فهرست مطالب
پژوهشنامه سبک زندگی
پیاپی 17 (پاییز و زمستان 1402)
- تاریخ انتشار: 1403/02/01
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 9-35پژوهش حاضر به بررسی نقش حمایت اجتماعی از سالمندان در بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی آنها پرداخت. این پژوهش با روش تحلیلی-اسنادی صورت گرفت و گردآوری اطلاعات از طریق مطالعه و بررسی اسناد (شامل اسناد کتابخانه ای، مقالات، پایان نامه ها، پایگاه های اینترنتی و نمایه ها و نرم افزارهای علمی) با کلیدواژه های مرتبط انجام شد. یافته ها نشان دادند خلا پژوهش منسجم در این زمینه، به ویژه در زمینه تدوین مدلی با رویکرد دینی، در داخل کشور وجود دارد. همچنین حمایت اجتماعی سالمندان از منظر دین، دارای چهار بعد حمایت عاطفی، ارتباطی، ابزاری و معنوی است. حمایت ارتباطی شامل کسب تجربه، صله رحم، گفتگوی صمیمی، رعایت ضعف بدنی و رفتار با حوصله و طمانینه است. حمایت عاطفی شامل تکریم و تعظیم، سخن شایسته، نیکی و مهربانی، و قدردانی است. مولفه های حمایت ابزاری شامل کمک مالی خویشان، کمک مالی حکومت، نفقه و هدیه دادن است. حمایت معنوی نیز شامل مولفه های جلب برکت و روزی، دعای خیر و دلسوزی است. با توجه به تاکید فرهنگ اسلامی بر ارائه حمایت های خاص از گروه های آسیب پذیر نظیر سالمندان، انتظار می رود حمایت های اجتماعی رسمی و غیررسمی همه جانبه با توجه به نیازهای خاص سالمندان و با نظرخواهی از خود سالمندان صورت گیرد.کلیدواژگان: کیفیت زندگی، سالمندی، حمایت اجتماعی، حمایت معنوی، جامعه شناسی
-
صفحات 37-62مهم ترین مسائل دانشجویان مسائل جنسی به ویژه اختلال و انحراف جنسی هستند که سبک زندگی آنها تاثیر مضاعفی بر توسعه کشور دارد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان ایرانی هستند و طبق جدول مورگان، نمونه ای به حجم 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی متوازن شده، انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها بوسیله نرم افزار SPSS پردازش و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های این پژوهش نشان می دهد اختلال در مسائل جنسی در میان دانشجویان در یک دهه اخیر روند افزایشی داشته و مهم ترین دلیل آنان برای برقراری ارتباط خارج از چارچوب شرع، فقدان اعتقاد و عدم اهمیت به عقد شرعی است و عدم آگاهی و شناخت در رتبه دوم قرار دارد. باوجوداین باید دانست تفاوت سنی تاثیری در میزان روابط جنسی خارج از چارچوب شرع و عرف ندارد و همه مقاطع تحصیلی در این مسئله یکسان هستند. اما میان مقوله جنسیت، وضعیت اقتصادی و محل زندگی دانشجویان با ارتباط جنسی خارج از چارچوب رابطه معناداری وجود داردکلیدواژگان: سبک زندگی، دانشجو، انحراف جنسی، مقاطع تحصیلی، اختلال جنسی، چارچوب شرع، عدم آگاهی
-
صفحات 63-88در فقه امامیه ازدواج موقت از عقود مشروع بوده و علاوه بر مصالح و منافع، دارای احکام و آثاری ازجمله عدم لزوم رفع نیازهای مالی و عاطفی زوجه است. عدم تبیین ضابطه مند حدودوثغور جواز و درنتیجه امکان سوءاستفاده از مشروعیت مطلق آن، موجب بازتاب های منفی و درنتیجه ایصال گزارش های متعددی از طرف کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی و ارجاع نامه ها توسط سازمان هایی همچون فرهنگ و ارتباطات اسلامی به دانشگاه ها جهت تعیین میزان مشروعیت ازدواج موقت شده است. ازاین رو این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی امکان ارائه ملاک برای سنجش جواز یا عدم جواز ازدواج موقت بر مبنای شاخصه های سبک زندگی اسلامی پرداخته و با جمع آوری داده ها از طریق اسنادی، به تبیین عرصه ها و معیارهای همسو و متعارض ازدواج موقت با سبک زندگی اسلامی پرداخته است. یافته ها حاکی از آن است که ازدواج موقت نمی تواند به طور مطلق محکوم به جواز باشد؛ بلکه امکان ضابطه مندی بر اساس شاخصه های سبک زندگی اسلامی را دارد و درجایی که مولفه های سبک زندگی اسلامی با جواز ازدواج موقت در تغایر باشد بایسته است که جواز ازدواج موقت محدود شود. نتیجه اینکه با درنظرگرفتن شرایط، شاخصه ها و قابلیت نوسان حکمی ازدواج موقت میان وجوب تا حرمت، لازم است قوانین و به تبع آن فرهنگ جامعه اسلامی در راستای تحقق کارکرد ازدواج موقت مشمول تغییرات پیشنهادی گردد.کلیدواژگان: ازدواج موقت، ضابطه مندی مشروعیت، سبک زندگی اسلامی، شاخصه های سبک زندگی اسلامی، زوجین
-
