فهرست مطالب
نشریه اسلام و پژوهش های روان شناختی
سال دهم شماره 1 (پیاپی 21، بهار و تابستان 1403)
- تاریخ انتشار: 1403/07/01
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحات 7-32
پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مولفه های انگیزش جهادی در منابع اسلامی صورت گرفته است. روش به کار رفته در این پژوهش، "تحلیل کیفی محتوای متون دینی" بود که برای فهم و استنباط آموزه های روان شناختی از منابع اسلامی کاربرد دارد (شجاعی، 1399). بدین منظور ابتدا آیات و روایات مرتبط با بحث انگیزش جهادی با استفاده از کلیدواژه های "جهاد و مجاهدت" استخراج شد و سپس با استفاده از بیانات مقام معظم رهبری مرتبط با انگیزش جهادی(شامل کلیدواژه های "کار جهادی"، "روحیه جهادی"، "مدیریت جهادی"، "مجاهدت" و جهاد) 15 مولفه انگیزشی برای انگیزش جهادی شناسایی شد که شامل "ایمان پایدار"، "اخلاص"، "ولایت مداری"، "غیرت دینی"، "آمادگی برای فداکاری"، "توکل"، "خودباوری"، "نظم و انضباط"، "پایداری"، "خطرپذیری"، "خلاقیت"، "امیدواری" "درک چالش خصمانه" و "عقلانیت و تدبیر" است. در مرحله بعد با استفاده از نظرات کارشناسان، این مولفه ها در قالب سه عامل شناختی (بصیرت)، گرایشی (تولی-تبری) و شخصیتی (بلندهمتی) جمع بندی شدند. بر اساس این پژوهش می توان انگیزش جهادی را نوع خاصی از انگیزش درونی دانست که معطوف به اهداف خاص و همراه با پشتوانه گرایشی الهی است.
کلیدواژگان: انگیزش، جهاد، انگیزش جهادی، روحیه جهادی -
صفحات 33-57
هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ویژگی های سازه خرمندی از منظر روانشناسی و معارف اسلامی(آیات و روایات) بود. روش تحقیق پژوهش حاضر در چارچوب تحقیقات کیفی(توصیفی تحلیلی) قراردارد و روش جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای است. با مرور و جستجو در منابع روانشناسی مرتبط با خرمندی و متون اسلامی(آیات و روایات) که در مورد خرد و خردمندی به بحث پرداخته بودند، اطلاعات گردآوری و مقایسه شدند. یافته ها نشان داد که خرمندی در متون اسلامی و روانشناسی از نظر کارکردی, عملی و ابزاری که همان سبک زندگی ایده آل و دستیابی به کمالات است شبیه و مشترک هستند؛ اما در زمینه هایی دیگر از قبیل ماهیت و تعریف، وجودشناختی، معرفت شناختی، ارزش شناختی و شیوه دستیابی تفاوت هایی عمده میان آنها مشاهده می شود. از این یافته ها این نتیجه را می توان دریافت که لازم است در کشور اسلامی مان سازه خرمندی با توجه به معارف اسلامی در تمام ابعاد زندگی، تحقیقات و مشاوره ها گسترش و مورد بهره گیری قرارگیرد.
کلیدواژگان: عقل، خردمندی، معارف اسلامی، روانشناسی -
صفحات 59-75
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تمایز یافتگی و مرزهای اسلامی زوجینی در پیش بینی انسجام خانوادگی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان و مردان متاهل شهر قم در سال 1401 بود که از بین آنان با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس، تعداد 300 زن و مرد متاهل انتخاب و پرسشنامههای انسجام خانوادگی (السون و همکاران، 1985)، تمایزیافتگی (دریک، 2011) و مرزهای زوجینی (هوشیاری، 1399) را تکمیل نمودند. اطلاعات بدست آمده با روش های آماری تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با کمک نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد مرزهای اسلامی زوجینی و تمایزیافتگی به طور همزمان 49/0 از تغییرات «انسجام خانوادگی» را تبیین میکنند. با بهره گیری از نتایج پژوهش میتوان گفت؛ تبیین اهمیت و آموزش تمایز یافتگی و مهارت تنظیم مرزهای زوجینی بر اساس منابع اسلامی به زوجین موجب کاهش تعارضات زناشویی و افزایش انسجام خانوادگی می گردد.
