فصلنامه کومش
سال بیست و یکم شماره 3 (پیاپی 75، تابستان 1398)

بیماری های قلبی و عروقی علت اولیه مرگ و میر در سراسر جهان می باشند که عامل اصلی بروز آن ایجاد اسکار در میوکارد قلب و تخریب برگشت ناپذیر میوسیت های قلبی می باشد. با وجود پیشرفت های بسیار در زمینه ی دارودرمانی و جراحی برای بیماری های قلبی و عروقی اما هنوز درمان در این زمینه با معظلاتی همراه است. خصوصیات منحصر به فرد سلول های بنیادی باعث شد این سلول ها اخیرا در آزمایشات بالینی و پیش بالینی مختلف به منظور شناسایی توانایی بالقوه آن ها در درمان بیماری قلبی و عروقی مختلف مورد بررسی قرار گیرند. اما نتایج حاصل از آزمایشات بالینی بر روی نمونه های انسان ناسازگار و نتایج بهبودی حاصل محدود بود. برای غلبه بر این محدودیت ها تشخیص دقیق نوع بیماری، شناسایی سلول های بنیادی، نحوه تزریق و مکانیسم اثر آن ها و هم چنین شناسایی مشخصات فردی بیمار به منظور پیش بینی پاسخ به درمان مبتنی بر سلول های بنیادی و ارائه بالاترین کیفیت درمان و کاهش عوارض جانبی ضروری است. در تحقیق حاضر به شناسایی انواع مختلف  سلول های بنیادی، روش های تزریق و مکانیسم اثر آن ها جهت سلول درمانی بیماری های قلبی و عروقی و چالش های مطرح در این زمینه پرداخته شده است. هم چنین به راه کارهایی هم چون تغییرات ژنتیکی و غیرژنتیکی برای افزایش بقاء و کارایی سلول های بنیادی اشاره شده است. به این منظور مقالات سال 2018-1992 با استفاده از واژه های کلیدی "سلول بنیادی"، "سلول درمانی"، "تزریق"، "مهندسی بافت" و "ژنتیک" مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند

در ایران همانند سایر کشورها، استفاده از فرآوردهای پلاکتی از جمله پلاسمای غنی از پلاکت (platelet-rich plasma, PRP)  به عنوان یکی از روش های رایج پزشکی بازساختی مطرح شده است. این مطالعه به بررسی مطالعات انتشار یافته توسط محققین ایرانی، در مورد انواع فراورده های پلاکتی و ترسیم گستره کمی و کیفی این پژوهش ها پرداخته است. این مطالعه مروری با کلید واژه های platelet rich plasma, growth factor, Iran و کلمات مشابه فارسی در منابع الکترونیکی انجام شد. منابع الکترونیکی شاملPubMed, Scopus, Cochrane central, Google scholar  Iranmedex, Irandoc بودند. از میان 2209 پژوهش در جستجوی اولیه در نهایت 164 مقاله واجد شرایط شدند. اولین تحقیق در سال 2000 و بیش ترین تعداد مقاله چاپ شده 35 مورد در سال 2014  بود. پژوهش های تجربی بر روی حیوانات با 58 مطالعه بیش ترین نوع مطالعه و PRP با 76% بیش ترین محصول پلاکتی مورد مطالعه بود. از میان 164 مطالعه ی انجام شده 95% در مراکز دانشگاهی انجام شده بود. به ترتیب دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی  و دانشگاه آزاد اسلامی بیش ترین مقالات انتشار یافته را به خود اختصاص داده اند. افزایش علاقمندی به انجام مطالعات در خصوص کاربرد فراوردهای پلاکتی در ایران و سایر کشورهای منطقه به چشم می خورد. صرف نظر از حیطه های مورد بررسی، ترکیه به نسبت ایران مطالعات چاپ شده بیش تر و مصر و عربستان سعودی مطالعات کم تری داشتند. به نظر می رسد استاندارد سازی تهیه محصولات و پروتکل های به کار گرفته شده یکی از مهم ترین ضروریات برای دستیابی به زبان مشترک و ارزیابی مطالعات انجام شده باشد.

بیماری های قلبی عروقی شایع ترین علت مرگ در بیش تر کشورهای جهان و ایران و مهم ترین عامل از کار افتادگی بوده که سبب تنش، اضطراب، تغییر علایم حیاتی و سطح اکسیژناسیون بیماران مبتلا می شود. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آرام سازی پیش رونده عضلانی بر علایم حیاتی و شاخص های اکسیژناسیون بیماران جراحی پیوند عروق کرونر انجام شد. در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده سه سویه کور 80 بیمار جراحی پیوند عروق کرونر پس از نمونه گیری به روش در دسترس، به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه 40 نفری آزمون و شاهد تخصیص داده شدند. روش کار در این مطالعه به صورت یک جلسه آشناسازی شرکت کنندگان با اهداف و روش مداخله و 120 جلسه اجرای تکنیک توسط گروه آزمون در مدت دو ماه بود. ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک، چک لیست های ثبت علایم حیاتی، شاخص های اکسیژناسیون و خود گزارش دهی بود. از آزمون های تی مستقل، یو من ویتنی، آنکووا، آنوا با اندازه های تکراری و فریدمن استفاده شد. متغیرهای فشار خون سیستولیک و تعداد تنفس درون گروه آزمون و متغیرهای فشار متوسط خون شریانی، درد و ریتم قلبی درون هر دو گروه آزمون و شاهد تفاوت معنی داری داشتند (05/0P<). اثر متقابل گروه و زمان متغیرهای فشار خون سیستولیک و درد معنی دار بود (05/0P<). از حیث شاخص های اکسیژناسیون، شاخص های PaO2/FiO2 و SPO2/FiO2 درون گروه آزمون، PALVO2/FiO2 درون گروه شاهد و PALVO2/PaO2 درون هر دو گروه آزمون و شاهد تفاوت معنی داری داشتند (05/0P<). به جزء شاخص SPO2/FiO2، سایر شاخص های اکسیژناسیون اثرات متقابل گروه و زمان داشتند (05/0P<). اجرای تکنیک آرام سازی پیش رونده عضلانی بر ابعاد متفاوت علایم حیاتی و شاخص های اکسیژناسیون بیماران جراحی پیوند عروق کرونر موثر بوده و استفاده از این تکنیک در جهت بهبود و ثبات آن عملی و امکان پذیر خواهد بود.

