فهرست مطالب

مدیریت بحران و وضعیت های اضطراری - پیاپی 55 (زمستان 1403)

فصلنامه مدیریت بحران و وضعیت های اضطراری
پیاپی 55 (زمستان 1403)

  • تاریخ انتشار: 1403/10/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ابوالفضل امیری*، محمدجواد سلطانی فر، سید محمدصالح بهشتی نژاد صفحات 11-31

    امنیت اجتماعی یکی از مهم ترین ابعاد تشکیل دهنده امنیت ملی محسوب می شود. چنانچه به هر میزان این مولفه در میان سایر مولفه ها نقش بیشتری داشته باشد، امنیت ملی پایدارتر، کم هزینه تر و بالنده تر است و این نشان از ارتباط نزدیک و تنگاتنگ میان امنیت در دولت و جامعه است. هدف تحقیق حاضر شناخت نسبت و رابطه بین امنیت اجتماعی و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است که برای رسیدن به این منظور محقق از روش تحقیق اکتشافی ومصاحبه عمیق با خبرگان انجام پذیرفته که پس از تهیه پرسش نامه و توزیع آن بین 20 نفر از نخبگان و کارشنان امنیت ملی و امنیت اجتماعی و با استفاده روش داده بنیان متون و دیدگاه ها کد گذاری گردید و مفاهیم ، ابعاد و مولفه ها تعیین شدند. یافته ها بیانگر این است که محور امنیت اجتماعی مدیریت بحران ها و ارتباط با اقشار مردم و میزان رضایت آنهاست . صاحب نطران معتقدند بین امنیت اجتماعی و امنیت ملی رابطه معنا داری وجود دارد و بین ابعاد پنچ گانه امنیت فرهنگی ، امنیت سیاسی ، امنیت اقتصادی ، امنیت اجتماعی و آمادگی دفاعی رابطه معنا داری وجود دارد. اگر کشور از امنیت اجتماعی خوبی برخوردار باشد بقیه ابعاد به تبع آن قابل قبول می باشد. امنیت اجتماعی به عنوان محور بقیه ابعاد باعث تقویت امنیت ملی و امنیت پایدار می گردد و

    کلیدواژگان: امنیت اجتماعی، امنیت ملی، جمهوری اسلامی و ابعاد دیگر امنیت
  • محمد نوری نژاد، اسماعیل غلامحسینی *، حمید علوی وفا صفحات 33-66

    امنیت پایدار شهری، امنیت همه جانبه و ناظر به ابعاد مختلف است. در این میان یکی از عوامل برهم زننده ی امنیت پایدار کلان شهرها که تهدیدی جدی در زمینه تحقق امنیت پایدار آن ها به شمار می رود معضل حاشیه نشینی است که زاییده ی برنامه ریزی های نامناسب اجتماعی و اقتصادی می باشد. امروزه امنیت پایدار به عنوان غالب برنامه ریزی های امنیت پذیرفته شده است. تاکید اصلی این رویکرد، به عنوان رویکردی جامع و چندوجهی، به شناسایی عوامل برهم زننده امنیت در محیط، اوضاع و احوال پیرامون و در مرحله بعد، تدوین برنامه های کاربردی جهت رفع آن هاست. در این خصوص، با توجه به اهمیت حرکت کلان شهرها در مسیر امنیت پایدار که به نوعی تضمین کننده توسعه پایدار آن ها نیز می باشد، این پژوهش از نوع کاربردی با استفاده از روش توصیفی جهت گردآوری اطلاعات نیز با بهره گیری از روش کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهند که ساکنین مناطق حاشیه نشین در کلان شهر تهران به دلیل عدم برخورداری لازم از توسعه پایدار شهری (فیزیکی و کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی) احساس محرومیت نسبی می کنند، که این امر تهدیدی برای امنیت این شهر می باشد.و آسیب های اجتماعی به عنوان عامل تهدیدکننده امنیت شهری در محلات حاشیه نشین تهران رواج بیشتری دارد.

