فهرست مطالب

نشریه پژوهش های سیاسی و بین المللی
پیاپی 15 (شهریور 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/06/30
  • تعداد عناوین: 9
|
  • ابراهیم متقی، زهرا قاسمی صفحات 1-24

    در بررسی تحولات آسیای مرکزی و نقش این منطقه در اقتصاد بین الملل، آسیای مرکزی به عنوان یک خرده سیستم در نظام بین الملل در نظر گرفته می شود چرا که مجاورت کلی بین بازیگران، و بخش های گوناگون آن وجود دارد و نیز بروز هرگونه تغییری در آسیای مرکزی می تواند دیگر بخش های منطقه و اقتصاد این کشورها را تحت تاثیر قرار دهد. در این راستا می توان نقش آسیای مرکزی را در اقتصاد بین الملل و نفوذ قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای را در روند توسعه اقتصاد این کشورها مورد بررسی قرار داد. در همین راستا باید قدرت ها را به دو دسته منطقه ای و فرامنطقه ای تقسیم نمود که می توان از ایران، روسیه و ترکیه به عنوان قدرت های منطقه ای که پیوندهای تاریخی بسیار با  کشورهای این منطقه دارند اشاره نمود و در سطح فرامنطقه ای نیز از کشورهایی نظیر آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان های بین المللی نام برد. در حقیقت توجه به آسیای مرکزی به دلیل منزلت سیاسی و اقتصادی آن نیست بلکه موقعیت ژیوپلیتیکی و ژیواستراتژیکی این منطقه در معادلات جهانی است که قدرت های جهانی را به تعمق در مورد این منطقه واداشته است.

    کلیدواژگان: استراتژیک، آسیای مرکزی، انرژی، قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای، توسعه
  • ابوالقاسم طاهری، درسا بخشندگی یزدی صفحات 25-49

    قدرت علمی نیاز و پشتوانه ی یک کشور برای برنامه های استراتژیک محسوب و به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای توسعه و الگوپذیری توسط سایر بازیگران شمرده می شود. یک کشور برای تبدیل شدن به قدرت منطقه ای یا جهانی باید بتواند مقبولیت خود را برای سایر بازیگران منطقه ای و جهانی بدست آورده و توانایی حفظ این مقبولیت را داشته باشد. هرچند قدرت علمی اولویت اول برای کشورها به حساب نمی آید لیکن جایگاه بسیارمهمی را در این عرصه داراست و کشورها رقابت سختی را با هم در این رابطه آغاز کرده اند. این مقاله بر اساس تحلیل اطلاعات و داده ها پایگاه اسکوپوس به بررسی رشد تولیدات علمی کشورهای شاخص خاورمیانه (ایران، ترکیه ، عربستان سعودی ، مصر و اسراییل) مربوط به دوره زمانی 2011-2001 براساس داده ها و اطلاعات ارسال شده از سوی آنها به این پایگاه می پردازد.

    کلیدواژگان: جایگاه علمی، خاورمیانه، پایگاه اسکوپوس
  • سید رضا صالحی امیری، محمدصالح افروغ صفحات 51-76

    این تحقیق در پی پاسخگویی به این سیوال اساسی که شبکه های ماهواره ای چه تاثیری بر هویت ملی جوانان دارند؟نخست ادبیات موضوع بررسی و پس از تعیین چهارجوب نظری تحقیق نقش ماهواره بر شکل گیری هویت ملی جوانان از دیدگاه کارکنان موسسه همشهری شهرستان تهران مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظرشیوه اجرا توصیفی- پیمایشی از شاخه تحقیقات میدانی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه کارکنان موسسه همشهری را شامل می شود. جامعه آماری حدودا 2500 نفر می باشند حجم نمونه ازطریق فرمول کوکران محاسبه  شده است. از میان پرسش نامه های توزیع شده تعداد 368 نفر به سوالات پاسخ داده اند.که پاسخنامه های آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است. در این تحقیق داده های حاصل از گردآوری پرسش نامه ها به دو طریق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند: در مرحله نخست داده ها به شیوه آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که در این قسمت از طریق جداول، اشکال و نمودارها و... به توصیف آنها پرداخته شده و در بخش دوم دیدگاه های اعضای نمونه آماری که کارشناسان موسسه همشهری بوده اند در قالب جداول آماری ارایه شده است . در خاتمه به جمع بندی اطلاعات حاصله از انجام تحقیق پرداخته و فرضیات پنجگانه تحقیق مطرح و نتایج نهایی راجع به آزمون هر یک از آن فرضیات مطرح شده است . باتوجه به نتایج حاصله کلیه فرضیه‏ های تحقیق تایید شده است.

