، اثر برنامه به روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن بستگی دارد. به منظور بررسی روابط بین عملکرد دانه با سایر عوامل موثر بر آن و اهمیت نسبی هر یک از آنها، چهار رقم گندم برای 9 صفت مورد بررسی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات، ارتباط مثبت و معنی دار عملکرد دانه با شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله و تعداد دانه در متر مربع را نشان داد. ارتباط بالای صفات تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در مترمربع، وزن هزار دانه و تعداد سنبلچه در سنبله با عملکرد دانه در نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره خطی به روش گام به گام نیز اثبات گردید. تجزیه علیت، ارتباط مثبت و مستقیم صفات تعداد دانه در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و تعداد سنبلچه در سنبله با عملکرد دانه را نشان داد. تعداد دانه در سنبله مهمترین جزء از اجزای عملکرد دانه بوده و نیز با توجه به نقش موثر تعداد سنبلچه در سنبله، گزینش این دو صفت در افزایش عملکرد دانه از اهمیت بسزایی برخوردار خواهد بود.
    کلید واژگان: مرحله رشدی, کمبود آب, تنش خشکی, تجزیه علیت, رگرسیون
    M. Talebifar*, R. Taghizadeh, S. E. Kamal Kivi
    Development of high yielding varieties is the main objective in many wheat breeding programs. However, effectiveness of program depends on relationships between grain yield and its components. In order to investigate the relationships, four varieties of wheat were evaluated for nine traits. Correlation coefficients of simple traits showed the positive and significant relationship of grain yield with harvest index, biological yield, the number of grain per spike and number of grain per m2. The high relationship of grain number per m2, number of grain per spike, weight of thousand grains and number of spiklet per spike with grain yield was also observed in multivariate stepwise linear regression. Path analysis showed positive and direct effect of grain number per m2, number of grain per spike, weight of thousand grains and number of spikelet per spike on grain yield. Grain number is the most important component from grain yield and according to effective role of spikelet number per spike, selection of these two traits will be important to increased grain yield.
    Keywords: Growth stage, water deficit, Drought stress, path analysis, regression
  • الیاس نیستانی*، حسن مکاریان، علی اکبر عامری، مصطفی حیدری
    به منظور بررسی تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای عملکرد آزمایشی با 20 ژنوتیپ گندم دیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو مکان (ایستگاه تحقیقات دیم شیروان و ایستگاه تحقیقات سیساب) در استان خراسان شمالی در سال 95-1394 به اجرا در آمد. در طی مراحل رشد و بعد از برداشت، از صفات ارتفاع بوته، تعداد روز تا سنبله دهی، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، تعداد روز تا رسیدگی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه یادداشت برداری به عمل آمد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ ها از نظر تعداد روز تا سنبله دهی، تعداد روز تا رسیدن، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه اختلاف معنی دار وجود داشت. با توجه به مقایسه میانگین ها، ژنوتیپ های 17 (SISABAN-4) و 12 (MOB/NE94406=NE86582//84MC29/NE82583)//KS91) به ترتیب با 2522 و 2364 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند و ژنوتیپ 20 (SOKOLL//SUNCO/2*PASTOR) با 1190 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشت. بر اساس نتایج تجزیه علیت، صفت تعداد سنبله در متر مربع (8/69 درصد)، تعداد دانه در سنبله (9/64 درصد) و وزن هزار دانه (9/38 درصد) به ترتیب بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. از طرفی ضرایب همبستگی نیز نشان داد که صفت وزن هزار دانه با تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع همبستگی منفی و معنی داری داشت و صفات تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع با عملکرد دانه رابطه مثبت و معنی داری داشتند.
