حسن بهزادی
-
نشریه مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات، سال سی و چهارم شماره 3 (پیاپی 135، پاییز 1402)، صص 109 -134هدفبا توجه به اهمیت آموزش های از راه دور، کتابخانه های دانشگاهی باید ضمن آمادگی برای پشتیبانی از خدمات آموزش از راه دور، برای ارزیابی عملکرد خود و اصلاح مسیر و خدمات، از استانداردها و معیارهایی مدون نیز بهره ببرند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رعایت استانداردهای مربوط به خدمات آموزشی از راه دور توسط کتابخانه های دانشگاه های ایران بر اساس استانداردهای انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی (ACRL) صورت گرفت.روشپژوهش حاضر به لحاظ روش، پیمایشی و ازنظر هدف نیز کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش، مدیران کتابخانه های دانشگاه های جامع ایرانی حاضر در نظام رتبه بندی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی ایران (1399-1400) بودند. با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده، حجم نمونه پژوهش به تعداد 63 کتابخانه محاسبه شد که پس از توزیع پرسشنامه ها (الکترونیکی و چاپی) تعداد 60 پرسشنامه (معادل 95 درصد حجم نمونه) جمع آوری و مبنای محاسبه و تحلیل قرار گرفت. گردآوری اطلاعات با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای مولفه های ذکرشده در استاندارد خدمات آموزش از راه دور انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی (ACRL) (الزامات سازمانی، کتابخانه ای و خاص) صورت گرفت. روایی ابزار پژوهش نیز با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت.یافته هایافته های پژوهش نشان داد که وضعیت ارائه خدمت آموزشی از راه دور کتابخانه های دانشگاهی ایران بر اساس استانداردهای انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی در بعد الزامات سازمانی در حد متوسط است. همچنین در بعد الزامات کتابخانه ای به این صورت است که خدمت «ارزیابی دوره ای خدمات آموزش از راه دور کتابخانه» رعایت نمی شود و سایر خدمات نیز در این بعد در حد متوسط رعایت می شوند. در مولفه الزامات خاص نیز مشخص شد که استانداردهای مربوط به زیرمولفه های «مسئولیت های مالی»، «کارکنان»، «مدیریت» و «امکانات و تجهیزات»، در حد متوسط رعایت می شود و استانداردهای زیرمولفه های «خدمات»، «منابع» و «مستندسازی» رعایت می گردند. دراین بین، در زیرمولفه امکانات و تجهیزات، صرفا استاندارد «امکان از سال منابع کتابخانه به صورت پستی برای دانشجویان بین الملل» در کتابخانه های دانشگاهی ایران رعایت نمی شود اما استانداردهای مولفه مستندسازی در تمامی موارد در کتابخانه های دانشگاهی ایران رعایت می شود.نتیجه گیریچنانچه کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاهی در ایران بخواهند درزمینه ارائه خدمات آموزش از راه دور موفق عمل کنند و گام هایی اصولی بردارند باید ضمن رفع نقایص موجود نسبت به تدوین یک برنامه مدون برای ارائه و ارتقای سطح خدمات آموزش از راه دور خود اقدام کنند. تبعیت از یک استاندارد در این مسیر م ی تواند به عنوان یک نقشه راه عمل کرده و چهارچوبی را برای این خدمات در اختیار مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار دهد. همچنین، کتابخانه ها باید در برنامه های خود نسبت به اولویت بخشی به خدمات آموزش از راه دور اقدامات لازم را انجام دهند و در اهداف و ماموریت های کتابخانه توجه به این نوع از خدمات گنجانده شود.کلید واژگان: خدمات آموزش از راه دور, خدمات آموزشی, کتابخانه های دانشگاهی, انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی آمریکا (ACRL), الزامات سازمانی, الزامات کتابخانه ای, الزامات خاصPurposeGiven the importance of distance education, academic libraries must be prepared to support distance education services and use codified standards and criteria to evaluate their performance and improve their services. Therefore, the present study was conducted to investigate the degree of compliance with the standards for distance education services provided by university libraries in Iran based on the standards of the Association of College and Research Libraries (ACRL).MethodsThis study was a survey and applied in terms of purpose. The statistical population of this study was the managers of the libraries of Iranian comprehensive universities listed in the ranking system of universities and research institutes in Iran (2021-2022). Using the Cochran formula and simple random sampling method, the sample size of the study was calculated to be 63 libraries, of which 60 questionnaires (equivalent to 95% of the sample size) were collected after distributing the questionnaires (electronic and printed) and were used as the basis for calculation and analysis. Data collection was carried out using a researcher-made questionnaire based on the components mentioned in the distance education services standard of the Association of College and Research Libraries (ACRL) (organizational, library, and specific requirements). The validity of the research tool was also confirmed by the experts and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha coefficient.FindingsThe findings showed that the status of providing distance education services by Iranian university libraries based on the standards of the Association of College and Research Libraries is at an average level in terms of organizational requirements. Also, according to library requirements, the service "periodic evaluation of the library's distance education services" is not complied with, and other services are also at an average level in this dimension. In the component of specific requirements, findings showed that the standards related to the sub-components of "financial responsibilities", "staff", "management", and "facilities and equipment" are at an average level, and the standards of the sub-components of "services", "resources", and "documentation" are complied with. In this regard, in the sub-component of facilities and equipment, only the standard of "the possibility of sending library resources by mail to international students" is not complied with in Iranian university libraries, but standards of the documentation component are complied with in all cases in Iranian university libraries.ConclusionIf university libraries in Iran go to be successful in providing distance education services and take fundamental steps, they must, in addition to addressing the existing deficiencies, take action to develop a comprehensive plan for providing and upgrading the level of their distance education services. Following a standard in this path can act as a roadmap and provide a framework for these services to the managers of university libraries in Iran. Also, libraries should take necessary steps to prioritize distance education services in their programs and include attention to this type of service in the library's goals and missions.Keywords: Distance Education Services, Educational services, University libraries, Association of College, Research Libraries of America (ACRL), Organizational Requirements, Library Requirements, Specific Requirements
-
مقدمه
کتابخانه ها با راه اندازی فهرست برخط دسترسی همگانی (اوپک) سعی دارند، ضمن استفاده از فناوری های به روز، دسترسی کاربران به منابع ذخیره شده را تسهیل کنند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف واکاوی میزان تعلق خاطر کاربران فهرست پیوسته کتابخانه ای (کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد) با توجه به نقش متغیرهای جذب شناختی، و خودکارآمدی رایانه ای انجام شده است.
روش شناسی:
پژوهش به شیوه توصیفی پیمایشی و در نمونه ای آماری شامل 331 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی به شیوه نمونه گیری تصادفی انجام گردید. به منظور جمع آوری داده از سه پرسشنامه ارزیابی تعلق خاطر کاربر، جذب شناختی، و خودکارآمدی رایانه ای استفاده شد که روایی آن ها با نظر متخصصان و پایایی با ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که سطح تعلق خاطر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد به فهرست پیوسته (اوپک) کتابخانه مرکزی این دانشگاه در سطح قابل قبولی قرار ندارد. همچنین تحلیل دقیق تر داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری نیز نشان داد که جذب شناختی فهرست پیوسته در تعلق خاطر کاربر، تاثیر معناداری دارد. همچنین دیگر یافته پژوهش نشان داد که خودکارآمدی رایانه ای کاربران این دانشگاه در میزان تعلق خاطر آن ها تاثیر معناداری دارد.
نتیجه گیریدر راستای افزایش تعلق کاربران به فهرست های پیوسته، ضمن رعایت معیارهای مربوط به محیط رابط کاربر باید به علایق کاربران، میزان توجه کاربران، و سابقه قبلی استفاده آنان از فهرست نیز توجه نمود. همچنین محتوای فهرست ها نباید تنها مشتمل بر اطلاعات کتابشناختی باشد، بلکه باید از سایر قالب های الکترونیکی (صوت، فیلم، تصویر و...) برای غنی تر کردن اطلاعات کتابشناختی استفاده شود. افزایش تعلق خاطر کاربران، زمینه ساز درک بهتر کاربران، بهبود نگرش ها، یادگیری عمیق تر و تغییر رفتار کاربران می شود و به تبعیت از آن کاربر به استفاده مستمر از فهرست کتابخانه سوق داده می شود.
کلید واژگان: تعلق خاطر, فهرست برخط دسترسی همگانی (اوپک), جذب شناختی, خودکارآمدی رایانه ای, کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهدIntroductionUniversity libraries, being at the center of global scientific and research activities, are considered as one of the most dynamic types of libraries. They continuously utilize various technologies and strive to enhance the quality of their services. Therefore, these libraries must seek ways to improve the qualitative level of user interaction with the various operational systems within the libraries. To enhance the quality of user interaction with library systems, it is essential to establish a sense of belonging among visitors. Libraries should strive to have a better understanding of their users' experiences, particularly in areas related to information technology and online catalogs. This improvement aims to enhance the development of technology interaction, provide electronic loyalty, and foster a sense of belonging among users. The main goal of this research is to investigate the role of interactive and individual components such as cognitive absorption and computer self-efficacy in determining the level of user belongingness to the online catalog system of Ferdowsi University of Mashhad Central Library. Research Objectives are:a) To determine the level of user belongingness to the online catalog system of Ferdowsi University of Mashhad Central Library.b) To determine the role of cognitive absorption in the level of user belongingness to the online catalog system.c) To determine the role of computer self-efficacy in the level of user belongingness to the online catalog system.
MethodologyThis research falls into the category of applied research in terms of objectives and utilizes survey and quantitative methods. The study specifically employs a self-report approach using standardized questionnaires to assess components such as user belongingness, cognitive absorption and computer self-efficacy. The statistical population includes all postgraduate students at Ferdowsi University of Mashhad, and the sample size is determined to be 367 individuals. Data collection is carried out through three evaluation questionnaires. To evaluate user belongingness, the UES questionnaire is used, while cognitive absorption and computer self-efficacy are assessed using the Agarwal and Karahanna questionnaire and a standard questionnaire, respectively. The research employs both convergent and discriminant validity for measurement models and Cronbach's alpha for reliability.
FindingsInitial examination analysis of the collected data revealed that 54.38% of respondents were female. Regarding age groups, 59.83% were in the 21-25 age group. In terms of educational level, 6.58% were pursuing postgraduate studies. Subsequently, factor analysis was employed to respond to research questions and analysis of the data. Since this research aimed to explore the fundamental variables of a phenomenon (user engagement) by summarizing a set of data to elucidate internal relationships, confirmatory factor analysis was deemed the most appropriate method for data analysis, especially to address the main research questions. Statistical analyses indicated that the level of user engagement with the OPAC (Online Public Access Catalog) of Ferdowsi University's central library was relatively low. Among various components, perceived usability was only at a moderate level, with other components falling below the average. Other findings suggested that cognitive absorption and computer self-efficacy significantly influenced the level of user engagement. Higher levels of these two components were associated with increased user engagement with the central library's OPAC. Upon closer examination of specific components, it was revealed that temporal self-disposition, control, curiosity about cognitive absorption, and basic computer skills had the most significant impact, while other components had less significant effects.
ConclusionThe findings indicated that the level of user engagement with the Online Public Access Catalog (OPAC) was low. This could be attributed to the uniformity of library catalog environments, where interactions with other users (suggestions, feedback, etc.) were not emphasized. Activities such as reviewing photos, updating profiles, etc., had a considerably lesser effect on user engagement. Another reason for users' limited engagement with the library catalog could be the lack of interest and enthusiasm for library topics and content. The findings related to the first part of the research hypothesis demonstrated that each of the cognitive absorption components played a significant role in user engagement. Sub-components such as users' perception of the practicality and ease of use of the library catalog were crucial. It was inferred that if users perceive the utility and ease of use of the library catalog, their engagement with it would increase. Factors affecting practicality include compliance with user needs and ease of use of computerized lists. The findings related to the second part of the research hypothesis also showed that each of the computer self-efficacy components had a significant impact on user engagement. It can be concluded that computer self-efficacy is a crucial factor in user interaction with computer systems, encompassing beliefs and individuals' ability to use computers to solve problems and achieve goals. Higher computer self-efficacy leads to the increased familiarity with new software and tools, resulting in overall better computer performance. It can be inferred that experience in any field can serve as a foundation for subsequent experiences.