    کلیدواژگان: حاشیه نشینی، امنیت پایدار شهری، اسلامشهر و
  • محمد برزگر، وفا ارجمندی نژاد*، مهدی جهانی، بنفشه یعقوبی صفحات 67-89

    تحقیق حاضر با عنوان "مدل سازی بحران مدیریت تغییر در پیاده سازی فناوری های نوین: یک رویکرد تحلیلی برای سازمان های دولتی با استفاده از ترکیب ANP و VIKOR" و با هدف بررسی عوامل موثر بر مدیریت تغییر در پیاده سازی فناوری های نوین در سازمان های دولتی است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق، مدیران و کارشناسان ارشد یک سازمان دولتی مشخص در شهر مشهد بوده و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 35 نفر از خبرگان تعیین شده است. داده های اولیه از طریق بررسی مستندات، گزارش ها و نظرات خبرگان گردآوری و با استفاده از روش تحلیل شبکه ای (ANP) برای وزن دهی معیارها و تکنیک ویکور (VIKOR) برای رتبه بندی معیارها تحلیل شده اند. یافته ها نشان می دهد که عوامل رهبری سازمانی، آموزش کارکنان، مقاومت سازمانی، منابع مالی و زیرساخت های فناوری از مهم ترین مولفه ها در مدیریت تغییر هستند. در این میان، رهبری سازمانی با مقدار Q برابر با 0.10 بالاترین اولویت را داشته و به عنوان کلید موفقیت در کاهش بحران های مدیریتی شناسایی شده است. این نتایج بیانگر آن است که توجه به رهبری موثر و توانمندسازی کارکنان می تواند راهبردهای اجرایی موفق تری را در پیاده سازی فناوری های نوین برای سازمان های دولتی فراهم کند. این پژوهش نشان می دهد که مدل های ترکیبی تصمیم گیری چندمعیاره مانند ANP و VIKOR ابزارهای موثری در تحلیل و اولویت بندی عوامل موثر بر مدیریت تغییر هستند و راهنمایی عملی برای مدیران جهت بهبود فرآیندهای تغییر ارائه می کنند.

    کلیدواژگان: مدیریت تغییر، فناوری های نوین، سازمان های دولتی، بحران، تئوری تصمیم گیری
  • حامد اصغری*، هادی ذاکری صفحات 91-109

    تحقیق حاضر به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت بلایای طبیعی و چالش های مرتبط با آن می پردازد. هدف این تحقیق، شناسایی و تحلیل نقش هوش مصنوعی، به ویژه الگوریتم های یادگیری عمیق و شبکه های عصبی کانولوشنی (CNN)، در بهبود پیش بینی و شناسایی بلایای طبیعی است. یافته ها نشان می دهند که فناوری های سنجش از دور در تشخیص آتش سوزی و پیش بینی زلزله نقش کلیدی دارند و می توانند به بهبود عملیات اطفای حریق و ارزیابی خسارت کمک کنند. با این حال، چالش هایی نظیر کیفیت و دسترسی به داده ها در مناطق محروم و ضعف های موجود در قابلیت تعمیم مدل های یادگیری عمیق، نیاز به توجه و بهبود بیشتری دارند. بهینه سازی سیستم های هشدار زودهنگام (EWS) با استفاده از هوش مصنوعی و تفسیرپذیری هوش مصنوعی (XAI) می تواند فرآیندهای پیش بینی و پاسخ به بلایا را بهبود بخشد. این تحقیق همچنین پیشنهاد می کند که استفاده از سیستم های ارزیابی ریسک مانند روش Bowtie می تواند به تجسم روابط علی در موارد پرخطر کمک کند. در نهایت، این تحقیق به عنوان یک مرجع برای پژوهش های آینده در زمینه مدیریت بلایای طبیعی و بهینه سازی سیستم های هشدار زودهنگام عمل می کند و می تواند به افزایش تاب آوری جوامع آسیب پذیر کمک کند.

    کلیدواژگان: هوش مصنوعی، پیش بینی بلایا، یادگیری عمیق، مدیریت بلایا، کاهش مخاطرات
  • جواد منظمی تبار* صفحات 111-137
    زمینه و هدف

    هدف این پژوهش تبیین نقش ناجا در تامین امنیت اجتماعی با تاکید بر دیدگاه های مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) می باشد.

    روش شناسی پژوهش: 

    این تحقیق با روش تبیینی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اسناد ارائه شده است.