    کلید واژگان: تجزیه علیت, سنبله, ضرایب همبستگی, عملکرد دانه
    Elyas Neyestani *, Hasan Makarian, Aliakbar Ameri, Mostafa Heydari
    In order to investigate path analysis of grain yield and yield components, an experiment was carried out with 20 genotypes of wheat in a randomized complete block design with four replications in two places in North Khorasan Province, dry land Research Station of Shirvan and Sisab, Iran. In 2015-2016. During the growth stages and after harvesting, traits like plant height, number of days to heading, numbers of spikes per square meter, number of grains per spike, number of days to maturity, seed weight and seed yield were recorded. according to the analysis of variance, between genotypes in terms of number of days to heading, days to maturity, numbers of spikes per square meter, number of grains per spike and grain yield, differences were significant. According to the comparison of the averages, genotypes 17 and 12 with 2522 and 2364 kg.ha-1 had the highest grain yield respectively and genotype 20 with 1190 kg.ha-1grain yield was the lowest. Based on the path analysis results, the number of spike per square meter (69.8%), the number of grains per spike (64.9 %) and grain weight (38.9 %) had the highest direct effect on grain yield. The correlation coefficients showed that seed weight and number of grains per spike and number of spikes per square meter had a significant negative correlation and the number of grains per spike and number of spikes per square meter were significant positive correlation with yield.
    Keywords: Correlation coefficients, Grain Yield, Path analysis, Spike
  • سعید موری، یحیی امام، هدایت الله کریم زاده سورشجانی
    در یک پژوهش مزرعه ای دو ساله (90-89 و 89-88)، سی رقم گندم در دو محیط تنش خشکی آخر فصل و بدون تنش مورد مقایسه قرار گرفتند. آزمایش در هر دو سال در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام شد. تیمار خشکی در کرت های اصلی (بدون تنش و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و رقم های گندم در کرت های فرعیقرار داده شدند. در این بررسی شاخص های میانگین بهره وری (MP)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص تحمل (TOL) و پایداری عملکرد (YSI) بر اساس عملکرد دانه ارقام در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. نتایج حاصل از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی نشان داد که رقم کویر با 48/390 گرم در متر مربع بیشترین عملکرد دانه را داشت، در حالی که در تیمار آبیاری معمول بیشترین عملکرد دانه از رقم شیرودی (83/873 گرم در مترمربع) بدست آمد. مقایسه میانگین داده ها تحت شرایط آبیاری معمول نشان داد که رقم قدس (7/57 دانه در سنبله) و رقم یاواروس (72/20 دانه در سنبله) به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد دانه در سنبله را داشتند. بیشترین و کمترین تعداد دانه در سنبله در شرایط تنش خشکی نیز از ارقام زرین (4/39 دانه در سنبله) و سوراپلاتا (9/9 دانه در سنبله) بدست آمد. در پژوهش حاضر تفاوت بین ارقام از لحاظ وزن هزار دانه در دو حالت آبیاری معمول و تنش خشکی معنی دار بود. رقم سیستان بیشترین مقدار وزن هزار دانه (45 گرم) را تحت شرایط بدون تنش و رقم امید بیشترین وزن هزار دانه (35 گرم) را تحت شرایط تنش خشکی بعد از گلدهی به خود اختصاص دادند. مقایسه میانگین رقم های مورد مطالعه نشان داد که در شرایط تنش و بدون تنش خشکی بیشترین عملکرد دانه به ترتیب از رقم هایکویر و درخشان بدست آمد.کمترین عملکرد دانه در هر دو شرایط رطوبتی مربوط به رقم ویریناک بود. بر اساس نتایج این آزمایش دو ساله شاخص های کمی GMP، STI و MPبه دلیل داشتن بیشترین همبستگی با عملکرد دانه در هر دو شرایط، در ارزیابی تحمل به خشکی مناسب ترینشاخص هابودند.
