نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 39 (امرداد 1400)

پژوهش حاضر با هدف بررسی غصب از دیدگاه قرآن و روایات نگاشته شده است. قرآن کریم و همچنین روایات به همه جوانب زندگی بشر اهمیت می دهند. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی می باشد، به صورت کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. غصب به زور و ستم گرفتن مال دیگری را گویند. از دیدگاه قرآن کریم غصب در حق و مال، عملی حرام، گناه و نیز جرم تلقی می شود و غاصب باید در دنیا و آخرت پاسخ گو باشد. قرآن کریم همچنین بر حرمت تصرف غاصبانه در اموال مردم تاکید می کند. خداوند در آیاتی دیگر تصرف سرزمین و خانه دیگران را حرام دانسته و غصب اموال دیگران را گناهی در ردیف قتل و آدمکشی معرفی می کند. در آموزه های قرآنی علاوه بر اینکه استقلال در غصب، امری نادرست و جرم و گناه است هم چنین مشارکت در این غصب نیز این گونه است. در روایات زیادی نیز از ناروایی و حرمت غصب به شکل های مختلف بیان گردیده است.

«خواب» و «رویا» مضامینی هستند که در قرآن، احادیث، روایات، متون عرفانی، ادبی و از جنبه علمی بسیار موردتوجه بوده به‌طوری‌که کتب و مقالات فراوانی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است. خواب و رویا از نشانه های خداوند است برای اینکه ما انسان ها درک بهتری از مرگ و روز رستاخیز داشته باشیم. روزانه همه ما حداقل 5-6 ساعت از 24 ساعت شبانه‌روز را می خوابیم و بدن ما طوری طراحی‌شده که به خواب نیازمند است و بدون خوابیدن سیستم ایمنی بدن به هم می ریزد. حال هنگام خواب ما رویاهایی را می بینیم که مثل این می ماند که در دنیایی دیگر سیر می کنیم. به‌جاها و مکان های دیگر می رویم و یا افرادی را که می شناسیم و یا نمی شناسیم را می بینیم این‌ها همان رویاهایی هستند که به هنگام خواب مشاهده می کنیم. پس بحث مقاله ما درباره حجیت این خواب‌ها و رویاهایی است که می بینیم و ما می خواهیم این حجیت را از دیدگاه آیات و روایات و قرآن کریم مورد بحث قرار دهیم. امید است خوانندگان این پژوهش هرچند کوچک از بحث شیرین رویا بهره کافی را ببرند.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی چگونگی شکل گیری یک مساله اجتماعی به صورت اعم، و برساخت مساله اجتماعی کرونا به طور اخص در جامعه ایران و جامعه جهانی و ابعاد مختلف اثرات همه گیری کرونا در جامعه و شیوه های مقابله با آنها انجام شد. روش تحقیق بر حسب هدف از نوع بنیادین و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی بود، که در آن از روش تحلیل مبانی برای بررسی مساله برساخت اجتماعی کرونا بهره گیری گردید. در تبیین ادبیات پژوهش از مطالعات کتابخانه ای و به منظور گردآوری اطلاعات با در نظر گرفتن ماهیت پژوهش از روش های اسنادی بهره گیری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد براساس آخرین نظرسنجی جهانی 63 درصد از پاسخ دهندگان در سراسر جهان عنوان کردند که قیمت مواد غذایی و لوازم خانگی در کشور آن ها از زمان شیوع ویروس کرونا افزایش یافته است. تولید ناخالص جهانی نیز درسال2020 حدود 1.5 واحد درصد کاهش یافت. در مجموع به نظر می‌رسد که بنگاه‌ها در شرایط پساکرونا به صورت جدی نیازمند کمک‌های دولت هستند. استفاده از روش‌هایی نظیر فروش اینترنتی می‌تواند از راهکارهای بهبود عملکرد کسب‌وکارها باشد.تعامل بیشتر دولتمردان و نخبگان با آحاد مردم به ویژه اقشار آسیب پذیر، برنامه ریزی مدون برای بیان واقعیت های موجود و هشدارهای لازم بهداشتی در مورد کرونا، گسترش و تقویت چتر حمایتی دولت برای اقشار آسیب دیده، و تقویت زیرساحت های ارتباط اینترنتی به ویژه در نقاط دور افتاده به همراه آموزش استفاده از شبکه های مجازی و اینترنت و گوشی های هوشمند موبایل برای استفاده از امکانات آموزش مجازی و بانکداری الکترونیکی از جمله استراتژی های موثر برای مقابله با ابعاد اجتماعی بحران همه گیری کرونا محسوب می شوند.