صفحات 89-102عوامل متعددی از جمله سبک زندگی می تواند در بروز اختلال ملال جنسیتی موثر باشد. پژوهش حاضر درصدد مقایسه سبک زندگی اسلامی در افراد با و بدون اختلال ملال جنسیتی است. این تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها، از نوع پژوهش های توصیفی- پیمایشی و به روش علی- مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش تمامی افراد ساکن شهر شیراز هستند که از بین آنها 50 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس (25 نفر مبتلا به اختلال ملال جنسیتی و 25 نفر عادی) انتخاب شدند و به پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی (آزمون تی مستقل) با استفاده از نرم افزار spss26 انجام شد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که میانگین سبک زندگی اسلامی در افراد دارای اختلال ملال جنسیتی پایین تر از افراد عادی است. تفاوت نمره کل سبک زندگی و همچنین همه مولفه های آن به جز مولفه اخلاقی در افراد دارای اختلال ملال جنسیتی و افراد عادی از لحاظ آماری معنادار می باشد. بنابراین سبک زندگی اسلامی به عنوان یکی از عوامل اختلال ملال جنسیتی می تواند مورد توجه قرار بگیرد.کلیدواژگان: سبک زندگی اسلامی، ملال جنسیتی، هویت، جنسیت، سبک زندگی
-
صفحات 103-118یافته های علمی در ارتباط با دروس معارف اسلامی از این حقیقت حکایت دارد که این دروس به رغم توفیقاتی که در رسیدن به اهداف خود داشته، نسبت به محتوا و شیوه ارائه آن انتقاداتی وجود دارد. بر اساس برخی از این پژوهش ها، گذراندن این دروس نتوانسته به تقویت رفتارهای اخلاقی، پاسخگویی به نیازهای هویت یابی دینی، نیازهای رفتاری و کسب شیوه های عملی زیست دینی دانشجویان منجر شود. این در حالی است که گنجاندن دروس معارف اسلامی به عنوان دروس عمومی در برنامه درسی دانشگاه ها باهدف، اثرگذاری در حیطه های شناختی، عاطفی روان شناختی و رفتاری دانشجویان بوده است.«دانش سبک زندگی»، دانشی میان رشته ای است و دارای رویکردهای مختلف روانشناسی، جامعه شناسی و دینی است. این دانش با توجه به ویژگی های منحصربه فردی که دارد، می تواند نقش بی بدیلی در انسجام بخشی، کارآمد سازی و اثربخشی به دروس معارف اسلامی داشته باشد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی در پی آن است، مهم ترین دلایل این ادعا را تبیین کرده و ظرفیت دانش سبک زندگی اسلامی را در بازطراحی دروس معارف اسلامی آشکار سازد.کلیدواژگان: دانش سبک زندگی، دروس معارف اسلامی، انسجام بخشی، اثربخشی، کارآمد سازی
-
صفحات 119-136این پژوهش با هدف پیش بینی بهزیستی روانشناختی و تنظیم هیجان بر اساس باورهای مذهبی و سبک زندگی دینی در دانش آموزان اجرا شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. نمونه این پژوهش 368 نفر (193 دختر و 175 پسر) دانش آموز مقطع متوسطه اول شهر همدان در سال 1401-1402 بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی، تنظیم هیجان و باور مذهبی پاسخ دادند. داده ها توسط شاخص آماری ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار spssنسخه 22 تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد باور مذهبیو سبک زندگی مذهبی ، بهزیستی روانشناختی و تنظیم هیجان را پیش بینی می کند و رابطه بین آنها از لحاظ آماری مثبت و معنادار می باشد. بدین معنی که دانش آموزانی که میزان باورهای مذهبی آنها بالاتر بود در فرایند مقابله با رویدادهای منفی زندگی، توانمندتر بودند و مولفه های شادکامی ، عزت نفس ،کنترل هیجان و رضایت از زندگی در انها تفاوت چشمگیری داشت . باور مذهبی، زمینه شکلگیری تعلق شخصی به منبع حمایتی متعالی است که به رفتار فرد، معنای دائمی و ویژه می بخشد و از این طریق سبک زندگی فرد را به شکل هدفمند، به سوی تحقق معنای بزرگ پیش خواهد برد.کلیدواژگان: بهزیستی روانشناختی، تنظیم هیجان، باورهای مذهبی، دانش آموزان، سبک زندگی
-
Pages 9-35The present study examines the role of social support for the elderly in enhancing the quality of their lives. The research method was document analysis and the data were collected through looking at library documents, articles, dissertations, online data bases, indexes and scientific software, searched by relevant keywords. The findings showed that there is a lack of coherent research in the field, especially when it comes to building a model with a religious approach in Iran. From a religious perspective, social support for the elderly has four aspects: communicative, emotional, instrumental and spiritual. Communicative support includes learning from the elderly’s