فهرست مطالب

مطالعات توسعه اجتماعی - فرهنگی - سال ششم شماره 2 (پیاپی 22، پاییز 1396)

نشریه مطالعات توسعه اجتماعی - فرهنگی
سال ششم شماره 2 (پیاپی 22، پاییز 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/09/30
  • تعداد عناوین: 8
|
  • وکیل حیدری ساربان * صفحات 9-44
    هدف از این پژوهش، بررسی اثرات سرمایه اجتماعی در حکمروایی روستایی (شهرستان اردبیل) هست. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین بالای 15 سال روستاهای اردبیل به تعداد 123264 تشکیل می دهند؛ و برای محاسبه حجم نمونه آماری این جامعه از فرمول کوکران استفاده و حجم نمونه 383 نفر انتخاب شد در این تحقیق روش گردآوری داده ها برای پاسخ گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت داده های اولیه (اسنادی) و داده های ثانویه (پیمایشی) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 83/0 الی 93/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت در نهایت نتایج تحقیق نشان داد که بین ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و حکمروایی روستایی منطقه مورد مطالعه رابطه ی معناداری وجود دارد و در پایان، با توجه به نتایج پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.
    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، حکمروایی روستایی، توسعه روستایی، شهرستان اردبیل
  • حسین دامغانیان *، محمد یزدانی زیارت صفحات 45-74
    هدف این پژوهش بررسی و شناسایی ابعاد مهم و موثر بر توسعه شایستگی اجتماعی در ارتباطات سازمانی و نیز تعیین نحوه تعامل بین آنها با استفاده از دیدگاه خبرگان دانشگاهی و از طریق مدل سازی ساختاری تفسیری است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توسعه ای بوده و شامل دو بخش کمی و کیفی است. نمونه آماری 15 نفر از خبرگان دانشگاهی هستند که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ماتریسی محقق ساخته است. نتایج نشان داد ابعاد مهم و موثر بر توسعه شایستگی اجتماعی در ارتباطات سازمانی عبارتنداز دانش، انگیزه، ادراک، استنتاج، انطباق و نفوذ اجتماعی و نیز مهارت های کلامی و غیرکلامی؛ که با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری در پنج سطح تعاملی مختلف قرار گرفتند. همچنین نتایج نشان داد دانش، انگیزه، ادراک و استنتاج اجتماعی نسبت به سایر ابعاد، قدرت تاثیرگذاری بیشتری بر توسعه شایستگی اجتماعی دارند. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت ابعاد شایستگی اجتماعی در سطوح مختلف بر یکدیگر موثرند و تغییر در کیفیت هر بعد موجب تغییر در کیفیت ابعاد سطوح بعدی و به نوبه خود موجب تغییر در کیفیت ارتباطات سازمانی می شود.
    کلیدواژگان: سازمان، ارتباطات، شایستگی، شایستگی اجتماعی، خبرگان دانشگاهی
  • رضاعلی محسنی، سجاد معین فر *، علی معین فر، پرویز علیزاده صفحات 75-101
    هدف مقاله حاضر ، بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش شهروندان به خشونت خیابانی (مطالعه موردی: شهر ارومیه) می باشد. در پژوهش حاضر عمدتا از تئوری های از بی سازمانی اجتماعی شاو و مک کی، یادگیری اجتماعی باندورا، یوال دیویس،گسن،آنومی دورکیم،کنترل اجتماعی هیرشی استفاده شده است.
    روش تحقیق در این مقاله پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته،حجم نمونه 468 نفر از شهروندان ارومیه ، روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای ،پایایی کل پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ 85/0 و برای روایی از اعتبار سازه وآزمون فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد.
    تحلیل داده های این پیمایش نشان داد بین گرایش شهروندان به خشونت خیابانی با متغیرهای کم رنگ شدن اعتقادات مذهبی، افول اخلاق در فرهنگ عامه، عدم رعایت اصول اخلاقی در روابط سیاسی بین مسئولان، عدم رعایت هنجارهای ترافیکی ، عدم اجرای درست قوانین از سوی متولیان امر ، جلب کردن توجه دیگران، بزه دیده گی ، افت سرمایه اجتماعی، قوم گرایی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که بزه دیده گی بیشترین تاثیر را در تبیین گرایش شهروندان به خشونت خیابانی دارد.
    کلیدواژگان: خشونت خیابانی، بزه دیده گی، قوم گرایی، افول اخلاق در فرهنگ عامه
  • سید محمد مهدی زاده، عبدالرحمان علیزاده * صفحات 103-125
    در این مقاله به بررسی نحوه تعامل مخاطبان با رسانه های خبری پرداخته شده و این سوال مطرح شده است که خبر و رسانه های خبری در زندگی روزمره مخاطبان چه جایگاهی دارند. بدین منظور با استفاده از روش مصاحبه کیفی نیمه ساخت یافته 29 مصاحبه فردی و گروهی با 54 نفر از شهروندان تهرانی از گروه های سنی و جنسی مختلف به عمل آمده است. نتایج نشان داد که خبر در زندگی مخاطبان در هر دو گروه مردان و زنان و در گروه های اجتماعی، حضوری مناسکی دارد و تجربه غیاب خبر، این مناسکی بودن را آشکارتر می کند. همچنین مواجهه همزمان مصاحبه شوندگان با اخبار رسانه های داخلی و خارجی (رسانه های حاوی گفتمان رسمی کشور و گفتمان های رقیب) پنج دلیل و کاربرد مشخص برای آنان دارد: دستیابی به واقعیت رویداد، اطلاع از گفتمان رقیب، اجبار و انحصار، اعتماد به خبر تلویزیون داخلی و خارجی، جذابیت و حرفه ای گری. علاوه بر این الگوی مصرف خبر در میان مخاطبان تهرانی را می توان به پنج سطح دسته بندی کرد؛ ضعیف، متوسط، قوی (گسسته هدفمند، پیوسته غیرهدفمند و پیوسته هدفمند). در میان افرادی که ارتباط قوی با رسانه ها دارند، میزان اعتماد به رسانه ها به دلیل تنوع گفتمان های در دسترس، پایین است.
    کلیدواژگان: زندگی روزمره، رسانه های خبری، مخاطب، مصرف خبر، مصاحبه فردی و گروهی
  • محمودرضا رهبرقاضی *، سمیه معتمدی، اعظم شهریاری صفحات 127-149
    این تحقیق به بررسی ارتباط بین شبکه اجتماعی با دو نوع مشارکت سیاسی منفعلانه و فعالانه بر اساس مدل میانجی ای می پردازد که در آن بحث سیاسی، اثربخشی سیاسی و فرهنگ سیاسی به عنوان متغیرهای میانجی درنظر گرفته شده اند. جامعه مورد بررسی کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان می باشدکه از طریق روش نمونه گیری سهمیه ای به تعداد 390 نفر انتخاب شدند. با تقسیم مشارکت سیاسی به دو نوع منفعلانه و فعالانه نتایج نشان داد در حالیکه مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی تاثیر منفی ای بر روی بحث سیاسی و اثربخشی سیاسی می گذارند، اما عمیق شدن فعالیت در شبکه های اجتماعی و واقعی تلقی کردن محتوای شبکه های اجتماعی با ایجاد تاثیرات مثبت بر روی افزایش بحث سیاسی، اثربخشی سیاسی و فرهنگ سیاسی باعث بهبود وضعیت مشارکت سیاسی فعالانه در جامعه می شود. اما یافته ها نشان می دهد که مدل نظری پژوهش در مورد مشارکت منفعلانه (رای دادن در انتخابات) تایید نمی شود.
    کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی، بحث سیاسی، اثربخشی سیاسی، فرهنگ سیاسی، مشارکت سیاسی
  • سید سالار اجتهدنژاد کاشانی *، علی ساعی صفحات 151-175
    این مقاله کوششی برای ارایه ی یک دستگاه نظری جایگزین در مطالعه ی جامعه شناختی مدرنیته در ایران است. تحلیل جامعه شناختی از مدرنیته در ایران عمدتا بر پیش فرض های جامعه شناسی کلاسیک و نظریه ی مدرنیزاسیون مبتنی بوده است. رویکرد تکاملی و تک بعدی این دسته از نظریه ها مانع از دست یافتن به تبیین هایی درخور برای مدرنیته در ایران شده است. رهیافت مدرنیته های چندگانه چارچوبی تحلیلی برای گذر از محدودیت های نظریه ی مدرنیزاسیون در تحلیل مدرنیته ارایه نموده است، اما این رهیافت نیز برای تحلیل مدرنیته در جامعه ی ایران خالی از کاستی و ابهام نیست. در مقاله ی پیش رو، پس از نقد و بررسی نظریه ی مدرنیته های چندگانه ی آیزنشتات، دستگاهی نظری برای تحلیل چندسطحی مدرنیته در ایران ارایه شده است. در این دستگاه نظری، مدرنیته در پنج سطح نظام جهانی، مواجهه ی استعماری، مدرنیته ی جامعه ای، جنبش های اجتماعی و عاملیت مدرن مورد تحلیل قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: مدرنیته، تجدد، مدرنیته های چندگانه، مدرنیته ی ایرانی، استعمار، جنبش های اجتماعی، عاملیت اجتماعی
  • سیاوش صلواتیان، محمدقلی میناوند *، ایمان خدابنده بایگی صفحات 177-210
    افزایش سواد رسانه ای مخاطب عاملی است که مخاطب و رابطه مخاطب با رسانه را برای همیشه دگرگون می کند و در نتیجه رسانه نیز باید برای ادامه نیل به اهداف و انجام ماموریت های خود دگرگون گردد. پس از انتخاب سازمان صداوسیما به عنوان رسانه موردنظر در این پژوهش و شناسایی چالش های افزایش سواد رسانه ای مخاطبان برای سازمان صداوسیما (تحول در مخاطب و رابطه مخاطب با رسانه) ، راهبردهای تحولی برای سازمان صداوسیما متناسب با افزایش سواد رسانه ای مخاطبان شناسایی شد. در این پژوهش از روش مصاحبه عمیق بهره گرفته شد. پژوهشگر با در اختیار قرار دادن «چالش های افزایش سواد رسانه ای مخاطبان برای سازمان صداوسیما» از مصاحبه شونده ها درخواست کرد تا راهبردهای خود برای تحول در سازمان صداوسیما متناسب با افزایش سواد رسانه ای مخاطبان بیان کنند. پس از انجام 15 مصاحبه و کدگذاری یافته ها 95 راهبرد برای تحول سازمان صداوسیما به دست آمد که در 17 بخش با عناوین: اعتماد مخاطب و بی طرفی رسانه، مخاطب پژوهی، تکثر تنوع و چندصدایی در رسانه ملی، اقناع مخاطبان، درآمدزایی و کاهش هزینه ها، محصولات نمایشی، نیروی انسانی، فضای مجازی و رسانه های اجتماعی، سیاست گذاری، رقبا، مطالعات آینده پژوهی، محتوای تولیدشده توسط مخاطب، آسیب شناسی و اثر سنجی، مزیت رقابتی، نخبگان، برنامه ریزی پخش و سرعت طبقه بندی شدند.
    کلیدواژگان: سواد رسانه ای، راهبرد، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، مخاطب، تحول
  • اکبر طالب پور *، حسن دحیماوی صفحات 211-239
    تحقیق حاضر با هدف ارزیابی تاثیر طرح عمرانی توسعه اراضی کشاورزی بر خروج از انزوای اجتماعی انجام گرفت. مسئله محققین در این تحقیق، توجه عاملین طرح های عمرانی به بعد اقتصاد جامعه محلی بطور خاص و اقتصاد ملی، خودکفایی اقتصادی در زمینه تولیدات محصولات کشاورزی و بهینه سازی مصارف آب کشاورزی بطور عام و به فراموشی سپردن ابعاد اجتماعی و تاثیرات فرهنگی این طرح ها بر جامعه محلی تحت تاثیر است. روش تحقیق براساس رویکرد کیفی، استراتژی استقرا و روش شناسی نظریه بنیادی صورت گرفته و با استفاده تکنیک های مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی، مباحث گروهی و تجربه زیسته محقق در منطقه مورد مطالعه ، جمع آوری داده ها از میدان تحقیق با نمونه گیری هدفمند تا مرحله اشباع نظری و بدون تعیین حجم نمونه قبلی انجام گردیده است. روش تحلیل تحلیل یافته ها نیز بصورت تماتیک و کدگذاری سه مرحله ای بوده است. یافته های این تحقیق حاکی از ایجاد یک سری شرایط و عوامل زمینه ای محرک در تقویت پیوند جامعه محلی با جوامع گسترده تر شهری و روستایی بوده و بر همین اساس جامعه محلی بر اساس شرایط و عوامل زمینه ای محرک از حالت انزوای اجتماعی خارج شده است. یافته های تحقیق حاضر با مفاهیم دیدگاه تلفیقی دوراهی داورز در ارتباط بوده و به نوعی تاکیدی تاییدی بر محتوای آن است.
    کلیدواژگان: انزوای اجتماعی، شهرستان شوش، توسعه اراضی کشاورزی، گراندد تئوری
|
  • Vakil Heidari Sarban * Pages 9-44
    The governance is an approach that it is for participation of village people and making decision of them about plans and administrative and developmental planning for village people. If the presented experimental research and theories is a compound of rule, social capital is very important. On the other hand, social capital is a useful field of achieving a management and rule in order to unify and secured social life. The aim of this study is the investigating into the effects of social capital in rural governance (Ardabil villagers). The performance method of this study was descriptive- survey and the required information were collected by library and field (questionnaire method). Statistical society of this study were residents above 15 years old of Ardabil villages that they were 123264 people and there has been used from Cochran formulate for measuring the volume of statistical sample and sample volume were selected 383 people. There has been analyzed data by using SPSS software. The results showed that although there is a significant relationship between various dimensions of social capital in village governance, but there are multiple regressions.
    Keywords: Social capital, Village rule, Village development, Ardabil County
  • Hossein Damghanian Dr * Pages 45-74
    The purpose of this study was to examine and identify component affecting the development of social competence in organizational communication as well as determine the quality of interaction between these components by using interpretive structural modeling method from the perspective of academic experts. This research is an applied and developmental as well as quantitative and qualitative. Statistical sample is 15 people of academic experts who were selected using snowball sampling. The data collection tool is a researcher made matrix questionnaire. The results showed important components that effective on development of social competence are Social knowledge, motivation, perception, inference, adaptation, and influence, as well as verbal and nonverbal skills, and; that using interpretive structural modeling was placed at five different levels of interaction. Also, The Results showed that Social knowledge, motivation, perception, and inference had more effective than other components on development of social competencies. According to the results, we can say that the components of social competencies at different levels have effect together, and changes in the quality of each component cause changes in quality of other components at same level as well as the next level, and in turn cause changes in the quality of the organizational communication.
    Keywords: Organization, communication, competence, social competence, academic experts
  • Sajjad Moeinfar, Sajjad Moeinfar *, Parviz Alizadeh Pages 75-101
    The aim of this research is Survey of the social factors influenced at the tendency of citizens to street violence (case study: the city of Urmia).In the present study, The most important applied theories include social disorganization theory of Shaw and McKay, Bandura's social learning, Yuval Davis, Gessen (victimization), Durkheim's anomie, social control Hirsch. The research methodology is a survey method. Urmia citizens’ are as statistical population of this research that 428 citizenship of them, selected as sample bye two steps clusters sampling . In order to collect data, researcher-made questionnaire have been used. The reliability of questionnaire has been estimated in selection as 0.85. And for the validity of construct validity was used. In order to analyze data Pearson correlation and step wise regression were applied . The main results include that there is a significant and direct and positive relation between street violence with Fading of religious beliefs, decline of morality in popular culture, Lack of ethics in relations between authorities, Lack of proper execution of laws by responsible organizations, Non-observance of traffic norms, Drawing attention, Victimization, Loss of social capital, ethnicity. Result of Stepwise regression analysis showed that citezens’ street violence is more under effect of Victimization.
    Keywords: street violence, Victimization, ethnicity, decline of morality in popular culture
  • S.M. Mehdizadeh, A. Alizade * Pages 103-125
    In this article, we examine audiences’ interaction with news media. The main question is what the status of news and news media is in the everyday life of the audiences. For this purpose, using semi-structured interview method, 29 individual and group interviews with 54 Tehran citizens from different age and sex groups were conducted.
    Results show that the news presence in the audiences’ everyday life is ritual. The experience of news absence makes this rituality more apparent. Interviewees simultaneously confront with news from both domestic and foreign news televisions (which are contained established official discourse in Iran and rival discourses) because of five specific reasons and uses: access to the reality of an event, access to knowledge about rival discourse, coercion and monopoly, trust on news of domestic and foreign televisions, attraction and professionalism. In addition, the pattern of news consumption among Tehranian audiences can be categorized into five levels: weak, medium, strong (discrete - purposive, continuous, non-purposive, and continuous- purposive). Moreover the level of trust on media among people who have a strong relationship with the media is low due to the variety of available discourses.
    Keywords: Everyday life, news media, audience, news consumption, individual, group interviews
  • Mahmoudreza Rahbarghazi Dr *, Somayeh Motamedi Mrs, Azam Shahriyari Pages 127-149
  • Salar Ajtahed Nejad Kashani Seyed * Pages 151-175
    This paper is an attempt to suggest an alternative theoretical apparatus for sociological analysis of modernity in Iran. The sociological analysis of modernity in Iran often has based on presuppositions of classical sociology and Modernization theory. The evolutional approach of these theories prevents the achievement of adequate explanations for modernity in Iran. Multiple Modernities approach has presented an analytical framework for crossing the limits of Modernization theory in the analysis of modernity, but also this approach suffers from some ambiguities and shortcomings: scrutiny of S. N. Eisenstadt’s theory of Multiple Modernities shows his ignorance of the impact of imperialism, colonialism and otherness processes in the extension of modernity from European countries to other parts of the world. The role of creative agency in the development of modernity in non-western societies is also underestimated in his work. Another problem in his theory is related to the level and the units of analysis. Regarding above issues, this paper tries to move forward from the theory of Multiple Modernities and suggests a multi-level theoretical apparatus for the analysis of modernity in Iran. This theoretical apparatus analyzes modernity in five levels contains world system, colonial confrontation, societal modernity, modern social movements and modern agency.​
    Keywords: Modernity. Multiple modernities, Iranian modernity, Colonialism, Social movements, social agency
  • Akbar Talebpour * Pages 211-239
    This study aimed to assess the impact of agricultural development projects on social isolation. Issues and concerns of the researchers in this study, according perpetrators of development projects on the economy of the local community in particular and the national economy, economic self-sufficiency in agricultural production and optimize the use of water in general and forgetting social and cultural impact of the project, In which called the impact on the local community. Research methodology is based on qualitative approach, strategy of induction and grounded theory made by using techniques of in-depth interviews, participant observation, focus group discussions and researcher five-year lived experience. The sample of research was choice by targeted sampling, to determine the theoretical saturation. Data analysis has been done as well as thematic analysis and the three-step data encoding method. The findings suggest a series of conditions and factors driving strengthen the bond of community with broader communities including urban and rural, and therefore the local community based on the conditions and driving factors removed from social isolation. These findings have been associated with the concepts of Dauers dilemma consolidated view and a confirmation emphasis on its content.
    Keywords: Social Isolation, Development of Agricultural land, Susa City, Grounded Theory