    کلیدواژگان: ماهواره، هویت جوانان، هویت ملی، هویت ملی جوانان، موسسه همشهری
  • سید محمد موسوی، سید محمدرضا موسوی صفحات 77-98

    تحولات و اعتراضات جنبش وال استریت از ویژگی ها و خصوصیات خاصی از زمان شروع برخوردار بوده است که توجه به آنها در تبیین تحولات، اهمیتی اساسی دارد. وقتی از این جنبش سخن گفته می شود منظور چرخشی است که در ایدیولوژی مبارزه و شیوه بیان خواسته های عمومی به وجود آمده است. محور قرار گرفتن منطقه وال استریت به عنوان مرکز فرماندهی نظام سرمایه داری و صاحبان ثروت و قدرت به عنوان محل تجمع اعتراض کنندگان، گسترش دامنه اعتراض ها به اکثر مناطق آمریکا، تاکید مردم به اصل الگوگیری از قیام های مردمی در کشورهای عربی و اسلامی، تبدیل اعتراض های مردمی از بعد اقتصادی به مقابله با نظام سرمایه داری با اصل 99 درصد در برابر یک درصد ثروتمند، انسجام سراسری مردم به جای تمرکز ایالتی و... از جمله ویژگی های این حرکت است.  این مقاله با طرح این سوال که با توجه به ریشه ها و ابعاد وجودی جنبش وال استریت، چشم اندازها و پیامدهای این جنبش چه خواهد بود به این پاسخ رسیده است که جنبش وال استریت دارای پیامدهای داخلی و خارجی خواهد بود ؛ که این پیامدها برای آمریکا نگران کننده خواهد بود. به منظور پاسخ هرچه بهتر به سوال اصلی این پژوهش، ابتدا با بررسی چهارچوب نظری پژوهش به جنبش وال استریت و ریشه های آن پرداخته شد. آنگاه به ماهیت و ابعاد بحران از نگاه نوام چامسکی پرداخته شد. درادامه به پیامدهای جنبش وال استریت پرداخته شده و در پایان نتیجه گیری کلی مقاله ارایه شده است.  روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی و تحلیلی بوده است.

    کلیدواژگان: وال استریت، بیداری اسلامی، ایالات متحده، معادلات جهانی
  • کیهان برزگر صفحات 99-120

    ایران پس از سقوط صدام با اتخاذ تصمیم "سیاست کمک به دیگر کشورها" در قالب گسترش همکاری ها با بازیگران اصلی دنیای عرب به ویژه "مصر" و "عربستان سعودی" را در پیش گیرد. حضو ایران با نیروهای ایتلاف  بر سر اوضاع فراگیر امنیتی عراق و افغانستان بخشی از این تلاش ها را تشکیل می داد. ایران امیدوار بود که بدین روش از بروز دوره جدید از رقابت با همسایگان عرب زبان خود و ایجاد معضل امنیتی جدید در روابط خود با آمریکا بکاهد. معزل امنیتی ایران بیشتر بخاطر سیاستهای محتلف امریکا بود زیرا دولت بوش با انتصاب نخبگان هم عقیده در عراق امیدوار بود تا بتواند به انتلافی بر علیه ایران و همچنین لغو برنامه هسته ای ایران برسد.