    کلید واژگان: حساسیت به تنش, میانگین هندسی بهره وری, تحمل به تنش, میانگین بهره وری
    Mooris., Y. Emam, H.A. Karimzadeh Sourashjani
    In a 2-year field experiment (2009-10 and 2010-11) 30 wheat cultivars were compared under with and without late season drought stress conditions. The experiments were conducted as a split plot based on randomized complete block design with four replicates at Research Farm of College of Agriculture, Shiraz University. Drought stress treatments (without stress, as control, and irrigation cutting off at anthesis stage) and wheat cultivars were assigned into main plots and sub plots, respectively. In this study mean productivity (MP), stress susceptibility index (SSI), stress tolerance index (STI), geometric mean productivity (GMP), tolerance (TOL), and yield stability index (YSI) were calculated based on grain yield under both with and without drought stress conditions. The results showed where irrigation cut off at anthesis, Kavir cultivar with 390.48 g/m2 had the greatest grain yield; while, under normal irrigation treatment the greatest grain yield was achieved from Shiroudi cultivar (873.83 g/m2). Comparison of means under normal irrigation conditions showed that Ghods cultivar (57.7 grains per spike) and Yavarous cultivar (20.72 grains per spike) had the highest and lowest grains per spike, respectively. Under drought stress conditions, the highest and lowest grains per spike were obtained by Zarin (39.4 grains per spike) and Souraplata (9.9 grains per spike), respectively. In the present study, 1000- grain weight was significantly different between irrigation treatments. Sistan cultivar had the greatest (45 g) 1000- grain weight under normal conditions, and Omid cultivar produced the greatest (35 g) 1000- grain weight under terminal drought stress conditions. Comparison of the mean of wheat cultivars showed that highest grain yield was achieved under stress and non-stress conditions in Kavir and Derakhshan cultivars, respectively. The lowest grain yield under both conditions was obtained from Veernak cultivar. The results of this investigation indicated that GMP, STI and MP, which had the highest significant correlation with the grain yield under both conditions, were assigned as the most appropriate indices for evaluating the drought tolerance of cultivars.
    Keywords: Stress susceptibility, Geometric mean productivity, Stress tolerance, Mean productivity
  • فریبا قاسمی، علیرضا پورمحمد*، صابر گلکاری، علی اصغر علی لو
    به منظور بررسی تاثیر محدودیت های فتوسنتزی بر صفات مرتبط با عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دیم، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار با 24 ژنوتیپ به عنوان فاکتور اصلی و محدودیت فتوسنتزی به عنوان فاکتور فرعی در سال زراعی 1394-1395 در ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور در مراغه انجام گردید. صفات مورد اندازه گیری عبارت بودند از طول سنبله، تعداد سنبلک در سنبله، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه. اختلاف بین ژنوتیپ های گندم دیم مورد مطالعه از نظر صفات مورد اندازه گیری، معنی دار بود. صفت وزن سنبله دارای همبستگی مثبت معنی دار با صفت تعداد دانه در سنبله بود. تجزیه به مولفه های اصلی در شرایط شاهد نشان داد که تمامی صفات در درون یک مولفه اصلی قرار گرفتند که صفت تعداد دانه در سنبله به عنوان موثرترین صفت ارزیابی شد. در حالی که تجزیه به مولفه های اصلی در شرایط محدودیت های فتوسنتزی حاکی از این بود که صفات در دو مولفه اصلی جداگانه قرار می گیرند که مولفه اصلی اول نمایانگر تعداد دانه در سنبله و مولفه اصلی دوم نمایانگر وزن هزار دانه است. در حالت کلی چه شاهد و چه محدودیت فتوسنتزی، صفت تعداد دانه در سنبله به عنوان موثرترین صفت، ارزیابی گردید. از طرف دیگر از بین محدودیت های فتوسنتزی مورد برسی، حذف برگ پرچم، بیشترین کاهش را در صفات مرتبط با عملکرد دانه ایفاء کرد.