حضرت امیرمومنان علی علیه‏السلام ضمن دفاع از اصول و موازین دین مبین اسلام از کار و تلاش در مسیر احیا و آبادانی جامعه دریغ نکرد و مزارع و باغ‏های متعددی را احیا و آباد کرد. در مدت خلافت خویش نیز از کار غافل نگشت. در طول حیات خود اثری گران‏بها به نام «نهج‏البلاغه» را به یادگار گذاشت. در این اثر جاویدان بسیاری از آموزه‏های الهی، سیاسی، مذهبی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... آمده است. براساس نامه 53 نهج البلاغه امام پارسایان علی علیه السلام، در آغازین روزهای حکومت خود، برای اصلاح امور امت، تحریف های حاکمان را نشانه گرفت و کمر به اصلاح آن بست. امام علی (ع)‌ در این باره خدایش را این گونه خطاب می کند:\" اللهم إنک تعلم انه لم یکن الذی کان منا منافسه فی سلطان و لا التماس شیء من فضول الحطام، و لکن لنرد المعالم من دینک و نظهر الإصلاح فی بلادک، فیامن المظلومون من عبادک و تقام المعطله من حدودک\". (دشتی ،1379،خطبه 131) «پروردگارا، تو می دانی که آنچه ما کردیم، برای تصاحب سلطنت نبود بلکه به خاطر آن بود که نشانه های از بین رفته دینت را بازگردانیم تا بندگان ستمدیده ات، امان یابند و قوانین و مقرراتی که به دست فراموشی سپرده شده بود، بار دیگر عملی گردد ». آنگاه بود که رشد و شکوفایی اقتصاد جامعه، هدف سیاست های اقتصادی امام علی (ع) قرار گرفت و حتی فرزندانش را سفارش کرد: «پس سخت بکوش و گنجور دیگران مشو». علی (ع)، برای برپایی عدالت و تامین نیازهای اساسی مردم، افزایش رفاه و درآمدهای عمومی را وجهه همت خود ساخت و مردم را به کار تشویق کرد: «خردمند به کار خویش تکیه می کند«. امام متقیان، از اینکه مبادا چهره افراد جامعه به سیاهی فقر و تکدی گری، آلوده شود، آنها را به کار و تلاش دعوت می کند و می فرماید: «نعمت اندکی از جانب خدا، بزرگتر از چیزی است که در نظر بندگان فراوان جلوه می کند.». همچنین، مردم را از اینکه دست به سوی دیگران دراز کنند، برحذر می کند و می فرماید: «چه زشت است، فروتنی هنگام نیازمندی و درشتی به وقت بی نیازی.» حضرت علی علیه السلام، تلاش برای کسب درآمد را وظیفه اصلی بنی آدم، دانسته و می فرماید: «زندگی شهروندان سه بخش است، بخشی برای مناجات با خالق خود، بخشی در پی کسب درآمد و بخش دیگر برای تفریح و سرگرمی» ولی از سوی دیگر، فرزندان و همه شهروندان جامعه اسلامی را به رسیدگی در احوال همنوعان سفارش کرده و وصیت می کند: «فرزندم، غنیمت دان، که در حال بی نیازیت از تو وام خواهند تا در روز تنگدستی بپردازند... که هر کار نیکویت را ده برابر به شمار آرند.» امیرالمومنین (ع) خود نیز، حتی زمانی که زمام حاکمیت را دست گرفت، همچنان کار می کرد، زمین شخم می زد و به زراعت می پرداخت.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مدیریت کیفیت جامع بر توانمندسازی کارکنان با نقش تعدیلگر مدیریت دانش است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی می‌باشد. جامعه آماری در این پژوهش کارکنان کمیته امام خمینی (ره) ایلام می‌باشند که تعداد آن‌ها 414 نفر بوده و با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه 200 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش پرسشنامه می‌باشد که روایی آن با استفاده از نظر اساتید و خبرگان تایید شد و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 891/0 که بالاتر از 7/0 بود حاکی از تایید آن است. آزمون فرضیه‌ها و تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و PLS3 انجام شد که نتایج آزمون فرضیات نشان داد که مدیریت کیفیت جامع بر توانمندسازی کارکنان تاثیر مثبت و معناداری دارد ولی عامل مدیریت دانش به‌عنوان متغیر میانجی بر رابطه بین این دو متغیر تاثیری ندارد.