    کلیدواژگان: دولت دهم، کشورهای عرب، امنیت
  • احمد جانسیز، شهره پور رمضان صفحات 121-142

    مکاتب در جوامع مختلف از بنیان تفکر اجتماعی نشات می گیرند. نقش رهبران نیز در وهله اول قرین کردن فعالیتشان با عناصر مکاتب اجتماعی است. این اثبات تعلق خاطر به مکاتب می تواند از جایگزینی عقلانیت رهبران به جای مکاتب اجتماعی ممانعت به عمل آورد. اما در برخی جوامعی که به مکاتب مردمی مجهزند نوعی شکاف مفهومی بین رهبران و مکاتب اجتماعی پدید می آید، که نوعی یکه سالاری ایجاد کرده و رهبران را به سمت دیکتاتوری و سرانجام فروپاشی یا انقلاب سوق می دهد. در نتیجه این عقلانیت رهبران است که سوار بر مکاتب می شود. در این مقاله تلاش خواهیم کرد چرایی تبدیل شدن رهبران مردمی به دیکتاتورهایی که از اصول مکتبی عدول کرده اند را مورد واکاوی قرار دهیم. بر این اساس فرضیه مقاله این گونه عنوان می شود که رهبران رفته رفته عقلانیت فردی خود را به عناصر مکتبی رایج در جامعه می افزایند و بر مبنای مدل فکری خود حکومت می کنند. که این عاملی برای دور شدن مردم از ایدیولوژی مطلوب جامعه شان است که نتیجه آن شکست مکاتب و فروپاشی آنان است. دامنه پژوهش این مقاله فروپاشی شوروی سابق با مکتب کمونیسم و فروپاشی حکومت پهلوی دوم با مکتب اسلام را در می گیرد.

    کلیدواژگان: مکاتب، دیکتاتوری، عقلانیت رهبران، یکه سالاری، انقلاب و فروپاشی
  • سید حسن میرفخرائی صفحات 143-170

    تحقیق در مورد مبحث اجتماعی شدن و سیاسی شدن فرد توسط دولت و عوامل دیگر تاثیرگذار بر آن که خود زیر مجموعه دولت و حاکمیت آن به حساب می آیند، می باشد. ابتدا سعی می شود تبیینی جامع از مفاهیم سیاسی، سیاسی شدن و اجتماعی شدن ارایه گردد و به دنبال آن با توجه به سوال اصلی پژوهش که دولت چه تاثیری می تواند بر اجتماعی شدن سیاسی فرد در جامعه از خود بر جای گذارد، بحث و بررسی خواهد شد. همچنین فرضیه ای که بر این موضوع مترتب شده این است که در پرتو اجتماعی شدن دولت ها با در دست داشتن ابزار موجود، فرد را آن گونه که برنامه ریزی شده است در راستای اهداف خود، سیاسی می نمایند.

    کلیدواژگان: اجتماعی شدن، سیاسی شدن، جامعه، آموزش، دولت
  • صمد قائم پناه صفحات 171-189

    در این مقاله بعد از بررسی مفهوم "جنگ پیش دستانه" در حقوق بین الملل عمومی و طرح دیدگاه های متفاوت پیرامون این مفهوم در حقوق بین الملل با توجه به عدم اجماع نظری و عملی بین حقوقدانان بین المللی ، بررسی مقایسه ای آن در آیات و روایات در فقه اسلامی پرداخته و به این نتیجه اشاره شده که این مفهوم به هیچ عنوان در منابع اسلامی مورد شناسایی قرار نگرفته حتی مفهوم "جهاد ابتدایی" چنین مضمونی را ایجاد نمی کند و تنها اصل دفاع مشروع به عنوان یک ارزش الهی و انسانی مورد پذیرش اسلام است والبته این نکته قابل ذکر است که دفاع مشروع مورد نظر اسلام علیرغم شباهت های زیاد آن با دفاع مشروع رایج در ادبیات حقوق بین المللی تطابق کاملی ندارد.