    کلید واژگان: برگ پرچم, تجزیه به مولفه های اصلی, ریشک
    Fariba Ghasemi, Alireza Pourmohammad *, Saber Golkari, Aliasghar Aliloo
    In order to study of source limitations on traits related with wheat grain yield, an experiment was carried out in split plot design based on RCBD with four replications and 24 genotypes as the main plot factor and source limitation as subplot factor in Research Station of Dryland Agricultural Research Institute (DARI) at 2016-2017. The measured traits were spike length, number of spikelets per spike, spike weight, number of grains per spike and 1000 grains weight. The difference between the compared genotypes was significant in terms of the measured traits. Spike weight had a significant positive correlation with the number of grains per spike. The principal component analysis in control conditions, showed that all traits were placed in one principal component, that number of grains per spike was evaluated as the most effective trait. While, principal component analysis in source limitation conditions indicated that the traits are placed in two principal components, the first principal component represents the number of grains per spike and the second component represents the 1000 grains weight. Generally, both control and source limitations, the number of grains per spike was evaluated as the most effective trait. On the other hand, among the source limitations studied, flag leaf removal had the highest decrease in grain yield related traits.
    Keywords: Awn, flag leaf, principal components analysis
  • سعید ظریف نشاط*، محمدحسین سعیدی راد، صمد نظرزاده اوغاز، عباس مهدی نیا
    این آزمایش به منظور ارزیابی بذرکارهای کاشت مستقیم رایج در کشت غلات در خراسان رضوی در یک سیستم تناوبی مبتنی بر گندم با استفاده از طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای این آزمایش عبارت اند از کاشت مستقیم گندم در بقایای گندم با استفاده از خطی کارهای کشت مستقیم با نام های تجاری: 1- اسفوجیا، 2- بالدان، 3- تندر (نمونه ای از کارنده های ساخت ایران) و 4- سیماتو. پارامترهای مورد بررسی در این طرح عبارت اند از: ظرفیت مزرعه ای کارنده ها، میزان صدمات مکانیکی وارده به بذر ها، ضریب یکنواختی عمق کاشت بذر، عملکرد گندم، درصد سبز شدن بذر، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل ها نشان می دهد که تیمارهای آزمایشی بر ضریب یکنواختی توزیع عمقی بذر، ظرفیت مزرعه ای و شاخص برداشت در سطح احتمال 1 درصد و بر درصد جوانه زنی بذر، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله و عملکرد در سطح احتمال 5 درصد تاثیر معنی دار دارد ولی بر وزن هزار دانه و صدمات مکانیکی به بذر تاثیری معنی داری ندارد. مشخص شد که کاشت با بذرکار اسفوجیا بهترین نتایج را از نظر یکنواختی عمق کاشت بذر و تعداد سنبله در متر مربع به دست می دهد. بذرکارهای اسفوجیا و تندر ساخت شرکت برزگر همدان از نظر درصد جوانه زنی، عملکرد، تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت به ترتیب بهترین نتایج را به دست داده اند.
    کلید واژگان: بی خاک ورزی, خطی کار, کشت مستقیم, گندم
    S. Zarifneshat*, M. H. Saeidirad, S. Nazarzade, Oghaz, A. Mahdinia
    This study evaluated direct drilling planters used for wheat cultivation in Khorasan-e Razavi province. A randomized complete block design with three replications was used. The treatments were direct drilling of wheat plants into wheat residue using the following direct planters: (1) Sfoggia (13-25), (2) Baldan (SPD3000), (3) Tondar (SPD 2500), (4) Semeato (SHM 11/13). The parameters measured were uniformity of seed depth, planter field capacity, seed germination, mechanical damage to seed, yield, number of spikes per m2, number of grains per spike, 1000 seed weight and harvest index. The results showed that planter type was significant at the 1% probability level for uniformity of seed depth, planter field capacity and harvest index and at the 5% probability level for yield, number of spikes per m2, number of grains per spike and seed germination. Results showed that the Sfoggia planter performed best for uniformity of seed depth and number of spikes per m2. The Sfoggia and Tondar planters performed best for seed germination, yield, and number of grains per spike and harvest index.