هدف این پژوهش بررسی شیوع و عوامل مرتبط با پرخاشگری در بین نوجوانان و جوانان شهر اردل بوده است. روش اجرای این پژوهش پیماشی است که داده‌ها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده‌اند. برای انتخاب نمونه به صورت تصادفی حدود 120 نفر از نوجوانان و جوانان (50 پسر و 66 دختر) را که سن آنها (14 تا 42 سال) بود انتخاب و پرسشنامه الکترونیک (AGQ) را در اختیار آنها قرار دادیم و برای انجام مصاحبه تعداد 30 نفر از جوانان را (15 مرد و 15 زن) به صورت تصادفی انتخاب کرده و با آن‌ها مصاحبه صورت گرفت. برای آزمون فرضیه‌ها از تکنیک‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهند که بین خشم، تهاجم و توهین رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین نظرات نمونه آماری در خصوص رفتار پرخاشگری بر حسب سن و تعداد فرزندان تفاوت معنادار وجود ندارد اما بین نظرات نمونه آماری در خصوص رفتار پرخاشگری بر حسب جنسیت تفاوت معنادار وجود دارد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که عامل اصلی ایجاد پرخاشگری در بین نوجوانان و جوانان مربوط به سرکوب کردن خواسته‌ها، محیط زندگی، تنبیه والدین و مشاهده پرخاشگری (رسانه یا رفتار اطرافیان) بوده است.

اوقات فراغت یکی از اوقات مهم و اثر‌گذار در زندگی روزمره است. دین مبین اسلام، توجه به ارزش اوقات فراغت و خودداری از اتلاف آن را زمینه ساز تکامل و رشد انسان می‌داند. شیوه‌ی گذراندن اوقات فراغت تجلی سبک زندگی، باورها و اعتقادات افراد و یکی از بهترین شاخص‌ها در ارزیابی فرهنگ جامعه است. به همین دلیل توجه به اصول گذراندن اوقات فراغت حایز اهمیت است. زیرا رعایت این اصول متضمن حفظ اعتبار فردی و اجتماعی و تضمین‌کننده سلامت جسم و روان انسان و مانع از نفوذ سبک زندگی غربی و تبلیغات پرحجم آنان در لایه‌های زندگی است. از جمله مهم‌ترین اصول گذران اوقات فراغت خدا محوری، تناسب با علایق، تناسب با استعداد و توانایی، در راستای خود شکوفایی، برنامه‌ریزی اجتماعی و مدیریت زمان می باشد.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر نقدشوندگی سهام بر سرمایه گذاری آتی با در نظر گرفتن نقش تعدیل گر تحریم اقتصادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، اقدام به جمع آوری داده های مرتبط با پژوهش کرد. روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوا، همبستگی و از نظر هدف از نوع پژوهش‌های بنیادی تجربی می باشد. همچنین این پژوهش از جهت طبقه‌بندی تحقیق‌ها بر مبنای ماهیت از نوع تحقیق‌های کاربردی است. از بین شرکت های جامعه آماری 110 شرکت به‌عنوان نمونه پژوهش در بازه زمانی 8 ساله از 1391 تا 1398، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب گردیدند. نتایج حاصل از بررسی فرضیه ها نشان داد که نقدشوندگی سهام بر سرمایه گذاری آتی شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین تحریم اقتصادی بر رابطه بین نقدشوندگی سهام و سرمایه گذاری آتی شرکت تاثیر منفی و معناداری دارد.