Keywords: user engagement, OPAC, cognitive absorption, computer self-efficacy, Central Library of Ferdowsi University of Mashhad -
هدفتحلیل محتوای مقالات مجلات علمی، می تواند بیانگر مسیر تحولات و جهت گیری های موضوعی در هر رشته ای باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی روند موضوعی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در مجلات معتبر داخلی، براساس مدل LDA انجام شد.روشپژوهش حاضر از نظر ماهیت پژوهشی توصیفی- اکتشافی است؛ چرا که از فنون متن کاوی بهره برده است. تکنیک متن کاوی به کار گرفته شده در این پژوهش، برای شناسایی موضوع های پنهان و روند موضوعی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، روش مدل سازی موضوعی و الگوریتمLDA است. جامعه آماری پژوهش نیز شامل چکیده و کلیدواژه های مقالات منتشر شده در 11 مجله علمی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در فاصله سال های 1395 تا 1399 است که 1581 مقاله را در برمی گیرد. روایی روش LDA در پژوهش های پیشین تایید شده و پایایی داده های استخراج شده با روش قابلیت اطمینان بین ارزیاب، مورد تایید قرار گرفت.یافته هابه طور کلی، موضوعات تحلیل استنادی، کتابخانه، و وب به ترتیب در رتبه اول تا سوم موضوعات مورد توجه پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بودند. طی سال های 1395 تا 1399 به ترتیب، موضوعات فرهنگ سازمانی، شبکه های اجتماعی، سواد اطلاعاتی، مدیریت دانش و اینستاگرام، موضوعات اصلی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. دیگر یافته پژوهش نشان داد که در مجلات مختلف، موضوعات متفاوت و بعضا مشترکی مورد توجه پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بوده است. مدیریت دانش و موضوعات مشابه و مرتبط با آن همانند: اشتراک دانش، تسهیم دانش، در دو مجله «مطالعات کتابداری و علم اطلاعات» و «پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات»، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و البته در بیشتر مجلات، کتابداران و کاربران جزو موضوعات اصلی مورد بررسی بوده اند.نتیجه گیریتکنیک های داده کاوی می تواند ابزار مناسبی برای تسهیل و تسریع در زمینه تدوین روند موضوعی در یک حوزه باشد. به منظور همگام شدن با مجلات رشته در سطح جهان، ضروری است موضوعات مرتبط با فناوری، در مجلات بیشتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین سردبیران مجلات باید ضمن در نظر گرفتن سیر موضوعی مقالات مجله در گذر زمان، تلاش کنند تا براساس خط مشیء و حوزه های موضوعی مجلات، نسبت به انتشار مقالات اقدام نمایند.کلید واژگان: روند موضوعی, علم اطلاعات و دانش شناسی, الگوریتم تخصیص پنهان دیریکله, مدل LDA, متن کاوی, مجلات علمیPurposeThe content analysis of the scientific papers can indicate the path of development and thematic orientations in any field. Therefore, this research aims to investigate the subjecttrends of the field of knowledge and information science in Iranian journals based on the LDA model.MethodThe current research is descriptive and exploratory; since text-mining techniques were used to identify hidden topics and topic trends in the field of knowledge and information science based on the LDA algorithm. The statistical population of the current research includes abstracts and keywords of papers published in 11 scientific journals approved by the Iran Ministry of Science, Research, and Technology in the field of knowledge and information science during 2015-2019, which includes 1581 papers. The validity of the LDA method has been confirmed in previous studies and the reliability of the extracted data was confirmed by the inter-rater reliability method.FindingsThe findings showed that, in general, the subjects of citation analysis, library, and web were the interest subjects of researchers in the field of knowledge and information science, respectively, in the first to third place. During 2015 - 2019, the subjects of "Organizational Culture", "Social Networks", "Information Literacy", "Knowledge Management" and "Instagram" were the main subjects of the field of knowledge and information science. Another finding of the research showed that in different journals, different and sometimes common topics have been of interest to researchers in the field of knowledge and information science. Knowledge management and similar and related topics such as knowledge sharing are more important in the two journals of "The Journal of Studies in Library and Information Science" and "The Iranian Journal of Information Processing & Management". Also in most journals "Librarians" and "Users" have been among the main subjects studied.ConclusionData mining techniques can be a suitable tool to facilitate and speed up the formulation of thematic processes in a field. In order to keep up with the journals of the field worldwide, it is necessary that the topics related to technology be considered in more journals. Also, journal editors should try to publish papers based on the policy and thematic areas overtime.Keywords: Thematic process, knowledge, Information Science, Linear Discriminant Analysis, LDA model, Text Mining, Scientific journals, subject area
-
هدف
پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر حفظ و نگهداشت خادمیاران مشغول به فعالیت در کتابخانه های وابسته به آستان قدس رضوی صورت گرفته است.
روش شناسی:
این پژوهش کاربردی به روش همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری شامل 200 خادمیار مشغول به فعالیت در کتابخانه های آستان قدس رضوی است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده و با فرمول کوکران تعداد 131 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته است. روایی ابزار با نظر متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیران کتابخانه های دارای نیروی خادمیار صورت گرفت و هماهنگی درونی گویه های پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ تایید شد.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که هر سه مولفه اصلی مورد مطالعه یعنی عوامل ساختاری، رفتاری و زمینه ای و زیرمولفه های آنان در حفظ و نگهداشت خادمیاران موثر هستند. از دیدگاه داوطلبان، عوامل رفتاری بیش از دو عامل دیگر اهمیت دارند و از این رویکرد، عوامل ساختاری در رتبه آخر قرار می گیرند. همچنین بین مولفه های فرعی مربوط به هر مولفه اصلی و همچنین بین خود سه مولفه اصلی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
نتیجه گیریتاثیر و ارتباط تمامی عوامل سازمانی بر حفظ و نگهداشت خادمیاران، نشان می دهد که مدیران مربوطه باید دیدگاهی جامع نسبت به مسیله مدیریت نیروهای خادمیار داشته باشند تا امکان استفاده از حداکثر ظرفیت آنان در کتابخانه های آستان قدس فراهم گردد. در غیر این صورت نیرویی که می تواند در کاهش هزینه های مختلف سازمان موثر باشد، پس از مدتی از ادامه فعالیت داوطلبانه منصرف می شود.
کلید واژگان: داوطلبان, خادمیاران, حفظ و نگهداشت, مدل سه شاخگی, عوامل ساختاری, عوامل رفتاری, عوامل زمینه ای, کتابخانه های آستان قدس رضویObjective'Voluntary activities' domain in public libraries is a very important and expanding topic; so that many librarians are exploring new ways to use and retain volunteers. The main purpose of this study was to determine the effective factors on preservation and maintenance of volunteer working in libraries affiliated with Astan Quds Razavi.
MethodologyThis applied research was conducted by survey method. The statistical population includes 200 volunteers working in the libraries of Astan Quds Razavi, which with the Cochran's formula, 131 people were determined as the sample size. A simple random sampling method was used to select the sample size of the research. The data collection tool is a researcher-made questionnaire. The model used in tool design is a three-branch model that has three main components: structural factors, behavioral factors and underlying damages. The validity of the tool was done with the opinion of information science and knowledge experts and librarians with voluntaries staff and the internal coordination of the questionnaire items with Cronbach's alpha coefficient was confirmed.
FindingsResearch findings showed that among the sub-components related to structural factors, the sub-component of organizational structure had a higher priority and at the end was the service compensation system. Among the components of the behavioral factors, the sub-component of the motivational system had more priority for the volunteers, and then the organizational culture and the characteristics of the managers had the next priorities. From volunteers's point of view, behavioral factors are more important than the other two factors, and from this approach, structural factors are ranked last. It was also found that there is a positive and significant relationship between all sub-components related to structural factors and behavioral factors. Also, a positive and significant relationship was observed between the three investigated factors.
ConclusionThe impact and relationship of all organizational factors on the maintenance of volunteers, shows that the respective managers should have a comprehensive view on the issue of management of volunteer forces to be able to use their maximum capacity in Astan Quds libraries. In the organizational structure, attention should be paid to the determination of their position and role, while removing the strict rules on the employment of volunteer's forces. The incentive system also plays an important role in attracting and keeping volunteers, which should be taken into consideration. In order to attract and retain volunteers, managers should take measures to strengthen the sense of belonging among volunteers and optimize their capacities; otherwise, the human force that can be effective in reducing the various costs of the organization will stop volunteering after some time.
Keywords: Volunteer, Preservation, Maintenance, Three branch model, structural factors, behavioral factors, Contextual Factors, Astan Quds Razavi libraries -
بررسی شکاف بین انتظارات و سودمندی ادراک شده کتابداران کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی از قابلیت های سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی کشور (سامان) براساس نظریه انتظار - تاییدهدف
تعیین میزان شکاف بین انتظارات کتابداران از قابلیتهای سامانه سامان و سودمندی ادراک شده از جانب آنها بر اساس نظریه انتظار- تایید است.
روشپژوهش از نظر هدف کاربردی و ازنظر روش اجرا، پیمایشی با رویکرد توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کتابداران شاغل در نهاد کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی هستند که از سامانه سامان استفاده می کنند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته است که روایی آن با نظر متخصصان و پایایی آن با آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت.
یافته ها:
میزان شکاف بین سطح انتظار و سومندی ادراک شده برابر با 415/0- است. بر اساس نتیجه آزمون تی زوجی دو جامعه وابسته، شکاف بین انتظارات کتابداران از قابلیت های سامانه سامان و سودمندی ادراک شده از جانب آنها بر اساس نظریه انتظار - تایید معنی دار است.
نتیجه گیری:
طراحان سامانه سامان بهتر است با در نظر گرفتن خواسته ها و انتظارات رو به تغییر کتابداران سعی در پر کردن این شکاف و نزدیک کردن هر چه بیشتر قابلیتهای سامانه به انتظارات کتابداران تلاش نمایند.
کلید واژگان: انتظارات, سودمندی ادراک شده, نظریه انتظار تایید, سامانه سامان, نهاد کتابخانه های عمومیStudy the gap between expectations and perceived usefulness of Korasan Razavi librarians from public libraries Management System capabilities (SAMAN) based on Expectation-Confirmation TheoryPurposeThe main purpose of this research is a survey the gap between their expectations and perceived performance of SAMAN capabilities based on the expectation-confirmation theory.
MethodologyThis research is functional and the method of the survey is descriptive-analytical approach. Statistical study of this research is All 220 librarians working in public libraries in the province of Khorasan Razavi that use SAMAN software. The data collection tool is questionnaire. In order to access the reliability of the data collection tool, Cronbach's alpha coefficient was used.
FindingsFindings showed that the gap between expectations and perceived performance is -0/415. Although, the results showed that there is little gap between expectations and perceived performance, but librarians expressed their satisfaction higher than average (3/519).
ResultThe overall result indicates that SAMAN designers should try to fill this gap by the consideration of librarians changing expectations in order to cause SAMAN capabilities more usefulness.
Keywords: Expectation, Perceived performance, Expectation confirmation theory, Saman software, Public Library -
مقدمه
رایانش ابری یک فناوری جدید است که می تواند به کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کمک کند تا نیازهای اطلاعاتی کاربران را با هزینه کمتر و سرعت بیشتر اینترنت فراهم نماید. از این رو، بررسی امکان سنجی پیاده سازی رایانش ابری در کتابخانه های دانشگاه های شهر مشهد هدف پژوهش حاضر بود.
روش شناسیپژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پیمایشی بود. جامعه پژوهش شامل مدیران و مسیولان فناوری کتابخانه های دانشگاه های شهر مشهد است که تعداد آنها برابر با 23 نفر بود که سرشماری شدند. داده های مورد نیاز پژوهش به وسیله دو پرسشنامه محقق ساخته گردآوری گردید که روایی آنها با نظر متخصصان و پایایی نیز با ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که امکان پیاده سازی رایانش ابری در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های شهر مشهد از نظر بودجه و نیروی انسانی کمتر از سطح متوسط (3) بود ولی در ابعاد امکانات سخت افزاری و نرم افزاری و مدیریتی بالاتر از سطح متوسط بود.
نتیجهرایانش ابری موضوع جدیدی است که در کتابخانه های ایران کمتر مورد توجه پژوهشگران و کتابخانه ها قرار گرفته است. کتابخانه ها باید با فراهم آوردن زیرساخت های مناسب از مزایای این فناوری استفاده نمایند.
کلید واژگان: رایانش ابری, امکان سنجی, کتابخانه های دانشگاهی, فضای ابری, مشهدIntroductionCloud computing is a new technology that can help libraries and information centers to meet the information needs of users at a lower cost and faster time. The main purpose of the present study was to investigate the feasibility of implementing cloud computing in libraries of Mashhad universities.
MethodologyThis study was applied in terms of purpose with a survey method. The study population consisted of 23 technology managers and administrators of the libraries of Mashhad universities. Required data were collected by two researchers-made questionnaires their validity was confirmed by experts and their reliability was confirmed by Cronbach's alpha coefficient.
FindingsThe findings showed that the feasibility of implementing cloud computing in central libraries of Mashhad universities was lower than the average in terms of budget and staff, but higher than the average in hardware and software and management facilities.
ConclusionCloud computing is a new topic that has received less attention by researchers and libraries. Libraries should take advantage of this technology by providing the right infrastructure.
Keywords: Cloud Computing, Feasibility Study, academic library, Cloudy Space, Mashhad -
مقدمه
امروزه ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش به یکی از مهم ترین پژوهش ها در حوزه علوم اطلاعات تبدیل شده است. با وجود این پژوهشی که به مرور پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش بپردازد، مشاهده نشد. از این رو، هدف از این پژوهش آن است تا تحلیلی از پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش با استفاده از روش های پژوهش کمی، کیفی و ترکیبی ارایه شود.
روش شناسیاین پژوهش مطالعه ای مروری است که برای مرور مقالات مرتبط، واژه های «ارزیابی موتورهای کاوش»، «ارزیابی موتورهای جستجو» «ارزیابی نظام بازیابی اطلاعات»، «ارزیابی ربط»، «موتور کاوش»، «موتور جستجو» در پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید جستجو شد. همچنین واژه های «evaluation search engine»، «evaluation information retrival»، «method and information retrieval»، «research and search engine» و «relevance» در گوگل اسکالر جستجو شد و سپس مقالات بازیابی شده مطالعه گردیدند. در نهایت، پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش عمومی منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی از سال 1377(1998) تاکنون با استفاده از روش کتابخانه ای و با رویکردی تحلیلی بررسی شده است.
یافته هایافته ها نشان داد که در پژوهش های بررسی شده، ارزیابی موتورهای کاوش با یکی از رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی انجام شده است. از حوزه های پژوهشی رویکرد کمی می توان از موضوع هایی چون پوشش و همپوشانی، کیفیت چکیده سازی و نمایه سازی، الگوریتم بازیابی، نظام توصیه گر، رابط کاربری و کیفیت رتبه بندی مدارک در موتورهای کاوش نام برد. در رویکرد کیفی نیز دو نوع پژوهش قوم نگاری و نظریه زمینه ای مشاهده شد که در پژوهش های قوم نگاری به توصیف رفتار اطلاع یابی کاربران پرداخته شده است. در نوع دیگر از رویکرد کیفی یعنی نظریه زمینه ای دو حوزه پژوهشی پایبند به اصول کیفی و نیمه پایبند به اصول کیفی قابل تشخیص است. از این رو یورلند (2010)، پژوهشگرانی را نقد کرده است که پژوهش های خود را متعلق به رویکرد کاربرگرایی و کیفی می دانند ولی از کلیه اصول خود پیروی نکرده اند.
نتیجههمان گونه که در حوزه روش پژوهش، ابتدا روش کمی و سپس روش کیفی مطرح شده است و در نهایت روش ترکیبی برای استفاده از نقاط قوت هر دو روش ارایه شده است. به نظر می رسد که این روند تغییر در روش های پژوهشی از کمی به کیفی و سپس از کیفی به ترکیبی بر ارزیابی بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش نیز تاثیرگذار بوده است؛ زیرا در پژوهش های بازیابی اطلاعات نیز ابتدا رویکرد نظام گرا در ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات مطرح شده است و سپس برخی از پژوهشگران این رویکرد را به نقد کشیده اند که در نتیجه رویکرد کاربرگرایی در توجه به کاربران ارایه شده است و در سال های اخیر نیز پژوهشگرانی چون ساراسویک (2007) و ثورنلی (2012) توجه به هر دو رویکرد را ضروری دانسته و به رویکرد دوگان محوری در پژوهش های ارزیابی بازیابی اطلاعات اشاره کرده اند.
کلید واژگان: پژوهش, رویکرد کمی, رویکرد کیفی, رویکرد ترکیبی, بازیابی اطلاعات, موتورهای کاوشIntroductionToday, the evaluation of information retrieval systems, especially search engines, has become one of the most important studies in the field of information science. Nevertheless, a research as a review research on the evaluation of search engines was not observed. So, the aim is to analyze the related literature of information retrieval evaluation field using quantitative, qualitative and mixed approaches.
MethodologyThis research is a review study to review the related articles. The terms »arzyabieh motor kavosh«,»arzyabieh nezam bazyabieh ettlaat«,»arzyabieh rabt«,»motor kavosh«,»motor jostejo« in the Magiran and SID database were searched. Also, the terms »evaluation search engine»،«evaluation information retrival»،«method and information retrieval«, »research and search engine« and »relevance« in the google scholar was searched and then the retrieved articles were studied. Finally, the research on the evaluation of general search engines published in Persian and English from 1998 have been studied using a library method and an analytical approach..
ResultsThe results showed that, in the reviewed studies, the search engines evaluation has conducted through one of the quantitative, qualitative and mixed approaches. In the quantitative approach, there are several research categories such as coverage and overlap, abstracting and indexing quality, retrieval algorithms, recommender systems, interface and document ranking quality. In the qualitative approach, there has been observed two kinds of studies which include ethnography and grounded theory. In the ethnography research, the users’ information retrieval behavior is described. In the other category, namely grounded theory, two research areas may be identified; one is fully committed to the qualitative principles and another semi-committed to them. Hence, Hjorland (2010) has criticized researchers who regard their research as a "functional" and qualitative approach, but did not follow all of their principles.
ConclusionAs in the research methodology, first, a quantitative method and then a qualitative method are proposed and finally, a mixed method is proposed to use the strengths of both methods. It seems that this process of change in research methods from quantitative to qualitative, and then from qualitative to composite has also affected the evaluation of information retrieval, especially search engines. In data retrieval research, a systematic approach has been initially introduced in evaluating information retrieval systems. Then some researchers have criticized this approach, which is the result of a user-oriented approach. In recent years, researchers such as Saracevic (2007) and Thoronley (2012) have considered both approaches as necessary ones and pointed to a dual-axis approach to data retrieval assessment research.
Keywords: Quantitative approach, Qualitative approach, Mixed method approach, Information retrieval evaluation, Search engine -
هدف
تقویت تفکر خلاق برای رشد فعلی و آینده کودک و جامعه ضروری است و ادبیات کودک می تواند نقش مهمی را در پرورش مهارت های تفکر و خلاقیت داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان به کارگیری مولفه های خلاقیت گیلفورد در مجلات فارسی کودکان صورت گرفت.
روشروش پژوهش، تحلیل محتوا و جامعه آماری مطالب داستانی و غیرداستانی 12 مجله معتبر فارسی کودکان فهرست شده در تقسیم بندی شورای کتاب کودک است. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای برای مطالب داستانی و غیرداستانی است. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی محقق ساخته ای است که بر اساس مولفه های هشت گانه تفکر خلاق گیلفورد تهیه شد. روایی ابزار بر مبنای پژوهش های پیشین و پایایی با ضریب همبستگی درون گروهی تایید شد.
یافته هامیانگین مولفه های تفکر خلاق گیلفورد در مطالب داستانی و غیرداستانی مجلات متفاوت است. در مطالب داستانی، حساسیت به مسئله دارای بیشترین میانگین و پیچیدگی و پس از آن ترکیب کمترین میانگین را داشتند. همچنین میانگین میزان پرداختن به مولفه حساسیت به مسئله در بین مطالب غیرداستانی بیش از سایر مولفه ها بود و کمترین میزان میانگین نیز به مولفه ارزشیابی تعلق گرفت. در مطالب داستانی مجله «سه چرخه» و در مطالب غیرداستانی مجله «نبات»به مولفه های خلاقیت توجه بیشتری داشتند.
نتیجه گیریمجلات کودکان فارسی باید توجه بیشتری به مسئله خلاقیت داشته باشند، این مهم با رویکرد فعلی آنان قابل دستیابی نخواهد بود و باید در خط مشی خود پیرامون انتشار آثار فاقد محتوای خلاقانه تجدیدنظر اساسی نمایند.
کلید واژگان: کلیدواژه ها: خلاقیت, مولفه های تفکر خلاق, گیلفورد, مجلات فارسی کودکانInvestigating the extent of using Gilford's components of creativity in Persian children's magazinesObjectiveStrengthening the thinking of the gens is essential for the present and future growth of the child and society, and the children's literature can play an important role to develop thinking and creativity skills. The purpose of the present study is to investigate the extent to which Gilford's components of creativity were used in Persian magazines for children.
MethodologyThis study is an applied research. The statistical population of the research consisted of Persian children's magazines, covering three content (fictions, non-fictions and pictures), published by 21 prestigious Persian magazine of children and adolescents listed in the year in the division of the Children's Book Council. A stratified random sampling method was used for each of the triple types of content that was 413 non-fiction articles, 152 fiction articles, 433 picture stories and 442 images of nonfiction content. Survey research and content analysis were used to identify components of Gilfor'ds creativity in the content of magazines. A researched-made check-list was the tool for gathering data. The validity of the tool was based on previous research and its reliability was confirmed by intra-group correlation coefficient. It was validated in each phase through consultation with specialists in Children's literature and Information Science.
FindingsThe findings showed that the mean of Gilford's creative thinking components varies in the content of fiction, nonfiction, and magazine publishing. In the fictional material, the most commonly used component in the storytelling of all journals is the sensitivity component to the problem with the mean of 7.5 and the lowest average is the complexity and then the combination.In non-fiction articles, it was also found that the average rate of addressing the problem sensitivity component among non-fiction articles was more than the other components, and the least amount of meanings belonged to the evaluation component. It was also found that in pictures, the most average is the sensitivity to the problem, while the amount of attention to the components of creativity in the pictures of children's magazines is small. Another finding showed that the means of the components of creative thinking in non-fiction pictures are more than fictional images, and they have become more relevant to these components. It was also found that in the material of the magazine Tricycle, in non-fiction articles from the magazine, in the narrative images of Soroush Magazine, and in the non-fiction pictures of the magazine, Candles magazine have been able to pay more attention to the components of creativity than other magazines.
ConclusionThe Persian journals should pay more attention to the issue of creativity, which would not be possible with their current approach and should be revised in the policy of publishing their works and try to find out what obstacles they encounter in tackling them.
Keywords: creativity, Guilford, Creative thinking components, Children Persian Magazines -
دکترین بازنمایی گرایی ریشه در فلسفه ذهن و علوم شناختی دارد، اما در فلسفه زبان نیز ردپای آن را می توان دنبال کرد. هدف از این مطالعه آن است که رویکردهای بازنمایی گرایی به زبان و معنا با پژوهش های علم اطلاعات تطبیق داده شود. روش این مطالعه فلسفی است. روش های فلسفی، روش های پژوهش عقلانی هستند و شاخصه روش فلسفی نظرورزانه بودن آن است. به این منظور در بخش اول، کاربرد و دستاوردهای بازنمایی گرایی برای کنش بازیابی اطلاعات تحلیل شده است. پژوهشها با توجه به میزان پرداختن به مسایل زبان و معنا در سازماندهی و بازیابی اطلاعات دسته بندی شده اند. سپس، در بخش دوم با عنوان نقد رویکرد بازنمایی گرایی در پیوند با کنش بازیابی اطلاعات، رویکرد بازنمایی گرایانه به زبان در کنش بازیابی اطلاعات در قالب پژوهش های مرتبط تحلیل و نقد شده است. بازنمایی گرایی در سازماندهی و بازیابی اطلاعات با تاکید بر بعد زبانی نظریهای است که به دلیل وجود رابطه ثابت بین واژهها و جهانی که آنها بازنمایی می کنند، از آن طرفداری می نماید. بازنمایی گرایی در ابزارهای معنایی (مانند اصطلاحنامه ها، سرعنوان های موضوعی و رده بندی ها) که در این مطالعه از کلیه فرایندهای صورت گرفته بر روی آنها با عنوان کنش بازیابی اطلاعات یاد شده، به اشکال مختلف قابل نقد است.