یکی از روش های تشخیصی و درمانی در بیماری های شریان کرونر، آنژیوگرافی شریان کرونر است. با توجه به تهاجمی بودن این روش، اغلب بیماران قبل از اجرای آن دچار اضطراب می شوند. اضطراب سبب پاسخ های فیزیولوژیکی در بدن می شود که می تواند باعث افزایش بروز عوارض در این بیماران گردد. این مطالعه با هدف بررسی میزان اضطراب در بیماران کاندید آنژیوگرافی شریان کرونری انجام شد. در یک مطالعه توصیفی تحلیلی 120 بیمار کاندید آنژیوگرافی شریان کرونر مراجعه کننده به بیمارستان کوثر دانشگاه علوم پزشکی سمنان وارد مطالعه شدند. نمونه گیری به صورت نمونه گیری آسان در دسترس و هدفمند انجام گردید. اضطراب موقعیتی بیماران قبل از آنژیوگرافی با استفاده از پرسش نامه سنجش اضطراب موقعیتی اسپیل برگر(STAI)  اندازه گیری شد. میانگین شدت اضطراب بیماران قبل آنژیوگرافی شریان کرونری 86/11±26/39 بود. شدت اضطراب در 5/52% بیماران خفیف، در 7/41% متوسط، و در 8/5% شدید بود. شدت اضطراب در زنان به طور معنی داری بیش تر از مردان بود (05/0>P)، اما شدت اضطراب در افراد بر حسب سن، سطح سواد، وضعیت تاهل، و مدت بروز علائم تفاوت معنی داری نداشت. نتایج این مطالعه نشان داد که آنژیوگرافی شریان کرونری، موجب اضطراب قابل ملاحظه ای در بیماران می شود. با توجه به این که اضطراب می تواند موجب بروز عوارضی در این بیماران شود، پرستاران باید میزان اضطراب قبل از آنژیوگرافی شریان کرونری را بررسی نموده و اقدامات مناسبی را در زمینه کاهش آن انجام دهند.

وجود سطوح کافی پروژسترون و وجود سیستم گردش خون رحمی جفتی کارآمد، دو فاکتور مهم در تداوم حاملگی طبیعی محسوب می شوند. افزایش مقاومت عروقی در شریان رحمی با ایجاد اختلال در خون رسانی به رویان می تواند با عوارض ناگواری از جمله تهدید به سقط همراه باشد.  مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر تجویز شیاف پروژسترون واژینال بر مقاومت شریان رحمی در زنان باردار مبتلا به تهدید به سقط انجام شد. این مطالعه مداخله ای نیمه تجربی در سال1396-1395 در مرکز آموزشی و درمانی کوثر قزوین انجام شد. 51 زن باردار مبتلا به خونریزی واژینال، با سن حاملگی 12-7 هفته که  جنین زنده تک قلو  و سرویکس بسته داشتند، وارد مطالعه شدند. در ابتدا با انجام  سونوگرافی کالر داپلر، میانگینPulsatility Index (PI)  وResistance Index (RI)  در شریان های رحمی دو طرف تعیین شد. سپس 400 میلی گرم شیاف پروژسترون واژینال به مدت 14روز تجویز گردید. با انجام سونوگرافی داپلر، میانگین PI و RI شریان های رحمی مجددا ثبت و متوسط PI و RI قبل و پس از مصرف شیاف پروژسترون واژینال مقایسه شد. میانگین RI در شریان های رحمی دو طرف قبل از درمان 07/0±68/0 بود که پس از درمان به 08/0±55/0 کاهش یافت (001/0P<). هم چنین میانه PI شریان های رحمی دو طرف قبل از مداخله (48/1 و 05/1) 17/1 بود که پس از دوره درمانی به (14/1 و 77/0) 95/0 تقلیل یافت (001/0P<). تجویز شیاف پروژسترون واژینال با بهبود شاخص های RI و PI سبب کاهش مقاومت شریان رحمی در زنان  مبتلا به تهدید به سقط شد.

