فهرست مطالب
نشریه مدیریت اطلاعات سلامت
سال هجدهم شماره 5 (پیاپی 81، آذر و دی 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/12/23
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 188-196مقدمه
رویکرد یکپارچگی در مدیریت زنجیره تامین سبز، تلاشهای هماهنگ برای تنظیم منابع مختلف را در یک سازمان و در سراسر زنجیرههای تامین برای اجرای بهترین روش مدیریت محیط زیست امکانپذیر میسازد و منجر به بهبود عملکرد سازمانها میشود. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه یکپارچگی زنجیره تامین سبز و عملکرد پایدار در مراکز خدمات درمانی یزد صورت گرفت.
روش بررسیاین مطالعه از نوع کمی- کیفی بود و نمونه آماری آن را 10 نفر از خبرگان و 110 نفر از کارشناسان زنجیره تامین بیمارستانهای دولتی شهر یزد تشکیل داد. ابتدا با انجام تحقیق مروری و روش تحلیل مضمون، شاخصهای اولیه یکپارچگی زنجیره تامین سبز و عملکرد پایدار شناسایی گردید. سپس بر اساس مصاحبه نیمه ساختار یافته با 10 نفر از خبرگان دانشگاهی و مراکز خدمات درمانی، شاخصهای مذکور مورد بازبینی قرار گرفت. مطابق با شاخصهای نهایی، پرسشنامهای جهت ارزیابی متغیرهای پژوهش بین مدیران و کارشناسان بخش خدمات درمانی 6 بیمارستان دولتی یزد توزیع شد. در نهایت، دادهها با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری بر پایه روش کمترین مربعات جزیی تجزیه و تحلیل گردید.
یافتههایکپارچگی زنجیره تامین به ترتیب 78، 75 و 68 درصد از تغییرات ابعاد عملکرد پایدار به ترتیب اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را تبیین نمود. بنابراین، یکپارچگی زنجیره تامین سبز در این مراکز میتواند باعث کاهش آلودگیهای زیست محیطی، بهبود وجهه اجتماعی، ارتقای سطح کیفی خدمات و در نهایت، بهبود عملکرد اقتصادی مراکز خدمات درمانی شود.
نتیجهگیریخروجی نهایی مطالعه حاضر، مدل اندازهگیری رابطه یکپارچگی زنجیره تامین سبز و بهبود عملکرد پایدار مراکز خدمات درمانی شهر یزد میباشد که برای کارشناسان امر سلامت به منظور برنامهریزی جهت بهبود پایداری در مراکز خدمات درمانی، مفید خواهد بود.
کلیدواژگان: بیمارستان ها، زنجیره تامین، محیط زیست، عملکرد -
صفحات 197-202مقدمه
سازمان بهداشت جهانی، همهگیری کرونا ویروس جدید 2019 را به عنوان یک فوریت بهداشت عمومی با نگرانی بینالمللی اعلام کرد. در این خصوص، رویکرد مدلسازی به طور گستردهای برای مدلسازی شیوع بیماریها در جمعیت مورد استفاده قرار میگیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تحلیل گسترش کرونا ویروس COVID-19 (Coronavirus Disease) در ایران با استفاده از مدل مستعد- مبتلا- بهبود یافته SIR (Susceptible-Infected-Removed) و تعیین نرخ شیوع R0 افراد مبتلا در جامعه بود.
روش بررسیدر این مطالعه توصیفی، ابتدا روند گسترش بیماری کرونا مورد بررسی قرار گرفت و سپس از مدل SIR برای شناسایی شاخصهای نرخ شیوع R0 جهت محاسبه ویژگیهای همهگیری و برخی تخمینهای ویروس کرونا در محیط برنامه نویسی R استفاده گردید. دادههای مربوط به انتقال عفونت ویروس کرونا در ایران از تاریخ 21/02/2020 تا 12/10/2021 از منبع GitHub در بسته تحلیلی COVID-19 انتخاب شد.