کلیدواژگان: انسجام خانوادگی، تمایز یافتگی، مرزهای زوجینی، روانشناسی اسلامی -
صفحات 77-98
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی آموزش خود متمایز سازی و واقعیت درمانی بر صمیمیت و سازگاری زنان متاهل انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه زنان متاهل دارای مدت ازدواج زیر 5 سال و سن بین 20 تا 40 سال شهر تبریز بودند. نمونه آماری 45 زن متاهل، که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دوگروه آزمایش، یک گروه برای آموزش واقعیت درمانی و یک گروه برای آموزش خود متمایز سازی (هر گروه 15 نفر) و یک گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها در مرحله پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری از پرسشنامه صمیمیت زناشویی (باگاروزی، 2001)، پرسشنامه سازگاری (اسپانیر، 1976) استفاده شد. داده های بدست آمده با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد، آموزش خود متمایزسازی و واقعیت درمانی بر صمیمیت و سازگاری زنان متاهل موثر است. همچنین بر اساس نتایج، بین اثر بخشی آموزش خود متمایزسازی و واقعیت درمانی بر صمیمیت و سازگاری زنان متاهل تفاوت معناداری وجود ندارد.
کلیدواژگان: خودمتمایزسازی، واقعیت درمانی، صمیمیت، سازگاری -
صفحات 99-118هدف
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش قدرت من، انسجام خانواده و دینداری در پیش بینی نگرش به ازدواج دانشجویان انجام شد.
روشروش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آرمای این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر شاغل به تحصیل شهر قم در سال تحصیلی 1402-1401 بود که از روش نمونه گیری در دسترس استفاده گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد نگرش نسبت به ازدواج، نیرومندی من (ایگو)، انسجام خانواده و جهت گیری مذهبی استفاده شد. داده های به دست آمده در سطح آمار توصیفی محاسبه میانگین و انحراف استاندارد و در سطح آمار استنباطی با استفاده از همبستگی پیرسون و رگرسیون، به وسیله نرم افزارspss نسخه 26 تجزیه و تحلیل شد.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد قدرت من و دینداری، نگرش به ازدواج را پیش بینی می کنند و بین قدرت من، انسجام خانواده و دینداری با نگرش به ازدواج رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد (01/0 <p).
نتیجه گیریبا توجه به نتایج حاصل از این پژوهش پیشنهاد می گردد: دانشگاه ها و مراکز آموزشی با اجرای آموزش هایی در راستای تقویت قدرت من (شخصیت موثر، با عزت نفس و واقع بین)، استحکام و انسجام خانواده و دینداری جوانان، در جهت نگرش مثبت آنان به ازدواج اقدام نمایند.