experience, keeping ties and having cordial conversations with them, being considerate of the weakness of their bodies, and treating them with patience and poise. Emotional support includes cherishing and revering them, saying appropriate words to them, doing good deeds for them, and being kind and grateful to them. Instrumental support includes financial support from relatives and government, nafaqa, and giving gifts to the elderly. Spiritual support includes having blessings, livelihood and benisons delivered to them, and sympathizing with them. Given the emphasis placed by the Islamic culture on providing special support for vulnerable groups such as the elderly, it is expected that all-round official and unofficial social support is provided with attention to the elderly’s special needs and through asking their views.Keywords: Quality Of Life, Old Age, Social Support, Spiritual Support, Sociology
-
Pages 37-62According to most social theorists, studies of youths’ lifestyle, especially university students’, remain incomplete without taking account of their approach to sexual matters. Thus, the main question of the research is: to what extent sexual perversions are present in university students’ lifestyle, and how are they explained? Using a survey conducted with the balanced sampling, this study has looked at Iranian university students. The research findings show that in the recent decade there has been an increasing tendency towards sexual perversions among university students, and the students’ most important reasons for getting into relationships beyond jurisprudential boundaries are a lack of belief in and not caring about jurisprudentially approved marriage agreements. Ignorance is the second factor. Nevertheless, it should be noted that the factor of age does not have a significant impact on involvement in sexual relationships beyond the boundaries of Islamic jurisprudence and social customs, and university students in all degrees are alike on that account. However, there is a significant connection between the variables of students’ gender, economic situation and place of living, and students’ out-of-bounds sexual relationships.Keywords: Lifestyle, Sexual Perversions, Student Life, Youth
-
Pages 63-88In Imamate jurisprudence, temporary marriage is a jurisprudentially legitimate agreement with its expediencies, benefits, terms and conditions, and consequences, including the fact that the male party is not required to meet the financial and emotional needs of the female party. A lack of codified explanation of the limits on permissibility of temporary marriage has led to the possibility for playing upon the agreement’s absolute jurisprudential legitimacy, which in turn has engendered some negative publicity. It is why various Islamic and non-Islamic countries and organizations such as the Organization of Islamic Culture and Communication has called for determination of the boundaries of temporary marriage. Using the analytic-descriptive method, this study tries to examine the possibility of providing criteria for giving or refusing to give permission for temporary marriage based on the indicators of Islamic lifestyle; and through collecting data with the documentary research method, it has delineated the areas where, and the criteria according to which, temporary marriage is in or out of line with Islamic lifestyle. The findings show that temporary marriage cannot be given an unlimited permission, but can be codified in accordance with indicators of Islamic lifestyle, and in cases where the indicators do not allow temporary marriage, there needs to be restrictions on the permission. As a result, given the terms and conditions, criteria, and variation of the permissibility of temporary marriage, the laws and consequently the culture of Islamic society ought to be modified to get the function of temporary marriage fulfilled.Keywords: Temporary Marriage, Codified Jurisprudential Legitimacy, Islamic Lifestyle, Indicators Of Islamic Lifestyle
