فهرست مطالب

مجله دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی کرمان
سال سوم شماره 3 (پیاپی 6، پاییز 1396)

  • تاریخ انتشار: 1397/05/10
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محسن تقدسی، فاطمه حسینی* صفحات 1-6
    مقدمه

    عدم شناسایی صحیح بیماران در مراکز بهداشتی درمانی منجر به بروز اقدامات و مراقبت های درمانی اشتباه می شود. ضروری است، کاهش و در صورت امکان حذف اشتباهات ناشی از عدم شناسایی صحیح بیماران در زمان ارائه خدمات درمانی صورت گیرد. در طرح جدید اعتباربخشی به بهانه حفظ حریم خصوصی بیمار نام بیمار از تابلو بخش و بالای سر بیمار حذف شد.که در این مقاله به بررسی پیامدهای آن پرداخته شده است.

    روش کار

    پژوهش حاضر یک مطالعه از نوع روش ترکیبی می باشد گردآوری داده ها از طریق مشاهده با استفاده از چک لیست محقق ساخته جهت ثبت، فراونی خطا و پرسش های باز صورت گرفته که درنهایت پرسش های باز به شیوه کیفی مورد تجزیه وتحلیل واقع شده است.

    یافته ها

    مشاهده دویست مورد شناسایی هویت بیمار توسط پرستاران ده مورد اشتباه داشتند. دانشجویان پرستاری 50 مورد اشتباه داشتند. همچنین یافته بخش کیفی نشان داد که در شیوه جدید شناسایی بیمار همراه با افزایش خطا، کاهش استقلال کاری، افزایش بارکاری همراه بوده است.

    نتیجه گیری

    حذف نام بیمار از تابلوی بخش و بالای سر بیمار و استفاده از شماره تخت و دستبند شناسایی جهت شناسایی برافزایش خطا بر روی بیمار همراه بوده است . بهتر بود قبل از تغییر شیوه سنتی به بهانه حفظ حریم خصوصی ، از روش های مطمئنی که درصد خطا بر روی بیمار را پایین بیاورند استفاده می شد.

    کلیدواژگان: هویت بیمار، خطا شناسایی، پرستاری
  • بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعات توسط دانش آموزان دختر مقطع متوسطه مدرسه ناشنوایان شهر کرمان
    کامبیز بهاءالدین بیگی، سیمین صالحی نژاد*، راضیه آذربهی، مهتاب رشیدی صفحه 2
    هدف
    امروزه پیشرفت های چشمگیر در فناوری های نوین فرصت های متعددی را در اختیار افراد با معلولیت های خاص از جمله ناشنوایان و کم شنوایان قرار داده است که به بهبود کیفیت زندگی آنان کمک شایانی کرده است؛ بنابراین هدف از این مطالعه بررسی میزان استفاده دانش آموزان دختر ناشنوا از فناوری اطلاعات است.
    روش کار
    پژوهش انجام شده از نوع توصیفی مقطعی است که بدلیل محدود بودن جامعه آماری (38 نفر)، تمام نمونه ها به روش سرشماری انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیستی بر اساس کاربرد های فناوری اطلاعات برای ناشنوایان بود که با کمک مربیان آنها تکمیل و سپس جمع آوری گردید، تحلیل داده ها نیز با استفاده از آمار توصیفی انجام گردید.
    یافته ها
    نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان استفاده دانش آموزان مربوط به فیلمهای آموزشی و تفریحی با زیرنویس به میزان 63% بود و پس از آن وسایل ارتباط متنی از جمله ایمیل و پیام کوتاه با 46% بود، همچنین درصد استفاده از بسیاری فناوری ها از جمله فناوری های ارتباطی ویدیویی صفر بود.
    نتیجه گیری
    یافته های تحقیق نشان دادکه در حال حاضر وضعیت بکارگیری فناوری اطلاعات در میان ناشنوایان چندان مطلوب نیست، از این رو ضروری است تلاش های بسیاری در زمینه افزایش آگاهی و فراهم سازی زیر ساخت های لازم در گسترش استفاده از این فناوری ها در میان افراد ناشنوا به عمل آید.
    کلیدواژگان: ناشنوایان، فناوری اطلاعات، ارتباطات
  • بررسی عوامل تاثیرگذار بر عوامل موثر در توسعه توریسم پزشکی
    پریسا باقری طولارود، زینب قائد چوکامی، مجید گلشنی* صفحه 3
    مقدمه

    گردشگران پزشکی عمدتا از کشورهای توسعه یافته به دلیل هزینه های بالا و انتظارات طولانی مدت برای دریافت خدمات بهداشتی به کشورهای آسیایی مسافرت می کنند به همین دلیل رقابت زیادی میان این کشورها برای جذب گردشگران پزشکی آغاز شده است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل موثر در توسعه توریسم پزشکی انجام شد.

