فهرست مطالب

علوم و صنایع کشاورزی - سال بیستم شماره 3 (پیاپی 41، نیمه اول 1385)

نشریه علوم و صنایع کشاورزی
سال بیستم شماره 3 (پیاپی 41، نیمه اول 1385)

  • 206 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/06/21
  • تعداد عناوین: 20
|
  • برآورد قابلیت ترکیب پذیری و هتروزیس برای صفات مرتبط با عملکرد و زودرسی در هفت لاین گوجه فرنگی با استفاده از روش تلاقی دای آلل
    امین میرشمسی کاخکی، محمد فارسی، فرج الله شهریاری، حسین نعمتی صفحات 3-12
    این مطالعه به منظور برآورد هتروزیس، قابلیت ترکیب پذیری و واریانس ژنتیکی برای صفات مرتبط با عملکرد و زودرسی، در هفت لاین گوجه فرنگی انجام شد. بذور 21 هیبرید حاصله از تلاقی های مستقیم به همراه والدین تلاقی ها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد کشت شدند و صفات ارتفاع گیاه، تعداد روز تا گلدهی، تعداد روز از گلدهی تا رسیدن میوه، وزن و تعداد میوه، تعداد برگ تا اولین خوشه و عملکرد تک بوته اندازه گیری شد...
    کلیدواژگان: گوجه فرنگی، دای آلل، هتروزیس، قابلیت ترکیب پذیری خصوصی و عمومی
  • مطالعه سازگاری و ناسازگاری برخی ار ارقام گیلاس با گیلاس رقم حاج یوسفی
    حسن اصغری، کاظم ارزانی صفحات 13-19
    گیلاس (Prunus avium L) یکی از مهمترین میوه های مناطق معتدله در دنیا است. اکثر ارقام گیلاس به دلیل خودناسازگاری، همواره مشکلاتی را از نظر تلقیح و میوه دهی به همراه داشته اند. لذا برای تولید میوه تجارتی نیاز به گرده دهنده مناسب و سازگار دارند. در این آزمایش گیلاس رقم حاج یوسفی (یکی از ارقام مهم و تجارتی کشور) به عنوان گرده گیرنده با دانه گرده ارقام ابرده، بینگ، پروتیوا، زرد دانشکده، مشگین شهر، ناپلئون و همچنین حاج یوسفی تحت بررسی قرار گرفت. این تیمارها براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار به کار گرفته شدند...
    کلیدواژگان: گیلاس، خودناسازگاری، گرده افشانی، دانه گرده، حاج یوسفی، ابرده، بینگ، پروتیوا، زرد دانشکده، مشگین شهر، ناپلئون
  • تاثیر رژیم آبیاری بر خصوصیات فنولوژی، فیزیولوژی، عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم نخود آبی و دیم در مشهد
    مرتضی گلدانی، پرویز رضوانی مقدم صفحات 21-32
    به منظور مطالعه رژیم های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم نخود (Cicer arietinum L)، آزمایشی در سال زراعی 81-80 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل چهار سطح 1- بدون آبیاری 2- آبیاری فقط در زمان کاشت 3- آبیاری در زمان کاشت و قبل از گلدهی 4- ابیاری در زمان کاشت، قبل از گلدهی و غلافدهی با ارقام جم، کرج 31-60-12 و ILC482 در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند...
    کلیدواژگان: رژیم آبیاری، عملکرد و اجزاء عملکرد
  • بررسی امکان ریشه دار نمودن خارج از فصل قلمه های نیمه خشبی رز، باران طلایی، توری و فندق با استفاده از سیستم مه افشانی و تیماری های هورمونی
    حسین کرونی فولادی، مجید عزیزی، غلامحسین داوری نژاد، علی تهرانی فر، حسین نعمتی صفحات 33-40
    این آزمایش به منظور بررسی امکان ریشه دار نمودن قلمه های برگدار ارقام رز، توری، بارانی طلائی و فندوق با استفاده از سیستم مه افشانی توام با گرما و کاربرد تیمارهای هورمونی صورت گرفت. تیمارهای هورمونی شامل دو سطح صفر و 1000 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید و سه سطح صفر، 4000 و 8000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتریک اسید بودند. این آزمایش به صورت طرح فاکتوریل 2×3 و بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 10 تکرار انجام شد. در این آزمایش میانگین طول ریشه، تعداد ریشه در هر قلمه و درصد ریشه زایی اندازه گیری شد...