یافتههابر اساس یافتههای مدل SIR، تخمین افراد مبتلا شده در بازه 600 روزه، 5619032 مورد بود که نقطه بیشینه این دوره نیز در روز 47ام از ابتدای دوره میباشد. از طرف دیگر، با در نظر گرفتن مقادیر حاصل از نرخ شیوع R0 در بازه سه ماه نهایی، گسترش بیماری تا حدود زیادی کنترل شده است، اما با این حال نرخ شیوع بیشتر از 1 به دست آمد.
نتیجهگیریبا توجه به این که تغییرات محسوسی از شروع واکسیناسیون در ایران اتفاق افتاده است، میتوان نتیجه گرفت که گسترش بیماری تا حدود زیادی کنترل شده است، اما تا زمانی که نرخ شیوع بیشتر از 1 میباشد، باید کنترل بیشتری صورت گیرد.
کلیدواژگان: کووید 19، مدل مستعد، مبتلا، بهبود یافته، شیوع -
صفحات 203-209مقدمه
وجود کتابخانههای استاندارد به منظور استفاده بهینه پزشکان و دانشجویان در راستای ارایه خدمات مبتنی بر شواهد و با کیفیت به بیماران، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین حوزههای پیشنهادی مورد نیاز در تدوین و بومیسازی استاندارد کتابخانههای بیمارستانی بر اساس متون و دیدگاه متخصصان حوزه اطلاعرسانی پزشکی انجام شد.
روش بررسیاین مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و شامل دو گام بود. گام اول بر اساس مرور متون، حوزههای پیشنهادی جهت استانداردسازی و سپس طراحی ابزار اولیه استخراج شکل گرفت. در گام دوم، از دیدگاه 8 نفر از متخصصان اطلاعرسانی که تخصص، سابقه و تجربه کار در کتابخانههای پزشکی و بیمارستانی داشتند، به عنوان گروه روایی استفاده گردید. رواییسنجی ابزار با استفاده از شاخص روایی محتوا CVI (Content Validity Index) و نسبت روایی محتوا CVR (Content Validity Ratio) ارزیابی شد.
یافتهها6 حوزه (رسالت و اهداف، مدیریت، منابع و امکانات و خدمات، آموزش کتابداران، آموزش به بیماران و خانوادههای آنان، آموزش کارکنان بیمارستانی و پزشکی)، 24 استاندارد و 89 نشانگر اولیه پس از رواییسنجی و تایید متخصصان به عنوان ابزار اولیه جهت استانداردسازی کتابخانههای بیمارستانی طراحی گردید.
نتیجهگیریکتابخانههای بیمارستانهای کشور میتوانند جهت استانداردسازی، از شاخصهای پیشنهاد شده مانند مشخص بودن رسالت، اهداف کتابخانههای بیمارستانی، وجود ساز و کارهای مناسب برای پایش ساختار سازمانی، مناسب بودن فضای فیزیکی جهت انجام امور ستادی کتابخانههای بیمارستانی و سایر مواردی که در تحقیق حاضر به آنها اشاره شد، استفاده نمایند. به نظر میرسد، استفاده از این استانداردها کمک میکند ارایه خدمات مبتنی بر شواهد توسط پزشکان و دانشجویان به بیماران ارتقا یابد و بتوانند در تشخیص و درمان بیماریهای نوپدید همچون کووید 19 موفق عمل نمایند.
کلیدواژگان: کتابخانه های بیمارستانی، کتابداران، استانداردسازی -
صفحات 210-215مقدمه
توجه به عوامل زمینهای و بافت در اطلاعیابی سلامت، نقش روشنگری خواهد داشت. پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت، عدم قطعیت و سایبرکندریا در دانشجویان انجام شد.