کلیدواژگان: نگرش به ازدواج، نقش قدرت من، انسجام خانواده، دینداری -
صفحات 119-138تاب آوری، توان بازگشت به سطح کارکرد اولیه، تداوم در فقدان آشفتگی و بازسازی مثبت شرایط تجربه شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های روان شناختی تاب آوری دینی بر اساس آموزه های اسلامی طراحی شد. روش پژوهش، کیفی، به شیوه نظریه داده بنیاد است. منبع اصلی پژوهش، قرآن کریم و احادیث اسلامی بود. نمونه پژوهش، شامل گزاره های دینی توصیفی و تبیینی مرتبط با حوزه معنایی تاب آوری بود که به شکل هدفمند انتخاب شد. نمونه پژوهش به واسطه سه دسته ابزار، گردآوری شد: کتاب شامل قرآن کریم و کتاب های حدیثی معتبر؛ نرم افزار شامل نرم افزارهای جامع التفاسیر، جامع الاحادیث و کتابخانه جامع احادیث شیعه و اهل سنت؛ و وب گاه شامل پایگاه های معتبر علمی در حوزه تاب آوری. پس از استخراج داده های مرتبط با تاب آوری دینی از آموزه های اسلامی، با کدگذاری در فرایند تحلیل داده ها، 950 «کد باز»، 53 «مفهوم»، 20 «مقوله» و 5 «بعد» استخراج شد. بر اساس یافته های پژوهش، «مولفه های تاب آوری دینی» یکی از ابعاد استخراج شده است که از شش مقوله؛ «شجاعت»، «خودمهارگری»، «انعطاف پذیری»، «پایداری»، «پذیرش» و «خردورزی» برخوردار است.کلیدواژگان: تاب آوری، مولفه های تاب آوری، صبر، آموزه های اسلامی، نظریه داده بنیاد
-
صفحات 139-164پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه انگیزش خودمهاگری اسلامی بر مبنای مدل خودمهارگری اسلامی انجام شد. روش تحقیق این پژوهش « زمینه یابی»، (پیمایشی) و جامعه آماری شامل افراد بالای 18 سال، زنان و مردان، متاهل و مجرد شهر قم بود. تعداد 420 نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش از مقیاس خودمهاگری تانجنی، خردمندی اشمیت، مالدون و پاندرز و پرسشنامه انگیزش خودمهاگری اسلامی، استفاده شد، و نتایج با به کارگیری روش های آماری تحلیل عاملی تاییدی جهت بررسی روایی سازه، و شاخص cvi برای بررسی روائی محتوایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ به منظور بررسی همسانی درونی پرسشنامه و همبستگی بین پرسشنامه ها به منظور بررسی روائی همگرا، تحلیل شد. بر اساس یافته های پژوهش (1) شاخص های مناسبت مدل اندازه گیری کل سازه انگیزش خودمهارگری نشان داد که تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم از برازش خوبی برخوردار است. (2) پرسشنامه از اعتبار مناسبی برخوردار است. (3) همبستگی متغیر انگیزش خودمهارگری اسلامی با متغیرهای خودمهارگری و خردمندی، همچنین همبستگی بین همه مولفه های متغیرها مثبت و معنی دار است که نشان دهنده روائی هم گرای پرسشنامه انگیزش خودمهارگری است. در نتیجه می توان از این پرسشنامه با اعتبار و روائی مناسب جهت سنجش انگیزش خودمهارگری با نگرش اسلامی استفاده کرد.کلیدواژگان: انگیزش خودمهارگری اسلامی، خودمهارگری، ساختارعاملی، روانشناسی اسلامی
-
صفحات 165-181
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی بر سرمایه اجتماعی و سلامت روان دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان لارستان انجام شد. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی دو گروهی دو مرحله ای (پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل) بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان لارستان بود. از این جامعه، تعدا 30 دانش آموز دختر به عنوان نمونه انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. به گروه آزمایش، آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی در به صورت 16 جلسه 45 دقیقه ای در طول دو ماه ارائه شد و گروه کنترل برنامه ای دریافت نکردند. هر دو گروه قبل و بعد از اجرای آموزش، به پرسش نامه های سلامت روان مبتنی بر آموزه های اسلامی (ابوالمعالی و موسی زاده ،1396) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی (پایوا و همکاران،2014) پاسخ دادند.جهت تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس یک طرفه با استفاده از نرم افزار spss نسخه 24 استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی، تاثیر معناداری بر بهبود سرمایه اجتماعی و سلامت روان دانش آموزان دارد.
کلیدواژگان: مهارت های زندگی، رویکرد اسلامی، سرمایه اجتماعی، سلامت روان -
صفحات 183-201مقدمه
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی ابعاد کارکرد خانواده در رابطه بین سبکهای دلبستگی با پایبندی دینی دانشجویان است.