این پژوهش به منظور پیش بینی اضطراب کرونا براساس پریشانی روانشناختی در پرستاران بخش کرونایی بیمارستان های شهر اردبیل صورت گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پرستاران شاغل در بخش کرونایی بیمارستان های شهر اردبیل در نیمه دوم سال 1399 بودند که تعداد 80 نفر به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده از مقیاس اضطراب بیماری کرونا و پریشانی روانشناختی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با بهره گیری از نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 صورت گرفت. یافته ها نشان داد بین پریشانی روانشناختی (افسردگی، اضطراب و استرس) با اضطراب کرونا در پرستاران رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 38 درصد از اضطراب کرونا در پرستاران توسط پریشانی روانشناختی تبیین می شود. این نتایج نشان دهنده اثرات پریشانی روانشناختی بر اضطراب ویروس کرونا بوده و نیازمند انجام مداخلات روانشناختی به منظور کاهش پریشانی روانشناختی در پرستاران بخش کرونایی بیمارستان های شهر اردبیل است.

اعتیاد به مواد مخدر از جمله مصایب و معضلاتی است که سلامت میلیون ها انسان در سراسر جهان و به همان نسبت در کشور ما را به شدت تهدید می کند، بدان سبب این پدیده به نام بلای هستی سوز به خود گرفته که ویرانگری های حاصل از آن زمینه سقوط بسیاری از ارزش ها و معیارهای انسانی و اخلاقی گردیده و سلامت جامعه را به خطر می اندازد. گرایش به مواد مخدر از آن دسته آسیب هایی است که انسان را نسبت به معنویت و فرهنگ اجتماعی بیگانه می سازد و موجبات انحطاط و فروپاشی زندگی فردی و حیات جامعه را فراهم می آورد. سوء مصرف مواد یکی از معضلات بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی جهان امروز است که تاثیر مستقیمی بر سلامتی روانی و فردی و حتی اجتماعی دارد. برخی از پژوهشگران معتقدند کسانی که به سوی مصرف مواد روی می آورند، مواد مخدر را به عنوان راهی برای تسکین اضطراب و خشم یا افسردگی مصرف می کنند. براین اساس مطالعه حاضر به هدف مصرف مواد مخدر و بهداشت روانی، فردی- خانوادگی صورت گرفت. در مجموع براساس نتایج مطالعاتی مصرف مواد مخدر زمینه ساز بسیاری از مشکلات روانشناختی، فردیی و خانوادگی است. بعلاوه روابط این عوامل دوطرف است. به طوری که وجود برخی از پارامتراهای روانی، فردی- خانوادگی و اجتماعی نیز می تواند زمینه ساز گرایش به مصرف مواد باشد.