تاگزان ها یکی از موثرترین گروه های دارویی شناخته شده در درمان بیماران مبتلا به سرطان پستان هستند که هم چنان سوالات بسیاری در مورد عوارض جانبی و سمیت آن ها مطرح می باشد. هدف از انجام این مطالعه مقایسه شیوع و شدت عوارض جانبی مربوط  به دو رژیم درمانی حاوی تاگزان (دوستاکسل یا پاکلیتاکسل) در بیماران مبتلا به سرطان پستان بود. پنجاه بیمار با تشخیص سرطان پستان غیر متاستاتیک که رژیم درمانی دوستاکسل- دوکسوروبیسین یا پاکلیتاکسل- دوکسوروبیسین را دریافت کرده بودند وارد مطالعه شدند. رخداد عوارض جانبی در بیماران با استفاده از پرونده آن ها مورد بررسی قرار گرفت و شدت عوارض بر اساس معیار سمیت عمومی مشخص شد. پس از آنالیز داده ها شیوع و شدت عوارض بین دو گروه مقایسه گردید. شیوع عوارض جانبی در بیماران دریافت کننده رژیم درمانی دوستاکسل- دوکسوروبیسین بیش تر از بیماران دریافت کننده پاکلیتاکسل- دوکسوروبیسین بود (01/62% در برابر 98/37%). بیماران در گروه دوستاکسل- دوکسوروبیسین عوارض پوستی، عضلانی و خونی بیش تری در مقایسه با گروه دیگر تجربه کردند (05/0p<). در مقابل عوارض مربوط به سیستم عصبی مرکزی در گروه پاکلیتاکسل- دوکسوروبیسین به طور معنی داری بیش تر از گروه دیگر بود (05/0p<). شدت عوارض جانبی خونی در بیماران دریافت کننده دوستاکسل- دوکسوروبیسین نیز بیش تر از بیماران دریافت کننده پاکلیتاکسل- دوکسوروبیسین بود (01/0p<). رژیم درمانی پاکلیتاکسل- دوکسوروبیسین عوارض جانبی کم تری در مقایسه با رژیم درمانی دوستاکسل- دوکسوروبیسین در بیماران مبتلا به سرطان پستان داشت. گرچه در بیمارانی که احتمال بروز عوارض جانبی در سیستم عصبی مرکزی بیش تر است انتخاب  دوستاکسل- دوکسوروبیسین می تواند مد نظر قرار گیرد.

اختلال بلع به عنوان علامتی رایج در بیماری مولتیپل اسکلروزیس شناسایی شده است و در بیش از یک سوم (34%-33%) بیماران MS رخ می دهد. اختلال بلع در این بیماران باعث کاهش کیفیت زندگی و هم چنین افزایش خطر آسپیراسیون و پنومونی متعاقب آن و از دست رفتن آب بدن می گردد که از جمله دلایل مرگ و میر در مراحل نهایی بیماری به شمار می روند. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر دو راه کار درمانی تحریک دمایی- لمسی و تمرینات دهانی- حرکتی بر میزان بهبودی اختلال بلع بیماران مبتلا به مولنیپل اسکلروزیس بود. 15 بیمار مرد و زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس با دامنه سنی 50-20 سال در این مطالعه شرکت کردند. این بیماران حداقل دچار یک نوع اختلال از انواع چهارگانه اختلال بلع بودند. پروتکل های درمانی شامل تحریک دمایی- لمسی و تمرینات دهانی- حرکتی به مدت 16 جلسه درمانی انجام شد. جهت بررسی تاثیر مداخلات درمانی، قبل و بعد از ارائه راه کارهای درمانی چک لیست اختلال بلع نورت وسترن از بیماران گرفته شد. بعد از 16 جلسه درمانی (تحریک دمایی- لمسی و تمرینات دهانی- حرکتی)، در مورد اختلال بلع (04/0=p)، اختلال در فاز دهانی بلع (03/0=p)، تاخیر در برانگیختگی بلع حلقی (001/0=p)، اختلال در فاز حلقی بلع (02/0=p) و آسپیراسیون (01/0=p) بهبودی معنادار به لحاظ آماری مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر بر سودمندی راه کارهای درمانی تحریک دمایی- لمسی و تمرینات دهانی- حرکتی بر بهبود اختلال بلع بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس تاکید دارد.

داروهای فیبرینولیتیک یکی از استراتژی های مهم درمان بیماران با سکته حاد قلبی با صعود قطعه ST خصوصا در مراکز کوچک است. این مطالعه با هدف بررسی میزان فاصله با استاندارد جهانی در درمان فیبرینولیتیکی و دیدگاه صاحب نظران در این خصوص انجام شده است. مطالعه مقطعی حاضر در بازه زمانی 5 ساله بر روی 384 بیمار با سکته حاد قلبی در بیمارستان امام حسین شاهرود انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از فرم مشخصات دموگرافیک و طبی و چک لیست 13 آیتمی نحوه و زمان دسترسی به خدمات و درمان مورد نظر و مصاحبه با تیم درمان صورت گرفت. داده ها با آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از 384 بیمار 3/76% مرد و با متوسط سن 49/60 سال بودند میزان تاخیر خارج بیمارستانی، زمان ثبت اولین نوار قلب و اولین ویزیت به ترتیب 270، 59/6 و 45/8 دقیقه بود. به طور کلی میزان تاخیر داخل بیمارستانی (Door To Needle Time) بیش از سه برابر استاندارد جهانی گزارش گردید. تاخیر خارج بیمارستانی با جنس، سابقه دیابت و فشارخون، تحصیلات و سابقه آنژیوگرافی معنادار بود (05/0p<). با توجه به رعایت استاندارد زمانی (کم تر از 30 دقیقه) تنها در 7% از بیماران و با عنایت به نظرات صاحب نظران و تیم درمان، تعریف کد MI در بیمارستان و ایجاد شرایط تزریق دارو در اورژانس و برگزاری نشست های ماهیانه با کلیه اعضای تیم اعم از نگهبان تا پزشک با عنوان درک اهمیت زمان در درمان بیماران قلبی می تواند در بهبود شرایط موثر باشد.