    Keywords: Direct Planting, Drill, No Tillage, wheat
  • عبد الرحمان ترابیان، کبری مقصودی*
    به منظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن در گندم، آزمایشی تحت دو تیمار آبیاری و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به صورت اسپلیت پلات (تیمار بدون تنش و تنش خشکی در کرت های اصلی و 15 رقم گندم در کرت های فرعی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 87-1386 اجرا شد. صفات محتوی نسبی آب، عملکرد و اجزای آن (تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه)، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر خشکی و رقم بر کلیه صفات اندازه گیری شده معنی دار بود و تنش خشکی سبب کاهش تمام صفات گردید. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با شاخص برداشت در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش، مثبت و بسیار معنی دار بود. همبستگی های شاخص برداشت با تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه در شرایط تنش خشکی، مثبت و معنی دار و در شرایط بدون تنش، غیر معنی دار بود. همبستگی بین وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله در شرایط تنش خشکی، معنی دار و در شرایط بدون تنش، غیر معنی دار بود. در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش، همبستگی بین وزن هزار دانه و عملکرد دانه مثبت و معنی دار بود. بین عملکرد دانه و میزان آب نسبی برگ در شرایط عدم تنش، همبستگی غیر معنی دار، در حالیکه در شرایط تنش خشکی، همبستگی بسیار معنی دار بود. بر اساس نتایج تجزیه مسیر، در هر دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی، شاخص برداشت بالاترین اثر مستقیم مثبت را بر روی عملکرد دانه داشت. بعد از شاخص برداشت در شرایط بدون تنش، بالاترین اثر مستقیم را تعداد سنبله در متر مربع و در شرایط تنش، تعداد دانه در سنبله بر روی عملکرد دانه داشت. بالاترین اثر غیر مستقیم منفی را در شرایط بدون تنش، تعداد سنبله در متر مربع از طریق کاهش تعداد دانه در سنبله و در شرایط تنش، وزن هزار دانه از طریق افزایش شاخص برداشت بر روی عملکرد دانه داشت. بنابر نتایج این تحقیق می توان احتمال داد که برای رسیدن به عملکرد مطلوب تر در شرایط بدون تنش باید به ترتیب شاخص برداشت، تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله و در شرایط تنش، در درجه اول شاخص برداشت و سپس تعداد دانه در سنبله را افزایش داد.
    کلید واژگان: تنش خشکی, تجزیه مسیر, گندم
    A. Torabian, K. Maghsoudi*
    To investigate the relationship between yield and its components in wheat under non stress and drought stress conditions an experiment was conducted in on Agricultural Research Station at Bahonar University of Kerman. Experimental trial was split-plot (non-stress and drought stress as main plots and 15 cultivars as sub plots) in randomized complete block design with three replications. The measured traits were relative water content، yield and its components (number of spikes per m2، number of grain per spike and 1000 grain weight)، biological yield and harvest index. The results showed that the effects of drought and cultivar were significant on all traits، and drought stress decreases all traits. Correlation coefficients between grain yield and harvest index under both conditions was positive and highly significant. Correlations of harvest index with the number of spikes per m2، number of grains per spike and 1000 grain weight under drought stress، were significant. However، under non-stress condition was non significant. Correlation between 1000 grain weight and grain number per spike was significant under drought stress and was not significant under non-stress conditions. Under drought stress and non stress conditions، the correlation between 10 grain weight and grain yield was positive and significant. Correlation coefficient between grain yield and relative water content under non-stress condition was not significant; however under stress condition was significant. Based on path analysis، under stress and non stress conditions، harvest index had the highest and positive direct effect on grain yield. Under non-stress condition number of spike per m2 and under stress condition number of grains per spike had the highest direct effect. The number of spikes per m2 via by the number of grains per spike had the highest indirect negative effect under non-stress condition. Under stress condition، the 1000 grain weight by harvest index had the highest indirect negative effects.