روش کارروش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش، تمامی دانشجویان دانشگاه الزهراء در حال تحصیل سال 1402-1401 را در برمیگیرد که 318 نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران، انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه های پایبندی دینی، سبک دلبستگی و سنجش ابعاد کارکرد خانواده و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از شاخصهای آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و الگویابی معادله های ساختاری (تحلیل مسیر) استفاده شد.
یافته ها:
نتایج آزمون همبستگی نشان داد که رابطه بین سبک دلبستگی ایمن، پایبندی دینی و عملکرد خانواده مثبت و معنادار است. رابطه بین سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با ابعاد کارکرد خانواده منفی و معنادار است. نتیجه تحلیل مسیر نیز نقش واسطهای ابعاد کارکرد خانواده در رابطه بین سبکهای دلبستگی و پایبندی دینی را تایید کرد.
نتیجه گیری:
این مطالعه نشان میدهد که سبک های دلبستگی بر رفتار افراد در روابط انسانی تاثیر دارند همچنین ابعاد کارکرد خانواده تعامل بین سبک های دلبستگی و پایبندی دینی را توجیه کرده و در تقویت پایبندی دینی افراد با سبک های دلبستگی مختلف نقش دارند.
کلیدواژگان: پایبندی دینی، دانشجویان، سبک دلبستگی، کارکرد خانواده -
صفحات 203-229
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی و امید در رابطه عزت نفس و رضایت از زندگی بود. روش پژوهش، از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه آماری، کلیه دانشجویان دانشگاه کاشان بود که بر اساس جدول مورگان از بین آنان 353 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از چهار پرسش نامه عزت نفس روزنبرگ (SES)، مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE)، مقیاس امید اسنایدر (AHS) و رضایت از زندگی داینر (SWLS)، استفاده شد. اطلاعات بدست آمده از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) ، با استفاده از روش تحلیل مسیر با بهره گیری از مراحل پیشنهادی بارون و کنی (1986)، با نرم افزار SPSS26 و AMOS24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های حاکی از تحلیل مسیر، بیانگر معناداری نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه ی میان عزت نفس با رضایت از زندگی بود بطوریکه مسیر عزت نفس به خودکارآمدی با ضریب (54/0) و مسیر خودکارآمدی به رضایت از زندگی با ضریب (22/0)، معنادار بدست آمد و مسیر عزت نفس به امید (48/0) و مسیر امید به رضایت از زندگی (47/0) معنادار بدست آمد. بنابراین، نتایج نشانگر آن است که خودکارآمدی و امید نقش میانجی میان عزت نفس و رضایت از زندگی را ایفاء می کند.
کلیدواژگان: عزت نفس، خودکارآمدی، امید، رضایت از زندگی، تحلیل مسیر -
صفحات 231-254
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و جمع آوری مولفه های مفهومی خودشفتگی بر اساس منابع اسلامی انجام شده است. خودشیفتگی در روانشناسی با مفهوم «کبر» و «عجب» در منابع اسلامی همپوشی قابل توجهی دارد به همین جهت در ابتدا مفاهیم و واژگان مرتبط با خودشیفتگی با روش اسنادی شناسایی و مجموعه آیات و روایات آن استخراج شد و در ادامه با روش تحلیل محتوا تحلیل شد. نتایج تحلیل کیفی متون دینی در مرحله مولفه شناسی، 11 عنصر مفهومی را گزارش نمود. این 11 مولفه عبارت بودند از: 1) خودبرتربینی 2) خودمشهوربینی 3) حس طلبکاری 4) درست پنداری رفتار اشتباه خود 5) امتناع از قبول حق 6) استحقاق خود 7) تحقیر دیگران 8) به خدمت گرفتن دیگران 9) حسادت 10) خودپسندی 11) احساس حقارت. سپس مولفه های مذکور از منظر نظر 12 نفر از کارشناسان بر مبنای شاخص روایی محتوایی (CVI) و نسبت روایی محتوایی (CVR)، ارزیابی شد. پس از پیمایش نظر کارشناسان، 8 مولفه ی 1) خودبرتربینی 2) حس طلبکاری 3) درست پنداری رفتار اشتباه خود 4) امتناع از قبول حق 5) استحقاق خود 6) تحقیر دیگران 7) خودپسندی 8) احساس حقارت، تائید شد. بنابراین خودشیفتگی براساس منابع اسلامی می تواند به عنوان یک سازه در روانشناسی اسلامی مورد استفاده قرار بگیرد.
کلیدواژگان: خودشیفتگی، اختلال شخصیت خودشیفته، تکبر، عجب، منابع اسلامی -
صفحات 255-288
هدف از این پژوهش تدوین مدل مفهومی عزت نفس مبتنی بر آموزه های اسلام بود. روش پژوهش کیفی و جامعه آماری آن متشکل از مجموعه کتب و مقاله های اسلامی و روان شناختی پیرامون عزت نفس، شامل، قرآن و همه کتب روایی موجود در نرم افزار جامع الاحادیث و همچنین کلیه متخصصان روان شناسی، متخصصان دینی بود. نمونه گیری به شیوه هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری صورت پذیرفت. همچنین از میان متخصصان روان شناسی تعداد پنج نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس، جهت ارزیابی اعتبار بسته انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از نرم افزار جامع الاحادیث نسخه 3.5 و به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد و بر اساس مضامین به دست آمده ساختار و محتوی مدل طراحی گردید. یافته های حاصل از مطالعه منابع روان شناسی درباره عزت نفس، 8 مولفه (آگاهانه زیستن، خویشتن پذیری، خودتائیدی، ارتباط با اطرافیان، با صداقت زیستن، خود مسئولی، هدفمند زیستن و شایستگی) را شناسایی نمود و شبکه مضامین عزت نفس از دیدگاه اسلام (قران و روایات) در قالب 40 مضمون پایه و 8 مضمون سازمان دهنده ترسیم شد. اعتبار مولفه های عزت نفس مبتنی بر آیات و روایات با کسب ضریب توافق 100، تایید گردید.
کلیدواژگان: مدل مفهومی، آموزه های دینی، عزت نفس، اسلام، نوجوان
-
Pages 7-32
The present study aims to achieve the components of Jihadi motivation in Islamic sources with emphasis on the ideas of the Supreme Leader, Grand Ayatollah Khamenei. The method used in this research was qualitative analysis of the content of religious texts which is used to understand and deduce psychological teachings from Islamic sources. For this purpose, first the verses and narrations related to the discussion of Jihadi motivation were extracted using the keywords Jihad and struggle and then using the Supreme Leader's statements and sayings related to Jihadi motivation (including the keywords such as Jihadi work, Jihadi spirit, Jihadi management, struggle, and other correlative areas) fifteen components for Jihadi motivation were identified, including lasting faith, sincerity, subservience to wilayah, religious zeal, readiness for sacrifice, trust, self-confidence, discipline, perseverance, risk-taking, creativity, hope, understanding the hostile challenge, rationality and prudence. Then, in the next step, these components were approved by experts and categorized in the form of three factors including insight (cognitive), tawalla and tabarra ,(tendency) and ambition (personality). According to this research, Jihadi motivation can be considered as a special type of intrinsic motivation that is focused on specific goals and is supported by a divine tendency.