درمان شناختی-رفتاری، یک روش درمانی مبتنی بر شواهد است که بر اصلاح فرآیندهای فکری ناکارآمد و تغییر رفتارهای ناسازگارانه تاکید دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی-رفتاری گروهی بر راهبردهای مقابله با درد و خودکارآمدی درد در بیماران مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن بود. در این مطالعه نیمه آزمایشی که بر روی 30 نفر از بیماران نوروپاتیک مزمن مراجعه کننده به بیمارستان روحانی بابل در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل انجام شد. درمان شناختی-رفتاری گروهی در 10 جلسه ی 120 دقیقه ای، هفته ای یک بار برای گروه آزمایش اجرا شد. شرکت کنندگان 45 روز بعد از اتمام جلسات مجددا مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر دو گروه، پرسش نامه های استاندارد راهبردهای مقابله (روزنشتایل و کیف) و خودکارآمدی درد (نیکولاس) را در پیش‏آزمون، پس‏آزمون و پی گیری پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که تفاوت آماری معنی داری بین خرده مقیاس های راهبردهای مقابله در دو گروه آزمایش و کنترل در توجه برگردانی (001/0P<)، تفسیر مجدد از درد (001/0P<)، نادیده انگاشتن درد (02/0=P)، گفتگو با خود (04/0=P)، افزایش فعالیت (001/0P<) و نیز خودکارآمدی درد (004/0=P) وجود دارد. اما خرده مقیاس های راهبردهای مقابله با درد در فاجعه آفرینی (05/0P>) و امیدواری- دعا (05/0P>) در گروه آزمایش و کنترل اختلاف معنی داری را نشان نداد. مطالعه حاضر نشان داد که درمان شناختی-رفتاری گروهی می تواند به عنوان یک مداخله اثربخش بر کاهش راهبردهای مقابله با درد و خودکارآمدی در بیماران نوروپاتیک مزمن محسوب شود.

در دیابت تظاهرات مختلفی در دهان ایجاد می شوند. در مطالعات قبلی عوامل موثر در ایجاد تظاهرات دهانی مورد تناقض بوده است. لذا با توجه به اهمیت موضوع هدف این مطالعه بررسی عوامل خطر موثر بر عوارض دهانی دیابت بود. در این مطالعه مقطعی 257 بیمار دیابتی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت یزد در سال 1394، با روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. پس از در نظر گرفتن معیارهای ورود بیماران از نظر تظاهرات دهانی (کاندیدیازیس، لیکن پلان، پریودنتیت، ژنژیویت، خشکی دهان، تاخیر ترمیم زخم، زبان جغرافیایی، هیپرپلازی لثه، زبان شیاردار و سوزش زبان) به دو گروه تقسیم شده و از نظر فاکتورهای خطر (سیگار، سن، جنس، دندان مصنوعی، طول مدت دیابت، HbA1c، نوع داروی مصرفی) با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد کاندیدیازیس در سنین بالاتر و افراد دارای دندان مصنوعی و نیز مصرف سیگار در مبتلایان به لیکن پلان دهانی و سوزش زبان به طور معنی دار بیش تر بود. سوزش دهان در بیماران مبتلا به ژنژیویت، کاربرد دنچر در هیپرپلازی لثه، ترمیم زخم ضعیف در مصرف کننده های انسولین به طور معنی دار بیش تر از افراد غیرمبتلا بود. نتایج  این مطالعه نشان داد که افزایش سن، استفاده از دندان مصنوعی و سیگار می توانند سبب افزایش تظاهرات دهانی در بیماران دیابتی شوند، بنابراین، آموزش و توجه بیش تر به این موارد و ارجاع به موقع به متخصصین بیماری های دهان توصیه می شود.

اختلال های یادگیری خاص، یکی از شایع ترین اختلال های دوران کودکی است که استفاده از روش موثر در بهبود مشکلات آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است لذا در پژوهش حاضر اثر یک پارچگی حسی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به عنوان یک روش درمانی بر بهبود مشکلات عملکرد عصب روان شناختی این اختلال مورد بررسی قرار گرفت.
روش این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. از بین دانش آموزان 6 تا 12 ساله مبتلا به اختلال های یادگیری خاص مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 96-95 در شهر سمنان، پس از اجرای آزمون تشخیصی مشکلات یادگیری ویلکات و همکاران (CLDQ)، 30 دانش آموز مبتلا به اختلال های یادگیری خاص به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش هفته ای دو بار و طی 12 جلسه دو ساعته، مداخله یک پارچگی حسی را دریافت و گروه گواه روش درمانی را دریافت نکردند. مشکلات عملکرد عصب روان شناختی با استفاده از آزمون عصب روان شناختی کانرز ارزیابی شد.
نتایج نشان داد که بین میانگین های دو گروه آزمایش و گواه در عملکرد عصب روان شناختی در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0P<).
فعالیت های یک پارچگی حسی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به طور معنی داری مشکلات عملکرد عصب روان شناختی را در آزمودنی های مورد آزمایش بهبود بخشید لذا به متخصصان مراکز اختلال های یادگیری پیشنهاد می شود که از این روش ها برای بهبود مشکلات عملکرد عصب روان شناختی استفاده شود.

سندرم پای بی قرار، اختلالی حسی حرکتی است که با احساس ناخوشایند در پاها مشخص می شود. این سندرم، اختلالی رایج با علت نامشخص می باشد. هدف این مطالعه، بررسی میزان فراوانی و عوامل مرتبط با سندم پای بی قرار بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی تحت همودیالیز در بیمارستان شهید رهنمون یزد بود. این مطالعه توصیفی- مقطعی به مدت یک ماه طی سال 1391 در بخش همودیالیز بیمارستان شهید رهنمون یزد انجام شد. به منظور تشخیص سندرم پای بی قرار، بیماران واجد شرایط (116 نفر) بر اساس معیار تشخیص کلینیکی سندرم پای بی قرار مورد بررسی قرار گرفتند. هم چنین یافته های آزمایشگاهی هر شرکت کننده در چک لیست ثبت گردید. در مطالعه حاضر، میزان شیوع سندرم پای بی قرار 2/67% بود و 6/58% واحدهای پژوهش مرد بودند. میانگین سنی افراد مطالعه 4/14±1/60 سال بود. ارتباط معنی داری بین سندرم پای بی قرار و سطح کلسیم، فسفر، پتاسیم، اوره، کراتنین، آهن و فرییتین سرم وجود نداشت (05/0p≤). اما ارتباط معنی داری بین سندرم پای بی قرار و سطح هموگلوبین سرم وجود داشت (014/0=p). بر اساس نتایج، درصد قابل توجه ای از بیماران تحت همودیالیز از سندرم پای بی قرار رنج می برند و وقوع این سندرم با سطح هموگلوبین سرم مرتبط می باشد.