روش بررسیاین مطالعه از نوع توصیفی بود و به روش همبستگی انجام شد. جامعه تحقیق را دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در کلیه مقاطع تحصیلی تشکیل داد. 358 نفر نمونه انتخاب شدند و در نهایت، 286 نفر مشارکت نمودند. ابزار جمعآوری اطلاعات شامل پرسشنامه جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت با آلفای 81/0، عدم قطعیت 85/0 و سایبرکندریا 86/0 بود.
یافتههامیانگین جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت در گروه مردان بالاتر از زنان بود (003/0 = P). همچنین، دانشجویان دکتری حرفهای و کارشناسی ارشد میانگین بالاتری نسبت به سایر مقاطع تحصیلی داشتند. تفاوت معنیداری در بررسی میانگین عدم قطعیت و سایبرکندریا در گروههای جنسیتی و تحصیلی مشاهده نشد. بین جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت و عدم قطعیت (001/0 = P)، جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت و سایبرکندریا (001/0 = P) رابطه معنیداری وجود داشت. با استفاده از رگرسیون مشخص شد عدم قطعیت و سایبرکندریا به عنوان پیش بین ها جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت می باشند.
نتیجهگیریعدم قطعیت و تردید در خصوص شرایط مرتبط با سلامتی افراد و همچنین، اضطراب ناشی از مواجهه با اطلاعات سلامت، باعث افزایش جستجوی آنلاین اطلاعات سلامت در دانشجویان میشود.
کلیدواژگان: سایبرکندریا، رفتار جستجوی اطلاعات، علوم اطلاعات، عدم قطعیت -
صفحات 216-224مقدمه
با توجه به اهمیت تاثیر مجلات علمی بر دانشنامههای عمومی، هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی میزان استناد به مجلات انگلیسی زبان ایرانی حوزه علوم پزشکی مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دانشنامه ویکیپدیا بود.
روش بررسیاین مطالعه از نوع توصیفی بود که با روش تحلیل استنادی و فنون علمسنجی انجام شد. جامعه آماری تحقیق را 282 مجله انگلیسی زبان مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران تشکیل داد. عنوان هر یک از مجلات در دانشنامه ویکیپدیا مورد جستجو قرار گرفت. به منظور توصیف دادهها فراوانی و درصد گزارش گردید.
یافتههااز میان 282 مجله مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، 114 مجله از مقالات دانشنامه ویکیپدیا استناد دریافت کرده بودند که این 114 مجله در مجموع 1091 استناد را به خود اختصاص دادند. همچنین، مجله Archives of Iranian Medicine با دریافت 97 استناد، بیشترین استناد را از ویکیپدیا دریافت کرده بود. مجلات حوزه موضوعی «حرفه پزشکی» بیشترین تعداد استناد را از ویکیپدیا دریافت کردند. از میان مقالات استنادکننده در ویکیپدیا، 412 مقاله به زبان انگلیسی منتشر شده بود که بیشترین سهم را در میان زبانهای مقالات ویکیپدیا داشت. همچنین، در بین مقالات استنادکننده در ویکیپدیا، مقالات دارای طبقهبندی موضوعی گیاهان، بیشتر به مجلات وزارت بهداشت استناد کرده بودند.
نتیجهگیریمجلات حوزه علوم پزشکی با بهبود سیاستها و تصمیمات خود میتوانند نقش مهمتری در ویکیپدیا و دانشنامههای برخط به عنوان یک ابزار ترویج علم ایفا کنند و تاثیر اجتماعی و استنادی بیشتری داشته باشند. از اینرو، متولیان و سیاستگذاران علوم پزشکی در کشور با توجه بیشتر به رابطه بین دانشگاهها و مجلات علمی با عموم مردم، به ترویج علم و تاثیرگذاری اجتماعی کمک مینمایند.
کلیدواژگان: مقاله مجله، ضریب تاثیر مجله، کتابسنجی، ایران -
صفحات 225-233مقدمه
دادهکاوی، ابزار کارامدی جهت آشکارسازی دانش نهفته در کلاندادههای پزشکی میباشد. اولین قدم دادهکاوی، شناخت داده و چالشهای آن است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی سرمنشا، تاثیرات و راهکارهای مواجهه با چالشهای کاوش کلاندادههای پزشکی و همچنین، تعیین منافع حاصل از کاوش بود.