    روش کار

    این پژوهش از نوع مروری بود که از طریق مطالعات کتابخانه ای و جستجو در پایگاه های علمی معتبر مانند Google scholar ،PubMed ، Science direct و SID با وارد کردن کلیدواژه های مورد نظر انجام شد. در نهایت 31 مقاله در بازه زمانی 2007 تا 2017 انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت.

    یافته ها

    بیشتر بررسی ها به نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات، بازاریابی، همکاری سازمان های خصوصی و دولتی، اعتبار بخشی و افزایش کیفیت خدمات مراقبتی در توسعه گردشکری پزشکی پرداخته بود. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان اظهار داشت توسعه زیرساخت ها ، سیستم های اطلاع رسانی و بازاریابی ، ،بیمه های درمانی، خدمات حمل و نقل، فناوری اطلاعات و ارتباطات، مسائل قانونی و اعتبار بخشی، افزایش کیفیت در خدمات و تسهیلات مراقبتی و غیره از عوامل تاثیرگذار در صنعت گردشگری پزشکی می باشد.

    نتیجه گیری

    این یافته ها به ذینفعان و سیاست گذاران سیستم بهداشت و درمان در ایران کمک می کند تا با الگو گیری از سیاست های کشورهای پیشرو در صنعت توریسم پزشکی و بررسی سایر اقدامات، زمینه را برای توسعه این صنعت فراهم آورد.

    کلیدواژگان: توریسم پزشکی، خدمات بهداشتی درمانی، سیاست های سلامت
  • بررسی رابطه تاب آوری و کیفیت زندگی با اختلال استرس پس از سانحه در جانبازان شهر همدان
    سید سجاد حسینی*، سعیده سادات حسینی صفحه 4
    مقدمه
    هرچند PTSD تاثیر بسزایی بر عملکرد زیستی، روانی و اجتماعی قربانیان خود دارد اما احتمالا ویژگی های فردی و میزان تاب آوری جانبازان بر کیفیت زندگی و شدت اضطراب تجربه شده در آن ها موثر است. این مطالعه باهدف تعیین ارتباط کیفیت زندگی و میزان تاب آوری بر شدت اختلال استرس پس از سانحه در جانبازان جنگ تحمیلی شهر همدان انجام شده است .
    روش کار
    مطالعه حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی و مقطعی است و در دو گروه شاهد و مورد صورت گرفته است. ابزارهای این پژوهش شامل مصاحبه، پرسشنامه PTSD، پرسشنامه SF-36 و پرسشنامه کونور - دیویدسون بود که توسط 160 نفر(80 نفر شاهد و 80 مورد) از جانبازان مرد با میانگین سنی (05/7 ± 38/42) تکمیل گردید. اطلاعات به دست آمده از داده ها توسط نرم افزار SPSS و آزمون T مستقل، تحلیل واریانس یک راهه، آزمون همبستگی دو متغیره و تحلیل رگرسیون چند متغیره تحلیل گردید.
    نتایج
    نیمی از نمونه ها به PTSD مبتلا بودند. بین هر سه زیر مقیاس اختلال استرس پس از سانحه (تجربه مجدد، اجتناب از موقعیت و تحریک پذیری) با تاب آوری و کیفیت زندگی ارتباط معنی داری و مستقیم وجود داشت(05/0 ≥P).
    نتیجه گیری
    اختلال استرس پس از سانحه می تواند توانایی انطباق فرد را دچار مشکل کرده و در نتیجه منجر به کاهش کیفیت زندگی افراد گردد. اما افرادی که از تاب آوری بالاتری برخوردارند تحمل بیشتری در مقابله با این مشکلات دارند.
    کلیدواژگان: اختلال استرس پس از سانحه، تاب آوری، کیفیت زندگی، جانبازان
  • نیازهای اطلاعاتی و مهارتی مدیران بیمارستانها: مطالعه کیفی
    ابراهیم جعفری پویان، محمد ازمل، سلیمه گوهری نژاد* صفحه 5
    مقدمه
    برای مواجهه با چالش های متعدد محیطی، سازمان های مراقبت های بهداشتی، باید خود را مجهز به اطلاعات جدید، روش های نوین تفکر و مهارت های مدرن نموده و نوعی رهبری و رفتار سازمانی متفاوت در خود توسعه دهند. در چنین محیطی با انتظارات در حال رشد، صلاحیت و دانش رهبران و مدیران بهداشت و درمان باید ارزیابی و ارتقا یابد. این پژوهش بر آن است تا نیازهای اطلاعاتی و مهارتی مدیران بیمارستان ها را شناسایی نماید. روش پژوهش: این پژوهش اکتشافی به صورت کیفی در سال 1395 انجام گردید. جامعه ی پژوهش، شامل کلیه مدیران بیمارستان های شهر تهران بودند. مهم ترین معیار ورود به مطالعه، داشتن سابقه ی مدیریت بیمارستان به میزان حداقل سه سال بود. مصاحبه ها به روش نیمه ساختاریافته که مشارکت کنندگان در آن از طریق نمونه گیری هدفمند و سهمیه ای انتخاب شده بودند، انجام شد و تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. تحلیل داده ها به کمک استراتژی تحلیل موضوعی صورت گرفت. برای تسهیل کدگذاری از نرم افزار MAXQDA 10 استفاده شد.
    یافته ها
    بیشتر شرکت کنندگان مرد با گروه سنی 49-40 ساله بود. بیشتر مدیران در بیمارستان های دولتی شاغل بودند و بالاترین مدرک تحصیلی دکترای تخصصی بود. همه مدیران دوره های متنوع آموزش ضمن خدمت گذارنده بودند. نیازهای مهارتی در دو پس زمینه اصلی عوامل موثر بر بهبود مهارت ها و مهارت های مدیریت موفق دسته بندی شدند که هرکدام از این دو طبقه به ترتیب متشکل از 4 و 5 زیر طبقه بودند. نیازهای اطلاعاتی نیز در دوطبقه ی اصلی، نظام اطلاعاتی اثربخش و کانال های کسب اطلاعات با مجموعا 8 زیر طبقه قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    نیازهای شناسایی شده نشان می دهد که به سادگی می توان با مداخلات کم هزینه همچون فراهم آوردن شرایط اصلاح قوانین و دستورالعمل های انتصاب و ارتقاء مدیران، کسب تجربه از طریق بازدید از بیمارستان های سرآمد، یادگیری همتایان، ایجاد داشبوردهای مدیریتی و برگزاری دوره های آموزشی مبتنی بر نیازهای آینده و بازنگری در کوریکولوم مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، نیازهای مهارتی و اطلاعاتی مدیران بیمارستان ها را در راستای ارتقاء عملکرد مراکز بهداشتی و درمانی مرتفع نمود.
    کلیدواژگان: نیازهای اطلاعاتی، نیازهای مهارتی، مدیران بیمارستان ها، مطالعه ی کیفی
  • رابطه توانمندسازی مراقبین سلامت با عملکرد شغلی آنان در مراکز بهداشتی درمانی دانشکده علوم پزشکی مراغه
    آزیتا سالاریان*، محمدعلی رحمانی، هادی مرشدی تنکابنی صفحه 6
    مقدمه

