فهرست مطالب
مجله اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی
پیاپی 7 (زمستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1400/01/08
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 1-26
از زمانی که رشد اقتصادی هدفی مطلوب تلقی شد، موضوع تخریب محیط زیست هم مورد توجه طرفداران محیط زیست قرار گرفت. رشد اقتصادی، موجب افزایش مشکلات زیست محیطی شده که این مشکلات، رشد اقتصادی پایدار و توسعه را محدود می کند. از طرف دیگر رشد اقتصادی و پیشرفت فناوری، اثر معکوسی بر سلامت انسان گذاشته است. با توجه به اینکه ایران کشوری در حال توسعه است و رشد اقتصادی پایدار را دنبال می کند، بحث های مربوط به تخریب محیط زیست و سلامت عمومی باید مورد توجه قرار گیرند. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه متقابل بین کیفیت محیط زیست، درآمد سرانه و سلامت عمومی در دوره زمانی 13931368 با استفاده از یک الگوی مبتنی بر معادلات همزمان می باشد. نتایج نشان داده است. سلامت در سطح اطمینان 99 درصد، اثر مثبت و معنی دار بر درآمد سرانه دارد. اگر امید به زندگی یک درصد افزایش یابد، درآمد سرانه 374/2 درصد افزایش می یابد. داده های مورد استفاده در پژوهش نتوانستند شواهد کافی برای تاثیر منفی آلودگی محیط زیست بر سلامت ایجاد کنند. همچنین نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد، ضریب درآمد سرانه مثبت، اما توان دوم درآمد سرانه منفی می باشد. در نتیجه Uوارونه منحنی زیست محیطی کوزنتس برای ایران طی سال های مذکور تایید شده است.
کلیدواژگان: آلودگی هوا، رشد اقتصادی، سلامت عمومی، معادلات همزمان -
صفحات 27-50
اخیرا اقتصاددانان به نقش منابع طبیعی و محیط زیست در رفاه انسان ها پی برده اند و تلاش های زیادی برای ارزش گذاری کالاها و خدمات محیطزیستی انجام داده اند. در همین راستا این مطالعه به تعیین ارزش های تفرجی و حفاظتی باغ گیاه شناسی ملی ایران و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از این باغ با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط پرداخته است. بر این اساسبا استفاده از مدل لاجیت و رهیافت ارزش گذاری مشروط (CVM)، میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از باغ گیاه شناسی ملی ایران برای ارزش های تفرجی و حفاظتی این باغ و همچنین ارزش تفرجی - حفاظتی سالانه آن محاسبه شده است.داده های مورد نیاز از طریق تکمیل 200 پرسشنامه از بازدیدکنندگان باغ گیاه شناسی ملی در سال 1396 جمع آوری گردیده است.نتایج نشان داد که متوسط تمایل به پرداخت هر بازدیدکننده برای حفظ ارزش خدمات تفرجی حفاظتی باغ گیاه شناسی ملی 980, 226 ریال می باشدکه با افزایش سطح درآمد و کاهش مبلغ پیشنهادی رابطه مثبت و با افزایش بعد خانوار و افزایش متغیر پیشنهاد دارای رابطه ای منفی است.با توجه به نتایج به دست آمده، 71 درصد از بازدیدکنندگان باغ گیاه شناسی ملی تمایل دارند حداقل مبلغ 000/100 ریال از درآمد ماهانه خود را برای حفظ خدمات آن اختصاص دهند. با توجه به تعداد سالانه بازدیدکنندگان در حال حاضر(18000-13000 نفر) و تمایل به پرداخت آنها، ارزش اقتصادی کل سالانه باغ گیاه شناسی ملی 8/4 میلیارد ریال و ارزش در هکتار نیز حدود 28 میلیون ریال برآورد گردیده است.