    کلیدواژگان: اکسین، ایندول استیک اسید، ایندول بوتریک اسید، توری، رز، باران طلایی، قلمه، ریشه دهی، سیستم مه افشانی
  • بررسی تاثیر آنزیم های موجود در سلولهای سوماتیک بر پروتئولیز و لیپولیز در خامه و شیر پس چرخ تولید شده از شیر خام و پاستوریزه با استفاده از روش های مختلف جداسازی
    ریحانه نوربخش، حمید بهادر قدوسی صفحات 41-52
    پروتئولیز و لیپولیز از مهمترین تغییرات منجر به فساد در شیر و فرآورده های آن می باشند. عوامل متعددی در این تغییرات نقش دارند، که مهمترین آنها میکروارگانیسمها هستند. علاوه بر این، پروتئازها و لیپازهای طبیعی در شیر نیز می توانند موجب این تغییرات گردند. تحقیقات متعدد نشان داده است که بیماری ورم پستان از جمله امراضی است که نه تنها تاثیر مطلوبی بر میزان تولید شیر می گذارد، بلکه سبب ایجاد تغییرات کیفی در آن می گردد. به هنگام بروز این بیماری در دام، فعالیت پروتئولیتیکی و لیپولیتیکی در شیر افزایش می یابد...
    کلیدواژگان: سلولهای سوماتیک، روش های جداسازی خامه، پاستوریزاسیون، پروتئولیز، لیپولیز
  • تاثیر مخمر ساکارومایسس سرویسیا بر تولید و ترکیب شیر و عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین
    سعید سبحانی راد، رضا ولی زاده، عباسعلی ناصریان، فریدون افتخار شاهرودی، مجتبی طهمورث پور، مهدی بهگر صفحات 53-60
    به منظور تعیین اثر مخمر زنده Saccharomyces cerevisiae سویه 1026 بر تولید و ترکیب شیر، تخمیر شکمبه و متابولیتهای خون، تعداد 8 راس گاو شیری هلشتاین در مرحله اول شیردهی، در یک طرح چرخشی به چهار تیمار در چهار دوره 21 روزه اختصاص داده شدند. تیمارهای غذایی شامل T1 = جیره پایه (شاهد)، T4, T3, T2 بودند که در تیمارهای دوم تا چهارم، جیره پایه به ترتیب حاوی مقادیر 15، 30 و 45 گرم مخمر بود. جیره پایه شامل 20% یونجه خشک، 13% سیلاژ جو، 7% دانه تخم پنبه، 60% مخلوط کنسانتره ای بود...
    کلیدواژگان: گاو شیری، مخمر ساکارومایسس سرویسیا، قابلیت هضم، متابولیتهای خون
  • القای جنین در کشت تعلیقی سلولی نخود (Cicer arietinum L) و بررسی تغییرات احتمالی در تعداد کروموزومها
    محمد زارع مهرجردی، عبدالرضا باقری، عباس صفرنژاد، سعیدرضا وصال صفحات 61-70
    به منظور القای جنین در کشت تعلیقی سلولی نخود (Cicer arietinum L)، تاثیر اکسینهای 2،4-D و NAA با غلظت 2/0 میلی گرم در لیتر و غلظت های مختلف Kin (0/5، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) و مقدار ثابت 2/0 میلی گرم در لیتر BAP در شکل گیری ساختارهای جنینی در چهار ژنوتیپ MCC283, MCC252, MCC505, MCC99 مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین تغییرات احتمالی در تعداد کروموزومها با بهره گیری از تکنیک فلوسیتومتری در بخشی از ساختارهای جنینی القا شده در محیط کشت تعلیقی مورد مطالعه قرار گرفت...