در زندگی مشترک که ارکان آن زوج و زوجه هستند؛ گاه این سوال شکل میگیرد: آیا اگر زنی به تکالیف خود در زندگی عمل نکند، نشوزی که باعث قطع نفقهی او میشود، عدم تمکین خاص (بهرهمندی از استمتاعات جنسی) است یا عدم تمکین و اطاعت زوجه به نحو عام، موجب نشوز میشود؟ از نظر قانون، مفهوم مقابل نشوز، صرفا تمکین خاص نیست؛ بلکه اعم از تمکین خاص و عام است واین مطلب را از تجمیع دو قانون 1108 و 1104 قانون مدنی در وظایف زوجیت با کمک نظر مشهور فقها به دست آورده اند. تحقیق حاضر با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی مساله نشوز را بررسی کرده و با توجه به منبع بودن فقه برای حقوق موضوعه؛ به تطبیق فقه بر حقوق ، میپردازد. در این تحقیق پس از بررسی کلید واژه های مفهومی و مصداقی عنوان تحقیق، بحث مصداقی ومفهومی نشوز، از کتب فقهی معتبر ومرجع، طرح شد وسپس مواد قانونی مندرج در عنوان، از کتب مرجع حقوقی، بررسی فقهی حقوقی شد ودر نهایت، تطبیق بین نظرات حقوقی وفقهی به عمل آمد تا بتواند در قانون، کاربرد ودر علم فقه، توسعه ای ایجاد کند. نکاتی که میتوان در مجموع استفاده نمود: 1. نشوز زن متوقف بر عدم اطاعت او از زوج در امور جنسی است (تمکین خاص)؛ خواه در مصداق خروج از منزل یا مصادیق دیگر. 2. باتوجه به آیات وروایات نشوز در مورد مرد نیز ثابت است. 3. لزوم بازنگری در قانون مدنی از آنجا که تمکین عام را برزن واجب می داند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان جوعاطفی خانواده با رشدخودمختاری و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دختر مقطع دوم متوسطه در ایام کرونا بوده است. روش تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر شهرکرد در سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل داد که مطابق با آمار های دریافتی حجم جامعه 1400 نفر برآورد شده است. نمونه این پژوهش 300 نفر بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و بر اساس جدول انتخاب نمونه کرجسی و مورگان (1970) انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش شامل پرسشنامه جوعاطفی خانواده نودرگاه فرد (1373)، پرسشنامه رشد خودمختاری آیووا (1986) و پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری، بتی و وات (2004) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و روش های آمار استنباطی مانند ضریب همبتگی پیرسون استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد میان نمره کل جوعاطفی خانواده با نمره کل رشد خودمختاری و حیطه های آن در سطح آلفای p<0.05 رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و زیر مقیاس های وابستگی متقابل، استقلال عاطفی-والدین و استقلال عاطفی دوستان و همسالان بیشترین ارتباط را با جوعاطفی خانواده دارند (p<0.01). همچنین دیگر یافته پژوهش نشان داد بین نمره کل جو عاطفی خانواده با نمره کل احساس تعلق به مدرسه و زیرمقیاس های آن در سطح آلفای p<0.5 رابطه منفی و معناداری وجود دارد و زیر مقیاس های مشارکت در اجتماع، مشارکت علمی و احساس احترام بیشترین ارتباط را با جوعاطفی خانواده دارند (p<0.01).

هدف از پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های شخصیتی و انحرافات اجتماعی در مشاوره گروهی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان دلفان می باشد پژوهش حاضر از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود و از لحاظ گردآوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها از نوع پژوهش‌های توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان دلفان می باشند از آنجایی که حجم جامعه مورد پژوهش 650 نفر می‌باشد با استفاده از جدول مورگان تعداد 100 نفر از افراد جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری در پژوهش حاضر از نوع روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای می‌باشد. با توجه به اینکه جنسیت جامعه آماری مورد بررسی یکسان نیست. یافته های پژوهش نشان میدهد، ضریب همبستگی پیرسون محاسبه‌شده (961/0) در سطح خطای 01/0=α معنیدار است (01/0>sig)، لذا فرض Ho رد و فرض H1 مورد تایید قرار میگیرد؛ بنابراین چنین استنباط میشود که با اطمینان بالای 95 درصد بین ویژگی های شخصیتی و انحرافات اجتماعی در مشاوره گروهی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان دلفان رابطه مثبتی وجود دارد؛ یعنی با افزایش نمرات ویژگی های شخصیتی در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه ، نمرات تانحرافات اجتماعی آنان در مشاوره گروهی مدرسه کاهش مییابد. بر این اساس فرضیه فوق مورد تایید قرار می گیرد.