کلید واژگان: بازنمایی گرایی, بازنمایی دانش, کنش بازیابی اطلاعات, سازماندهی دانش, فلسفه زبان, سازماندهی اطلاعات و دانشThe doctrine of representationalism is rooted in the philosophy of mind and cognitive sciences, but it can also be traced in the philosophy of language. The purpose of this paper is to apply representationalist approaches in language and meaning to knowledge and information science research. Therefore, in the first part, the application and achievements of representationalism for information retrieval action are analyzed. Studies are categorized according to their level of concern to language and meaning in organization and information retrieval. Then, in the second part, the representational approaches to Language in Information Retrieval Action (LIRA) are analyzed and criticized in the related research. In this analysis, philosophical approaches have been considered because the roots of representationalism can be traced in semantics and semiotics in linguistic approach. Representationalism with emphasis on the linguistic dimension in the organization and information retrieval research is a theory that is advocated due to the constant relationship between words and the world they represent. In this study representationalism in semantic tools (such as thesauri, subject headings, and classifications) consists of all processes (from indexing to user information searching and retrieval) called Information Retrieval Action (IRA), and can be criticized in various ways. Some studies focus on the nature of knowledge representation and find it in the philosophy of language. Some theoretical studies criticize representationalism by addressing cognitive sciences and related areas in the information representation and retrieval or by focusing on fundamental issues in the philosophy of language and its relation to information retrieval. Others go beyond linguistic level and analyze IRA in terms of semiotics and in connection to meaning. Some studies account for the representation (in knowledge organization and especially in classifications) not as a linguistic but paradigmatic issue at the level of modernist domination in the modern era against which postmodernism stands. Finally, this inquiry illustrates that information retrieval has been rooted in the paradigm of empiricism and positivism in these areas. Representationalism places the mind at the center of cognition and ignores other aspects such as context, culture and use of them. The changes that have taken place over time to overcome the problems in the field of retrieval, such as those of headings and thesauruses and the achievement of ontologies and folksonomies, illustrate the shortcomings of these paradigms arising from representational approaches to language and needs to be changed in favor of a pragmatic view point.
Keywords: Representationalism, Knowledge Representation, Information Retrieval Action, Knowledge Organization, Philosophy of Language -
مقدمه
در این مقاله قصد آن است تا فلسفه پراگماتیستی به اختصار معرفی و رویکردی پراگماتیستی از مفهوم ربط در بازیابی اطلاعات توصیف و تحلیل شود.
روش شناسی:
این یک مقاله تحلیل مفهومی است که از نظریه فعالیت و مرور متون استفاده شده است تا آنچه در عمل اتفاق می افتد تا فرد نیازمند به اطلاعات، بتواند نیاز اطلاعاتی خود را رفع نماید، تشریح شود. نظریه فعالیت یک نظریه جامع است که با استفاده از آن رویکرد پراگماتیستی از مفهوم ربط تبیین می شود.
یافته هارویکرد نظام گرایی از مکتب فلسفی پوزیتویستی و رویکرد کاربرگرایی از مکتب فلسفی هرمنوتیکی برخاسته است. از دیدگاه ساراسویک (2007)، یورلند (2010) و هوانگ و سویرگل (2013) پژوهش هایی در ارزیابی بازیابی اطلاعات (ربط) موفق خواهند بود که از هر دو رویکرد نظام گرایی و کاربرگرایی بهره برده باشند. به بیان دیگر، پژوهش هایی که در آن ها به مفهوم ربط از تمامی جنبه ها توجه شود. پراگماتیست ها استدلال کردند که دوگانگی کاذب بین دو رویکرد کمی و کیفی وجود دارد و می توان دو رویکرد کمی و کیفی را با هم ترکیب کرد که این ترکیب با تاکید بر عمل صورت می گیرد. مطابق مکتب پراگماتیستی مدرکی که مورد استفاده (برای مثال در نوشتن مقاله، منظور استناد است) قرار می گیرد، مدرک مرتبط است. از یک سو، می توان مدرک الف را به وظیفه یک مرتبط دانست، اگر مدرک الف بتواند فرد را برای رسیدن به هدف خود یاری کند و نیاز اطلاعاتی او را پاسخ دهد. از سویی دیگر، آن مدرک از لحاظ ویژگی های ظاهری و باطنی مطابق خواست فرد نیازمند به اطلاعات، مورد پذیرش فرهنگ جامعه مورد نظر و قابل دسترس برای فرد نیازمند به اطلاعات باشد. به بیانی دیگر، مدرکی که در عمل نیاز اطلاعاتی را برطرف می کند، مدرک مرتبط است.
نتیجه :
ربط مفهومی پیچیده است و عوامل مختلفی بر برونداد نهایی ربط تاثیر می گذارند. از این رو با وجود پژوهش های متعدد در مفهوم ربط، بازهم نیاز به پژوهش های بیش تری در این موضوع احساس می شود. درنهایت می توان گفت که تامل درباره فلسفه علم برای درک مفهوم ربط، الزامی است براساس اینکه آیا هدف علم توصیف آنچه در عمل اتفاق می افتد و برای ما به آسانی قابل مشاهده است، می باشد یا علم باید آنچه را که به آسانی قابل مشاهده نیست، توضیح داده و آن ها را تعیین نماید.
کلید واژگان: ربط, بازیابی اطلاعات, فلسفه, پراگماتیسم, نظریه فعالیتIntruduction:
The aim is to briefly describe the pragmatist philosophy and to explore and analyze the pragmatist approach to the concept of relevance in information retrieval.
MethodologyThe article is a conceptual analysis that uses the Theory of Activity and literature review to explain what is happening in practice so that a person in need of information can solve his or her information needs. The theory of Activity is a comprehensive theory, by which the pragmatist approach of relevance concept is explained.
FindingsThe system-oriented approach and the user-oriented approach have their origins respectively in the positivism and the hermeneutics. Only the studies on the evaluation of information retrieval (relevance) will be successful which have benefited both from the system-oriented approach and user-oriented one in studies in which all aspects of the relevance concept are considered. Pragmatists argued that a false dichotomy exists between two quantitative and qualitative approaches, and one may combine the two approaches so that the combination focuses on action. According to the pragmatic school, a document which is used is relevant. On the one hand, A can be considered relevant to task 1, only if A can help a person to achieve his/her goal and answer his/her information needs. On the other hand, that document in terms of its facial and intrinsic features should be in accordance with the need of the person who needs information, accepted by the culture of the intended community and accessible for the individual who needs information. In other words, a document that actually meets information needs is actually relevant.
ConclusionRelevance is a complex concept and various factors affect its final outcome. Hence, in spite of numerous studies on the concept of relevance, further research is needed on this subject. Finally, one can say that thinking of the philosophy of science is necessary to understand the concept of relevance according to whether the purpose of science is to describe what is actually happening and is easily visible to us, or science should explain what is not readily apparent, and to determine it.
Keywords: Relevance, pragmatism, Information retrieval, Information seeking, Theory of activity theory -
هدف
پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی کارآمدی موتورهای کاوش فارسی پارسی جو، یوز و ریسمون انجام گرفت.
روشاین پژوهش از نوع کاربردی ارزیابانه بود. جامعه این پژوهش از سه بخش موتورهای کاوش فارسی، وظایف کاری شبیه سازی شده (سرعنوان موضوعی) و مشارکت کنندگان (دانشجویان) تشکیل شده است. در این پژوهش سه موتور کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون برای ارزیابی انتخاب شدند. همچنین تعداد 32 سرعنوان موضوعی از فهرست سرعنوان موضوعی فارسی انتخاب و سپس بر اساس آن ها، وظایف کاری شبیه سازی شده تدوین گردید و از 192 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد خواسته شد تا نیاز اطلاعاتی حاصل از وظایف کاری شبیه سازی شده را در موتورهای کاوش مربوط جستجو، سپس نشانی اینترنتی مرتبط را کپی و در فرم جستجو ثبت نمایند. در نهایت هرچه یک نشانی اینترنتی به دفعات بیشتری از سوی دانشجویان به عنوان وبگاه مرتبط تشخیص داده می شد، نمره ربط بیشتری به آن اختصاص می یافت.
یافته ها:
یافته های پژوهش نشان داد که سه موتور کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون در معیار دقت و سود تجمعی نرمال شده تفاوت معنی داری با هم داشتند، اما در معیار بازیافت تفاوت معنی داری بین سه موتور کاوش مشاهده نشد. یافته های کلی پژوهش نیز نشان داد که کارآمدی موتورهای کاوش مورد بررسی تفاوت معنی داری باهم داشتند.
نتیجه گیری:
هرکدام از موتورهای کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون سیاست ها و قابلیت ها و راهبرد خاص خود را دارند. از این رو به کاربران پیشنهاد می شود که جستجوهای خود را در دو موتور کاوش پارسی جو و یوز انجام دهند، همچنین لزوم بازنگری در تجهیزات سخت افزاری، الگوریتم بازیابی، رابط کاربری و شیوه نمایش اطلاعات در موتورهای کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون احساس می شود.
کلید واژگان: بازیابی اطلاعات, موتورهای کاوش بومی, ربط, دقت, بازیافتObjectiveThe aim of this study was to evaluate the effectiveness of Parsijoo, Yooz, and Rismoon search engines to determine the efficient search engine to retrieve relevant documents to users.
MethodologyThis research was an applied evaluative study. The population of this research consists of three sections: Persian search engines, simulated work tasks (thematic title), and participants (students). In this study, three search engines, Parsijoo, Yooz, and Rismoon, were selected for evaluation. Also, 32 subject headings were selected from the list of Persian subject headings, and then, based on them, simulated work tasks were compiled. 192 students of Ferdowsi University of Mashhad were asked to search the information created from the simulated work tasks in the relevant search engines, then copy the relevant URL and register it in the search form. The 192 students of Ferdowsi University of Mashhad were asked to enter the information required from the simulated work tasks in the relevant search engines, then copy the relevant URL and register it in the search form. Finally, when an URL was chosen more often by students as a relevant website, it was given a higher relevance score.
FindingsFindings showed that the three search engines including Parsijoo, Yooz, and Rismoon had a significant difference in the metrics of normalized discounted cumulative gain, and precision, but no significant difference was observed between the three search engines in the recall metric. The general findings of the study also showed that the effectiveness (mean of normalized discounted cumulative gain, precision, and recall) of the search engines was significantly different. In addition, at a 95 percent confidence level, the effectiveness of Parsijoo about 42 percent to 45 percent; Yooz about 43 percent to 46 percent; and Rismoon about 15 percent to 17 percent are estimated. Our estimate indicates that the Rismoon search engine is performing poorly. Also, the effectiveness of Yooz search engine is slightly higher than Parsijoo search engine.
ConclusionEach of Parsijoo, Yooz, and Rismoon search engines has their own policies, capabilities and strategies; hence the effectiveness of each of them is different. Users are advised to use efficient search engine to get the information they want. In this regard, Yooz, Parsijoo, and Rismoon search engines are the most efficient, respectively. In addition, policymakers of Parsijoo, Yooz, and Rismoon search engines are also recommended revising hardware equipment, retrieval algorithms, user interfaces, and information display methods. Finally, it can be concluded that despite the low age of native search engines, the effectiveness of both Yooz and Parsijoo search engines is at a satisfactory level.
-
هدف
به دست دادن فهم عمیق بازنمایی گرایی در سازماندهی و بازیابی اطلاعات که به عنوان اصل و پارادایمی پذیرفته شده در این رشته علمی است، از راه تحلیل بنیان های فلسفه ذهن و فلسفه زبان. بر این اساس خاستگاه و اندیشه های مرتبط با بازنمایی گرایی در علم اطلاعات و بازیابی اطلاعات توضیح داده شده است.
روشروش این مطالعه، استنتاج منطقی است. رویکرد در این روش نظری و استدلالی است. بر این اساس، ویژگی و ماهیت آن نظرپردازانه بودن است.
یافته هابازنمایی گرایی یا ریالیسم غیرمستقیم ریشه در دکارت گرایی قرن هفدهم، تجربه گرایی قرن هجدهم لاک و هیوم و در ایدیالیسم کانت دارد. زبان در این دوران که به فلسفه اولیه مدرن شهرت دارد، وجود مادی ندارد و کاملا در خدمت به نظم درآوردن تصورات قرار می گیرد. تاکید بازنمایی گرایی در فلسفه ذهن بر این است که ایده ها و تصورات بر زبان برتری دارند و زبان تنها بازنمایی کننده افکار است. در فلسفه زبان نیز بازنمایی گرایی یعنی زبان مانند آینه، بازنمای مفاهیم است و معنی نیز مطابق این رویکرد بازنمایی گرا به زبان، ثابت است.
