همه ما از کودکی با تله هایی رشد کرده ایم که تاثیر بسیاری بر سبک زندگی ، تصمیم ها، شغل و آینده ما داشته اند؛ تله های شخصیتی زندگی برای نخستین بار توسط جفری یانگ، روان شناس مطرح آمریکایی پایه گذاری شد.

به گفته یانگ، ممکن است شما در شکل گیری این تله ها نقش نداشته باشید ولی در تداوم آنها مسلما مسئول هستید. یکی از این تله ها، تله بی ارزشی است. وقتی دچار تله بی ارزشی می شویم، احساس می کنیم از لحاظ شخصیتی فردی حقیر و بی لیاقت یا آدم بدی هستیم یا از نظر افراد مهم زندگی، فردی منفور و بی ارزش به حساب می آییم و در مقابل انتقادها و سرزنشی که افراد نزدیک و اطراف ما می کنند، خیلی حساس می شویم و واکنش های شدیدی بروز می دهیم و مقایسه های نابجا، احساس ناامنی شدیدی در ما ایجاد می کند. ریشه های شکل گیری طرحواره بی ارزشی به زمان کودکی فرد باز می گردد. شرایطی که شخص به شدت از طرف خانواده سرزنش شده یا همیشه برای ظاهر، رفتار و گفتارش نقد یا مجازات شده و از طرف والدین خود طرد شده یا به او بی مهری شده است. این افراد احساس می کنند باعث ناامیدی والدین شان هستند. در خانواده هر مساله ای به وجود می آمد، آنها را سرزنش می کردند. پدر و مادر آنها همواره این پیام را به فرزند خود داده اند که تو بد هستی و بی ارزشی و به هیچ دردی نمی خوری. با خواهر و برادران شان مقایسه شده اند و همیشه آنها را به او ترجیح داده اند.