    Keywords: Drought stress, Path analysis, Wheat
  • علی آرمینیان، سعدالله هوشمند، بهروز شیران
    با توجه به افزایش جمعیت دنیا و نیاز به تامین غذا، افزایش عملکرد گیاهان زراعی همانند غلات از مهمترین راهکارهای نیل به این هدف بوده که تا حدود زیادی با تعیین و شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش عملکرد غلاتی مثل گندم تحقق می پذیرد. این تحقیق به منظور ارزیابی عملکرد دانه و تعیین ارتباط آن با برخی ویژگی های وابسته به عملکرد در یک جامعه هاپلوئید مضاعف گندم نان شامل 100 لاین حاصل از تلاقی با ذرت، به همراه والدین (CK1 و ES32) و 6 رقم گندم نان ایرانی اجرا گردید. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه در واحد سطح، تعداد پنجه بارور و تعداد کل پنجه در گیاه، تعداد گره، ارتفاع بوته، طول و عرض برگ پرچم، طول سنبله، تعداد بذر در سنبله و وزن صد دانه بود. نتایج حاکی از ضرایب همبستگی مثبت و معنی دار (01/0P<) بین عملکرد دانه با تعداد دانه در سنبله، طول سنبله و طول و عرض برگ پرچم بود. بر اساس نتایج رگرسیون مرحله ای: طول سنبله، تعداد پنجه، طول برگ پرچم و تعداد دانه در سنبله مهمترین صفات در توجیه تنوع موجود در عملکرد دانه بودند. تجزیه ضرایب مسیر ساده نشان داد که طول سنبله و تعداد دانه در سنبله به ترتیب بیشترین اثر مستقیم مثبت و معنی دار (01/0P<) را بر عملکرد دانه در واحد سطح دارد. تجزیه ضرایب مسیر زنجیری نیز نشان داد، تعداد پنجه اثر مستقیم مثبت و معنی داری (05/0P<) بر عملکرد دانه داشت. همچنین اثر مستقیم تعداد دانه در سنبله بر وزن صددانه و نیز اثر مستقیم طول سنبله بر تعداد دانه در سنبله، معنی دار بود. نتایج تجزیه های متعامد (اورتوگونال) حاکی از عدم وجود اختلاف معنی دار بین ارقام بومی نسبت به ارقام هاپلوئید مضاعف از نظر مهمترین صفت اقتصادی یعنی عملکرد بود. نتایج این تحقیق می تواند در انتخاب ویژگی های مهم وابسته به عملکرد به عنوان شاخص های انتخاب عملکرد دانه گندم با توجه به یکنواختی جامعه هاپلوئید مضاعف مورد استفاده قرار گیرد و راه را جهت افزایش بالقوه عملکرد ارقام گندم هموار سازد.
    کلید واژگان: تجزیه ضرایب مسیر, عملکرد و اجزای عملکرد, هاپلوئید مضاعف
    A. Arminian, S. Houshmand, B. Shiran
    With increasing the world population, and needing to feed it, the yield enhancement of cereals crops is of the most important approaches meet this target, which is achieved via identifying the effective factors underlay yield of cereals like wheat. This experiment was conducted to evaluate the grain yield and its association with some contributed traits in a doubled-haploid (DH) wheat population comprising 100 DH lines deriving from across with maize, along with their parents (CK1 & ES32) and 6 Iranian local cultivars. Traits under study were of grain yield per unit area, number of fertile tiller and total number of tillers per plant, number of node, plant height, flag leaf length and width, spike length, number of grains per spike and 100-grain weight. The results indicated significant (P<0.01) correlations between grain yield with grain number per spike, spike length, and flag leaf length and width. According to stepwise regression analysis: spike length, number of tiller, flag leaf length, and number of grains per spike were the most important causing traits mostly (73%) interpreting the grain yield variation. The simple path coefficients analysis revealed that spike length and number of grains per spike contributed the most significantly (P<0.01) direct effects on grain yield. Moreover, the sequential path analysis showed that the number of tiller had a significant (P<0.01) positive direct effect on grain yield. In addition, there was significant direct effect of grain number on 100-grain weight and of spike length effect on number of grain per spike. Orthogonal contrast analyses results indicated also a nonsignificant difference between local cultivars and DH lines for the most important economic trait, yield. The results of this research could be applied for select the important yield contributed characters as selection criteria according to homogeneity of DH lines, and pave the way to potentially increase the yield of bread wheat cultivars.