نتیجه گیریبنیان های فلسفی بازنمایی گرایی مستلزم واکاوی دیدگاه های معرفت شناختی نسبت به مساله شناخت و ارتباط آن با واقعیت است. بازنمایی، به عنوان یک پارادایم و اصلی اساسی در حوزه سازماندهی دانش و بازیابی اطلاعات مطرح است. به منظور فهم بازنمایی گرایی در این حوزه و پیوند آن با زبان و معنی باید به این نظریه و ریشه های آن در فلسفه ذهن توجه کرد تا بتوان با بهبود و یا تغییر رویکرد بازنمایی گرا به زبان برای بهبود نظام های سازماندهی و بازیابی گام برداشت چرا که اساسا وظیفه اصلی هر نظام سازماندهی و بازیابی، بازنمایی دقیق و شفاف از اطلاعات و دانش است. نتیجه این مطالعه نشان داد که داده های ارایه شده درباره نظریه بازنمایی گرایی مبین و موید نگاه حاشیه ای و نه در مرکز به زبان در دوران غلبه ی این نظریه در فلسفه بوده است. امید است تا دستاوردهای بازنمایی گرایی در فلسفه ذهن و زبان، آورده ی مناسب برای علم اطلاعات و به ویژه نظام های سازماندهی و بازیابی اطلاعات به نفع بازیابی بهتر و دقیق تر داشته باشد تا متخصصان سازماندهی و بازیابی از این دستاورد برای بهبود نظام های معنایی بهره ببرند لذا می توان با بهبود و یا تغییر رویکرد بازنمایی گرایانه به زبان در علم اطلاعات، نسبت به بهبود کلی نظام های معنایی سازماندهی و بازیابی گام برداشت.
کلید واژگان: بازنمایی گرایی, فلسفه ذهن, فلسفه زبان, بازیابی اطلاعات, سازماندهی اطلاعات, سازماندهی دانشPurposeThis paper aims at gaining a deep understanding of representationalism in knowledge organization and information retrieval analyzing foundations of philosophy of mind and philosophy of language.
MethodThe method used is logical inference. The approach is theoretical and argumentative. Accordingly, its feature and nature is speculative.
FindingsRepresentationalism is the indirect realism rooted in seventeenth-century Cartesianism, in Locke and Hume's eighteenth-century empiricism, and in Kant's idealism. Language in this early period of modern philosophy, had no material existence and was fully used to regulate ideas. Since its main consideration is the subjectivity, it is not necessary to enhance the status of language that acts as an intermediary connecting subject with object and that expresses the meanings of the object; since early modern philosophy does not concern itself with the issue of intersubjectivity and the relationship between “I” and “the other,” it is not necessary to pay heed to the function of language that serves as a bridge among subjects or consciousnesses (let alone among cultures). The emphasis of representationalism in the philosophy of mind is that ideas and perceptions are superior to language, and language is the only representation of thoughts. In the philosophy of language, representationalism means that language is like a mirror representing concepts, and meaning is fixed according to this representationalist view of language as well.
ConclusionRepresentation is an accepted principle in the field of knowledge organization and information retrieval. Accordingly, the issue of representation is addressed according to representationalist approaches. In order to understand representationalism in this field and its connection with language and meaning, it is necessary to pay attention to this theory and its prepositions in philosophy. Our study showed that the theory of representationalism was indicative and supportive of a marginal rather than a central view of language. Accordingly, changing the representationalist approach to language in information science, can help our field to improve its semantic information retrieval systems. We seek to retrieve relevant and meaning-based information. To present in detail the theory of representationalism in relation to language and meaning in these areas requires further study. Here, we only showed the presuppositions, origins, and leaders of the theory in philosophy of mind and language.
Keywords: representationalism, Philosophy of Mind, Philosophy of Language, Information retrieval, Information organization, Knowledge organization -
اکثر دانشجویان ایرانی در حل مسایل مربوط به انتگرال دارای مشکلات عدیده ای می باشند و در این مبحث ضعیف اند و حتی می توان گفت که از انتگرال فراری هستند و یا به عبارتی، انتگرال را کابوس ریاضیات خود می دانند. لذا می خواهیم با برگزاری آزمون و سپس مصاحبه ، مشکلات پیش روی دانشجویان مهندسی و علوم پایه درحل مسایل انتگرالی را تجزیه و تحلیل کرده، و سپس در حد امکان راه حل هایی برای رفع آنها ارایه دهیم . این تحقیق شامل سه سوال می باشد که سوال اول خود از 4 بخش تشکیل شده است، که از دانشجویان منتخب گرفته شده و سپس مصاحبه ای کوتاه با چند نفر از آنها در مورد پاسخ هایشان انجام شده است. با بررسی عملکرد دانشجویان در این آزمون، مشاهده می شود که دانشجویان غالبا با مباحث انتگرال مشکل داشته، به ویژه در حل مسایل انتگرال های مثلثاتی بسیار ضعیف عمل می کنند، در واقع آنها به جای مفهوم سازی کامل و بی عیب انتگرال بیشتر به دنبال یادگیری انتگرال محاسبه ای هستند. بیشترین خطای انجام شده توسط دانشجویان خطای رویه ای بوده است که غالبا این نوع خطاها ناشی از استفاده مشتق به جای انتگرال می باشد. همچنین اکثر اشتباهات دانشجویان در حل انتگرال های معین و محاسبه مساحت های محدود بین دو منحنی می باشد که این هم ناشی از عدم درک کافی انتگرال و هم ناشی از نداشتن اطلاعات لازم در سایر زمینه های ریاضی می باشد.
کلید واژگان: انتگرال, درک دانشجو, درک آموزش ریاضی, مفهوم تابع اولیه, مفهوم ریمانExperiences of teaching Integral have indicated that the vast majorities of Iranian university students commit numerous errors while solving integral problems and have weak skills in this field; we might even say that they hide away from integral and consider it the nightmare of mathematics. On the other hand, Integral is the base of pure and applied mathematics for all students of science, especially engineering, which some of their lessons are dependent on it directly or indirectly, so it is important to pay attention to it. Through descriptive method-exposed factor, an exam has been conducted in the form of three questions, the first of which is consisted of 4 sections on fifty students from different fields, and then interviews were conducted with a few of those students about their answers in order to study the students' behaviors when solving integral problems and to determine the type of their errors. By analyzing the performance of students in this test, we can see that students often struggle with integral and mostly have a feeble performance in solving trigonometric integrals. They want to learn computational integral instead of how to conceptualize integral in their minds correctly. The error most committed by university students was procedural errors, which arise from using derivative instead of integral. Besides most of the mistakes happen in solving definite integrals, and calculating finite areas between two curves. This is due to a lack of understanding of integrals and a lack of information in other areas of mathematics.
Keywords: Calculus, Integral, Student understanding, Understanding mathematical education, Initial function concept, Riemann concept, Teaching, Challenge -
زمینه و هدف
نقشه ذهنی یک نوع یادداشتبرداری تمام رنگی و مصور است که در کانون نقشه، ایده و یا موضوع اصلی قرار دارد. سپس از این کانون شاخههایی منشعب میشوند که نشاندهنده ایدههای اصلی بوده و همه آنها به ایدهای که در مرکز نقشه قرار دارد متصل هستند. نقشههای ذهنی در حوزه بازیابی اطلاعات مبحث نسبتا جدیدی است، پژوهشهای اندکی در خصوص بررسی اثربخشی نقشههای ذهنی در این حوزه در دنیا انجام شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نقشه های ذهنی در فرایند بازیابی اطلاعات است.
روشپژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از جهت گردآوری اطلاعات در خصوص آشنایی و استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از نقشههای ذهنی به روش پیمایشی است. همچنین پژوهش حاضر از جهت بررسی تاثیر ابزار نقشه ذهنی در بازیابی اطلاعات شبه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) دانشگاه فردوسی مشهد سال 1395- 1396، در چهار حوزه علوم انسانی، علوم پایه، علوم مهندسی و علوم کشاورزی هستند. حجم نمونه آماری مرحله اول پژوهش شامل 224 نفر دانشجویان کارشناسی ارشد و 127 نفر دانشجویان دکتری است. حجم کل جامعه آزمایشگاهی 30 نفر می باشد. روش نمونه گیری مرحله اول پژوهش تصادفی طبقه ای نسبتی است. حجم نمونه مرحله دوم آزمایشگاهی به صورت هدفمند است. برای گردآوری دادهها در این پژوهش، از پرسشنامه استفاده شده است. آلفا کرونباخ پرسشنامه شماره یک بیش تر از 8/0 و پرسشنامه شماره دو و سه بیش تر از 7% است.
یافته هاباتوجه به تحلیل های آماری، میزان آشنایی و استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد از نقشه های ذهنی کم تر از حد متوسط می باشد. میانگین میزان رضایت از کل فرایند جستجو مرحله دوم پژوهش (833/3) بیش تر از مرحله اول (704/3) می باشد و میانگین اثربخشی که از طریق سنجش میزان رضایت از کل فرایند جستجو سنجیده شد در مرحله دوم فرایند جستجو (با کمک نقشه ذهنی) (359/3) بیش تر از مرحله اول فرایند جستجو (بدون نقشه ذهنی) (332/2) می باشد.
نتیجه گیرینقشه های ذهنی باتوجه به تحلیل های آماری ابزار اثرگذاری در فرایند بازیابی اطلاعات است که می توان با برنامه ریزی دقیق، هدفمند و با مشورت از متخصصان حوزه بازیابی اطلاعات و علم اطلاعات از این ابزار استفاده کرد. سیستم های اطلاعاتی، موتورهای جستجو، نیاز اطلاعاتی و... از جمله زمینه هایی است که میتوان نقشههای ذهنی را در آن بررسی کرد.
کلید واژگان: نقشه ذهنی, بازیابی اطلاعات, جستجو, اثربخشی فرایند بازیابی اطلاعات, نرم افزار نقشه ذهنیBackground and AimMind map is a full-color illustrated note-taking in which, main idea or subject is situated. The main ideas then branch out from the center, which are linked to the central idea. This is a relatively new topic, and slight research has been conducted to show its effectiveness worldwide. The aim is to examine the effectiveness of mind maps in the information retrieval process.
MethodThis is an applied in terms of purpose and in order to collect information about the familiarity and use of graduate students with mind maps by survey method. The present study also investigates the effect of mental map tools on quasi-experimental information retrieval. The statistical population of the present study includes all graduate students (Master and PhD) of Ferdowsi University of Mashhad in 2016-2017, in four areas: humanities, basic sciences, engineering and agricultural sciences. The statistical sample size of the first phase of the research includes 224 graduate students and 127 doctoral students. The total size of the laboratory population is 30 people. The sampling method of the first stage is stochastic research of relative classes. The sample size of the second stage of the laboratory is purposeful. A questionnaire was used to collect data in this study. Cronbach's alpha of questionnaire number one is more than 0.8 and questionnaire number two and three is more than 7%.
ResultsAnalysis show that the level of familiarity with mind maps and its use by graduate students at Ferdowsi University is below average. The average overall level search satisfaction with the whole search process in the second stage (3.833) is higher than the first stage (3.704). The average effectiveness of the whole search process in the second stage - with the help of mental map (359/3) is more than the first stage of the search process - without mental map (2.332).
ConclusionMind maps are effective tools in the process of information retrieval that can be used with careful, purposeful planning and in consultation with experts in the field of information retrieval and information science. Information systems, search engines, information needs, etc. are among the areas in which mind maps can be examined.