کلیدواژگان: ارزش گذاری مشروط، الگوی لوجیت، تمایل به پرداخت، باغ گیاه شناسی ملی ایران -
صفحات 51-72
در این پژوهش به بررسی سیاست های کاهش کربن و رشد اقتصادی در ایران با رویکرد تحلیل داده- ستانده پرداخته می شود. به این منظور ابتدا جدول داده ستانده برای سال 1394 بروزرسانی گردیده سپس با استفاده از اطلاعات موجود در ترازنامه انرژی و آمارنامه کارگاه های صنعتی میزان مصرف و انتشار دی اکسیدکربن محاسبه و در نتیجه به بررسی سیاست های کاهش کربن و رشد اقتصادی در ایران پرداخته شده است. مشاهدات نشان داده است که محصولات غذایی آشامیدنی، فلزات اساسی و ساختمان های مسکونی به ترتیب اولین تا سومین عامل افزایش مصرف انرژی و انتشار دی اکسیدکربن در جهت افزایش رشد اقتصادی هستند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که برای افزایش رشد اقتصادی به میزان 10 درصد، مصرف انرژی در بخشهای خدمات حمل و نقل آبی، عمده و خرده فروشی و خدمات عمومی باید کاهش یابد. نتایج حاکی از آن است که با افزایش رشد اقتصادی، مصرف سوخت و انتشار دی اکسیدکربن افزایش می یابد که با به کارگیری انرژی های جایگزین می توان میزان آلودگی را کاهش داد.
کلیدواژگان: رشد اقتصادی، مصرف انرژی، انتشار دی اکسیدکربن، تحلیل داده - ستانده -
صفحات 73-94با توجه به اهمیت تغییرات اقلیمی در توسعه صنعت گردشگری، این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت گردشگری طبیعی در ایران و ارایه راهکارهایی برای توسعه پایدار آن با تاکید بر متغیرهای اقلیمی، انجام شده است. برای این منظور با بهره گیری از رویکرد SWOT به تجزیه و تحلیل اطلاعات مستخرج از پرسشنامه های طراحی شده برای 60 نفر از خبرگان و کارشناسان سازمان گردشگری و حفاظت محیط زیست، در سال 1397 پرداخته شده است. نتایج ماتریس SWOT بیانگر آن است که بر اساس نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی که به ترتیب 203/2 و 756/2 می باشد، موقعیت گردشگری ایران در وضعیت راهبردهای محافظه کارانه (WO) قرار دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که اکوسیستم های متفاوت و مناظر زیبا با امتیاز 256/0، موثرترین نقاط قوت توسعه گردشگردی در ایران می باشد. علاوه بر آن کاهش بارندگی، افزایش دما و کمبود برنامه ریزی استراتژیک در بخش گردشگری با مشارکت سازمان محیط زیست با امتیاز 086/0 از جمله مهم ترین نقاط ضعف می باشند. طبق نتایج، افزایش کیفیت محیط زیست با امتیاز 188/0 برترین فرصت ها و افزایش دما، کاهش بارندگی سالانه و بالا رفتن تخریب و آلودگی های محیطزیستی مهم ترین تهدیدها را با امتیاز 068/0 در توسعه گردشگری ایران به خود اختصاص می دهند. بنابراین به نظر می رسد بهبود مدیریت نهادها و اجرای قوانین و مقررات حمایتی، نظارت بر اجرای آن ها و افزایش آگاهی عمومی مردم، در حیطه گردشگری و حفاظت از محیط زیست، می تواند در راستای توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری در ایران، راهگشا باشد.کلیدواژگان: گردشگری طبیعی، حفاظت از محیط زیست، تغییرات اقلیمی، رویکرد SWOT، راهبردهای محافظه کارانه
-
صفحات 95-114
پیچیدگی اقتصادی به عنوان شاخص ارتقاء تکنولوژی، انباشت دانش و تنوع کالایی در تولید هر کشور می باشد و نماگری از سطح شکوفایی و توسعه است. در این فرایند، ارتباط انتشار دی اکسیدکربن و آسیب های محیطزیستی، مصرف انرژی و پیچیدگی اقتصادی کشورها از چالش های موجود می باشند. این پژوهش به بررسی رابطه بین پیچیدگی اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار دی اکسیدکربن در کشورهای عضو اوپک می پردازد. جهت نیل به این هدف از رویکرد پنل پویای فضایی در دوره زمانی 2017-1995 استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که مصرف انرژی رابطه مثبت و معنی داری با انتشار دی اکسیدکربن دارد. بدین مفهوم که در کشورهای عضو اوپک از یک سو، به علت نبود تکنولوژی پیشرفته، شدت انرژی بالایی دارند و از سوی دیگر عمده انرژی مصرفی آنها سوخت های فسیلی است، لذا سطح آلایندگی بالایی دارند. همچنین بین پیچیدگی اقتصادی و انتشار دی اکسیدکربن رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. با توجه به آنکه اکثر کشورهای عضو اوپک در مراحل اولیه توسعه می باشند، افزایش میزان انتشار دی اکسیدکربن دور از انتظار نمی باشد.
کلیدواژگان: رویکرد پیچیدگی اقتصادی، انتشار دی اکسیدکربن، مصرف انرژی، پنل فضایی، اوپک -
صفحات 115-142
یکی از مهم ترین مسایل محیطزیستی امروز که بشر با آن مواجه است. گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوایی است. دلیل اصلی این موضوع انتشار گازهای گلخانه ای است که از احتراق سوخت های فسیلی حاصل می شود. شکل گیری کنوانسیون های مختلف زیست محیطی نیز اهمیت موضوع را نشان می دهد. پروتکل کیوتو از مهم تربن توافقات جهانی تغییرات اقلیمی است که به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای که عامل اصلی گرم شدن زمین در دهه های اخیر محسوب می شود تشکیل شده است. این پروتکل، تنها کشورهای توسعه یافته را ملزم به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نموده و کشورهای در حال توسعه را در مقطع زمانی خود معاف نموده است. در این مطالعه ضمن معرفی شاخص های اقتصادی توسعه پایدار در رابطه با انتشار گازهای گلخانه ای (دی اکسیدکربن، متان و دی اکسید نیتروژن) به بررسی وضعیت انتشار این گازها در کشورهای عضو پروتکل کیوتو (از جمله ایران) هم زمان با اجرای دور اول آن پرداخته شده است. در ادامه کشورهای عضو به سه گروه: کل کشورها، کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه تقسیم شده اند. دوره زمانی پژوهشی 20121990 (با توجه به دسترسی به اطلاعات) می باشد. مدل مبنا به صورت داده های ترکیبی و با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) برآورد شده است. نتایج حکایت از آن دارند که علی رغم اینکه کشورهای صنعتی سعی در انجام تعهدات خود در راستای کاهش انتشار گاز گلخانه ای دی اکسیدکربن داشته اند اما همچنان در روند جهانی با افزایش تولید و انتشار مواجه هستیم. نتایج تحقیق دو گاز گلخانه ای متان و دی اکسید نیتروژن نشان دهنده کاهش میزان انتشار هر دو گاز در هر سه گروه از کشورهای عضو پروتکل است.
کلیدواژگان: پروتکل کیوتو، گازهای گلخانه ای، انتشار آلودگی، مطالعه بین کشوری
-
Pages 1-26
As early as the economic growth became a desirable goal to achieve, the environmental degradation appeared as a topical issue by environmentalists. Economic growth has exacerbated environmental problems which in turn limit sustainable economic growth and development. In addition, economic growth and technological advances have had an opposite effect on human health. Considering that Iran is a developing country and pursues sustainable economic growth, discussions on environmental degradation and public health should be of prime importance. The purpose of this study is, therefore, to investigate the inter-relationship between environmental quality, per capita income and public health in Iran during 1368-1393 using a simultaneous equation system and the 3SLS method. The results of the research indicate that the health at the level of 99% has a positive and significant effect on per capita income. If life expectancy increases by one percent, then per capita income will increase by 2/374 percent. The data used in this study could not provide sufficient evidence for the negative impact of environmental pollution on public health. The results also show that the per capita income coefficient is positive but the square of per capita income is negative. As a results, the findings confirm the existence of an inverted U-shaped relation between per capita income and the environmental pollution.
Keywords: Air Pollution, Economic Growth, Public Health, Simultaneous Equation -
Pages 27-50
Economists have recently recognized the role of natural resources and the environment in human welfare and have made great efforts to evaluate environmental goods and services. The present study examines the recreational and conservation values of the National Botanical Garden of Iran and measures the willingness of people to pay a visit. Using the logit model and the contingent valuation method (CVM), the amount of willingness to pay by visitors is calculated for recreational and conservation values of the Garden as well as its annual recreational value. Required data is collected in 1396 through the completion of a 200 questionnaires from Botanical Garden visitors per year. The results show that the average willingness to pay per visitor to maintain the value of recreational-conservation services of the Botanical Garden is 226980 Rials, which has a positive relationship with the growing level of income and the decreasing proposed amount and a negative relationship with the increasing household’s size and the increase in the bid variable. According to the results obtained, 71% of Botanical Garden visitors tend to spend at least 100, 000 Rials of their monthly income to maintain its services. Given the annual number of current visitors (18, 000-13, 000 people) and their willingness to pay, the total annual economic value of the Garden is calculated at 4.8 billion Riyals and the value per hectare of the Garden is estimated at about 28 million Riyals.
Keywords: Contingent Valuation, Logit Model, Willingness to Pay, National Botanical Garden of Iran -
Pages 51-72
This paper investigates carbon mitigation policies and economic growth in Iran using the input-output analysis approach. The input-output table was first updated for 2015. Using the data in the Iranian Energy Balance Sheet and the Iranian Statistics of Industrial workshops, the CO2 consumption and its emission were calculated. We have then examined the policies for carbon reduction and economic growth in Iran. The results show that food products, base metals and residential buildings are ranked, respectively, as the first, second and third contributors in energy consumption increase as well as the increase in CO2 emission towards enhancing the rate of economic growth. The results also indicate that in the sectors of marine transport services, wholesale and retail services, and public services energy consumption should be reduced for the 10% increase in economic growth. It is concluded that alongside economic growth the fuel consumption and carbon dioxide emissions will increase, hence necessitating the use of alternative substitutable energies in order to reduce the pollution.
Keywords: Economic Growth, Energy Consumption, carbon dioxide emissions, Input-output Analysis -
Pages 73-94The climate change is regarded as one of the key factors affecting tourism industry. The aim of this study is to assess the current state of ecotourism in Iran and to provide solutions for its sustainable development with an emphasis on climate change variables. For this purpose, the SWOT approach and the information extracted from the questionnaires designed for 60 experts and professional in this field at the Tourism and Environmental Protection Organization have been used for the year 2018. The results of the SWOT matrix demonstrates that the final score of the internal and external factors evaluation matrix was 2/203 and 2/756, respectively. This would indicate that the status of Iranian tourism is at Home of Conservative Strategies (WO). The results also imply that the different ecosystem and spectacular and pristine landscapes weighing 0/256 are allocated the highest strengths. Likewise, reducing rainfall, increasing temperature and lack of strategic planning in the tourism sector with the participation of the Environmental Organization with a score of 0.086 are among the most important weaknesses. According to our findings, increasing the environmental quality with a score of 0.188 is the best opportunity while increasing the temperature, reducing annual rainfall and increasing the degradation and environmental pollution is one of the most important threats to the development of Iranian tourism with a score of 0.068. It follows,therefore, that with effective management of institutions and the implementation of supportive laws and regulations together with monitoring their implementation and raising public awareness in the field of tourism and conservation of the environment, to enhance further development of tourism industry in Iran.Keywords: Ecotourism, Environment Conservation, climate change, SWOT analysis, Conservative Strategies
-
Pages 95-114
Economic complexity is an indicator of technological advancement, accumulation of knowledge and product diversity in the production of a country and is an indicator of the level of prosperity and development. In this process, the relationship between carbon dioxide emissions and environmental damage, energy consumption and economic complexity of countries are among the existing top challenges. This study examines the relationship between economic complexity, energy consumption and carbon dioxide emissions in OPEC countries. To achieve this goal, the dynamic space panel approach is used for the period 1995-2017. The findings show that energy consumption has a positive and significant relationship with carbon dioxide emissions. This means that due to the lack of advanced technology in OPEC member countries they experience high energy intensity. Moreover, since their main energy consumption is based on fossil fuels they have a high level of pollution. There is also a direct and significant relationship between economic complexity and carbon dioxide emissions. Given that most OPEC members are in the early stages of development, an increase in carbon dioxide emissions is not unexpected.
Keywords: Economic Complexity, Carbon dioxide emission, Energy Consumption, Spatial Panel, OPEC -
Pages 115-142
Global warming and climate change have been one of the most important environmental problem in recent decades. This has been generated by greenhouse gases emission resulting from fossil fuel combustion. The formation of various environmental conventions, including Kyoto Protocol, as a reaction implies the importance of these environmental issues. The said protocol is one of the most important agreements regarding climate change in order to reduce greenhouse gas emissions, which are the main reason of global warming in recent decades. This protocol obliged the developed countries to reduce greenhouse gas emissions while exempting developing countries. In this study, we analyze some stylized facts about greenhouse gases (carbon dioxide, methane/nitrogen) emission member state countries including Iran. By dividing countries to three main categories, i.e. all the countries, developed and developing countries, we then try to assess the Kyoto protocol effectiveness on eliminating greenhouse gases emission through the period of 1990-2012, pending on the availability of data. We have estimated our basic model by Panel data (GMM) technique. The results imply that although developed countries have tried to comply with their commitments to reduce greenhouse gas emissions of carbon dioxide, we are still facing the global trend of increasing production and emission. However, according to methane dioxide and nitrogen oxide, the results of our study indicate a reduction in the emissions of both gases in the three groups of protocol countries.
Keywords: Kyoto Protocol, Green House Gases, Pollution Emission, Cross Countries Studies