    کلیدواژگان: تغییرات کروموزومی، کشت تعلیقی سلولی، فلوسیتومتری، نخود
  • بررسی مقدماتی خصوصیات فنولوژیکی، اجزاء عملکرد و عملکرد ژنوتیپ های نخود (Cicer arietinum L) در کشت پائیزه در شرایط آب و هوایی مشهد
    احمد نظامی، عبدالرضا باقری صفحات 71-80
    کاشت نخود در بهار معمولا سبب مواجهه گیاه با شرایط کم آبی و کاهش عملکرد می شود. لذا این آزمایش به منظور بررسی خصوصیات فنولوژیکی، اجزاء عملکرد ژنوتیپ های نخود در کاشت پائیزه در سال زراعی 79-1378 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد به مرحله اجرا درآمد. سی ژنوتیپ نخود متحمل و یک ژنوتیپ حساس به سرما در دو تاریخ کاشت (26 مهر و 13آبان) به صورت آزمایش مقدماتی مقایسه با شاهد حساس به سرما کشت شدند. تاریخ کاشت اثر معنی داری بر مرحله و تیپ رشدی گیاهان قبل از سرمای زمستان داشت...
    کلیدواژگان: فنولوژی، عملکرد، نخود پائیزه، متحمل به سرما
  • تاثیر افزودن آنزیم و آویزایم به جیره های بر پایه ذرت و کنجاله سویا با سطوح مختلف انرژی بر عملکرد جوجه های گوشتی
    محمدرضا فتح آبادی، نجفقلی دبیری، منصور میاحی صفحات 81-90
    این آزمایش به منظور تعیین اثر آنزیم آویزایم در جیره های حاوی سطوح مختلف انرژی بر روی عملکرد جوجه های گوشتی صورت گرفت. در این تحقیق از 160 قطعه جوجه سویه هوبارد کلاسیک بصورت یک آزمایش فاکتوریل 2×2 با دو سطح آنزیم و دو سطح انرژی استفاده شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار به انجام رسید. جوجه ها به مدت 5 هفته (از پایان هفته اول تا پایان هفته ششم) با جیره های تنظیم شده بر پایه ذرت و کنجاله سویا برای دوره های پیش دان و رشد تغذیه شدند...
    کلیدواژگان: جوجه های گوشتی، آنزیم آویزایم، سطح انرژی، رشد، عملکرد
  • بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی و پایداری حرارتی عصاره آبی چای سبز (Camellia sinensis L) در روغن آفتابگردان
    رضا فرهوش، غلامعلی گل موحد، محمدحسین حداد خداپرست صفحات 91-99
    در این پژوهش، فعالیت آنتی اکسیدانی و پایداری حرارتی عصاره آبی چای سبز در روغن آفتابگردان مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ها نشان داد عصاره آبی چای سبز حتی در غلظتهای پایین تر از آنتی اکسیدان سنتزی BHT عملکرد بهتری بر مبنای روش تیوسیانات دارد و این عملکرد با افزایش غلظت عصاره تا میزان 1000 پی پی ام بهبود پیدا می کند. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی چای سبز مبنی بر اندازه گیری عدد اسید تیوباربیتوریک نیز نتیجه مشابهی را در پی داشت. بر طبق روش رنسیمت، تمام عصاره های آبی چای سبز به طرز معنی داری دوره القای بیشتری نسبت به نمونه شاهد و نیز BHT داشتند...