عفونت های دستگاه ادراری از شایع ترین عفونت ها می باشند، اعضا خانواده انتروباکتریاسه به عنوان اصلی ترین عوامل باکتریال عفونت ادراری شناخته شده اند. با توجه به پیدایش و گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی در باکتری ها، شناسایی عامل عفونت و درمان آن بسیار مهم می باشد. هدف این مطالعه، مقایسه ی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی انتروباکتریاسه های جداشده از کشت ادرار بیماران انجام بود. این مطالعه بر روی 156 بیمار مراجعه کننده به بیماستان کوثر سمنان در طی های سالهای 95-96 شامل دو گروه 78 نفری به صورت سرپایی و بستری که عفونت ادراری در آن ها تشخیص داده شده بود انجام گردید. کشت نمونه ها بر روی دو محیط بلادآگار و ائوزین متیلن بلو انجام شد و کلنی کانت محاسبه گردید. بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی با استفاده از آنتی بیوتیک های رایج بر اساس استاندارد CLSI انجام گردید. اشریشیاکلی عامل عفونت ادراری در 1/82% بیماران بستری و 7/66% از بیماران سرپایی مورد بررسی و کلبسیلا در 7/16% بیماران بستری و 1/32% از موارد سرپایی، عامل عفونت می باشد. بیش ترین مقاومت آنتی بیوتیکی در بیماران سرپایی به سفازولین (9/85%) و در بیماران بستری به نالیدیکسیک اسید (8/71%) مشاهده گردید. مقاومت به سفازولین در بیماران سرپایی به طور معنی دار از بیماران بستری بیش تر بود. در حالی که مقاومت به آمیکاسین، سیپروفلوکساسین، نالیدیکسیک اسید، سفتریاکسون، سفوتاکسیم و جنتامایسین در بیماران بستری به طور معنی دار از بیماران سرپایی بیش تر بود. میزان مقاومت به سیپروفلوکساسین، نالیدیکسیک اسید و سفیکسیم به طور معنی دار در مقایسه با بررسی مشابه در سال 1379 سمنان افزایش یافته است. با توجه به تفاوت الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی در بیماران سرپایی و بستری، پیشنهاد می شود توجه لازم هنگام استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان به عمل آید.

بیماری های قلبی عروقی یکی از شایع ترین بیماری ها در جهان می باشند، یکی از اصلی ترین علل بروز آن پلاک آتر وسکلروتیک می باشد. فعالیت انعقادی پلاکت ها نقش ویژه ای در شکل گیری پلاک آتروسکلروتیک، ترومبوز و بروز بیماری های قلبی دارند. برای این منظور از مهارکننده های پلاکتی مانند آسپیرین (ASA) برای جلوگیری از بروز این بیماری استفاده می شود. از آن جا که مصرف طولانی آسپیرین همراه با عوارض خونریزی دهنده می باشد، لذا پزشکان استفاده از گیاهان دارویی را به عنوان مکمل پیشنهاد می کنند. هدف از این مطالعه بررسی میزان تاثیر عصاره گیاه مرزه به تنهایی و همراه با آسپرین بر عملکرد  پلاکت ها بود. در این مطالعه از پلاکت های فرد سالم داوطب به عنوان جامعه مورد مطالعه استفاده شد. پلاکت ها در مجاورت  غلظت های (g/mlµ 1000-250) عصاره گیاه مرزه و غلظت های (µg/ml 31/0-26/1) آسپرین قرار گرفتند. در پایان برای ارزیابی فعالیت های پلاکت های نمونه و کنترل، آزمایش های تجمع، چسبندگی و رهاسازی پروتئین های پلاکتی انجام شد. میزان مهارکنندگی فعالیت پلاکت های طبیعی هنگامی که از عصاره ی مرزه با غلظت g/mlµ 1000 استفاده شد برابر با 73% بود، در حالی که با غلظتg/mlµ  500 عصاره مرزه و غلظت g/mlµ 63/0 آسپرین میزان مهارکنندگی برابر با 52% نسبت به کنترل (001/0p≤) را نشان داد. با توجه به هم افزایی اثر ضد پلاکتی عصاره مرزه و آسپیرین، مصرف این عصاره را به عنوان یک مکمل ضد  فعالیت پلاکتی مناسب همراه با دوز پایین آسپیرین برای بیماران قلبی توصیه می شود.

سیستم شناسایی از طریق فرکانس رادیویی Radio Frequency Identification, RFID))یکی از فناوری های شناسایی خودکار محسوب می شود که از امواج رادیویی برای جمع آوری داده و انتقال آن استفاده می کند و با توجه به کاربرد وسیع در ردیابی و شناسایی افراد و اشیا توانسته بسیاری از مشکلات بیمارستانی را برطرف و به افزایش کیفیت ارائه خدمات کمک شایانی نماید. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین عوامل موثر در اجرای فناوری شناسایی از طریق فرکانس رادیویی انجام شد. این مطالعه از نوع کاربردی است که به صورت مقطعی در سال 1394 و در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سمنان در کشور ایران انجام شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه جمع آوری  و با نرم افزارهای(SPSS16)  و لیزرل(LISREL 8.8)  و به روش تحلیل مسیر آنالیز گردید. میانگین هر سه متغیر وضعیت نیروی انسانی، فرهنگی و سازمانی در وضعیت مطلوب و بالایی قرار داشت. یافته ها حاکی از آن است که ضریب پیش بینی وضعیت فرهنگی نیروهای بیمارستان برای اجرای فناوری مورد نظر معنادار می باشد (T>2). از آن جا که دیدگاه های کاربران در فرایند اجرای RFID بسیار مهم و کاربردی است می بایست نظرات این ذینفعان را که نقش حیاتی در موفقیت و یا شکست و ارزیابی دقیق منابع مورد نیاز سیستم ایفا می کنند در نظر گرفت.