Keywords: Mind Map, Information Retrieval, Search, Information Retrieval process Effectiveness, Mind Map Software -
در بیشتر مدل های بازیابی اطلاعات به نقش مهم عوامل مختلف شناختی در مراحل مختلف بازیابی اطلاعات اشاره شده است؛ از این رو، درک جنبه های شناختی رفتار و تعامل انسان با اطلاعات موضوعی ضروری است. از آن جایی که یکی از جنبه های شناختی اثرگذار در فرایند جستجوی اطلاعات، سوگیری های شناختی است و کاربران در هنگام جستجوی اطلاعات این سوگیری های شناختی را تجربه می کنند، باید به تاثیر این سوگیری ها در فرایند بازیابی اطلاعات پرداخت. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش متغیرهای جمعیت شناختی در میزان بسامد سوگیری های شناختی در فرایند بازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر، به لحاظ روش شناسی، پژوهشی پیمایشی، و از نظر هدف، کاربردی است که روش گردآوری داده ها در آن به صورت ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. جامعه پژوهش حاضر را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در دو گروه علوم انسانی و فنی-مهندسی که در نیمسال دوم سال تحصیلی98-97 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دادند. تعداد30 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از 2 ابزار فایل های ثبت رخداد و مصاحبه نیمه ساختار یافته مبتنی بر یک سیاهه دربرگیرنده انواع سوگیری های شناختی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. روایی محتوایی پرسش های مصاحبه با نظر متخصصان حوزه بازیابی اطلاعات و روان شناسی تایید شد و پایایی هر دو ابزار نیز با ضریب توافق بین نظرات دو ارزیاب که برابر با 95/. بود، مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که در 3 سوگیری "اتکا"، "تاثیر توجه" و "تاثیر مواجهه صرف" بین میزان بسامد کاربران بر اساس جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین سوگیری های شناختی "اعتماد به نفس بیش از اندازه"، "روزآمدی اطلاعات"، "تاثیر توجه" و "دسترسی پذیری" نیز در بین دو مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری دارای تفاوت معناداری بودند. دیگر یافته نیز نشان داد که بین میزان سوگیری های شناختی رخ داده کاربران در دو گروه کاربران (حوزه علوم انسانی و حوزه فنی-مهندسی) در 3 سوگیری "روزآمدی اطلاعات"، "تاثیر توجه"، و "تاثیر مواجهه صرف" تفاوت معناداری وجود داشت. بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که چون متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت، مقطع تحصیلی و حوزه تحصیلی) می توانند بر میزان بسامد برخی از سوگیری های شناختی در فرایند جستجوی اطلاعات موثر باشند، طراحان نظام های بازیابی اطلاعات و کتابداران باید به این موضوع در طراحی و ارزیابی نظام های اطلاعاتی توجه نمایند. البته در این بین نباید تاثیر عواملی مثل گروه سنی، تیپ های شخصیتی، طرح واره های ذهنی، فرهنگ، میزان سواداطلاعاتی را نیز نادیده گرفت.
کلید واژگان: سوگیری های شناختی, بازیابی اطلاعات, جنسیت, حوزه تحصیلی, مقطع تحصیلیThe important role of cognitive biases aspects at different stages of information retrieval is mentioned in most information retrieval models. So, it is necessary to understand cognitive aspects of behavior and human interaction. Since one of effective cognitive aspects in information searching is cognitive biases and users experience them, the effect of these biases should be considered. According to this, the purpose of this study is to investigate the role of demographic variables in frequency of cognitive biases in information retrieval. The method of this study is survey; in terms of purpose, this is an applied research implemented in combined method (qualitative and quantitative). The research population was graduate students of the Ferdowsi University (humanities students and engineering students) that were studying at this university in second semester, 1397-1398. In this research, data were collected using the stratified sampling method. The required data for this research was gathered based on log file and semi-structured interview that were based on check list of different cognitive biases. The content validity of interview questions was evaluated by KIS and psychology specialists and the reliability of both instruments is also correlated with the coefficient of agreement between the opinions of two evaluators that was 0.95. The results showed that in the cognitive biases, including “anchoring”, “attention” and “mere exposure”, there was a significant difference between the frequency of these biases occurrences in users based on gender. Also, in the cognitive biases, including “overconfidence”, “recency”, “attention” and “availability”, there was a significant difference between the frequency of these biases occurrences in users based on grade (M.A. And PhD). Other findings showed that in the cognitive biases, including “regency” and “attention”, there was a significant difference between the frequency of these biases occurrences in users based on field of study (humanities and engineering). Based on the findings of this research, it can be concluded that designers of information retrieval systems and librarians should pay attention to the demographic variables (gender, degree and field of study) in designing and evaluating of information systems because these variables can affect frequency of some biases occurrences in information searching. Of course, the impact of factors like age group, character types, mental schemas, culture and information literacy rate should not be overlooked.
Keywords: cognitive biases, information retrieval, gender, grade, field of study -
هدف
بررسی دیدگاه دانشجویان بین المللی و کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد درباره خدمات کتابخانه ای به دانشجویان بین المللی.
روش شناسی36 کتابدار و 295 دانشجو برگزیده طبق فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصافی ساده به یکی از دو پرسشنامه پژوهشگرساخته پاسخ دادند. روایی دو پرسشنامه را متخصصان تایید کردند و پایایی آنها با آلفای کرونباخ سنجیده و تایید شد.
یافته هارضایت دانشجویان خارجی، زیاد یافته شد. فقط درباره منابع دیداری و شنیداری رضایت آنها پایین تر از متوسط بود. کتابداران نیز خدمات کتابخانه های دانشگاه را متناسب با نیازهای دانشجویان دانستند. بین شناخت کتابداران و دانشجویان بین الملل نسبت به تفاوت های دانشجویان بین المللی و بومی تفاوت معناداری وجود داشت.
نتیجه گیریبراساس یافته های پژوهش، کتابخانه های دانشگاه فردوسی باید خدمات متفاوت تری برای دانشجویان بین الملل خود فراهم کنند و کتابداران نیز باید به تفاوت های دانشجویان بین الملل نسبت به دانشجویان بومی توجه داشته باشند.
کلید واژگان: دانشجویان بین المللی, خدمات کتابخانه ای, کتابداران, دانشگاه فردوسی مشهدPurposeAcademic library services are important to all students. However, research shows that international students face some barriers in utilizing library resources and facilities. This study seeks the viewpoints of international students and librarians at Ferdowsi University of Mashhad in this regard
MethodologyThe Cochran formula using simple random sampling method was employed to determine. Each the two groups of 36 library staff and 295 students filled one of the two researcher developed questionnaires,. Validity was assessed by experts and its reliability was measured by Cronbach's alpha.
FindingsThe international students' satisfaction with the services was high, except with regard to the audio- visual materials (CDs, etc.). Librarians also viewed the services in line with the needs of international students. There is also a significant difference between the librarians and international students' perception of the differences between international and native students.
ConclusionThe Libraries of Ferdowsi University should provide different services to their international students, and librarians should pay attention to the differences between international students and native students.
Keywords: International students, Library services, Librarians, Ferdowsi University of Mashhad -
نقش ویژگی های جمعیت شناختی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در نمره ربط نتایج بازیابی شده موتورهای کاوشهدف
برای طراحی نظام های بازیابی اطلاعات کاربرپسند، توجه به ویژگی های کاربران از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو، هدف پژوهش حاضر این است تا نقش متغیرهای جمعیت شناختی کاربران هنگام جست وجو در موتورهای کاوش مورد بررسی قرار گیرد.
روشاین پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که از روش ارزیابانه استفاده شد. در این پژوهش، ابتدا با توجه به ویژگی های جمعیت شناختی نظیر جنسیت، مقطع و حوزه تحصیلی، گروه سنی و منطقه سکونت دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، تعداد 192 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند و سپس، از آن ها درخواست شد تا وظایف کاری تدوین شده بر اساس عناوین انتخاب شده از سرعنوان موضوعی فارسی را مطالعه و در موتورهای کاوش گوگل، پارسی جو، ریسمون و یوز به زبان فارسی جست وجو و سپس نشانی های اینترنتی مرتبط را در فرم داده شده ثبت کنند. براساس نشانی های اینترنتی ثبت شده، نمره ربط نتایج بازیابی شده دانشجویان با توجه به شاخص جاکارد محاسبه شد.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که نمره ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با سطح اطمینان 95 درصد در حدود 36/0 تا 42/0 قرار داشت؛ همچنین، بین نمره ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان برحسب مقطع تحصیلی، گروه های سنی و منطقه سکونت آنان تفاوت معناداری وجود داشت؛ در حالی که تفاوت معناداری بین نمره ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان برحسب جنسیت و حوزه تحصیلی آنان مشاهده نشد.
اصالت/ارزشاین مقاله توجه مدیران اطلاعات و طراحان نظام های بازیابی اطلاعات را به این موضوع معطوف می کند که در طراحی نظام های اطلاعاتی توجه به سه متغیر جمعیت شناختی تحصیلات، سن و منطقه سکونت نسبت به دو متغیر حوزه های تحصیلی و جنسیت از اهمیت بیشتری برخوردار است.
کلید واژگان: ربط, متغیرهای جمعیت شناختی, بازیابی اطلاعات, دانشجویان, دانشگاه فردوسی مشهدPurposeIn order to design user-friendly information retrieval systems, it is important to pay attention to characteristics of users. Therefore, the aim of the present study is to investigate the role of demographic variables of users during their search in search engines.
MethodThis is an applied study in terms of purpose, which was done by the evaluation method. To conduct the research, firstly, 32 subject headings were selected from the "Persian Subject Headings" and simulated work tasks were developed based on the selected subject headings with the cooperation of three experts in knowledge and information science. Then, according to the characteristics of the population, such as gender, grade and field of study, age and residential area of the students of Ferdowsi University of Mashhad, 192 people were selected as sample members. The research form was then given to them, which consisted of three sections: demographic information, simulated work tasks, and a place to record relevant links. They were then asked to study the simulated work tasks that they had developed based on the selected subject headings from the Persian Subject headings, and search in Google, Parsijoo, Rismoon, and Yooz search engines in Persian language, and then to record the relevant URLs in the given form. Finally, based on the recorded URLs, the relevance score of the students' retrieved results was calculated according to the Jaccard index. To determine the validity of the research tools, the opinions of faculty members of Ferdowsi University of Mashhad were asked as well as the relevant literature was reviewed. Pearson test was also used to determine the reliability of the study, which confirmed the reliability of the study with a correlation coefficient of 0.725.
FindingsThe findings indicated that the FUM students’ judgement relevance scores with a 95% confidence level were about 0/36 to 0/42. Furthermore, there were significant differences between the students' judgement relevance scores in terms of their educational levels, age groups and their residential areas, while there were no differences between the student's judgement relevance scores in terms of gender and academic field.
Originality/valueIt can be said that paying attention to both personalization and customization in designing information retrieval systems will satisfy users. Thus, this paper finally directs the attention of information managers and designers of information retrieval systems to this fact that in designing information systems, more attention must be paid to the three demographic variables, namely education levels, age groups, and residential areas.
Keywords: Relevance, Demographic variables, Information retrieval, Students, Ferdowsi University of Mashhad -
مقدمه
پژوهش حاضر با هدف سنجش نگرش و میزان آمادگی کتابداران دانشگاه های شهر مشهد در خصوص به کارگیری یادگیری سیار و ابزارهای آن در کتابخانه های دانشگاهی صورت گرفته است.
روش شناسیپژوهش به روش پیمایشی انجام شده است و جامعه آماری آن را 70 کتابدار شاغل در دو دانشگاه دولتی شهر مشهد (علوم پزشکی و فردوسی مشهد) تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 59 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای است محقق ساخته که روایی آن با نظر متخصصان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (79/0) مورد محاسبه قرار گرفت.
یافته هابیشتر کتابداران دانش کافی در مورد یادگیری سیار نداشتند (85 درصد) اما تمایل داشتند که در مورد آن اطلاعات کسب کنند. تمامی کتابداران اظهار کردند که حداقل یکی از ابزارهای یادگیری سیار را برای امور شخصی خود مورد استفاده قرار داده اند. دیگر یافته نشان داد که کتابداران نسبت به یادگیری سیار و ابزارهای آن دارای نگرشی مثبت هستند (میانگین 12/4). همچنین میزان آمادگی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر مشهد در مورد استفاده از یادگیری سیار و ابزارهای آن در کتابخانه ها مثبت و بالاتر از حد متوسط است.
نتیجه گیرینگرش مثبت و آمادگی کتابداران در استفاده از ابزارهای سیار و همچنین اهمیت و رواج روزافزون این فناوریی ها و یادگیری سیار، زمینه و الزامی را برای مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایجاد می کند که برخی از آموزش ها و خدمات خود را بر پایه ابزارهای سیار طراحی و اجرا نمایند.
کلید واژگان: یادگیری سیار, نگرش, آمادگی, کتابخانه های دانشگاهی, کتابداران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشگاه علوم پزشکی مشهدIntroductionThe main purpose of this paper is to study the attitudes and readiness of Mashhad's academic librarians toward mobile learning and applying it in academic libraries.
MethodologyThis study used a survey method. The statistical population of this research was 70 employed librarians in Mashhad state universities (Medical and Ferdowsi universities). The sample size was determined 59 subjects according to Cochran’s formula and the data were collected by using the stratified random sampling method. The instrument of the study was a researcher-made questionnaire that its validity was confirmed by professors in the field and its reliability calculated using Cronbach's alpha (0.79).