    اندیشمندان مدیریت تحول و بهسازی سازمان، توانمندسازی منابع انسانی را به عنوان راهبردی اثرگذار بر عملکرد و بهسازی نیروی انسانی معرفی کرده اند. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه توانمند سازی با عملکرد مراقبین سلامت در مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشکده علوم پزشکی مراغه انجام شده است.

    روش کار

    مطالعه حاضر ازنوع توصیفی - پیمایشی بوده و جامعه مورد بررسی کلیه مراقبین سلامت در مراکز بهداشتی درمانی دانشکده علوم پزشکی مراغه در سال 1396 شامل 156 نفر می باشد. نمونه آماری 112 نفر بوده که با فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد توانمندسازی اسپریتزر و عملکرد شغلی پاترسون است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS24 استفاده شده است.

    یافته ها

    یافته های نشان می دهد بین ابعاد توانمندسازی(احساس موثر بودن شغل(452/0=r)، احساس معنی دار بودن شغل(402/0=r)، احساس شایستگی در شغل(530/0=r) و احساس حق انتخاب در شغل(461/0=r) با عملکرد مراقبین بهداشتی درمانی ارتباط معنی داری وجود دارد.

    نتیجه گیری

    نتایج نشان می دهد بین توانمندسازی مراقبین بهداشتی و عملکرد آنان رابطه وجود دارد. لذا پیشنهاد می گردد با تغییر سبک رهبری به سمت رهبری مشارکتی و انجام شیوه های دخیل کردن کارکنان در تصمیم گیری ها و دادن اختیارات بیشتر به آنان ، توانمندی این گروه از کارکنان بخش بهداشت و درمان را ارتقا بخشید تا شاهد بهبود عملکرد آنان در مراکز بهداشتی درمانی باشیم.