    کلیدواژگان: جنگ پیش دستانه، دفاع مشروع، حقوق بین الملل، جهاد ابتدائی
  • مالک ذوالقدر، سید رشید کاظمی پیرسرا صفحات 191-226

    مسیله سوریه و نقش اتحادیه عرب در تحولات و بحران اخیر کشور سوریه (2012 _ 2011) در منطقه خاورمیانه به سیاست های بشار اسد و کشورهای همسایه مانند عربستان ، قطر ، کویت ، امارات ، بحرین و... که همگی عضو اتحادیه عرب هستند باز می گردد؛ از این رو مسیله ای مهم در آینده مردم و دولت سوریه به حساب می آید. گزاره اصلی این مسیله را می توان دخالت کشورهای همسایه که همگی از غرب به ویژه از آمریکا تبعیت می کنند دانست . زیرا کشور سوریه از زمانی که از فرانسه استقلال یافت و بعد از کودتا جمهوری سوریه را بنا نهادند با غرب و سیاست های سلطه طلبانه غرب تا به امروز به مخالفت پرداختند و همیشه مستقل عمل می کردند ؛ و همچنین موضوع دیگر اینکه همراهی سوریه با سیاست های ضد اسراییلی ایران و حمایت از فلسطین و لبنان علیه اسراییل و غرب ، که خطر جدی برای امنیت اسراییل به حساب می آیند موجب شده که غرب نسبت به سوریه از حساسیت بیشتری برخوردار باشد.

    کلیدواژگان: رئالیسم، لیبرالیسم، اتحادیه عرب، سوریه
|
  • Pages 1-24

    To stady the changes C.A and the role of this region ininternational economy, C.A. is regardad as subsystem in international system, due to overall contiguity among players and other it,s different part of C.A. in international economy and influence of regional and postregional development of this countries. So the power should be divide to two type: regional and post-regional power in economical development of this countries. So the powers shoud be divide to two type: ragional and post-gional power: iran, Russia and Turky as regional power have historical ties with this region, and U.S.,E.U. and international organization are postvegional power. in fact attention to C.A. is not because of it,s geopolitical and geopolitical status in global equation that lead to deep think of super powers about the region.

    Keywords: Strategic, Central Asia, energy, regional, post regional powers, development
  • Pages 25-49

    Academic strength is considered as needs and support of a country for its strategic plans, and one of the most important factors of development and exemplification by other player.A country must be able to obtain its acceptability for other international and regional player , and the capability to maintain this acceptability to become a regional or global power. Although the scientific power is not considered as the priority for contries , its has a very significant position in this field , and the countries have started a close competition inthis regard. This article analizes the growth of scientific of the Middle East pre-eminent countriesincluding: Iran , Turkey ,Saudi Arabia , Egypt , and Zionist vegime , based on their data and information provided to the Scopus data base analysis , during the year 1002-1022.

    Keywords: Academic position, the Middle East, number of papers, Scopus data base
  • Pages 51-76

    This article tries to answer this question that: How does satellite network influence the youth national identity. In first step, the literature of research have been studied. Then the frame work of the research have been proposed. Finaly the research have studied the role of satellite on youth national identity, form the pointe of view of hamshahri institution employee in Tehran. the methodlogy of this research from the pointe of oplication is practical and from the pointe of analizing is descriptive. the statistical model of this research is all of hamshahri employees in Tehran. the statistical model include 0022 person. the volume of model have been calcuhated by"Kokran"method. 863 persone have answerd to questionaire that their answer have been analized. in this research the data that have been gathered from questionaire, have analized by two ways. in first stage: the data have been analized in statistical descriptive manner that we used tables, illustration and diagram for describing. the second stage: the views of hamshahri employes that theye were experts have been presented in a statistical diagram. finaly we have collected the data and conclude the five premise of research and regarding the conclution all of premise have been approved.

    Keywords: Satellite, youth identity, youth national identity, hamshahri institude
  • Pages 77-98

    Wall Street movement changes and protests hase some special feature from beginning, that regarding this changes is very importance in every explanation. When we talke about this movement, it means changes and turns that happened in idedogies for struggle and expression public opinion.some feature of this movement are: muster of protesters in wall street as a symbol of eapitalism, vich, and power, extending the scope of protests to other region of U.S emphesis of people to graspe a model from Islamic uprising in Arabiancountries, shifting economical protests to eontrast with eapitalism system under the banner of "99 rule" precent versus "1 percent",uniting all people of U.S instead states people the maine question of this article is: with regarding roots and aspects of wall street movements, what will be the perspective and consequence of this movement. the answer is: wall street movement will have internal and external consequences, thas this out comes will have some disquieting for U.S to best answer to maine question of this research, we will stady wall street movement in a theoretical frame worke, then we will stady the nature and aspects of this crisis frome the view pointe of "Noam chamsky".finaly the conclution of atical hase been forwarded. the methodology of this research is descriptive-explanation.