FindingsThe results showed that 85% of respondents did not have any information about mobile learning; however, they were interested to know more about it. All librarians have used at least one of mobile devices for personal affairs in their life. In addition, attitude and readiness of the librarians toward mobile learning were upper than the average value.
ConclusionLibrarians‘ positive attitudes to and their readiness for mobile devices show the importance of these devices and also mobile learning provides a good opportunity for academic librarian managers to use these devices in their library services.
Keywords: Mobile learning, Attitude, Academic library, Librarians, Readiness, Mashhad University of Medical Sciences, Ferdowsi University of Mashhad -
هدفهدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نیازها و منابع اطلاع یابی بیماران سرطانی در مولفه های سواد اطلاعات درمان است.روش/ رویکرد پژوهشپژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را 570 بیمار مبتلا به سرطان تحت درمان در بیمارستان امید مشهد تشکیل می دادند که از این تعداد، 230 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته شامل 6 مولفه درمانی (داروها، شیوه درمان، تغذیه، آزمایشات، هزینه های درمان و ورزش) گردآوری شد. روایی پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تایید شد.یافته هایافته های پژوهش نشان داد که از بین 6 مولفه سواد اطلاعات درمان 5 مولفه : دارو، شیوه درمان، تغذیه، آزمایشات و هزینه های درمان بیشترین نیاز اطلاعاتی بیماران است و کمترین نیاز اطلاعاتی آنان مولفه ورزش با میانگین 72/2 است. در ارتباط با منابع اطلاعاتی نیز کمترین نیاز به کلاس های آموزشی و مراجعه به کتابدار بیمارستانی داده شد.نتیجه گیریمی بایست به منابع مورد نیاز بیماران و چگونگی درک استفاده از منابع اطلاعاتی توجه ویژه ای نشان داد؛ تا از دستیابی به موقع آنان به اطلاعات باکیفیت، درست و متناسب با نیازشان اطمینان حاصل نمود.کلید واژگان: سواد اطلاعات درمان, نیاز اطلاعاتی, منابع اطلاعاتی, بیماران سرطانی, بیمارستان, مشهدObjectiveInformation literacy treatment is a new concept that is an important part of the disease process and patients should have good information in this area. Therefore, the main purpose of the present study is a study of the needs and information resources for cancer patients in the components of information literacy treatment.MethodologyThe research is an applied type that was conducted by survey method. The statistical population of the study consisted of 570 cancer patients who completed their treatment stages at Omid Hospital in Mashhad. They were referred to this center at the time of conducting the research. 230 patients were selected by stratified random sampling as sample size. Data were collected through a researcher-made questionnaire that includes 37 items for 6 components of information treatment literacy (medications, treatment, nutrition, tests, treatment costs and sport) as well as 19 items on various sources of information literacy treatment. The method of scoring the questionnaire was based on a Likert scale (from 1 to 5). The validity of the questionnaire has confirmed by specialists and stability of the questionnaire also approved considering to Cornbrash's coefficient alpha. To calculate the Cronbach's alpha coefficient, 30 questionnaires were distributed among the sample, the results showed that in all dimensions of the questionnaire, the coefficient was more than 9/0.FindingsThe findings showed that among 6 components of information literacy treatment, 5 components such as medication, treatment, nutrition, testing and treatment costs are the most information needs of the patient and their least information needed was allocated with an average of 2.72 in the sport component. In relation to the information resources, the lowest mean refers to educational classes and the hospital librarian and only in 5 sources, the average was higher than the average level (3), these sources of information were in the order of average: "therapist", "other non-specialists in the disease", "hospital nurse", "nurse in the department of chemotherapy", and "other patients with the same illness".ConclusionPatients' resources and how to understand the use of information resources should be given special attention because patients are exposed to a wide range of information sources. The role of hospital librarians in this regard can be very high, as they can provide information to the medical staff and also patients because they have enough cognitive information resources and they have the ability to identify quality and reliability of information.Keywords: Information treatment literacy, Information needs, Information resources, cancer patients, Hospital, Mashhad
-
هدف از این مطالعه این است که روش یا روش های پژوهش مناسب برای علوم بین رشته ای شناسایی شوند که علم اطلاعات و دانش شناسی نیز در این حوزه قرار دارد. از این رو، این یک مقاله مروری تحلیلی است که به برخی از مهم ترین مکتب های فلسفی مرتبط به روش پژوهش پرداخته و ویژگی هر کدام از آن ها بحث شده است. یافته ها حاکی از آن است که می توان مکاتب فلسفی پوزیتویستی، پراگماتیستی، رئالیستی و پارمیندسی را دارای رویکرد تقلیل گرا دانست که به کشف قوانین حاکم بر طبیعت علاقه مندند؛ در حالی که مکاتب فلسفی اگزیستانسیالیستی و هراکلیتوسی را کل گرا دانست که به تغییر و تفاوت موجودیت ها توجه دارند؛ از آنجایی که این ماهیت مسئله و موضوع پژوهش است که فلسفه و رویکرد پژوهشی مناسب را معین می کند. از این رو برای علوم بین رشته ای که اغلب دارای مسائل و موضوع های پیچیده و چند وجهی می باشند، استفاده از مکاتب فلسفی دوگانه محور افلاطونی و روش ترکیبی برای حوزه های بین رشته ای مناسب تر است. به نظر می رسد، آگاهی از این واقعیت که هر پژوهشی از یک سلسله مفروضات فلسفی پیروی می کند، در رابطه با اینکه چگونه باید بسیاری از مسائل اصلی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی مطالعه شود،کاربرد دارد.
کلید واژگان: بین رشته ای, روش پژوهش, موضوع چند وجهی, علم اطلاعات و دانش شناسی, معرفت شناختیThe purpose of the study is to identify the appropriate research method(s) for interdisciplinary sciences, including knowledge and information science. In this regard, this is an analytical review article concerning some important philosophical schools related to research methods in which the characteristics of each philosophical school is mentioned and discussed. The findings show the positivist, pragmatist, realistic and Parmenides philosophical schools may be regarded as reductionist approaches which tend to discover the laws of nature; the existentialist and Heraclitus philosophical schools are holistic which tend to consider the change of entities. Since, it is the nature of the problem and the subject of the research that determine the appropriate research method and philosophy; Hence, for interdisciplinary sciences that often have complex, multi-faceted problems, the use of dual philosophical schools such as Plato’s philosophy (the composite approach) is more appropriate. It seems awareness of the fact that every research follows a series of philosophical assumptions has implications on how problems in the knowledge and information science should be studied.
Keywords: interdisciplinary, Research Method, multifaceted subject, Knowledge, Information Science, Epistemology -
هدفاین پژوهش با هدف بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و امنیت روانی دانشجویان کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در فضای مجازی انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر پیمایشی است که اطلاعات آن از طریق دو پرسشنامه سواد اطلاعاتی و امنیت روانی جمع آوری گردید. روایی ابزارهای پژوهش با نظر متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و روان شناسی انجام گرفت و برای بررسی پایایی هم از آزمون آلفانی کرونباخ استفاده شد که برای بخش سواد اطلاعاتی 78/0 و برای بخش امنیت روانی 83/0 بدست آمد. جامعه آماری این پژوهش 11245 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 371 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیدند.یافته هاسطح سواد اطلاعاتی دانشجویان در حد مناسب نیست، ولی سطح امنیت روانی آنان در حد بالا است. همچنین بین این دو مولفه در بین دانشجویان دوره کارشناسی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین سطح سواد اطلاعاتی و امنیت روانی دانشجویان از نظر جنسیت و حوزه های مختلف تحصیلی تفاوت وجود دارد.نتیجه گیریبا افزایش سطح سواد دانشجویان می توان بسیاری از چالش های پیش روی آنان در فضای مجازی را کاهش داد.کلید واژگان: امنیت روانی, سواد اطلاعاتی, فضای مجازی, دانشجویان, دانشگاه فردوسی مشهدPurposeThe purpose of this research was determining the relationship between the information literacy and psychological security of BA students at Ferdowsi Mashhad University in the cyberspace.MethodologyThe current research is correlational in terms of procedure; the information is obtained by means of two information literacy and psychological security questionnaires and the data is collected by field technique. In order to confirm the validity of the research tools, we asked some of knowledge and information science professionals and some psychology specials and to analyze the reliability of the test, we used Cronbach’s alpha. In the information literacy section, the Cronbach’s alpha was 0.78 and for the psychological security section, the Cronbach’s alpha was 0.83, suggesting that the tools are reliable. The statistical population involves all of the 11245 BA students who at the moment studied at Ferdowsi Mashhad University. With regard to the statistical population features, random stratified sampling was used for this purpose and 371 individuals were selected for the current research. Findings: The findings showed that the level of information literacy was not satisfactory in BA students but the psychological security is at a high level. Also there is a significant relationship between these two variables. It turned out that there is a difference between the level of information literacy and psychological security in BA students at Ferdowsi Mashhad University in terms of gender and different academic fields.ResultsBy increasing the level of information literacy, so many challenges can be reduced in the virtual networks.Keywords: psychological security, Cyberspace, Information literacy, Ferdowsi University of Mashhad, Students
-
هدفدر این مقاله به شناسایی راهبردهای جستجوی کاربران و میزان استفاده آن ها از راهبردهای جستجو درمحیط وب پرداخته شده است.
روشاین پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه ی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد بود که در نیمسال اول در این دانشگاه به تحصیل اشتغال داشتند؛ از بین آن ها، تعداد 95 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از ابزار فایل های ثبت رخداد بهره گرفته شد.
یافته هادر این پژوهش 12 راهبرد در 5 دسته کلی مشاهده شد. راهبرد ارزیابی تکرارشونده در زبانه ای دیگر، شکل جدیدی از راهبرد ارزیابی نتایج بود. از میان راهبردهای جستجو نیز دسته راهبردهای آغاز جستجو با مجموع 397 تکرار، بیش ترین استفاده را داشت و دسته راهبردهای ارزیابی نتایج جستجو با 321 تکرار در جایگاه دوم قرار گرفت. همچنین، دسته راهبردهای دسترسی چندگانه همزمان به منابع با 77 بار تکرار کم ترین راهبردهای مورد استفاده بود، اما به طور خاص راهبرد اکتشاف تکرارشونده با 21 بار تکرار کم کاربردترین راهبرد مورد استفاده بود. بررسی همبستگی بین راهبردها نیز نشان داد برخی از ضرایب همبستگی پیرسون معنی دار بود و برخی دیگر معنی دار نبود. از بین ضرایب همبستگی معنی دار، بیش ترین رابطه بین متغیرهای راهبرد ارزیابی نتایج جستجو و راهبرد آغاز جستجو با میزان ضریب همبستگی 591/0 بود.