Keywords: Motivation, Jihad, Jihadist Motivation, Jihadist Spirit -
Pages 33-57
The aim of this study was to investigate and compare the characteristics of Khorramandi structure from the perspective of psychology and Islamic teachings (verses and hadiths). The research method of the present study is in the framework of descriptive-analytical research and the method of collecting information is library type. By reviewing and searching for psychological sources related to wisdom and Islamic texts (verses and hadiths) that discussed wisdom and wisdom, Data were collected and compared. The findings showed that wisdom in Islamic texts and psychology are similar and common in terms of function, practice and tools, which is the ideal lifestyle and achieving perfection; But in other areas such as nature and definition, ontological, epistemological, value and method of achievement, there are major differences between them. From these findings, it can be concluded that it is necessary to expand and use the Khorramandi structure in our Islamic country with regard to Islamic teachings in all aspects of life, research and counseling.
Keywords: Intellect, Wisdom, Islamic Education, Psychology -
Pages 59-75
This study investigates the role of differentiation and Islamic marital boundaries in predicting family cohesion. The research method was descriptive-correlational. The population included all married men and women in Qom, Iran, in 2022. Using convenience sampling, 300 married men and women were selected, and they completed the Family Cohesion Questionnaire )Olson et al., 1985(, Differentiation Questionnaire )Drake, 2011(, and Marital Boundaries Questionnaire )Houshyari, 2020(. The obtained data were analyzed using Pearson correlation and multiple regression methods with the help of SPSS software. The findings showed that Islamic marital boundaries and differentiation simultaneously explained 49% of the variance in ”family cohesion.“ Utilizing the results of this research, it can be concluded that explaining the importance and teaching differentiation and the skill of setting marital boundaries based on Islamic sources to couples, can reduce marital conflicts and increase family cohesion.
Keywords: Family Cohesion, Differentiation, Marital Boundaries, Islamic Psychology -
Pages 77-98
The present study aimed to compare the efficacy of self-differentiation and the reality therapy training on the intimacy and adaptation of the married women .The research method was semi-experimental using a pre-test,post-test and follow up design with a control group.The community of society was all married women whose terms of marriage were under 5 years and their age were between 20 and 40 years in Tabriz city.A sample of 45 married women was selected available method and randomly assigned to two groups of experiments, a group for the treatment of reality therapy and a group for self-differentiation training (each group was 15) and a control group (15 people). To collect the data the pre-test and post-test stages, Marital intimacy questionnaire (Bagarozzi, 2001) and adaptation questionnaire (Spanier,1976) were used. The data were analyzed by repeated measures analysis of variance. The result showed that the self-differentiation and the reality therapy training is effective on the intimacy and adaptation of the married women . Also, based on the result, there is no significant difference between the efficacy of self-differentiation and the reality therapy on the intimacy and adaptation of the married women. According to the results of the study, it can be stated that for those who have little intimacy and compatibility, use self-differentiation and reality therapy as a treatment.
Keywords: Self-Differentiation, Reality Therapy, Intimacy, Adaptation -
Pages 99-118Purpose
The present research aimed to investigate the predicting role of ego strength family cohesion and religiosity for attitude towards marriage.
MethodThe research method was descriptive-correlation. The target population of this research included all male and female students study in Qom Universities in 1401-1402, which were selected by the convenience sampling method. Standard questionnaires of attitude towards marriage, ego strength, family cohesion and religious orientation were used to collect data. The obtained data were analyzed by calculating mean and standard deviation, Pearson correlation and regression and using spss software version 26.
FindingsThe findings showed that ego strength and religiosity predict attitudes towards marriage and between My strength, family cohesion and religiosity have a positive and direct relationship with attitude towards marriage (p<0.01).
Conclusionaccording to the results of this research, it is suggested that universities and educational centers implement trainings in order to strengthen ego strength, the family cohesion, and the religiosity of the youth, for correcting the attitude towards marriage.
Keywords: Attitude Towards Marriage, Ego Power, Family Cohesion, Religiosity -
Pages 119-138Resilience is the ability to return to the initial level of functioning, persistence in the absence of disturbance and positive reconstruction of experienced conditions. The current research was designed with the aim of identifying the psychological components of religious resilience based on Islamic teachings. The research method is qualitative, based on the Grounded Theory. The main source of research was the Holy Quran and Islamic hadiths. The research sample included descriptive and explanatory religious propositions related to the semantic domain of resilience, which were selected purposefully. The research sample was collected through three categories of tools: Books containing the Holy Quran and authentic hadith books; Software includes Jame al-Tafaseer, Jame al-Ahadith, and the comprehensive library of Shia and Sunni hadiths; and Website includes reliable scientific databases in the field of resilience. After extracting data related to religious resilience from Islamic teachings, by coding in the data analysis process, 950 "open codes", 53 "concepts", 20 "categories" and 5 "dimensions" were extracted. Based on the findings of the research, "components of religious resilience" is one of the extracted dimensions, which is out of six categories; it has "courage", "self-control", "flexibility", "stability", "acceptance" and "wisdom.Keywords: Resilience, Resilience Components, Patience, Islamic Teachings, Grounded Theory
-
Pages 139-164The present study was conducted with aim building and validating the Islamic self-control motivation questionnaire based on Islamic self-control model. The research method of research was grounding (survey) and the statistical population included people over 18 years old, , married and single in Qom city. total of 420 samples were selected using available sampling method. collect the data of research, Tanjani Self-Emigration Scale, Schmidt, Maldon and Ponder's Wisdom Scale and Islamic Self-Emigration Motivation Questionnaire were used, the results were obtained by applying the statistical methods of confirmatory factor analysis to check the construct validity, and the cvi index to check the content validity. The questionnaire, Cronbach's alpha coefficient was analyzed in order check the internal consistency of the questionnaire and the correlation between the questionnaires in order to check the convergent validity. Based on the findings of the research (1), the appropriateness indices of measurement model of the whole structure of self-control motivation showed that first and second order confirmatory factor analysis has good fit. (2) The questionnaire is valid. (3) The correlation of the Islamic self-control motivation variable with the variables of self-control and wisdom, the correlation between all components of variables is positive and significant, which indicates the convergent validity of self-control motivation questionnaire. This questionnaire has the ability to measure motivation of self-restraint with an Islamic attitudeKeywords: Motivation Of Islamic Self-Control, Self-Control, Functional Structure, Islamic Psychology
-
Pages 165-181
This study examined the effectiveness of life-skills training, with regarding an Islamic approachview, on the social capital and mental health of junior female students at junior high schools in Larestan, Iran. The research design was a semiexperimental two-group, two-stage )pre-test - post-test with control group( format. The statistical population included all junior female students mentioned above in Larestan. Among this population, 30 students were selected as a sample and randomly assigned to experimental and control groups )15 students for each group(. The experimental group received lifeskills training with an Islamic approach in 16 sessions of 45 minutes over two months, while the control group did not receive any training. Both groups completed the Islamic Teachings-Based Mental Health Questionnaire )AboulmaÇali & Mousazadeh, 2017( and the Social Capital Questionnaire )Paiva et al., 2014( before and after theskill training. Data were analyzed using one-way ANCOVA with SPSS version 24. The results showed that life-skills training significantly improved social capital and mental health.
-
Pages 183-201Introduction
The purpose of this research is to investigate the mediating role of family functioning dimensions in the relationship between attachment styles and religious adherence of students.
MethodsThe research method is descriptive and correlation type. The research community includes all the students of Al-Zahra University studying in2022-2-23, of which 318 were selected by simple random sampling using Cochran's formula. To collect data, from questionnaires of religious adherence, attachment styles and measuring the dimensions of family functioning, and for data analysis, from descriptive statistics, Pearson's correlation coefficient and modeling of structural equations (path analysis) used.
ResultsThe results of the correlation test showed that the relationship between secure attachment style, religious adherence and family functioning is positive and significant. The relationship between avoidant and ambivalent attachment style with dimensions of family functioning is negative and significant. The result of path analysis also confirmed the mediating role of family functioning dimensions in the relationship between attachment styles and religious adherence.
ConclusionThis study shows that attachment styles have an effect on people's behavior in human relationships, also the dimensions of family functioning justify the interaction between attachment styles and religious adherence and play a role in strengthening the religious adherence of people with different attachment styles.