    کلیدواژگان: توانمندسازی، عملکرد شغلی، مراقبین سلامت، مراکز بهداشتی و درمانی
  • علیرضا حیدری*، محمد عرب، بهزاد دماری صفحات 7-14
    مقدمه

    بیماری فنیل کتونوری (PKU) و یکی از شایعترین بیماری های متابولیک است که می تواند قسمت عمده ای از بودجه خانوارها را به خود اختصاص می دهد. هدف از انجام این مطالعه تخمین هزینه های اقتصادی بیماران مبتلا به فنیل کتونوری در سال 1392 در ایران بود.

    روش کار

    این مطالعه مقطعی از دیدگاه دولت انجام شد. داده ها بر اساس اسناد و مدارک پزشکی و نظر متخصصان، بیماران و والدینشان در افق زمانی طول عمر بیماران جمع آوری گردید. نرخ تنزیل 3% در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از Excel Office 2010 تحلیل شد.

    یافته ها

    از 1356132 مورد نوزادی که به منظور تشخیص فنیل کتونوری در سال 1392 مورد غربالگری قرار گرفته بودند، 322 مورد تایید شدند که مبتلا به فنیل کتونوری هستند. هزینه درمان و مراقبت هر مورد در طول عمر ، 4 /7708میلیون ریال محاسبه شد. هزینه حقوق و دستمزد کارکنان درمانی بیشترین درصد(46%) و هزینه بستری به دلیل تشنج کمترین درصد(3/0%) را به خود اختصاص داد.

    نتیجه گیری

    بیماری فنیل کتونوری، بار مالی قابل توجهی را به بیماران، خانواده های آن ها و دولت تحمیل می کند. با توجه به بروز نسبتا بالای بیماری، باید غربالگری فنیل کتونوری به منظور کاهش هزینه ها و عواقب ناشی از آن در سطح ملی توسعه یافته و دسترسی مردم به این خدمات افزایش یابد.

    کلیدواژگان: هزینه های اقتصادی، هزینه یابی، بیماری فنیل کتونوری، غربالگری
  • محسن پاکدامن*، سارا گراوندی، نعیمه کیقبادی، سید محمد اسماعیل صفحات 14-23
    مقدمه

    برنامه‌های کیفیت، بیمارستان‌ها را در جمع‌آوری، تحلیل و گزارش داده‌ها با در نظر گرفتن پیشرفت در هر یک از سطوح کیفیت تشویق می‌کند. در مطالعه حاضر با بررسی ارتباط بهبود کیفیت و ایمنی بیمار با شاخص‌های عملکردی در بیمارستان‌های منتخب شهر یزد، می‌توان جهت بهبود کیفیت و ایمنی بیماران در راستای بهبود شاخص‌های عملکردی هرکدام از بیمارستان‌ها برنامه‌ریزی کرد

    روش‌کار

     مطالعه حاضر توصیفی – تحلیلی بود. در این پژوهش مدیران داخلی، مدیران پرستاری، اعضای کمیته بهبود کیفیت و ایمنی و اعضای دفتر حاکمیت بالینی از بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی یزد، به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه QPS استفاده شد. داده‌های مرتبط به شاخص‌های عملکردی بیمارستان‌ها به شیوه‌ی مصاحبه و مشاهده جمع‌آوری شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده آزمون t برای نمونه‌های مستقل و در نرم‌افزارSPSS نسخه 18 انجام گرفت.

    یافته‌ها

    حداکثر میانگین امتیازات بهبود کیفیت و ایمنی بیمار(QPS) ، متعلق به بیمارستان 1 و 2 (1/60) و حداقل میانگین امتیازات مربوط به بیمارستان 4 برابر با (4/54) بود. بیمارستان‌های 1 و 2 در گروه اجرای خوب استانداردهای QPS بیمارستان‌های 3 و 4 در گروه اجرای متوسطQPS قرار گرفتند. ارتباط معناداری بین نمره بهبود کیفیت و ایمنی بیمار در بیمارستان‌های مورد مطالعه با شاخص‌های عملکردی آن‌ها وجود داشت (.(p-value<0.05

    نتیجه‌گیری

     در مطالعه حاضر 2 بیمارستان از لحاظ اجرای رهبری و برنامه‌ریزی در گروه متوسط قرار داشتند. مدیران و اعضای دفتر بهبود کیفیت و حاکمیت بالینی، به‌منظور پیشرفت و ترقی بیشتر اجرای استانداردهای حیطه‌های بهبود کیفیت و ایمنی بیمار، باید برنامه‌های عملیاتی مناسب با عملکرد بیمارستان را جهت اجرای استانداردهایQPS طراحی کنند.

    کلیدواژگان: بهبود کیفیت، ایمنی بیمار، شاخص های عملکردی بیمارستان