    یافته ها و نتیجه گیری

    یافته ها نشان داد که از نگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، امنیت اهمیت ویژه ای دارد  که این مهم ازطریق ناجا به عنوان مهم ترین تولیدکنندگان اقتدار و امنیت ملی برآورده خواهد شد و ازطرفی، براساس نقشه راه انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران وظایفی دارد که می تواند موجب قوام و دوام دولت و جامعه اسلامی گردد.

    کلیدواژگان: ناجا، امنیت اجتماعی، جمهوری اسلامی
  • سعید صحت*، حمید گل محمدی صفحات 139-168

    در دوران کنونی اختلال شخصیت و بحران هویت یکی از مهمترین مشکلات جوامع توسعه یافته و در حال توسعه می باشد. این موضوع بویژه با ظهور تیم های مجازی در نتیجه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب وکارهای امروزی، یکی از چالش های اصلی سازما ن ها می باشد. یافتن راهکاری برای خروج از بحران هویت در تیم های مجازی سوال جدی تحقیقات بسیاری است. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی آراء و نظرات امام خمینی (ره) راهکارهای خروج از بحران هویت مورد بررسی قرار گیرد. اندیشه های ایشان از چند جهت در این زمینه حائز اهمیت است (1) احاطه ایشان بر منابع و متون و اندیشه های اسلامی و پرداخت مبسوط به موضوع مورد بحث و (2) تجربه ایشان در برخورد با این پدیده در جامعه پیش از انقلاب. دو عامل خودباوری و استقلال فرهنگی مطابق با دیدگاه های حضرت امام، به عنوان عوامل خروج از بحران هویت در این تحقیق با استفاده از مدل معادلات ساختاری و تحلیل عاملی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دهنده رابطه مثبت میان خودباوری و استقلال با هویت در تیم های مجازی است.

    کلیدواژگان: هویت، بحران هویت، تیم های مجازی، استقلال فرهنگی، خودباوری
|
  • Abolfazl Amiri *, Mohammad Javad Soltani Fard, Seyyed Mohammad Saleh Beheshti-Nejad Pages 11-31

    an ra barresi konid amenit ejtemaei bah in delil manpam est keh abead shekl giri shoar manpam est. safheh roye safheh digar cheghodar est roye an noshteh shodeh est: dashbord bakharid, pol zyadi badehid, cheghodar est, cheghodar est ve cheh ertabati dard? ma shma ra mi khandanim ve shma ve khanavadeh tan ra moskhareh khaehim kard. cpehdaf barresi rabeteh ve peyvand kononi amenit ejtemaei ve nofuz amenit jamehori eslami iran bar asas in didegah est keh ba barresi ekteshafi ve cpehmaranpani amiq an ba gheni tarin akhabar in majera mahgh shodeh est. ema baraye tahaiieh garveh ve tozi an bin 20 nafar manand nokhbegan ve karshenan tamin ejtemaei ve ejtemaei ve estefadeh az zaban sakhtan moton ve amuzeh cpeha manand vazhgan ve mofanpanim abead. ve tarkib an shadand est. in mahvar tamin ejtemaei bakhshodari bacpeharan ve ertabat an ba rostanpehei mardam ve bakhshodari rezaeit anehast est. o yek khat etegadi bin yek amenit ejtemaei ve yek amenit jacpehani dard, yek ertabat ba ma, yek fasleh est ve bin abead jacpehan yek amenit faranji, yek amenit siasi, yek amenit egtesadi, yek amenit ejtemaei ve dafayi est. amenit, yek ertabat dakhli ba ma. gozarandan ruzemaye sokht. manpam tarin amenit ejtemaei in est keh baqieh abead tabe an est ve ghabel ghabol nist. tamin ejtemaei ba onvani keh mahvar baqieh abead engizeh taqvit amenit ve amenit est keh takrar khahod shod ve netaij hasl az barresi vojud npambastegi mosteghim bin in moteghir, amenit ejtemaei ve ameniti keh vojud nadard ve tamin ejtemaei yek katibeh ejtemaei dar taqvit amenit ejtemaei est. anavae vazheh cpeha: tamin ejtemaei, tamin ejtemaei, jamehori eslami ve sayer mosael tamin ejtemaei.