    کلیدواژگان: خواص آنتی اکسیدانی، پایداری حرارتی، عصاره آبی چای سبز، روغن آفتابگردان
  • تاثیر کاربرد علف کش های تو، فور - دی و تری بنورون متیل در مزارع غلات روی حشرات: شته ها و سیر فیدهای شته خوار
    حسین صادقی نامقی، احمد حسینی، علی اصغر محمدآبادی صفحات 101-109
    در سالهای اخیر مدیریت علف های هرز اتکای روزافزونی بر استعمال علف کشها داشته است. گرچه کاربرد علف کش ها با کنترل بهتر علفهای هرز و افزایش عملکرد همراه بوده است ولی کاهش تنوع و فراوانی گونه های گیاهی ممکن است باعث تغییراتی در جمعیت بندپایان وابسته به اکوسیستم های زراعی گردد. بدین منظور تاثیر کاربرد دو نوع علف کش در مزارع گندم و جو بر دو گروه از حشرات (شته ها و سیر فیدهای شته خوار) طی دو آزمایش جداگانه بررسی گردید. آزمایش اول در یک مزرعه 20 هکتاری گندم و با استفاده از علف کش تری بنورون متیل و آزمایش دوم در یک مزرعه 28 هکتاری جو و با علف کش تو، فور - دی...
    کلیدواژگان: علف کش، مگسهای سیرفیده، شته های گندم و جو
  • سنجش و بررسی ضرایب اصطکاک بذر یونجه یکساله
    محمدحسین آق خانی، سعید مینایی، تیمور توکلی هشتجین صفحات 111-118
    تعیین خواص و ویژگی های فیزیکی و بیومکانیکی محصولات کشاورزی نقش مهمی در طراحی، ساخت و عملکرد بهینه ماشین های کشاورزی دارد. در این تحقیق ضریب اصطکاک سینماتیکی 2 گونه از بذور یونجه یکساله با استفاده از دستگاه مخصوص، در قالب یک طرح آزمایش کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل اندازه گیری و بررسی شده است. متغیرهای مستقل رطوبت، جنس سطح تماس، سرعت حرکت سطح تماس و فشار وارد بر سطح تماس بودند. نتایج حاکی است که ضریب اصطکاک سینماتیکی با افزایش رطوبت کاهش معنی داری می یابد...
    کلیدواژگان: بذر یونجه یکساله، خواص فیزیکی و بیومکانیکی، ضریب اصطکاک استاتیکی و ضریب اصطکاک سینماتیکی
  • اثر بسترهای کشت و غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید در ریشه زایی قلمه های ژینکوبیلوبا (Ginkgo bilobal)
    لیلی برزگر طرقبه، یوسف حمید اوغلی، عبدالله حاتم زاده، علیرضا حداد صفحات 119-125
    در این آزمایش اثر بسترهای کشت و غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر ریشه دار شدن قلمه های ساقه برگ دار ژینکو بیلوبا در گلخانه ی مجهز به سیستم مه پاش مورد ارزیابی قرار گرفت. بسترهای کشت استفاده شده شامل ماسه، پرلیت و مخلوط ماسه و پرلیت به نسبت حجمی مساوی بود و از هورمون IBA نیز با غلظت های 0، 2000، 4000، 6000 و 8000 پی پی ام استفاده شد. قلمه ها به طول 15 سانتی متر از درختان نر بالغ تهیه شدند و پس از ضدعفونی با محلول قارچکش بنومیل و تیمار با غلظت های مختلف هورمون در بسترهای کشت قرار گرفتند...
    کلیدواژگان: ژینکو بیلوبا، ریشه زایی، قلمه ساقه، ایندول بوتریک اسید، بستر ریشه زایی
  • محاسبه بهره وری کل عوامل تولید در بین محصولات کشاورزی منتخب استان خراسان
    محمدرضا کهنسال صفحات 127-136
    این مطالعه به محاسبه و بررسی بهره وری کل عوامل تولید محصولات عمده استان خراسان در طی دوره 82-1373 با استفاده از شاخص مالم کوئیست می پردازد. نتایج مطالعه نشان می دهد که در بین تمامی محصولات منتخب نوسانات کارآیی در چغندرقند کمترین و در جو آبی بیشترین بوده است. نوسانات بهره وری در چغندر بیشترین و در نخود دیم کمترین مقدار بوده است. گرچه تغییرات بهره وری از هر دو عامل کارآیی و فناوری ناشی می شود اما بطور نسبی در تمام محصولات منتخب به جز گندم دیم و پنبه آبی که در آنها تغییرات بهره وری بیشتر تحت تاثیر کارآیی فنی است در سایر محصولات متاثر از فناوری است...