  • پیمان شریفی، مهدی امیریوسفی
    این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه با بافت خاک سیلتی لوم انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ازتوباکتر کروکوکوم در دو سطح (تلقیح بذور با ازتوباکتر در غلظت 107 باکتری در هر گرم و عدم تلقیح) و کود نیتروژن در پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره) بودند. اثر ازتوباکتر بر صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، پروتئین دانه (P≤ 0.05)، شاخص کلروفیل، تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه (P≤ 0.01) معنی دار بود. اثر نیتروژن بر تمام صفات به جز تعداد دانه در سنبله معنی دار بود (P≤ 0.01). اثرمتقابل دو فاکتور بر صفات عملکرد دانه، شاخص کلروفیل (P≤ 0.05)، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله (P≤ 0.01) معنی دار بود. عملکرد دانه در ترکیب کودی تلقیح با ازتوباکتر و نیتروژن (100 کیلوگرم در هکتار) برابر با 4899 کیلوگرم در هکتار بود که اختلاف معنی داری با 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تلقیح نداشت. این ترکیب کودی سبب افزایش 76/13 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با عدم تلقیح و مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار شد. عملکرد دانه با وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع، شاخص کلروفیل، شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته همبستگی مثبت و معنی دار داشت. در مجموع، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تلقیح با ازتوباکتر می تواند منجر به حصول پتانسیل عملکرد دانه، کاهش اثرات مخرب زیست محیطی و صرفه جویی در مصرف کود نیتروژنه گردد.
    کلید واژگان: ازتوباکتر, تلقیح, نیتروژن, ریزسازواره, گندم, عملکرد دانه
    Peyman Sharifi, Mehdi Amiryusefi
    This research was carried out in a field factorial experiment based on randomized complete block design with three replications in a silty loam soil. Experimental factors were including two levels of Azotobacter chroococcum (seed inoculation with azotobacter at a concentration of 107 bacteria per gram and uninoculation) and five levels of nitrogen (0, 50, 100, 150 and 200 kg N.ha-1 from urea source). Azotobacter effect was significant on grain yield, number of grains per spike, grain protein content (P≤ 0.05), SPAD, number of spike per m2 and thousand grain weight (P≤ 0.01). Effect of nitrogen was significant on all of the traits except of number of grains per spike (P≤ 0.01). Interaction effect of two factors was significant on grain yield, SPAD (P≤ 0.05), plant hight, number of spike per m2 and number of grains per spike (P≤ 0.01). Grain yield was 4899 kg.ha-1 in combination of seed inoculation with azotobacter and nitrogen (100 kg.ha-1), which there was no significant differences with 150 and 200 kg N.ha-1. This fertilizer combination increased seed yield by 13.76%, compared to uninoculation and nitrogen (100 kg.ha-1). There were positive and significant correlation between grain yield and SPAD, number of spike per m2, number of grains per spike, thousand grains, plant hight and leaf area index (LAI). Overall, the inoculation with azotobacter bacteria and nitrogen (100 kg.ha-1) could achieve grain yield potential, reduce the adverse environmental impacts and save the N-fertilizer utilization.
    Keywords: Azotobacter, Grain Yield, Inoculation, Microorganisms, Nitrogen, Wheat
نکته:
  • از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبه‌ای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شده‌است‌.
  • نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شده‌اند و انتظار می‌رود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
  • جستجوی عادی ابزار ساده‌ای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش داده‌شود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشته‌های نویسنده خاصی هستید، یا می‌خواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
در صورت تمایل نتایج را فیلتر کنید:
* با توجه به بالا بودن تعداد نتایج یافت‌شده، آمار تفکیکی نمایش داده نمی‌شود. بهتراست برای بهینه‌کردن نتایج، شرایط جستجو را تغییر دهید یا از فیلترهای زیر استفاده کنید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجه‌ای نباشند.
نوع نشریه
اعتبار نشریه
زبان مطلب
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال