فهرست مطالب حسنعلی جهانتیغ
-
بازریابی کشاورزی از برنامه ریزی برای تولید محصول آغاز و تا آخرین مرحله پس از برداشت یا همان فروش محصول و کسب رضایت مصرف کننده ادامه می یابد. مطالعه حاضر با توجه به تخصصی شدن کشت تنباکو در دهستان بقمچ شهرستان چناران، شناسایی مولفه های پیش برنده بازاریابی تنباکو است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری تنباکوکاران و فعالان بازار تنباکو در دهستان بقمچ بودند که با استفاده از فرمول کوکران 110 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید. در این تحقیق به کمک مطالعات گسترده اسنادی و میدانی 29 عامل پیش برنده بازاریابی تنباکو در دهستان بقمچ شناسایی و در طیف لیکرت پنج گزینه ای (خیلی کم تا خیلی زیاد) طراحی گردید. عوامل شناسایی شده به کمک تحلیل عاملی اکتشافی ذیل 9 مولفه اصلی با 5/72 درصد مجموع واریانس قرار گرفت. این مولفه ها به ترتیب شامل؛ توانمندی بالای تنباکوکاران با 6/14، خروج از انحصار شرکت دخانیات با 8/11، تخصصی شدن کشت، تولید و فرآوری تنباکو با 9/10، وجود بازار خارجی مناسب برای تنباکو با 5/8، وجود بازار داخلی مناسب برای تنباکو با 5/6، فراوری تنباکو در مبداء با 8/5، کنشگری نسبی تنباکوکاران در بازار با 5/5، نظارت دولت بر بازار تنباکو با 7/4 و وجود ظرفیت لازم جهت گسترش فعالیت در زمینه تنباکو با 7/3 درصد واریانس است. نتایج حاصل از مدل تحلیل خاکستری GRA نشان داد روستای بقمچ در زمینه بازاریابی تنباکو در سطح شهرستان چناران و استان خراسان رضوی کانون تولید تنباکو محسوب گردیده و نقطه شروع بازاریابی تنباکو در استان به شمار می رود. با توجه به تولید حدود 80 درصد تنباکوی استان خراسان رضوی در دهستان بقمچ و تخصصی شدن کشت، برنامه ریزی مناسب جهت بازاریابی بهتر محصول در داخل و خارج کشور با تکیه بر عوامل پیش برنده شناسایی شده پیشنهاد می گردد.
کلید واژگان: تنباکو, بازاریابی, تحلیل عاملی اکتشافی, دهستان بقمچ, خراسان رضوی}Agricultural marketing starts from production planning and continues to the last step after harvest, i.e. selling and gaining customer satisfaction. The purpose of this study was to identify factors developing tobacco marketing, considering the specialization of tobacco cultivation in Boghmach Rural District, Chenaran County. The research is a descriptive-analytical one. The statistical population of the study were tobacco producers and market agents in Boghmach. Based on Cochran’s Formula, 110 people were selected as the sample. Through extensive documentary and field studies, 29 factors were identified as promoting tobacco marketing in Boghmach and then surveyed using a five-point Likert scale questionnaire. The identified factors were categorized under 9 main components (with 72.5% of the total variance), using exploratory factor analysis. These components include, respectively, high capability of tobacco producers (14.6% of the variance), ending the monopoly of tobacco company (11.8% of the variance), specialization in cultivation, production and processing of tobacco (10.9% of the variance), existence of foreign market suitable for tobacco (8.5% of the variance), existence of domestic market suitable for tobacco (6.5% of the variance), tobacco processing at the origin (5.8% of the variance), relative agency of tobacco producers in the market (5.5% of the variance), government supervision over tobacco market (4.7% of the variance), and the capacity required to expand tobacco activity (3.7% of the variance). The results of Grey Relational Analysis (GRA) showed that, in terms of tobacco marketing, Boghmach is the main center for tobacco production in Chenaran and Razavi Khorasan Province, and it is the starting point of tobacco marketing in the province. Considering the production of 80% of Razavi Khorasan tobacco in Boghmach and the specialization of cultivation, it is suggested that appropriate planning be done for better marketing in the country and abroad based on the factors identified.
Keywords: Tobacco, Marketing, Farmers, Boghmach Rural District, Razavi Khorasan, exploratory factor analysis} -
تجارب حاصل از نظریات توسعه روستایی نشان دهنده ناکارآمدی برخی از طرح های گذشته روستایی است؛ بنابراین در بازه زمانی کنونی، رهیافت روستای خلاق به عنوان دیدگاهی نو و موثر در زمینه توسعه روستایی تلاش دارد تا بستر زندگی باکیفیت و خلاقانه را در مناطق روستایی مهیا سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرگذاری شاخص های روستایی خلاق بر پایداری سکونتگاه های روستایی سیستان انجام شده است. این پژوهش بر پایه روش، توصیفی-تحلیلی استوار بوده و از نظر هدف، کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات روش های اسنادی و میدانی به کار رفت. نمونه آماری، شامل 20 روستا با جمعیت 9762 خانوار است که براساس فرمول کوکران، تعداد 308 نفر انتخاب و با روش تصادفی ساده از آن ها نظرسنجی شد. برای آزمون مدل مفهومی پژوهش و بررسی تاثیر شاخص های روستای خلاق بر پایداری سکونتگاه های روستایی، آزمون T تک نمونه ای و نرم افزار Smart PLS به کار رفت. براساس مقادیر مربوط به ضریب مسیرها در مدل نهایی تحقیق، به طورکلی عامل خلاقیت با ضریب اثر (97/0 درصد) پایداری روستایی را تبیین می کند. همچنین مولفه های انعطاف پذیری، ابتکار، ترویج و آموزش، خطرپذیری، رهبری و مشارکت به ترتیب با ضرایب 182/0، 162/0، 148/0، 149/0، 155/0، 169/0 درصد به طور غیرمستقیم بر پایداری روستایی اثرگذارند. براساس آزمون (T تک نمونه ای)، میانگین به دست آمده برای تمامی ابعاد (متغیر مستقل و وابسته) بیشتر از میانگین نظری (3) است. در این بین مولفه های اجتماعی (با میانگین 45/3)، اقتصادی (با میانگین 37/3) و کالبدی (با میانگین 31/3) بیشترین اثرگذاری را بر پایداری و مولفه های ترویج و آموزش (با میانگین 46/3)، انعطاف پذیری (با میانگین 43/3) و ابتکار (با میانگین 42/3) بیشترین اثرگذاری را بر خلاقیت روستایی دارند.
کلید واژگان: اثرگذاری, روستای خلاق, پایداری روستایی, معادلات ساختاری, منطقه سیستان} -
طرح مسئله
وجود آشفتگی و نابسامانی در سکونتگاه‌های روستایی باعث شده تا اکثر کشورها در جستجوی شناخت یا خلق راه و روش‌های جدید برای تحقق توسعه روستایی باشند. در این بین، ارزیابی شاخصهای روستای خلاق در عرصه بهبود اوضاع جوامع روستایی مطرح می‌گردد و باید در برهه زمانی کنونی توجه ویژه‌ای به آن شود.
هدفپژوهش حاضر باهدف ارزیابی شاخصهای روستای خلاق در سکونتگاه‌های روستایی سیستان انجام‌شده است.
روشاین پژوهش بر پایه روش توصیفی – پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات روش‌های اسنادی و میدانی به کار رفت. جامعه نمونه این پژوهش علاوه بر 28 متخصص درزمینه روستایی و توسعه منطقه‌ای، ساکنان 20 روستا از توابع منطقه سیستان است. دراین‌بین، بر اساس فرمول کوکران، تعداد 308 نفر انتخاب شدند و با روش تصادفی از آنها نظرسنجی شد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، از نرم‌افزارهای SPSS، Dematel، ANP، MABAC و GIS استفاده شد.
نتایجبر اساس آزمون (T تک نمونه‌ای)، میانگین بدست آمده برای تمامی ابعاد بیشتر از میانگین نظری (3) می‌باشد. نتایج دیمتل نشان داد معیار ترویج و آموزش از بیشترین تاثیرگذاری و معیار خطرپذیری از بیشترین تاثیرپذیری در شکل‌گیری روستای خلاق برخوردار است. نتایج فرآیند تحلیل شبکه‌ای نشان داد، مولفه ترویج و آموزش با وزن 342/0 مهمترین عامل اثرگذار و مولفه انعطاف‌پذیری با وزن 079/0 کم‌اهمیت‌ترین عامل اثرگذار بر شکل‌گیری روستای خلاق از نظر کارشناسان می‌باشد. نتایج تحلیل فضایی شدت اثر شاخصهای روستای خلاق با استفاده از ماباک نشان داد تعداد 6 روستا دارای وضعیت مطلوب، 11 روستا دارای وضعیت متوسط و تعداد 3 روستا دارای شدت اثر کم می‌باشند.
نوآوریدر پژوهش حاضر برای نخستین بار تحلیل فضایی عوامل موثر بر شکل‌گیری روستای خلاق در سکونتگاه‌های روستایی آن‌هم با استفاده از مدل‌های کاربردی بررسی شده است.
کلید واژگان: تحلیل فضایی, روستای خلاق, فرایند تحلیل شبکه ای, ماباک, منطقه سیستان}spatial planing, Volume:11 Issue: 1, 2021, PP 87 -114Problem definitionThe turmoil in rural areas has led most countries to seek to identify or create new ways and means to achieve rural development. In the meantime, the development of creative activities as one of the new approaches in the field of improving the situation of rural communities, which at the present time should be given special attention.
PurposeThe aim of this study was to investigate the spatial analysis of the factors affecting the formation of the creative village in rural settlements of Sistan.
MethodologyThis research is based on descriptive-survey method and applied purpose. Documentary and field methods were used to collect information. The sample community of this study, in addition to 28 specialists in rural and regional development, is the residents of 20 villages in Sistan. According to Cochran's formula, 308 people were selected and randomly surveyed. To achieve the research objectives, SPSS,, Dematel,, ANP,, MABAC & GIS software were used.
ResultsBased on the single-sample test (T), the mean obtained for all dimensions is greater than the theoretical average (3). The results of the network analysis process showed that the component of promotion and training with a weight of 0.342 is the most important factor and the component of flexibility with a weight of 0.079 is the least important factor influencing the formation of a creative village according to experts. The results of spatial analysis of the intensity of the effect of the characteristics of the creative village using Mabak showed that 6 villages have a favorable situation, 11 villages have a moderate situation and 3 villages have a low impact intensity.
InnovationIn the present study, for the first time, spatial analysis of the factors affecting the formation of a creative village in rural settlements has been studied using applied models.
Keywords: : Spatial Analysis, Creative Village, Network Analysis Process, Mabak, SistanRegion} -
ارزیابی توان محیطی سرزمین به عنوان یکی از ابزارهای حرکت درراستای توسعه پایدار، به دنبال شناسایی و معرفی روش های عقلایی و نظام مند در جهت مدیریت منابع و استفاده بهینه از پتانسیل های سرزمین است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضربررسی نقش توان های محیطی کشت تعاونی دریاچه هامون بر توسعه نواحی روستایی سیستان است. این پژوهش ازحیث روش، به صورت کمی،ازنظرهدف، کاربردی و ازنظرشیوه گرد آوری داده ها، ازنوع پیمایشی است.برای تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری کوکران (با خطای 8/0) استفاده شد و از بین 600 خانوارروستایی،تعداد120نفرازسرپرستان به طورتصافی ساده موردپرسشگری قرار گرفتند.همچنین 15 نفر از کارشناسان کشاورزی منطقه، به صورت نمونه گیری دردسترس مورد پرسشگری قرارگرفتند.روایی صوری و محتوایی سازه های پرسشنامه براساس نظر کارشناسان سازمان جهادکشاورزی و اعضای هیات علمی دانشگاه (11 نفر) ارزیابی و تاییدشد.همچنین پایایی سازه ها و همسانی درونی گویه های هرسازه نیزازطریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ موردارزیابی و برای بعد اقتصادی-معیشتی، اجتماعی، کالبدی وزیست محیطی به ترتیب 515/0، 640/، 730/ و 660/0 درصد محاسبه شد.نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان دادتوان های محیطی کشت تعاونی دریاچه هامون نقش بسزایی برپایداری اقتصادی واجتماعی روستاهای موردمطالعه داردبطوری که تمامی ابعاد،میانگین ابعادبالاترازمیانه نظری (3) می باشد.در این بین،عوامل اقتصادی و اجتماعی به ترتیب بامیانگین (4 درصد) و (89/3 درصد) بیشترین امتیازرا کسب نمودند.باتوجه به نتایج تکنیک رتبه بندی تحلیل رابطهخاکستری، روستای لورگ باغ با ضریب (Q= 0/909)، بهترین روستا جهت استفاده ازتوان های محیطی می باشد. نتایج حاصل از تکنیک ای اچ پی فازی نشان می دهد که در بین توانمندی های شناخته شده، سطح آب زیر زمینی بالا با وزن (48/0) درصد،مهمترین توان محیطی و عامل عدم نیازبه کوددهی با وزن (3/0)درصد، کم اهمیت ترین عامل شناخته شد.
کلید واژگان: توان محیطی, توسعه, کشت تعاونی دریاچه ای, مناطق روستایی, سیستان}The aim of the present study is to investigate the role of Hamoon Lake’s environmental capabilities on the socio-economic development of rural areas of Sistan.The method of this research is descriptive- analytical and the required data were obtained through completing questionnaires and field study.To determine the sample size,Cochran sampling method(with error of 0.8) was used,and out of 600 rural households,120 supervisors were randomly interviewed.Also,10 agricultural experts from the region were interviewed, using available sampling.Descriptive statistics; frequency, percentage, mean, and standard deviation; and t-test were used to analyze the research data in SPSS software.Also,the VICOR ranking model was used for spatial analysis of the villages and finally the Fuzzy AHP model was applied to investigate the environmental impact factor in sistan.The results of the t-test showed that the environmental capabilities of Lake Hamoon had a significant effect on the economic and social sustainability of the studied villages of sistan,so that in both dimensions, the mean dimensions were higher than the theoretical median (3). Economic and livelihoods (4%) and socio-cultural (3.89%) were the highest,respectively. According to the results of the VICOR ranking technique, the Lourg va Bagh village with coefficient (Q =./…) is the best village to use environmental potentials in sistan. The results of Fazzy AHP technique showed that among the known capabilities, high groundwater level(0.48%) was the most important environmental power in sistan and the need for no fertilization (0.3%) was the least important factor.
Keywords: Environmental Power, Socio-Economic Sustainability, Lake Cultivation, Rural Areas, Sistan} -
در بازه زمانی کنونی، رهیافت روستای خلاق به عنوان دیدگاهی نو در زمینه توسعه روستایی تلاش دارد تا بستر زندگی با کیفیت و خلاقانه را در مناطق روستایی مهیا سازد. بنابراین هدف مطالعه حاضر استخراج شاخص های روستای خلاق در سکونتگاه های روستایی منطقه سیستان و شناسایی پیشران های کلیدی موثر برای گسترش زمینه های خلاقیت روستاییان است. برای این منظور از روش تحلیل اثرات متقاطع استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز در قالب پرسشنامه دلفی و با استفاده از نظر متخصصان استخراج گردید و پیشران های کلیدی اثرگذار بر خلاقیت روستاییان شناسایی گردید. نمونه مورد مطالعه شامل 29 نفر از کارشناسان در منطقه سیستان می باشند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد که در مجموع تعداد 6 مولفه (انعطاف پذری، ابتکار، ترویج و آموزش، خطرپذیری، رهبری و مشارکت) با 69 شاخص در شکل گیری روستای خلاق اثرگذارند که در این بین 18 شاخص به عنوان پیشران های کلیدی انتخاب شدند. از بین 18 پیشران، تعداد 6 پیشران بیشترین اثرگذاری و کمترین اثرپذیری را داشتند که شامل "ورود اهالی روستا به فعالیت های جدید و نوآورانه (با اثرگذاری 32)"، "میزان توانایی مدیران محلی برای هدایت روستا در راستای توسعه روستای خلاق (با اثرگذاری 26)"، " استقبال و پذیرش خلاقیت توسط ساکنین محلی روستا در منطقه (با اثرگذاری 23)"، "توسعه ایده های خلاقانه جهت بهبود مشارکت مردمی (با اثرگذاری 23)"، " اعتماد به افراد تحصیل کرده در تصمیم گیری ها و مدیریت (با اثرگذاری 21)" و " آموزش و انگیزه بخشی به کارآفرینان در محیط های روستایی (با اثرگذاری 21)" می باشند. بنابراین رهیافت روستای خلاق به عنوان یک رویکرد مفید و کارامد برای رفع موانع توسعه در سکونتگاه های روستایی پیشنهاد می گردد.
کلید واژگان: آینده نگری, خلاقیت روستایی, پایداری روستایی, سیستان}In the current period, the creative village approach as a new perspective on rural development seeks to provide a quality and creative living environment in rural areas. Therefore, the aim of the present study is to extract the characteristics of creative villages in rural settlements of Sistan region and to identify key effective drivers for expanding the fields of rural creativity. For this purpose, the cross-section analysis method was used. The required information was extracted in the form of Delphi questionnaire using the opinion of experts and the key drivers affecting the creativity of villagers were identified. The study sample includes 26 experts in Sistan region who were purposefully selected. The results show that a total of 69 indicators affect tourism in Sistan, of which 18 indicators were selected as key drivers. Out of 18 drivers, 6 had the most impact and the least impact, including "Trust in educated people in decision-making and management", "Welcoming and accepting creativity by local villagers in the area", "Support of villagers and local officials from projects" "Entrepreneurship presented in the rural environment", "entry of villagers into new and innovative activities", "the ability of local managers to lead the village in the development of creative village" and "development of creative ideas to improve public participation". So creative village approach as a useful approach to removing barriers to development in rural settlements is suggested.
Keywords: Foresight, Rural Creativity, Rural Sustainability, Sistan} -
توجه به کشاورزی بومی یک استراتژی جدید در توسعه جوامع محلی است که به دلیل انطباق پذیری با شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی جامعه، نقش حایز اهمیتی درتولید و بهبود معیشت مردم محلی دارد. در بستر خشکیده دریاچه هامون نوعی کشت بومی جالیز انجام می گیرد که در محل به کشت «تیرماهی» یا «تیرماه ای» مشهور است و سبب تامین معاش تعداد زیادی از ساکنین منطقه شده و با کشاورزی ارگانیک تشابه زیادی دارد. بر این اساس، هدف مطالعه پیش رو شناسایی و معرفی فناوری های بومی این کشت و بررسی نقش آن در معیشت جوامع روستایی سیستان است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی و به شیوه اسنادی و میدانی اطلاعات لازم جمع آوری شده است و از تکنیک های کیفی وکمی مشاهده مستقیم و مصاحبه سازمان یافته و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری شامل 37 کشاورز جالیز کار از 12روستای منطقه سیستان است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روستاییان از زمان های گذشته تا کنون درهنگام خشکسالی دریاچه،حدود 12 هکتار از اراضی دریاچه را به کشت محصول جالیز (خربزه) اختصاص می دهند و جز از بذر و مراقبت در مرحله داشت از نهاده دیگری استفاده نمی کنند. روستاییان با تکیه بر دانش و تجربیات بومی خویش، محصول ارگانیکی تولید می کنند که ضمن افزایش درآمد، به محیط زیست نیزصدمه ای وارد نمی کند. نتایج آزمون T تک نمونه ای با میانگین 3.03 نشان داد که این کشت تاثیر قابل توجهی بر بهبود معیشت روستاییان منطقه دارد.کلید واژگان: کشاورزی بومی, کشت دریاچه ای خریزه, معیشت روستاییان, دریاچه هامون, سیستان}Indigenous agriculture is one of the new strategies for the development of local communities, which plays an important role in the production and improvement of local livelihoods due to its adaptability to the environmental, social and economic conditions of local communities. The cultivation of Jaliz lake in the Sistan region is an example of indigenous agriculture, which has been responsible for the livelihood of a large number of inhabitants of the region and is very similar to organic farming. Descriptive-analytical research method and documentary and field information have been gathered. The qualitative and quantitative methods of direct observation and organized interview and questionnaire have been used. The statistical population includes 37 farmers from 12 villages of Sistan region. The results of the research show that the villagers have devoted about 12 hectares of lake land to the cultivation of melon in the time of drought in the lake, and they do not use any other inputs except seed and care at the stage. Based on their indigenous knowledge and experience, Jalizar manufactures organic products that do not harm the environment while increasing their income. The T single-sample test, with an average of 3.30, also showed that this cultivation had a significant effect On the livelihood of villagers in the region.Keywords: Indigenous Agriculture, Melon cultivation Lake, Rural livelihoods, Hamoon, Sistan}
-
در بازه زمانی کنونی، صنعت گردشگری راه گشای بسیاری از مسایل اقتصادی جوامع انسانی، به ویژه شهرها است؛ بطوری که این صنعت در بسیاری از مناطق زمینه ساز رشد و توسعه بوده است. بر این اساس، هدف پژوهش شناسایی پیشران های کلیدی موثر بر صنعت گردشگری منطقه سیستان می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که در سه مرحله تعیین شاخص های کلیدی از طریق دلفی و شناسایی پیشران های کلیدی با استفاده از نرم افزار Micmac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع انجام گرفته است و پس از آن با استفاده از پیشران های شناسایی شده فضای سناریو تدوین شد. نمونه مورد مطالعه شامل 26 نفر از کارشناسان مرتبط با حوزه گردشگری در منطقه سیستان می باشند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد که در مجموع 27 شاخص در گردشگری سیستان اثرگذارند که در این بین 5 شاخص به عنوان پیشران های کلیدی انتخاب شدند. این پیشران ها بیشترین اثرگذاری و کمترین اثرپذیری را داشتند که شامل پیشران های "وجود امنیت"، "وجود نیزارها و پرندگان مهاجر در دریاچه هامون"، "هزینه مناسب و ارزان"، "وجود 26 اثر باستانی ثبت شده در آثار ملی و بین المللی (شهر سوخته، سه کوهه، آتشکده زردتشتیان و...)" و "خدمات رفاهی" می باشند. در این بین پیشران های "هزینه مناسب و ارزان"، "وجود 26 اثر باستانی ثبت شده در آثار ملی و بین المللی" بیشترین اثرگذاری را در توسعه صنعت گردشگری داشتند. از بین 4 سناریوی شناسایی شده، سناریوی اول با 02/71 درصد، محتمل ترین سناریو شناسایی شد.
کلید واژگان: توسعه گردشگری, آینده پژوهی, پیشران های کلیدی, سیستان}In the current period, the tourism industry is the solution to many economic problems of human societies, especially cities; as this industry has been the basis for growth and development in many areas. Accordingly, the aim of this study is to identify the key drivers affecting the tourism industry in Sistan region. The present study is applied and based on new methods of futures research. analytical and exploratory method in three stages were used to determine key indicators through Delphi and identify key drivers using Micmac software based on cross-sectional analysis method. And then the scenario was developed using the identified propulsions. The study sample includes 26 experts related to tourism in Sistan region who were purposefully selected. The results show that total of 27 indicators affect tourism in Sistan, of which 5 indicators were selected as key drivers. These propellants were the most effective, including the prophecies of "existence of security", "existence of reeds and migratory birds in Lake Hamoon", "reasonable and cheap", "existence of 26 antiquities registered in national and international monuments (Burnt City) , Sahkuh, Zoroastrian fire temple, etc.) and "welfare services". Among these, the proponents of "reasonable and cheap cost", "the existence of 26 antiquities registered in national and international monuments" had the greatest impact on the development of the tourism industry. Out of 4 identified scenarios, the first scenario was identified as the most probable scenario with 7.02%.
Keywords: Tourism Development, Futures Studies, Frontier Forces, Sistan} -
خشکسالی به عنوان پدیده ای اجتناب ناپذیر از دیرباز گریبان گیر مناطق روستایی کازرون بوده و خسارات زیادی را برای روستائیان در پی داشته است. بدود تردید، نخستین گام برای مقابله با آثار زیان بار خشکسالی، شناخت و درک عمیق اثرات آن می باشد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر برای مطالعه و تحلیل پیامدهای مکانی و فضایی خشکسالی در مناطق روستایی شهرستان کازرون در بازه زمانی 1397-1375 صورت بندی شده است. در این تحقیق برای محاسبات مختصات خشکسالی اقلیمی از شاخص های (SPI)، (DR) و (PNPI) استفاده شده است. این پژوهش از نوع کاربردی با رویکرد تحلیلی است که با بهره گیری از نرم افزار SPSS، به تعیین رابطه بین مقدار بارش و عملکرد تولید گندم و حرکات جمعیتی می پردازد. نتایج نشان می دهد که بین میزان بارندگی و میزان تولید گندم رابطه معنی دار و مثبتی برقرار می باشد، بطوری که با کاهش بارندگی به طور متوسط، سالانه 5/25 کیلوگرم کاهش عملکرد در هکتار پدید آمده، که در نهایت به کاهش درآمد روستائیان و عدم توسعه روستایی می انجامد. همچنین نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین میزان بارش و مهاجرت های روستایی با مقدار ضریب همبستگی 763/0 - و سطح خطای کمتر از (010/0) رابطه معنی داری وجود دارد، بطوری که با کاهش میزان بارندگی، مهاجرت های روستایی افزایش یافته که این امر خود تاکنون باعث خالی از سکنه شدن 59 روستا شده است.
کلید واژگان: پیامدهای خشکسالی, عملکرد محصولات کشاورزی, مهاجرت های روستایی, شهرستان کازرون}Drought as an unavoidable natural disaster has had bad effects lots of problems in Iranian villages since ancient times. Undoubtedly, understanding the deep aspects and effects of this phenomenon is concerned as the first step to overcome it. Here the regional drought and its spatial effects on villages of Iran are considered through SPI, DR, PNPI indices to calculate these regional effects. In This applied research the relationship between precipitation and crop production and population movement is studied using SPSS software analytically. The results showed that decreasing crop production to the extent of 21.5 K.gr/ha has affected on life levels of rural population negatively. This situation has had financial losses to the extent of 9156603629 Rials in these areas. Also, the out coming results through Pierson regression tests has showed that there is a significant relationship between precipitation levels and the migrations of rural families to the other regions ( p= 0.010). On the base of this study it has been showed that drought has caused rural migrations and remained 16 abandoned.
Keywords: Drought Results, Performance of Agricultural Products, Rural Migration, Kaziroon} -
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی چالش ها و موانع پیش روی کارآفرینی سبز دریاچه ای در روستاهای منطقه سیستان است. جامعه نمونه این پژوهش علاوه بر 11 متخصص درزمینه روستایی و کشاورزی، ساکنان 7 روستا از توابع منطقه سیستان است. از این بین براساس فرمول کوکران، تعداد 120 نفر انتخاب شدند و با روش تصادفی از آنها نظرسنجی شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، روش های تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)، تحلیل رتبه رابطه خاکستری (GRA) و آماری T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS به کار رفت. نتایج تحلیل سلسله مراتبی فازی حاصل از پرسش نامه کارشناسان نشان می دهد عامل زیرساختی و فنی با ضریب تاثیر 41/0درصد رتبه اول، عامل اقتصادی با ضریب تاثیر 39/0درصد رتبه دوم، عامل آموزشی - حمایتی و اجتماعی - فرهنگی به ترتیب با ضریب تاثیر 11/0 و 09/0درصد رتبه های سوم و چهارم را در ایجاد چالش های کارآفرینی سبز به خود اختصاص داده اند؛ همچنین نتایج حاصل از پرسش نامه روستایی (T تک نمونه ای) نشان می دهد چالش کارآفرینی سبز در دو بعد زیرساختی فنی با میانگین 13/3درصد و اقتصادی با میانگین 3درصد، بیشتر از میانه نظری است و دو بعد آموزشی حمایتی و اجتماعی - فرهنگی به ترتیب با میانگین های 46/2 و 92/1درصد، رتبه های سوم و چهارم را در ایجاد محدودیت های کارآفرینی سبز کسب کردند؛ همچنین در تمامی ابعاد بررسی شده، به ترتیب شاخص های خرید محصولات سبز با قیمت کم توسط دلالان، نامناسببودن حمایت های دولت درزمینه توسعه بازار محصول و صادرنشدن محصول به استان های مجاور با میانگین های 55/4، 35/4 و 30/4 بیشترین امتیاز را کسب کردند. با هدف رتبه بندی روستاهای دارای چالش کارآفرینی با استفاده از تکنیک (GRA) مشخص شد تعداد 6 روستا ضریب بیش از 50/0درصد (چالش زیاد) و فقط یک روستا ضریب کمتر از 50/0درصد (چالش کم) دارد.کلید واژگان: چالش های زیرساختی, چالش های اقتصادی, کارآفرینی سبز, کارآفرینی دریاچه ای, روستاهای سیستان}The purpose of this study is to identify the challenges and obstacles before lacustrine green entrepreneurship in the villages of Sistan province. The sample population of this study, in addition to 11 rural and agricultural experts, consisted all the residents of 7 villages in Sistan province. According to the Cochran formula, 120 people were selected and randomly questioned. For analyzing the data, Fuzzy Hierarchical Analysis (FAHP), Gray-Relationship Grade Analysis Method (GRA), and single-sample T-test were used in SPSS software. Results of fuzzy hierarchical analysis from the experts' questionnaire show that the Infrastructure and technical factor -with the influence coefficient of (0.41)- got the first rank; the economic factor with the influence coefficient of (0.39), got the second rank; the educational-supportive and socio-cultural factor, respectively, with the average of (0.11) and (0.09) percent, ranked third and fourth in creating the limitations faced by green entrepreneurship. Also, the results of rural questionnaire (single sample T) show that the challenge of green entrepreneurship in two technical-technical dimensions with an average (3.13) and economic (3) percent is higher than the theoretical one and two educational dimensions - Social and cultural support, with average (2.46) and (1.92%) respectively, won the third and fourth ranks in creating green entrepreneurship constraints. Also, in all aspects examined, the indicators of purchasing green goods at low prices by speculators, the inadequacy of government support in the development of the product market, and the non-export of products to neighboring provinces; respectively with the averages of 4.55, 4.35 and 4.30 have won the most points. With the aim of ranking villages with entrepreneurial challenges, using the (GRA) technique, it was determined that 6 villages had a coefficient over 50% (high challenge), and only one village had a coefficient of less than 50% (low challenge).Keywords: Substructure challenges, economic challenges, green entrepreneurship, lake entrepreneurship, Sistan villages}
-
پیامدهای منفی ناشی از مصرف مواد غذایی صنعتی و شیمیایی سبب شده اند که در عصر حاضر گرایش به محصولات ارگانیک افزایش یابد؛ با این وجود یکی از عوامل مهمی که مانع موفقیت تولید محصولات ارگانیک می شود، محدودیت های بازاریابی این محصولات هستند که نمونه آن را می توان در روستاهای حاشیه دریاچه هامون مشاهده کرد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی و الویت بندی محدودیت های بازاریابی کشت محصولات ارگانیک دریاچه ای است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و از نظر هدف کاربردی است. جامعه نمونه شامل هفت روستای دارای کشاورزی ارگانیک (با 600 خانوار) است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 120 سرپرست خانوار به عنوان نمونه بررسی شدند. همچنین برای انجام مقایسه زوجی از نظرهای 10 کارشناس استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری T تک نمونه ای در نرم افزار اس پی اس اس، روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) و روش تحلیلی رتبه ای خاکستری (GRA) بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد که محدودیت های بازاریابی به سه مولفه محدود می شوند که در این بین موانع سیاست گذاری با ضریب تاثیر 51/0 درصد در رتبه اول، موانع زیرساختی با ضریب تاثیر 40/0 درصد در رتبه دوم و عامل طبیعی با ضریب تاثیر 9/0 درصد در رتبه سوم قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان داد که در تمامی ابعاد به جز موانع فنی (با میانگین 60/2)، محدودیت های بازاریابی محصولات ارگانیک دریاچه ای بالاتر از میانه نظری (3) هستند.کلید واژگان: محدودیت های بازاریابی, محصولات ارگانیک, کشت دریاچه ای, دریاچه هامون, سیستان}Introduction Organic products play an important role in the health of the people as well as in improving the livelihood of rural households. An example of this can be seen around Hamoon Lake in the Sistan region. Located in desert areas of Iran, this region, apart from drying lake water, has been witnessing serious crisis with major impact on agricultural and livelihood of the people. However, the locals, based on their limited knowledge, have been able to turn this dilemma into opportunity and have the best use of the lake's waterless land. Each year, a large area there is devoted to the organic production of melon, which is unique not only in Iran but perhaps in the world. However, these rural farmers seem to be confronting with limitation on the sale and marketing of their products. Accordingly, it is necessary to carry out an investigation into the identification of marketing restrictions for the organic product of the lake. Materials and Methods The present study applies a descriptive-survey method to reach its target. Apart from library and documentary studies, a field research and surveys (through questionnaire and interviews) were done to collect the data. The statistical population consists of 12 villages with agricultural activities around Lake Hamoon. To analyze, one-sample T-test was done with SPSS software, Fuzzy Hierarchy Analysis (FAHP), Gray Grade Analytical Method (GRA). The FAHP SOLVER 2014 software was used to perform paired comparisons, hierarchy, and weights calculation