    Keywords: wall street, Islamic, awakening, U.S.Global equations
  • Pages 99-120

    Following the fall of Saddam, Islamic Republic of Iran decided to adopt the policy of “assistance to other countries” in line with boosting cooperation with Arab world player especially Saudi Arabia and Egypt. The attendance of Iran in direct negotiation with the Coalition Forces regarding security situation of Iraq andAfghanistan was part of these endeavors. Doing in this way, Iran hoped that could avoid a new round of rivalry with Arab neighbors and decrease the possibility of emergence of new security dilemma with US.Iran’s security dilemma was due to different policies of US, Because Bush government by appointing likeminded elites in Iraq sought to reach a coalition against Iran and its nuclear activities.

    Keywords: Iran, Arab Countries, Security
  • Pages 121-142

    Ideolgies traced back to base of social thinke. role of leaders is combination of their activities with the element of social ideologies. this kind of loyalty to ideologies could make amaine ohstacle to leaders for replacement of rationality instead of ideolgy. but in some societies due to popular ideologies there is aconceptual gape among leaders and social ideologies so that finaly leaders go in a direction of dictatoshipe and collaps or revolution. so this is the rationality of leaders defines the ideolgy. In this article we will explanine why the leaders depart from the rule of ideology and direct to dictator shipe.in this regard, thehypothesis of this article is: Leader, replace their rationality to common ideology gradualy and role by their thinke model, that,s why this gradually and role by their thinke model, that,s why this is the maine element to depart of people frome ideal ideology and fail andcollapse of ideologies. the scope of this research is collapse of soviet uonion with communism ideology and collapse of second pahlavi government with islam ideology.

    Keywords: ideologies, dictatorships, leaders rationality, Authority, revolution, collapse
  • Pages 143-170

    The incident occurred in September 11 coupled with not surrendering the Osama bin laden to Washington from the side of Taliban militia, provide the situation by with the US occupied Afghanistan in OC 2001. But The US and international coalition Force s strategies in line with the Claims fighting against terrorism for nearly 10 years of occupation in Afghanistan, become not only couldn’t weaken Taliban organization but also helped their domination over some parts of the country. The presence of foreign forces in the region, had cause to stimulate other nations, al-Qaeda and the Taliban forces. Meantime, The Resurgence of Taliban power in Afghanistan could be analyze as the Inception of political turmoil and Internal Tensions in this country that it Continue, could cause the suitable Growth of terrorism and serious threat against international System peace and security.

  • Pages 171-189

    In this article, discussing aboute the concept of preventive attact in public international law and proposaling diversity of views aboute this concept in international law,with regarding the theoretical and practical unconsensus among international lawyers, comparative study is done on verses and narrations in Islamic juris prudence, and the conclution showes that this concept has ho history in Islamic resources even the concepte of primary jihad dose not showes this mean, and only legitimate defense rule as a holy and humanitarian value is accepted in islam. of course it should be mentioned that legitimate defense in islam has some unsimilarity with common legimimate defense in international law literature.

  • Pages 191-226

    The role of the Arab leage in Syrian developments and the recent turmoil in the Middle East (3122 _ 3123 Syria) comes back Bashar al_Assad s policies ،Vkshvrhay neighboring Saudi Arabia _ Qatar_Kuwait _ UAE _Bahrain … all of which are members of the Arab league.So ، it s an important problem in people s future and Syrian government . we know that the main statement is the interference of neighboring countries which all of the follow America ، because when Syria gaine independence from France ، and established the republic of Syria ، they opposed to the domineering policies of west and alway act independent and also ، another subject is the companionship of Syria with against Israel policies of Iran and security of Palestine and Lebanon gainst the Israel and west that is an important threat for the security of Israel and it is caused that west have more sensibility to the Syria

    Keywords: realism, Liberalism, Arab Leage, Syria