نتیجهنتایج نشان داد دانشجویان بیش تر از راهبردهای سنتی و ساده ای چون تدوین عبارت جستجو و ارزیابی تکرارشونده نتایج استفاده می کردند و کم تر به راهبردهای پیچیده تر می پرداختند. همین امر لزوم آموزش راهبردها به دانشجویان را نشان می دهد.کلید واژگان: راهبردهای جستجو, فرایند اطلاع یابی, وب, دانشجویان تحصیلات تکمیلیPurposethe aim was to identify users' search strategies and the rate of using search strategies on the web.MethodIt is a practical survey. The statistical population included all the postgraduate students in the first semester at Ferdowsi University of Mashhad. 95 students were selected by stratified random sampling method. To gather the data, log files were used.Findings12 search strategies were identified which was divided into 5 general categories. Iterative evaluation strategy in another tab was a new form of evaluation strategy of results. Among all, starting search strategies were the most commonly used category which were repeated 397 times, and the search results evaluation strategies were ranked afterward, with 321 replications. The category of Simultaneous multiple resource access strategies, with 77 repetitions, were also the least used strategies, but in particular, the recurring exploration strategy, with 21 repetitions, was the least applicable strategy. Conducting correlation test between strategies showed that some of Pearson's correlation coefficients were significant. The strongest relationship was between the starting search strategies and the search result evaluation strategies with a 0.591 correlation coefficient.DiscussionThe results showed that the majority of students used traditional and simple strategies, such as the formulation of search terms strategy and the iterative result evaluation strategy, and they used more complex strategies in few cases. These results showed that the students need to be trained in using strategies.Keywords: Search strategies, Information-seeking, Web environment, Postgraduate students of Ferdowsi University of Mashhad -
مقدمهسواد اطلاعات درمان به اطلاعات درمانی بیماران در طول فرایند درمان می پردازد که باید به درستی تعیین و هدایت گردد. پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسش نامه کسب سواد اطلاعات درمان بیماران مبتلا به سرطان انجام شد.روش بررسیاین مطالعه از نوع پیمایشی بود و جامعه مورد آزمون برای تعیین روایی و پایایی نهایی پرسش نامه، 570 بیمار مبتلا به سرطان بودند که مراحل درمانی خود را در بیمارستان امید مشهد سپری می نمودند. پرسش نامه در بازه زمانی تیر ماه سال 1396 بین نمونه ای متشکل از 227 بیمار توزیع گردید. روایی محتوایی با استفاده از شاخص نسبت روایی محتوا CVR (Content Validity Ratio) و شاخص روایی محتوا CVI (Content Validity Index) و روایی سازه با استفاده از آزمون کرویت نمونه Bartlett تعیین شد. ضریب Cronbach's alpha نیز جهت سنجش پایایی پرسش نامه مورد استفاده قرار گرفت.یافته هااز بین 40 گویه پرسش نامه، 37 گویه با شاخص CVR برابر با 76/0 مورد پذیرش قرار گرفت که نشان از روایی ابزار داشت. تحلیل روایی سازه ابزار تهیه شده، 258/8250 و سطح معنی داری 001/0 بود که نشان داد اندازه نمونه برای انجام تحلیل عاملی مولفه های اطلاع یابی بیماران مناسب می باشد. همچنین، نتایج تحلیل عاملی حاکی از آن بود که پرسش نامه تهیه شده، ابزاری چند بعدی و دارای 6 مولفه است که بر طبق درصد واریانس و ارزش ویژه شامل «داروها، شیوه درمان، تغذیه، آزمایش ها، هزینه های درمان و ورزش» بود. ضریب Cronbach's alpha حاصل شده برای تمامی مولفه های پرسش نامه نیز از 7/0 بیشتر بود که بیان کننده پایایی ابزار می باشد.نتیجه گیریبر مبنای پرسش نامه تدوین شده، این امکان برای کادر درمانی میسر خواهد شد که نیاز اطلاعاتی بیماران مبتلا به سرطان را در مولفه های مختلف سواد اطلاعات درمان تشخیص دهند و بر اساس آن، نیاز اطلاعاتی آنان را مرتفع سازند.کلید واژگان: سواد اطلاعات, بیماران, سرطان, پرسش نامه هاIntroductionTreatment information literacy addresses the patients’ therapeutic information during the treatment process, which should be properly identified and directed. The purpose of study was to construct and validate treatment information literacy acquisition questionnaire for patients with cancer.MethodsThe study population in this survey research was 570 patients with cancer undergoing treatment at Omid hospital in Mashhad, Iran. The sample consisted of 227 patients who were selected via stratified random sampling. The used tool was a researcher-made treatment information literacy questionnaire which was distributed in June 2017. Content Validity Ratio (CVR) and Content Validity Index (CVI) were used to determine the content validity while the Bartlett sample spheroid test was used for the structure validity. Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability of the designed questionnaire.ResultsAmong 40 items of the questionnaire, 37 items were accepted by CVR. Furthermore, the score of the CVI was 0.76 which indicated the validity of the tool. The significance of the Brutel test was 8250.258d and the significance level was 0.001, which indicated that the sample size was suitable for performing factor analysis of patient treatment information literacy components. The results of factor analysis showed that the prepared questionnaire was multidimensional, and had 6 components which according to percentage of variance and special value included drugs, treatment methods, nutrition, experiments, treatment costs, and sport (exercise). The Cronbach's alpha coefficient for all components of the questionnaire was higher than 0.7 in the pretest and final test, which indicated the reliability of the tool.ConclusionThis questionnaire helps medical teams in charge of patients with cancer to recognize the information needs of their patients in various components of treatment information literacy, and to meet their information needsKeywords: Information Literacy, Patients, Cancer, Questionnaires
-
هدفهدف پژوهش، بررسی نقش یادگیری مشاهده ای بر وضعیت مطالعه دانش آموزان دوره متوسطه بر اساس نظریه شناختی _ اجتماعی بندورا است.
روش / رویکرد: این پژوهش کاربردی با روش پیماشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه نظری شهر چناران تشکیل می دهند. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و تعداد 260 پرسش نامه برگشت داده شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته ای استفاده شد که با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن با 876/. تایید گردید.یافته هابیش از60% دانش آموزان اعتقاد داشتند افراد اهل مطالعه در جامعه از احترام و جایگاه خوبی برخوردار نیستند. همچنین بیشتر دانش آموزان اعتقاد داشتند با مطالعه و کتابخوانی نمی توان به موفقیت و ثروت دست یافت. مطالعه غیردرسی جایگاه بسیار پایینی در اوقات فراعت دانش آموزان دارد. بررسی وضعیت مطالعه کتاب در بین آنها نشان داد 5/83 درصد در طول شبانه روز اصلا کتاب غیردرسی نمی خوانند. همچنین یافته ها گویای این است که دانش آموزان در صورت مطالعه، منابع الکترونیکی به ویژه شبکه های اجتماعی را به چاپی ترجیح می دهند. بررسی الگوهای مورد نظر دانش آموزان نیز نشان می دهد آنها کمتر از افراد اهل مطالعه و کتابخوان الگو می گیرند و بیشترین الگوی مورد توجه آنان ورزشکاران و هنرمندان هستند. نتایج دیگر این پژوهش حاکی از آن است که مشاهده رفتار مطالعه دیگران، تاثیر قابل توجهی بر افزایش مطالعه و علاقه مندی به مطالعه در بین دانش آموزان دارد. مشاهده رفتار مطالعه دیگران 46% واریانس متغیر علاقه مندی به مطالعه و همچنین 42% واریانس متغیر میزان مطالعه را در بین دانش آموزان تبیین می کند.نتیجه گیریچنان که افراد در بسیاری رفتارها از دیگران الگوگیری می کنند، رفتار مطالعه افراد نیز می تواند از مشاهده رفتار دیگران تاثیر بپذیرد و این موضوع می تواند بر میزان مطالعه و علاقه به مطالعه تاثیر بگذارد.کلید واژگان: نظریه شناختی - اجتماعی بندورا, یادگیری مشاهده ای, مطالعه تفننی, مطالعه علمی, دانش آموزان -
مقدمهمدل ذهنی تصویری ذهنی است که کاربر از یک نظام وکارکردهایش خلق می کند تا به عملیاتش در آن نظام کمک کند. پژوهش ها مشخص کرده اند رفتار اطلاع یابی در افراد متفاوت است و این تفاوت را می توان از طریق بررسی مدل های ذهنی آنان تشریح کرد. در واقع، فکر، رفتار و کنش های افراد توسط مدل های ذهنی آنان در بافت های تعاملی هدایت می شود. بعلاوهعوامل مختلفی بر شکل گیری مدل ذهنی کاربران از یک نظام تاثیر دارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین عوامل تاثیرگذار بر سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل است.روشپژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع توصیفی-پیمایشی و از نظر روش گردآوری داده ها ترکیبی است. جامعه پژوهش حاضر را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو دسته علوم انسانی/اجتماعی و فنی -مهندسی تشکیل دادند که از هر گروه 15 نفر (30 نفر) به طور داوطلبانه در این پژوهش مشارکت کردند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته (با استفاده از مقیاس کمال مدل ذهنی (لی، 2007))، پرسشنامه سبک یادگیری کلب، آزمون گروهی شکل های نهفته، و پرسشنامه ی سواد اطلاعاتی است. ابتدا با استفاده از مصاحبه، نمره مدل ذهنی دانشجویان مشخص شد و سپس رابطه آن با سایر متغیرهای پژوهش مطابق سوالات ذیل بررسی شد.
!. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل و سبک شناختی آنان (وابسته به زمینه، مستقل از زمینه) رابطه معناداری وجود دارد؟
2. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل در سبک های یادگیری مختلف (واگرا، هم گرا، انطباق یابنده، جذب کننده) تفاوت معناداری وجود دارد؟
3. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل و سواد اطلاعاتی آنان رابطه معناداری وجود دارد؟
4. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل، در دو گروه فنی- مهندسی و علوم انسانی/اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد؟
5. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل، در دو گروه مردان و زنان، تفاوت معناداری وجود دارد؟یافته هابین سبک شناختی و سطح کمال مدل ذهنی رابطه معناداری وجود دارد. دانشجویان با سبک شناختی مستقل از زمینه نسبت به دانشجویان وابسته به زمینه از مدل ذهنی کامل تری برخوردارند. با این حال بین سطح کمال مدل ذهنی و سبک یادگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین سطح کمال مدل ذهنی و سواد اطلاعاتی رابطه معناداری مشاهده نشد.اما بین سطح کمال مدل ذهنی و مولفه بازیابی اطلاعات، رابطه معنادار، مثبت و متوسطی وجود داشت.ازطرف دیگر بین سطح کمال مدل ذهنی و حوزه تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت و میانگین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان فنی-مهندسی نسبت به دانشجویان علوم انسانی/اجتماعی بیشتر بود. همچنین بین جنسیت و سطح کمال مدل ذهنی رابطه معناداری مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیریتوجه به مدل های ذهنی کاربران و عوامل موثر بر آن در طراحی رابط های کاربری کاربرپسندتر و شخصی سازی نظام ها و نیز در آموزش کاربران می تواند اثربخشی بیشتر نظام ها و آموزش ها را درپی داشته باشد. طراحی نظام ها با توجه به سبک شناختی کاربران می تواند باعث بهبود مدل ذهنی کاربران و اثربخشی بهتر کاوش ها و رضایت بیشتر کاربر گردد. توجه به حوزه تحصیلی دانشجویان در زمان آموزش کاربران می تواند اثربخشی آموزش ها را افزایش دهد. بعلاوه بررسی رابطه سبک یادگیری، سواد اطلاعاتی، و جنسیت با مدل ذهنی نیاز به پژوهش هایی بیشتر و با تعداد آزمودنی بیشتر دارد.کلید واژگان: مدل ذهنی, موتور کاوش گوگل, مقیاس لی (2007), سبک شناختی, سبک یادگیری, سواد اطلاعاتی, سطح کمال, حوزه تحصیلی, جنسیتIntroductionA user's mental model is his/her mental image of the system and how it operates. Studies have demonstrated that user's information seeking behavior is different and this difference is depended on the user's mental models of the system. Indeed, peoples thinking, behavior, and activities are guided by their mental models in the interactive contexts. Furthermore, there are different factors that influence mental model formation of the system. So, this study aims to investigate the factors affecting master students̓ mental model completeness level of Google web search engine.MethodologyFrom the methodological perspective, this research is a practical one based on the survey method. The research sample consisted of 30 master students from Ferdowsi University of Mashhad majoring in engineering science and social/human sciences who were selected purposefully and participated voluntarily. The main tools for gathering data are semi-structured interviews (based on mental model completeness scale (Li, 2007)), group embedded figure test, Kolb learning style inventory and information literacy questionnaire. Therefore, student's mental models scores were measured by interviewing and after that the relationship between their scores and other research variables was investigated according to the following questions:1. Is there a significant relationship between students̓ mental model completeness level of Google web search engine and their cognitive style?
2. Is there a significant difference between students̓ mental model completeness level of Google web search engine and their learning style?
3. Is there a significant relationship between students̓ mental model completeness level of Google web search engine and their information literacy?
4. Is there a significant difference between students̓ mental model completeness level of Google web search engine and their academic fields?
5. Is there a significant difference between students̓ mental model completeness level of Google web search engine and their gender?
FINDINGS: The results showed that there was a significant relationship between student's mental model completeness level and cognitive style. In other words, field independent students had more complete mental models than field dependent students. On the other hand, there was no significant difference between student's learning style and mental model completeness level. It was also observed no significant relationship between their mental model completeness level and information literacy, but there was a significantly, positive and moderate relationship between their mental model completeness level and information retrieval component. Also, there was a significant difference between student's academic field and mental model completeness level, so that the students majoring in engineering sciences had better mental models than students majoring in social/human sciences. On the other hand, there was no significant difference between student's gender and mental model completeness level.ConclusionsAccording to the findings, it is important to consider factors affecting mental models in designing user-friendly interfaces, personalization of systems and user training. In such a way, our systems and user trainings become more effective. By designing systems based on the cognitive style, users can develop better mental models, have more effective search strategies and be more satisfied. Furthermore, investigating the relationship between learning style, information literacy, gender and mental model requires more researches with more participants.Keywords: Mental model, Google search engine, Li scale (2007), Cognitive style, Learning style, Information literacy, Completeness level, Academic field, Gender
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.