روش بررسیدر این تحقیق مروری، مطالعات انگلیسی با دو گروه کلید واژه مجزا برای مزایا و چالشها از پایگاههای اطلاعاتی PubMed، ScienceDirect، Springer و Google Scholar، طی بازه زمانی سالهای 2011 تا 2020 جستجو شد. مطالعات تک منظوره حذف و مطالعاتی که به صورت جامع کاوش کلاندادههای پزشکی را مورد بررسی قرار داده بودند، انتخاب شد. سپس هر چالش مورد بررسی دقیقتر قرار گرفت و نتایج به صورت طبقهبندی شده ارایه گردید.
یافتههادانش حاصل از کاوش کلانداده پزشکی، سبب افزایش کیفیت ارایه خدمات درمانی میشود، اما خطا در جمعآوری و ثبت اطلاعات، ویژگیهای ناشی از کلانداده بودن و ساختار ذاتی دادههای پزشکی، چالشهای بسیاری بر سر راه کاوش قرار داده است که از بین آنها، «ناسازگاری، صحت، امنیت و محرمانگی داده»، دشوارترین مشکلات به شمار میروند. استانداردسازی و افزایش دقت و امنیت در جمعآوری، ذخیرهسازی و نمایش دادهها، موثرترین راهکارهای پیشگیری میباشد. طراحی و استفاده از بسترها، الگوریتمها و ساختارهای مناسب کلانداده و همچنین، بهرهگیری از روشهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، راهکارهای مناسبی برای مواجهه با چالشها محسوب میشوند.
نتیجهگیریعدم آمادگی برای ظهور کلاندادههای پزشکی و رشد بسیار سریع آنها، سرمنشا بروز چالشهایی برای الگوریتمهای کاوش هستند که برخی قابل پیشگیری، شناسایی و رفع میباشند و برخی نیز به روشهای هوشمند نوینی نیاز دارند که قابلیت مدیریت کلاندادههای پزشکی را داشته باشند.
کلیدواژگان: داده کاوی، کلان داده، سلامت
-
Pages 188-196Introduction
Applying an integration approach to green supply chain management in health care centers can improve its performance, as integration enables coordinated efforts to regulate different resources within organization and across supply chains for implementing best practices in environmental management. This study endeavors to investigate the relationship between green supply chain integration and sustainable performance in healthcare centers of Yazd, Iran.
MethodsThe participants of this quantitative-qualitative study were 10 specialists and 59 experts from the supply chain of public hospitals in Yazd. Initially, library studies, and content analysis were conducted, and the initial indicators were identified. Then, based on semi-structured interviews with 10 university experts and healthcare centers, these indicators were reviewed. According to the final indicators, a questionnaire was distributed among managers and health service experts of six public hospitals in Yazd to evaluate the study variables. Finally, 59 questionnaires were collected and employed to analyze the data through the SmartPLS software.
ResultsThe final output of the study was a model for measuring the relationship between green supply chain integration and improving the sustainable performance of health care centers in Yazd, which will be useful for health experts to plan to improve sustainability in healthcare centers.
ConclusionSupply chain integration expressed 78%, 75%, and 68% of the changes in the dimensions of sustainable social, economic, and environmental performance, respectively. In effect, the integration of the green supply chain in these centers will reduce environmental pollution, improve the social facets, and elevate the quality of services, and ultimately improve the economic performance of healthcare service centers.
Keywords: Hospitals, Supply Chain, Environment, Performance -
Pages 197-202Introduction
The World Health Organization (WHO) announced the new corona virus epidemic called coronavirus disease 2019 (COVID-19) as a public health emergency with international information. In this special modeling, they specifically use the device to model diseases. The purpose of this study was to analyze the spread of COVID-19 in Iran using the Susceptible-Infected-Removed (SIR) tool and to determine the R0 identification rate of infected individuals in the community.