هدف از این مطالعه بررسی ارتباط اضطراب کرونا با نگرانی و شدت علایم وسواسی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی مراجعه کننده به مراکز رواندرمانی سطح شهر رشت در نیمه دوم سال 1399 بودند که به روش نمونه-گیری در دسترس تعداد 40 نفر انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس اضطراب بیماری کرونا (CDAS)، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ) و سیاهه وسواسی اجباری مادزلی (MOCI) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره صورت گرفت. یافته ها نشان داد بین اضطراب کرونا با نگرانی (580/0r=، 01/0P<) و شدت علایم وسواسی (519/0r=، 01/0P<) در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون اضطراب کرونا 47/0 درصد از نگرانی و 43/0 از شدت علایم وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی را به صورت معنی داری پیش بینی کرد. براساس این نتایج می توان بیان نمود که اضطراب کرونا توانایی پیش بینی نگرانی و شدت علایم وسواسی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی را دارد.

بر اساس آیات قرآن کریم، روایات اسلامی و سیره معصومین (ع)، مسلمانان وظیفه دارند در مقابل دولت های استکباری و محارب ایستادگی کرده و به مقابله همه جانبه بپردازند. اما کم نیستند کشورها و ملت های غیرمسلمان، که با امت اسلامی حالت جنگ و ستیزه نداشته و خواهان روابط مسالمت آمیز با مسلمانان هستند و حاضرند همکاری های دوجانبه در امور اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشند. این پرسش مطرح است که طبق تعالیم قرآن کریم، اساس رفتار با کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان چگونه است؟ آیا اصل، جنگ و نزاع و درگیری و حذف آنان است، مگر این که ایمان بیاورند؛ یا از نظر قرآن کریم، مسلمانان می توانند با پیروان ادیان آسمانی، دولت های غیرمحارب و مردم غیرمسلمان، تعامل مسالمت آمیز داشته باشند. از نظر قرآن کریم، زبان گفتمان بین ادیان آسمانی، تعامل و همزیستی مسالمت آمیز، گفتگوی سازنده و همکاری بر اساس اصول مشترک است. در حالی که برخی، همانند داعش از دیدگاه اول دفاع می کنند. در این پژوهش، اصالت صلح و گفتگوی سازنده و همزیستی مسالمت آمیزاسلام با پیروان ادیان آسمانی، کشورهای غیراستکباری و مردم غیرمسلمان مورد بررسی قرار می گیرد. قرآن کریم،‌ صلح و همزیستی امت اسلامی با کشورهای غیرمسلمان و ادیان و ملل دیگر،‌ به عنوان یک اصل و قاعده اساسی،‌ در نظام تشریعی خویش ملاحظه نموده است. ضرورت این پژوهش از آن جهت بیشتر نمایان می شود که امروزه عده ای مسلمان نما که به عنوان: «داعش و طالبان» مشهور شده اند این ایده را سرلوح خود قرار داده و به پیروان خود تزریق می کنند که اساس تعامل با غیرمسلمانان، جنگ و قتال است، مگر این که ایمان آورده و مسلمان شوند! آیاتی از قرآن کریم،‌ نژاد پرستی،‌ تحمیل عقیده،‌ تعصب های نادرست را رد می نماید و از پیشنهاد صلح،‌ همکاری بر اساس اصول مشترک و گفت و گوی مسالمت آمیز استقبال می کند، و ضمن به رسمیت شناختن پیامبران و کتاب های آسمانی گذشته،‌ به حقوق اقلیت ها احترام می گذارد. برخی راه کارهای قرآن کریم در تامین همزیستی مسالمت آمیز با غیر مسلمانان از قرار زیر است : نفی نژاد پرستی؛ مبارزه با توهمات برتری جویانه‌ ادیان دیگر؛ آزادی عقیده و فکر؛ اعتراف به حقوق اقلیت ها؛ تعاون در مسایل بین المللی؛ استقبال از پیشنهاد صلح؛ تاکید بر صلح بین المللی؛ دعوت به همزیستی مسالمت آمیز وتوجه به اصول مشترک؛ ‌و گفت و گوی مسالمت آمیز.