    کلیدواژگان: بهره وری کل عوامل تولید، شاخص مالم کوئیست، کارآیی فنی، پیشرفت فناوری، استان خراسان
  • مطالعه پتانسیل استفاده از اسید سولفوریک یا اسید فرمیک در علوفه ذرت سیلو شده با اوره و تاثیر آن بر خصوصیات تولید گاوهای شیرده
    مرتضی چاجی، محسن دانش مسگران، حسن نصیری مقدم صفحات 137-148
    به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف اسید سولفوریک، اسید فرمیک و اوره بر خصوصیات شیمیایی، فراسنجه های تجزیه پذیری شکمبه ای و ارزش خوراکی علوفه سیلو شده ذرت در تغذیه گاوهای هلشتاین شیرده آزمایشی در سه مرحله طراحی و انجام شد. در آزمایش اول علوفه خرد شده ذرت با مقادیر متفاوت اوره (8، 16 و 24 گرم به ازای کیلوگرم ماده خشک)، اسید سولفوریک (صفر، 3، 6 و 9 میلی لیتر به ازای کیلوگرم ماده خشک) یا اسید فرمیک (8 و 16 میلی گرم به ازای کیلوگرم ماده خشک) در قالب طرح کاملات تصادفی با روش فاکتوریل 4×3 و 2×3 در کیسه های نایلونی ضخیم سیلو شدند و...
    کلیدواژگان: سیلاژ ذرت، تجزیه پذیری، ماده خشک
  • بهینه کردن عوامل موثر بر رویان زایی سوماتیکی در سویا (Glycine max L)
    احمد شریفی، عبدالرضا باقری، سعیدرضا وصال صفحات 149-155
    به منظور افزایش کارایی تولید گیاهچه سویا تحت شرایط درون شیشه ای به روش رویان زایی سوماتیکی، عواملی نظیر نوع ریزنمونه، مقدار D-2,4 و نیز شرایط نوری مورد بررسی قرار گرفت. در بخش نخست آزمایش اثر ریزنمونه (جنین نابالغ، لپه و محور جنینی نابالغ بدست آمده از بذور نابالغ سه تا چهار میلی متری) و مقدار D-2,4 (10، 20، 30 و 40 میلی گرم در لیتر) در محیط کشت تلفیقی نمکهای MS و مواد آلی B5 حاوی 3 درصد ساکارز مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد، اثر تیمار نوری شامل تاریکی و روشنایی (30 میکرومول بر متر مربع در ثانیه) بر رویان زایی سوماتیکی ریز نمونه محور جنینی نابالغ مورد مطالعه قرار گرفت...
    کلیدواژگان: رویان زایی سوماتیکی، کالوس، D-2، 4، شرایط نوری، سویا
  • بررسی مقایسه ای ظرفیت نگهداری آب و ارزیابی برخی پارامترهای فیزیکو شیمیایی در گوشت گاو و شتر
    محمد جواد وریدی، حمید بهادر قدوسی، مهدی نصیری محلاتی صفحات 157-163
    در این تحقیق تغییرات ظرفیت نگهداری آب (pH, (WHC، درجه حرارت و رطوبت در گوشت گاو و شتر در زمانهای مختلف پس از کشتار مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور تعداد 12 نفر شتر و 12 راس گاو به نسبت مساوی از نظر جنس و با لحاظ نمودن سنین مختلف انتخاب و با روش متداول در مجتمع صنعتی گوشت مشهد کشتار گردیدند. نتایج نشان داد که میزان WHC در گوشت گاو و شتر دارای اختلاف معنی دار (05/0 > P) و مقدار رطوبت خارج شده (EM) از گوشت گاو (57/0 + %15/40) کمتر از گوشت شتر (61/0 + %33/46) بود...