MethodsIn this study, first the disease progression trend was investigated and then the SIR model was used to identify the R0 indicators of epidemic characteristics and some viral diseases in the programming environment. Data related to transmission of virus infection in Iran from 02/21/2020 to 10/12/2021 were selected from the GitHub source in the COVID-19 analysis.
ResultsBased on the results obtained from the SIR model, in the period of 600 days, the estimated number of infected people was 5619032, with the maximum point of this period taking place on the 47th day from the beginning of the period. On the other hand, considering the obtained values, the prevalence rate of R0 in the final three months, the spread of the disease was largely controlled, however, the prevalence rate was more than one.
ConclusionConsidering that significant changes have occurred since the beginning of vaccination in Iran, it can be concluded that the spread of the disease has been largely controlled, but as long as the prevalence rate is more than one, more control should be exercised.
Keywords: COVID-19, Susceptible Infected Recovered Models, Prevalence -
Pages 203-209Introduction
The standard libraries seems to be essential for the use of physicians and students to provide evidence-based and quality services to patients. This study endeavored to determine the proposed areas required for developing and localizing standard hospital libraries based on the texts and views of experts in the field of medical information.
MethodsThis descriptive study was a survey and based on the literature review, the proposed areas for standardization and then the design of the primary extraction tool. The members of the community consisted of 8 information specialists who had expertise, background, and work experience in medical and hospital libraries. The validity of the instrument was authenticated through Content Validity Index (CVI) and Content Validity Ratio (CVR).
ResultsGiven the findings, 6 areas (mission and goals, management, resources and facilities and services, librarians’ education, education to patients and their families, education of hospital and medical staff), 24 standards, and 89 initial indicators after validating were designed as a primary instrument for standardizing hospital libraries.
ConclusionHospital libraries in Iran can use standardization proposed in this study, including the indicators such as mission clarity and goals of hospital libraries, appropriate mechanisms for monitoring the organizational structure, appropriateness of the physical space for staffing hospital libraries, and other items addressed in the present study. The use of these standards seems to help improve the provision of evidence-based services by physicians and students to patients and enable them to be successful in diagnosing and treating emerging diseases such as coronavirus disease 2019 (COVID-19).
Keywords: Hospital Libraries, Librarians, Standardization -
Pages 210-215Introduction
Online health information seeking can be related to several factors. The present study was conducted to underline the importance of two factors of uncertainty and cyberchondria.
MethodsThis study was a descriptive survey in which the study population consisted of students of Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran, from different academic levels. A sample of 358 individuals was selected and 286 individuals participated in the study. The data collection instruments included three questionnaires whose reliability was recalculated in this study. The online health information seeking questionnaire with alpha of 0.81, uncertainty with 0.85, and cyberchondria with 0.86.
ResultsFindings showed that the average of online health information seeking among males was higher than in females (the difference was significant). Besides, MD and master students had a higher average than others. There was no significant difference in the mean of uncertainty and cyberchondria in terms of gender and academic levels. There was a significant relationship between online search for health information, uncertainty, and cyberchondria. Using regression, it was found that uncertainty and cyberchondria were the predictors of online search for health information.
ConclusionUncertainty and skepticism about information, as well as anxiety about facing health information (cyberchondria) increase students' online health information seeking.
Keywords: Cyberchondria, Information Seeking Behavior, Information Sciences, Uncertainty -
Pages 216-224Introduction
This study endeavored to investigate citations to the Iranian English medical journals in Wikipedia.
MethodsThis descriptive study was conducted based on citation analysis and scientometric techniques. The population included 282 English journals approved by the Iranian Ministry of Health and Medical Education. The full title, acronym, and abbreviated title of each journal were searched on Wikipedia and Google (site search), and data analysis was conducted through the Excel software.