    Keywords: Social Security, Islamic Republic, And Other Social Security Issues
  • Mohammad Nouri-Najad, Ismail Gholamhosseini *, Hamid Alavi Wafa Pages 33-66

    Sustainable urban security is all-round security that looks at different dimensions. In the meantime, one of the disturbing factors of the sustainable security of big cities, which is considered a serious threat in the field of realizing their sustainable security, is the problem of marginalization, which is the result of inappropriate social and economic planning. Today, sustainable security is accepted as the dominant security planning. The main emphasis of this approach, as a comprehensive and multifaceted approach, is to identify the factors that disrupt security in the environment, the surrounding conditions, and in the next step, to develop practical programs to solve them. In this regard, considering the importance of the movement of megacities in the path of sustainable security, which in a way guarantees their sustainable development, this research is of an applied type, using a descriptive method to collect information, and using the library method. Field research has been done. The results of the research show that the residents of marginal areas in Tehran metropolis feel relative deprivation due to the lack of necessary sustainable urban development (physical and physical, social and cultural, economic), which is a threat to the security of this region. cities are connected and social damage is more common in the suburbs of Tehran as a threat to urban security.

    Keywords: Marginalization, Sustainable Urban Security, Islamshahr And
  • Mohammad Barzgar, Vafa Arjmandi Nejad *, Mahdi Jahani, Banfsheh Yaghobi Pages 67-89

    The present study, titled "Modeling the Crisis of Change Management in the Implementation of Emerging Technologies: An Analytical Approach for Public Organizations Using ANP and VIKOR," examines the key factors influencing change management during the implementation of new technologies in public organizations. This research is applied in nature and follows a descriptive-analytical method. The statistical population includes senior managers and experts of a specific government organization with a purposive sample size of 35 experts. Primary data were collected through document reviews, reports, and expert opinions, and analyzed using the Analytic Network Process (ANP) for weighting criteria and the VIKOR technique for ranking them. The findings indicate that organizational leadership, employee training, organizational resistance, financial resources, and technological infrastructure are critical factors in managing change. Among these, organizational leadership, with a Q value of 0.10, ranked as the highest priority and was identified as the key to mitigating managerial crises. These results highlight that focusing on effective leadership and employee empowerment can enable more successful strategies in implementing new technologies in public organizations. This study demonstrates that hybrid multi-criteria decision-making models like ANP and VIKOR are effective tools for analyzing and prioritizing factors influencing change management, providing practical guidance for managers to enhance change processes.

    Keywords: Change Management, New Technologies, Government Organizations, Crisis, Decision Theory
  • Hamed Asghari *, Hadi Zakari Pages 91-109

    The present study examines the applications of artificial intelligence in the management of natural disasters and the associated challenges. The aim of this research is to identify and analyze the role of artificial intelligence, particularly deep learning algorithms and convolutional neural networks (CNNs), in improving the prediction and identification of natural disasters. The findings indicate that remote sensing technologies play a key role in detecting wildfires and predicting earthquakes, and they can assist in enhancing firefighting operations and damage assessment. However, challenges such as data quality and accessibility in underserved areas, as well as limitations in the generalizability of deep learning models, require further attention and improvement. Optimizing early warning systems (EWS) using artificial intelligence and explainable artificial intelligence (XAI) can enhance the processes of prediction and response to disasters. This research also suggests that the use of risk assessment systems, such as the Bowtie method, can help visualize causal relationships in high-risk scenarios. Ultimately, this study serves as a reference for future research in the field of natural disaster management and the optimization of early warning systems, and it can contribute to increasing the resilience of vulnerable communities.

    Keywords: Artificial Intelligence, Disaster Prediction, Deep Learning, Disaster Management, Risk Reduction
  • Javad Monazami Tabar * Pages 111-137
    Background and purpose

    The purpose of this research is to explain the role of Naja in providing social security by emphasizing the views of the Supreme Leader, Ayatollah Ali Khamenei.

    Research methodology

    This research is presented with explanatoryanalytical method and using library resources and documents.

    Findings and Conclusion

    The findings showed that from the Supreme Leader's point of view, security is of particular importance, which will be fulfilled through NAJA as the most important producers of authority and national security, and on the other hand, based on the roadmap of the Islamic Revolution, the police force of the Islamic Republic of Iran. It has duties that can ensure the consistency and durability of the Islamic state and society.

    Keywords: Naja, Social Security, Islamic Republic