اختلال شنوایی بار اقتصادی و اجتماعی سنگینی دارد. شناخت ویژگی های جمعیت شناختی ناشنوایان می تواند به شناخت عوامل مرتبط با ناشنوایی و پیشگیری از آن کمک کند. در این مطالعه ویژگی های جمعیت شناختی و شنوایی سنجی ناشنوایان در جمعیتی در شمال ایران بررسی شد. این پژوهش توصیفی- مقطعی بر روی تعداد 300 نفر از ناشنوایان عضو انجمن ناشنوایان شهر رشت در سال 1396 انجام شد. نتایج آزمون ادیومتری تون خالص و جنس، سن، محل سکونت، ازدواج فامیلی در والدین، سابقه ناشنوایی در فامیل، سطح تحصیلات والدین، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانواده، سابقه بیماری، علت ناشنوایی، تعداد افراد خانواده و سطح عملکردی این بیماران ثبت و آنالیز شدند.

7/78% از ناشنوایان از خانواده پرجمعیت و 7/35% بی سواد، 7/29% حاصل ازدواج فامیلی، 3/68% فاقد شغل مستقل و 78% زیر خط فقر بودند. 7/66% بیماران میزان اعتماد به نفسی در حد متوسط و بیش تر از آن و 3/62% یک مهارت اختصاصی داشتند. 7/21% سابقه خانوادگی ناشنوایی، 7/79% علت مادرزادی داشتند. بیش ترین علل اکتسابی تب و تشنج ناشی از تب و اوریون بود. با افزایش تحصیلات مادر شانس ناشنوایی اکتسابی کاهش و با افزایش تعداد افراد خانوار و سابقه ی بیماری شانس ناشنوایی اکتسابی افزایش یافته است. ناشنوایی در خانواده های پرجمعیت، کم درآمد و سطح تحصیلات پایین مادر شایع تر بود. عمده علت آن مادرزادی بود. اغلب بیماران استقلال عملکردی و شغل مستقل نداشتند، اما عمده آنان اعتماد به نفس بالا و یک مهارت اختصاصی داشتند.

امروزه افزایش آلودگی های صنعتی و زیست محیطی، تجویز بیش از حد مکمل های دارویی آهن یا تزریق خون زمینه ساز ایجاد مسمومیت با آهن می گردد لذا شناخت مکانیسم های دخیل و موثر و هم چنین محافظ در برابر سمیت آهن ضروری به نظر می رسد. هدف این مطالعه بررسی اثر کوئرستین به عنوان آنتی اکسیدان بر مسمومیت کبدی ناشی از اکسید آهن و نانواکسید آهن بود. مطالعه بر روی 30 سر (5گروه) موش نژاد ویستار شامل: A: گروه شاهد، B: نانواکسید آهن، C: اکسید آهن، D: نانواکسید آهن و کوئرستین، E: اکسید آهن و کوئرستین انجام گردید. نانو اکسید آهن و اکسید آهن هر یک با دوز روزانه mg/kg20 و کوئرستین با دوز روزانه mg/kg100 به صورت IP به مدت 15 روز تجویز گردید. در پایان این مدت موش ها یوتانایز شدند و بافت کبد در فرمالین 10% به آزمایشگاه پاتولوژی منتقل و با دو روش Hematoxylin & Eosin و Prussian blue رنگ آمیزی و با کمک میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که نانو اکسید آهن و اکسید آهن باعث بروز التهاب در پورت و لوبول های کبدی تکثیر مجاری صفراوی، اتساع سینوزوئیدها، تکثیر غیر معمول هپاتوسیت ها و سلول های کوپفر و تا حدی دژنرسانس در هپاتوسیت ها می گردد. با تزریق هم زمان کوئرستین به عنوان درمان، کاسته شدن آثار هیستوپاتولوژیک ناشی از پارتیکل های فلزی خصوصا در برابر ذرات اکسید آهن مشاهده گردید. نمونه ها هم چنین از نظر بروز احتباس صفراوی فیبروز و نکروز نیز مورد بررسی قرار گرفتند که آثاری از این عوارض مشاهده نگردید. در این مطالعه کوئرستین به عنوان آنتی اکسیدان گیاهی دارای خاصیت ضد التهابی و محافظتی در برابر مسمومیت ناشی از ذرات نانواکسید آهن و اکسیدآهن شناخته شد که استفاده از آن به عنوان عامل کاهنده عوارض یا مکمل غذایی توصیه می گردد.