    کلیدواژگان: گوشت شتر، گوشت گاو، ظرفیت نگهداری آب، تغییرات پس از کشتار
  • استخراج قیمت های سایه ای آلاینده های زیست محیطی، کاربرد تابع تصادفی فاصله ستانده (مطالعه موردی آلودگی های آلی، شیمیایی و میکروبی کشتارگاه های دام استان تهران)
    علی دریجانی، سعید یزدانی، غلامعلی شرزه ای، مهریار صدرالاشرافی، غلامرضا پیکانی صفحات 165-176
    با توجه به لزوم بکارگیری معیارهای علمی و صریح در خصوص ارزیابی هزینه های تحمیل شده به محیط زیست، پژوهش حاضر با بهره گیری از اطلاعات مربوط به سنجش پارامترهای آلایندگی نمونه های پسآب مبادی ورودی و خروجی سیستم های تصفیه کلیه کشتارگاه های دام فعال استان تهران و همچنین جمع آوری اطلاعات مربوط به نهاده ها و ستانده های تولیدی، اقدام به برازش الگوی مرزی تصادفی فاصله ستانده نمود. میانگین قیمت سایه ای آلاینده های بار آلی، بار شیمیایی و بار میکروبی پسآب کشتارگاه های دام، به ترتیب 9164، 14502 و 706 ریال به ازای یک کیلوگرم اکسیژن آلی، اکسیژن شیمیایی و یکصدمیلیون کلیفرم منتشر شده به محیط زیست استخراج گردید...
    کلیدواژگان: آلودگی محیط زیست، ستانده نامطلوب، قیمت سایه ای، کشتارگاه، تابع فاصله ستانده
  • اثرات آزادسازی تجاری بر واردات، تقاضا و عرضه داخلی ذرت در ایران
    حمید محمدی، بهاءالدین نجفی، محمد بخشوده صفحات 177-186
    در مطالعه حاضر، براساس معیار سطح تجارت بین المللی، واردات، تقاضا و عرضه داخلی محصول وارداتی ذرت مورد بررسی قرار گرفت. داده های استفاده شده مربوط دوره 1382-1350 است که از منابع اطلاعاتی متفاوت نظیر پایگاه اطلاعاتی FAO و آمارنامه های سالانه کشاورزی بدست آمد. توابع عرضه، تقاضا و واردات محصول ذرت، برآورد گردید. به منظور بررسی روابط کوتاه مدت و بلندمدت بین متغیرها از مدل تصحیح خطا و مدل خود توضیح با وقفه های توزیعی استفاده گردید. نتایج مطالعه نشان داد که آزادسازی عرضه داخلی ذرت را در بلندمدت چندان تحت تاثیر قرار نمی دهد...
    کلیدواژگان: آزادسازی تجاری، مدل تصحیح خطا و مدل خود توضیح با وقفه های توزیعی، ذرت
  • گروه بندی مواد خوراکی در ایران (کاربرد تئوری تعمیم یافته کالای مرکب)
    آزاده فلسفیان، منصور زیبایی، محمد بخشوده صفحات 187-200
    با توجه به اهمیت گروه بندی در برآورد صحیح توابع تقاضا از یک سو و کاربرد آن در مسائل مهمی از قبیل انتظارات و پیش بینی ها، تغییرات تکنیکی، بهره وری و حساسیت های قیمتی کالاها از سوی دیگر، و نیز عدم استفاده از روش های علمی گروه بندی در کشور، مطالعه حاضر به گروه بندی 92 کالای خوراکی و دخانی در ایران پرداخته است. برای این منظور از تئوری تعمیم یافته کالای مرکب لوبل که با بیان مشکل خطای هم خانواده و اضافه نمودن یک مرحله به تعداد مراحل روش لوبل بسط یافته است، استفاده گردید...
    کلیدواژگان: جمعی سازی، تئوری تعمیم یافته کالای مرکب، خطای هم خانواده