-
Pages 89-102Several factors, including lifestyle, can contribute to sexual boredom. This applied study, which is a survey descriptive research conducted with the causal-comparative method, seeks to compare Islamic lifestyle in individuals with and without sexual boredom. The statistical population consists of all the individuals inhabiting the city of Shiraz, Iran, fifty of whom were selected through availability sampling (25 individuals suffering from the disorder and 25 normal individuals), and responded to the Kaviani Islamic Lifestyle Questionnaire. Data analysis on descriptive and inferential levels (Independent Samples t Test) was conducted using SPSS Version 26. The research findings indicate that Islamic lifestyle average in individuals with sexual boredom is lower than normal individuals. The total lifestyle score and the scores of all of its components, except for the moral component, is significantly different between individuals with and without the disorder. Therefore, Islamic lifestyle can be regarded as having a negative impact on sexual boredom.Keywords: Islamic Lifestyle, Sexual Boredom, Identity, Sexuality
-
Pages 103-118Scientific findings on the Islamic knowledge lessons at Iranian universities indicate the fact that, in spite of some success in reaching their aims, there are criticisms of their content and the way they are presented. According to some studies, doing those lessons has failed to reinforce students’ moral behavior, to answer their need for religious identification and behavioral needs, and to have them acquire practical ways of living a religious life, whereas the incorporation of the lessons into general lessons had aimed at influencing students in cognitive, psychological-emotional and behavioral areas. Lifestyle knowledge is an interdisciplinary field with different psychological, sociological and religious approaches. This knowledge, given its unique features, can play an unparalleled role in making the Islamic knowledge lessons cohesive, effective, and efficient. Using the analytic-descriptive method, the present study seeks to explain the most important reasons for this claim and reveal the capacity of the lifestyle knowledge in designing Islamic knowledge lessons.Keywords: Lifestyle Knowledge, Islamic Knowledge Lessons, Cohesiveness, Efficiency, Effectiveness
-
Pages 119-136This study was conducted with the aim of predicting students’ psychological wellbeing and emotion regulation based on religious beliefs and lifestyle. The research design was correlational. A total of 368 students (193 girls and 175 boys) in the secondary school in the school year 2022-2023 were selected through cluster sampling, and responded to the Psychological Wellbeing Questionnaire, Emotion Regulation Questionnaire, and Religious Belief Questionnaire. The data analysis was conducted with Pearson correlation coefficient using SPSS Version 22. The results show that religious beliefs predict psychological wellbeing and emotion regulation and the relation between them is statistically positive and significant, which means students with stronger religious beliefs were more capable of dealing with negative life events, and their happiness, self-esteem, emotion control, and life satisfaction were significantly different. Religious belief contributes to the formation of a sense of belonging to a transcendent source of protection which imparts a permanent and special meaning to the individual’s behavior, thereby moving the individual’s lifestyle towards the fulfillment of a great meaning.Keywords: Psychological Wellbeing, Emotion Regulation, Religious Beliefs, Students, Lifestyle