نانو داربست های سه بعدی با ایجاد محیط مشابه بافت های بدن چشم انداز جدیدی در کشت سلول و ترمیم بافت ایجاد کرده اند، هدف این مطالعه، بررسی اثر داربست نانو فیبر زیست تخریب پلی کاپرولاکتون(PCL)  در ترمیم زخم های دیابتی بود. داربست نانو PCL - ژلاتین به روش الکتروریسی سنتز شد. در پوست پشت 15 موش آزمایشگاهی زخم پوستی دایره ای به قطر 6 میلی متری ایجاد شد و موش ها به 3 گروه فاقد دیابت (Sham)، گروه دیابتی بدون دریافت داربست نانو(Control) ، گروه دیابتی دریافت کننده داربست نانو(Scaffold)  تقسیم شدند. سطح زخم و میزان ترمیم زخم در 3 گروه مورد مطالعه در روزهای7 و 14 بعد از پیوند سلول با استفاده از  رنگ آمیزی H&E و نرم افزارهای Image J وSPSS بررسی شد. در بررسی سطح زخم در روز 7 کوچک ترین و بیش ترین سطح زخم  به ترتیب در گروه Scaffold  وControl مشاهده شد) 04/0(P<. در روز 14 کوچک ترین و بیش ترین سطح زخم به ترتیب در گروه Sham و Control مشاهده شد)00/0(P<. در بررسی درصد بهبودی زخم در روز 7  و  14 بیش ترین درصد بهبودی به ترتیب در گروه Scaffold و Sham مشاهده شد و در روز 14 تفاوت معنی داری بین این دو گروه وجود نداشت) 04/0(P<. نانوداربست پلی کاپرولاکتون سازگاری مناسبی با زخم های پوستی در موش دارد و  می تواند سرعت و میزان ترمیم زخم در موش های دیابتی را افزیش دهد.

بیماری کبد چرب غیرالکلی (Non-alcoholic fatty liver disease, NAFLD) یکی از شایع ترین اختلالات مزمن کبدی می باشد. در این مطالعه، تاثیر درمانی مکمل رزوراترول به تنهایی و یا همراه با تمرین های ورزشی تداومی و تناوبی بر روی میزان آپوپتوز بافت کبد و پروفایل لیپیدی سرم موش های مسن مبتلا به NAFLD مورد بررسی قرار گرفته است. موش های مسن به دو گروه اصلی بیمار NAFLD و کنترل تقسیم شدند. موش های گروه بیمار NAFLD مجددا به 7 زیر گروه تجربی شامل بیمار،  دریافت کننده های سالین، رزوراترول (RSV)، ورزش تناوبی، ورزش تداومی، رزوراترول + ورزش تناوبی، و رزوراترول + ورزش تداومی تقسیم شدند. بیومارکرهای آپوپتوز شامل پروتئین های Bax و Bcl2 در بافت کبدی و هم چنین پروفایل لیپیدی سرم شامل HDL، LDL، کلسترول تام (Cho) و تری گلیسرید (TG) به روش ELISA اندازه گیری گردید. تجویز رزوراترول به تنهایی و یا در ترکیب با تمرین های ورزشی سبب کاهش معنی داری در سطح سرمی LDL، Cho و TG و افزایش معنی داری در سطح HDL شد (05/0p<). هم چنین رزوراترول به تنهایی و یا در ترکیب با تمرین های ورزشی تناوبی یا تداومی سبب کاهش معنی داری در غلظت پروتئین Bax و افزایش معنی داری در سطح Bcl2 شد (001/0p<). بیماری NAFLD به طور معنی داری با افزایش آپوپتوز سلول های کبدی و اختلال پروفایل لیپیدی همراه می باشد. اگر چه تجویز رزوراترول به تنهایی دارای خواص ضدآپوپتوزی و کاهنده چربی می باشد، درمان ترکیبی آن با تمرین ورزشی می تواند موثرتر واقع گردد.

اختلال حافظه یکی از مشکلات بالینی در بیماری آلزایمر است که به طور پیش رونده ای به زوال حافظه و اختلالات شناختی منجر می گردد. در این مطالعه به ارزیابی اثر میکروجلبک اسپیرولینا پلاتنسیس بر اختلال حافظه ناشی از اسکوپولامین پرداخته شد. موش های صحرایی ماده یک ماهه به طور تصادفی به 9 گروه (سالین+سالین، سالین+اسکوپولامین 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، سالین+اسکوپولامین 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، اسپیرولینا 100 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+اسکوپولامین 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، اسپیرولینا  200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+اسکوپولامین 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، اسپیرولینا 400 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+اسکوپولامین 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، اسپیرولینا 100 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+سالین، اسپیرولینا 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+سالین، اسپیرولینا 400 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن+سالین) تقسیم شدند. آزمایش رفتاری حافظه مهاری اجتنابی (با جریان 5/0 میلی آمپر، مدت 3 ثانیه و شوک 3 ثانیه) به این ترتیب انجام شد که بلافاصله پس از آموزش دادن حیوان، تزریق داخل صفاقی اسکوپولامین و 24 ساعت بعد تعیین تثبیت حافظه انجام شد. قبل از آموزش، میکروجلبک اسپیرولینا با دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت 14 روز گاواژ شد. آزمایشات بیوشیمیایی شامل تعیین میزان مالون دی آلدئید و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی سرم بود که به ترتیب به روش تیوباربیتوریک اسید وFRAP (Ferric reducing ability of plasma)  انجام شد. اسکوپولامین به طور معنی داری (001/0P<) موجب اختلال حافظه گردید و اسپیرولینا به طور معنی داری (05/0P<) از اختلال حافظه ناشی از اسکوپولامین جلوگیری کرد. هم چنین میکروجلبک اسپیرولینا موجب تقویت معنی دار (01/0P<) ظرفیت تام آنتی اکسیدانی سرم گردید. میکروجلبک اسپیرولینا پلاتنسیس احتمالا از طریق افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی تام سرم موجب بهبود اختلال حافظه ناشی از اسکوپولامین می گردد.