Keywords: Family Function, Attachment Styles, Religious Commitment, Students -
Pages 203-229
The purpose of this study was to investigate the mediating role of self-efficacy and hope in the relationship between self-esteem and life satisfaction. The research method was descriptive-correlation type and the statistical population was all students of Kashan University, 353 of them were selected by cluster random sampling based on Morgan's table. To collect information, four Rosenberg self-esteem questionnaires (SES), General Self-Efficacy Scale (GSE), Snyder Hope Scale (AHS) and Diener's Life Satisfaction Scale (SWLS) were used. The data obtained through structural equation modeling (SEM) were analyzed using the path analysis method using the steps suggested by Baron and Kenny (1986), with SPSS26 and AMOS24 software. The findings of the path analysis indicated the significance of the mediating role of self-efficacy in the relationship between self-esteem and life satisfaction, so that the path of self-esteem to self-efficacy with a coefficient of (0.54) and the path of self-efficacy to life satisfaction with a coefficient of (0.22) were significant. And the path of self-esteem to hope (0.48) and the path of hope to life satisfaction (0.47) were found to be significant. Therefore, the results indicate that self-efficacy and hope play a mediating role between self-esteem and life satisfaction.
Keywords: Self-Esteem, Self-Efficacy, Hope, Life Satisfaction, Path Analysis -
Pages 231-254
The current research was conducted with the aim of identifying and collecting the conceptual components of narcissism based on Islamic sources. Narcissism in psychology has a significant overlap with the concept of "greatness" and "wonder" in Islamic sources, for this reason, at first, concepts and words related to narcissism were identified by documentary method and a collection of verses and narrations were extracted and then analyzed by content analysis method. became. The results of the qualitative analysis of religious texts in the component analysis stage reported 11 conceptual elements. These 11 components were: 1) Self-exaltation 2) Self-popularity 3) Sense of indebtedness 4) Righteousness of one's wrong behavior 5) Refusal to accept the right 6) Self-entitlement 7) Contempt of others 8) Envying others 9) Jealousy 10) Selfishness 11) Feeling inferior. Then, the mentioned components were evaluated from the point of view of 12 experts based on content validity index (CVI) and content validity ratio (CVR). After surveying the opinion of experts, 8 components of 1) self-conceit 2) sense of indebtedness 3) justification of one's wrong behavior 4) refusal to accept the right 5) self-entitlement 6) humiliation of others 7) self-righteousness 8) feeling of inferiority were confirmed. Therefore, based on Islamic sources, narcissism can be used as a construct in Islamic psychology.
Keywords: Narcissism, Narcissistic Personality Disorder, Arrogance, Wonder, Islamic Sources -
Pages 255-288
The purpose of this research was to develop a conceptual model of self-esteem based on the teachings of Islam. The qualitative research method and its statistical population consisted of a collection of Islamic and psychological books and articles about self-esteem, including the Qur'an and all narrative books available in the comprehensive software of hadiths, as well as all psychological specialists and religious specialists. Sampling was done in a purposeful way until theoretical saturation was reached. Also, five people were selected from among the psychological experts to evaluate the reliability of the package using available sampling method. In order to collect the data, Jame Al-Ahadith software version 3.5 was used, and in order to analyze the data, the theme analysis method was used, and based on the obtained themes, the structure and content of the model was designed. The findings from the study of psychological resources about self-esteem identified 8 components (conscious living, self-acceptance, self-affirmation, communication with others, living honestly, self-responsibility, purposeful living and competence) and the network of self-esteem themes from the perspective of Islam (Qur'an and Hadiths) were drawn in the form of 40 basic themes and 8 organizing themes. The validity of self-esteem components based on verses and narrations was confirmed by obtaining an agreement coefficient of 100.
Keywords: Conceptual Model, Religious Teachings, Self-Esteem, Islam, Teenager