دست یابی به مفاهیم و آموزه های قرآن به عنوان ثقل اکبر، منوط به تعمق و موشکافی الفاظ آن است، برخی الفاظ در نگاه ابتدایی مترادف به نظر می رسند اما کاوش در استعمالات آنها در قرآن، حاکی از تفاوتهایی دقیق در معنای آن الفاظ است؛ سه واژه «لفظ»، «کلمه» و «قول» از این کلمات هستند؛ با توجه به وجود نکات معرفتی در نحوه استعمال هر یک از آنها در قرآن، پی بردن به معنا و تفاوت این واژه ها با هم اهمیت دارد، از این رو این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این پرسش بود که: «تفاوت سه واژه «لفظ»، «کلمه» و «قول» با توجه به استعمال آنها در آیات الهی چیست؟»؛ داده های پژوهش در اکثر موارد کتب لغوی، تفسیری، علوم قرآنی و روایی بود و یافته های پژوهش به این اشاره دارند که «لفظ» و «مشتقات آن» در قرآن تنها به انسان، «کلمه» و «مشتقات آن» به خداوند، ملایکه و انسان و «قول» و «مشتقات آن» به خدا، انسان و سایر کاینات اسناد داده شده؛ هم چنین رابطه منطقی «لفظ» و «کلمه» عموم و خصوص من وجه و رابطه منطقی واژه «قول» با واژه «لفظ» و «کلمه» از جهت معنا عموم و خصوص مطلق است که در آن واژه «قول» عام است؛ شرایط اسناد واژه «کلمه» و «مشتقات آن» به خداوند، مهیا بودن قیود: «حتمیت»، «موثر بودن» و «استقلال و استغناء» است و در آیاتی که «قول» و «مشتقات» آن به خداوند نسبت داده شده، به دلیل مسئله ای از جانب مخاطب برخی از این قیود، وجود ندارد.

از منظر آموزه های اسلامی حیثیت، جان، حقوق، مسکن، شغل، و مال انسان دارای حرمت است و هر نوع تعرض به موارد مذکور شرعا حرام است. لذا هیچ کس نمی تواند در مال مردم تصرفی داشته باشد و کلاهبرداری که نوعی تجاوز و تعدی به مال دیگران است، مورد منع فقه قرار گرفت. از این رو، کلاهبرداری از جمله گناهان و جرایم بزرگ و مهم می‌باشد که علیه اموال اتفاق می‌افتد و شخص با استفاده از وسایل متقلبانه و فریب و خدعه مال متعلق به دیگری را می‌برد. از منظر فقه اسلامی، کلاهبرداری از زمره جرایمی است که نوعی اکل مال به باطل محسوب می‌شود. لذا ادله فقهی همچون آیات اکل مال به باطل، آیات حرام خواری و سحت و قواعدی همچون قاعده لاضرر، حفظ نظام دلالت بر حرمت می کند که فقها برای حکم تکلیفی از آن استفاده کرده اند و قاعده ضمان، ایادی متعاقبه دلالت بر حرمت تکلیفی کلاهبرداری می کند. از این رو، فقها مجازات تعزیر را برای کلاهبرداری استنباط و استخراج نموده اند. روش پژوهش پیش رو، توصیفی و تحلیلی است و روش گردآوری مطالب اسنادی نوشتاری است که از فیش برداری استفاده شد.

هدف از مطالعه حاضر تعیین نقش تاب آوری و حمایت اجتماعی خانواده در پیش بینی اضطراب کرونا در پرستاران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پرستاران و بهیاران شاغل در شهرستان زرندیه در نیمه دوم سال 1399 بودند که تعداد 100 نفر به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده از مقیاس اضطراب بیماری کرونا، تاب آوری کانر و دیویدسون و مقیاس حمایت اجتماعی ثامنی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه صورت گرفت. یافته ها نشان داد بین تاب آوری و حمایت اجتماعی خانواده با اضطراب کرونا در پرستاران همبستگی منفی و معناداری وجود داشت (01/0<p). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای تاب آوری و حمایت اجتماعی خانواده 40 درصد از واریانس اضطراب کرونا در پرستاران به صورت معناداری تبیین کردند. نتایج به دست آمده بر اهمیت متغیرهای تاب آوری و حمایت اجتماعی خانواده در پیش بینی اضطراب کرونا در پرستاران تاکید دارد.