بیماری های تخریبی شبکیه مهم ترین علت نابینایی غیرقابل برگشت است. یکی از روش های درمانی امیدبخش در این بیماری ها استفاده از سلول های بنیادی است. دراین بین سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان به عنوان یکی از سلول های ایمن می تواند در تولید سلول های آسیب دیده و درمان این بیماری ها نقش مهمی ایفا نماید.  هدف این مطالعه، بررسی تغییرات ریخت شناسی لایه رنگ دانه دار شبکیه و سلول های فوتورسپتور آسیب دیده بعد از پیوند سلول های بنیادی به فضای زیر شبکیه بود.

مدل تخریب لایه رنگ دانه دار شبکیه با استفاده از تزریق سدیم یدیت در سینوس پشت چشم موش های صحرایی رنگ دانه دار انجام شد. بعد از 28 روز از تزریق سدیم یدیت و تائید تخریب لایه رنگ دانه دار، برای پیوند سلولی مورد استفاده قرار گرفت. برای پیوند سلولی، در مرحله اول تولید سلول های رنگ دانه دار از تمایز دو مرحله ای سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان استفاده شد. برای این کار سلول های بنیادی از مغز استخوان ران موش صحرایی استخراج شد بعد از پاساژ سوم با استفاده از محیط تمایزی به سلول های رنگ دانه دار تمایز داده شد. سلول های تولیدشده به فضای زیر شبکیه مدل های ایجادشده تزریق شدند. 30 روز بعد از پیوند سلولی، بررسی های بافتی از جمله بررسی لایه رنگ دانه دار و شمارش تعداد هسته ها در لایه هسته ای خارجی شبکیه با استفاده از رنگ آمیزی کریزل ویولت انجام شد. بررسی ایمونوسیتوشیمی سلول های تمایزیافته نشان داد که درصد بالایی (±93) از این سلول ها مارکرهای اختصاصی (RPE65, CRALBP) سلول های رنگ دانه دار را نشان دادند. این سلول ها به موش های صحرایی دارای آسیب لایه رنگ دانه دار تزریق شدند. بررسی های بافتی این نمونه ها بعد از 30 روز نشان داد که لایه رنگ دانه دار و لایه هسته ای خارجی فوتورسپتورها بهبود یافته و تعداد سلول ها در این لایه ها در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافته است. تولید سلول های رنگ دانه دار شبکیه مشتق شده از سلول های بنیادی مغز استخوان که از نظر بیان ژن های اختصاصی شبیه به سلول های طبیعی باشند و هم چنین بعد از پیوند در بافت بتوانند فعالیت فیزیولوژیک از خود نشان دهند و موجب بهبودی شوند در درمان بیماری های تخریبی شبکیه بسیار مفید هستند.

امروزه استفاده از پرتوهای یونیزان در درمان سرطان کاربرد فراوانی دارد. با این حال در درمان بسیاری از انواع و اندازه های مختلف تومور به خصوص تومورهای کوچک و متاستازها، روش های معمول پرتودرمانی خارجی متداول نیست. در رادیونوکلئیدتراپی با استفاده از مونوکلونال آنتی بادی امکان رساندن حداکثر دز به بافت توموری و حداقل دز به بافت سالم به وجود آمده است. در استفاده از رادیونکلوئیدهای گسیل کننده الکترون اوژه با توجه به برد کوتاه و سایتوتوکسیکی بالا باید دقت بالایی وجود داشته باشد. به همین دلیل از روش های مونت کارلو و شبیه سازی می توان در دقت بالاتری شده است. در این تحقیق کد مونت کارلو Geant4 با سه مدل فیزیکی انرژی پایین یعنی Geant4-DNA، Livermore و Penelope و فیزیک Standard مورد استفاده قرار گرفت. توزیع پرتو در منابع تابش به صورت یکنواخت و  محل چشمه به صورت تصادفی، درون حجم در نظر گرفته شد. نتایج داده های انتشار یافته کد MCNP و MIRD برای مقایسه مورد استفاده قرار گرفت. در بررسی میزان هم بستگی نتایج S-value مربوط به خود جذبی و دگر جذبی بین دو کد، نتایج به دست آمده توافق خوبی را بین داده های کد MCNP و نتایج حاصل از فیزیک های مختلف کد Geant4 نشان داد. هر چند در مطالعات اختلاف هایی بین نتایج کدها وجود دارد، اما در نهایت مقایسه انجام شده نشان دهنده قابل پذیرش بودن کد Geant4 در محاسبات دز سلولی است. لذا در کاربرد درمانی و تشخیصی 111In می توان از این کد جهت محاسبات دز بیماران استفاده نمود.

هیستوسیتوز سلولی  لانگرهانس که یکی از شایع ترین فرم های هیستوسیتوز می باشد به گروهی از ضایعات اطلاق می شود که تحریک و پرولیفراسیون غیرکنترل شده  سلول لانگرهانس را نشان می دهند. تشخیص این بیماری تنها بر پایه بررسی دقیق و ارتباط بین یافته های بالینی، رادیوگرافیک، هیستولوژیک و ایمونوهیستوشیمی امکان پذیر می باشد. هدف از گزارش این مورد، شرح درگیری استخوان مندیبل در یک پسربچه 5/2 ساله است.
گزارش مورد: در این مقاله یک مورد هیستوسیتوز سلولی  لانگرهانس  مندیبل در کودکی 5/2 ساله بدون درگیری سیستمیک گزارش می شود. بیمار تحت کموتراپی و جراحی قرار گرفته و بعد از بیش از دو سال در سلامت کامل به سر می برد. هیستوسیتوز سلولی  لانگرهانس فکی ضایعه نادری است که در صورت تشخیص دقیق و زودهنگام به درمان پاسخ مناسب می دهد. لذا شناخت مشخصات کلینیکال و رادیوگرافیکال آن به جهت وصول تشخیص قطعی و زودهنگام ضروری به نظر می رسد.