ResultsWikipedia articles cited to 114 journals were approved by the Iranian Ministry of Health and Medical Education. These journals received 1091 citations. Among which, the journal of Archives of Iranian Medicine has received the most citations from Wikipedia articles. Journals in the field of medical profession received the most citations among journals approved by the Iranian Ministry of Health and Medical Education. Furthermore, 412 Wikipedia articles were in English. Among the Wikipedia articles, articles in the plant category have cited more to journals approved by the Iranian Ministry of Health and Medical Education.
ConclusionIranian medical journals, by improving their popularization policies and strategies can be recognized internationally in terms of article citation and science popularization of science. In view of this, science policymakers should pay more attention to the relationship between universities and scientific journals with the public, especially Wikipedia, to generalize and popularize the science and scientific information.
Keywords: Journal Article, Journal Impact Factor, Bibliometrics, Iran -
Pages 225-233Introduction
Data mining seems to be a good tool for showing underlying knowledge of Medical Big Data (MBD). Understanding characteristics of data and possible challenges are the first steps of the journey. This study endeavors to inspect reasons, effects, and solutions of challenges as well as benefits of MBD mining.
MethodsIn so doing, PubMed, ScienceDirect, Springer, and Google Scholar databases were scrutinized using two groups of keywords for benefits and challenges in the years 2011-202. The search language was English. Single-purpose studies were excluded and those studies that were focused on MBD mining were included. Then, challenge was examined separately and the results were categorized.
ResultsExtracted knowledge from MBD enhances quality of care. However, low-quality performance in gathering and storing the data, properties of big data, and inherent structure of medical data cause many problems for mining methods. Inconsistency, veracity, privacy, and security issues are the major challenging problems. Standardization and enhancing quality of data gathering, storing, and representing tasks are the effective problem prevention strategies. Designing and using appropriate frameworks, algorithms, and structures as well as utilizing machine learning and artificial intelligence techniques are the most effective solutions for dealing with the challenges.
ConclusionMBD was appeared and expanded when the world was not ready for it. Thus, it caused many challenges for mining methods. Some of them are traceable, preventable, and manageable. However, some challenges need novel and intelligent methods that are able to handle MBD.
Keywords: Data Mining, Big Data, Health -
Pages 234-236
Evaluation of researchers has long been performed by scientific organizations, but today regarding the increase in publications and the complexity of the evaluation processes, the new approaches are employed often by using scientometric indicators. Despite diversity of evaluation indicators, they are accompanied by drawbacks that amongst them, the lack of a comprehensive indicator for multidimensional evaluation of researchers in terms of national dimensions is perhaps prominent. The major available scientometric indicators consider the number of articles of a person as well as the number of citations received of those articles as an indicator for quality of research work. The criterion of citing for measuring these indicators has led to criticisms of existing indicators. On the other hand, in Iranian educational organizations, the quality of the journal wherein the article is published is considered as one of the major criteria for evaluating researchers. The San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA) clearly states that journal-based metrics, such as the journal impact factor, should not be used as a substitute for the quality of research papers and evaluation of researchers, recruitment, financial decisions, or promotion of them. Moreover, according to the sixth principle of Leiden's statement, a suitable way for researcher’s evaluation is the selection of a set of possible criteria by scientific and educational institutions. In view of this, it seems indispensable to develop a national author-centered index to measure quantitatively and qualitatively the works of Iranian health researchers according to their official language, scientific and cultural needs, and various fields of health. This index can be a combination of components of current indicators but has the ability to adapt with the conditions of our country.
-
Pages 237-240
Today, reference librarians of health libraries try to meet the information needs of users. To achieve this, they need strong theoretical support in this regard. However, due to lack of a unified theory, the lack of a process view of the entire reference services and also the lack of attention to how these services survive can be seen in the current theories. In this study, based on the current theories and the knowledge and experiences of the authors, a six-process conceptual framework including trust, accessibility, information needs, feedback, loyalty, and process evaluation was proposed.