in the fuzzy hierarchy process. Results and Discussion In Sistan, farmers have long been relying on their local knowledge for organic cultivation around Lake Hamoon. In this type of cultivation, they not only avoid using toxic materials, fertilizer, and even irrigation, but production costs are very low as well. In the process, the farmers dig cultivating the dry bed of Hamoon (15 -50cm), then sow seeds in the bottom of the pit and feed them with muddy lake. Despite its numerous benefits, there are constraints for marketing and sales of this product. Accordingly, a research on identifying and prioritizing those constraints was essential. A range of indices and components related to the constraints were identified. Some of the marketing limitations of this product were found to be policy, infrastructure and technical. Based on the results of a single sample T test, there were policy barrier with an average (3.35%) as the most important factor followed by the infrastructural barrier (with an average 3.8%). The technical (with an average 2.60%) is considered to be the least important limitation of marketing. Bachelor's Questionnaire showed the similar results. Based on the analytic hierarchy, policy barrier with a coefficient of 0.51%, infrastructural barrier with a coefficient of 0.40%, and technical barrier with a coefficient of 0.9%, ranked first, second and third, respectively. Conclusion The outcome of the study shows that factors such as the presence of intermediaries and brokers, gap between farm and market prices, lack of government support for organic production, lack of capital for product promotion, lack of storage facilities and product corruption, and failure to identify target livelihoods were the basic constraints on marketing of organic product from Lake Hamoon. It calls for the government and the authorities responsible for rural development and agriculture in the region, to address those constraints in order to expand and help farmers produce more organic melon.Keywords: Keywords: Marketing Limitations, Organic Products, Cultivation, Melon, Lake Hamoon.}
-
سکونتگاه های روستایی مجموعه ای واحد و به هم پیوسته می باشند که در طی زمان، مطابق با شرایط محیطی و زندگی اجتماعی، اقتصادی مردم شکل گرفته اند. مجموعه این هماهنگی ها باعث شده تا اصالت و زیبایی مشخصه بارز سکونتگاه های روستایی گردد که نمونه آن را می توان در نقاط روستایی سیستان مشاهده نمود. بر این اساس شناخت مولفه های اثرگذار بر حس زیباشناختی روستایی و بکار گرفتن آن در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها امری ضروری به حساب می آید، زیرا می تواند به عنوان نقشه راهنما در اختیار سیاست گذاران و برنامه ریزان کالبدی کشور قرار گیرد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی – تحلیلی است که بخش عمده داده های آن از طریق مصاحبه و تنظیم پرسشنامه (35 نفر از کارشناسان و مدیران روستایی و 344 نفر از روستاییان) جمع آوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) و روش تحلیل رتبه رابطه خاکستری (GRA) استفاده شده است. نتایج روش تحلیل سلسه مراتبی فازی نشان می دهد که در بین عوامل چهارگانه، عامل کالبدی – فیزیکی با ضریب تاثیر (0. 59) درصد رتبه اول و عامل اجتماعی – فرهنگی با ضریب تاثیر (0. 29) درصد، رتبه دوم را بدست آورده است. همچنین ابعاد اقتصادی و طبیعی به ترتیب با ضریب (0. 07) و (0. 05) درصد، رتبه های سوم و چهارم را به خود اختصاص دادند. با هدف رتبه بندی جاذبه های زیباشناختی روستاهای مورد مطالعه، با استفاده از تکنیک (GRA) ، مشخص گردید که از بین 15 روستای مورد مطالعه، تعداد 6 روستا دارای ضریب مطلوبیت بالای 0. 50 درصد به ایده آل مثبت هستند که در این بین، روستاهای قلعه نو، سه کوهه و سه قلعه با ضرایب (1. 000) ، (0. 810) و (0. 658) درصد بالاترین پتانسیل های زیبا شناختی روستایی را دارند. از طرف دیگر، 9 روستا ضریب نزدیکی به 50 درصد ایده آل مثبت داشته اند که در این بین روستا های لوتک، شهرک گلخانی و قرقری به ترتیب با ضرایب (0. 286) ، (0. 304) و (0. 324) درصد، بیشترین فاصله را با ایده آل مثبت دارند و از نظر مدیران روستایی دارای جاذبه زیباشناختی پایینی نسبت به سایر روستاهای نمونه می باشند.کلید واژگان: زیباشناختی, معماری روستایی, بافت روستا, سیستان}Traditional architecture in Sistan area is affected by natural cycles in the construction of rural settlements. Physical environment of rural settlements is a source to understand the organization of houses and farm lands and street network within village that added to the beauty of rural settlements. Rural vernacular architecture in Sistan has formed according to climatic, cultural and livelihood factors, while respecting the nature. However, given that in recent years, patterns of rural settlements had been affected by socio-economic influences of urban areas. The imitation of urban styles and tastes in rural architecture has resulted in traditional beauties of villages being abandoned and changed. Therefore, it is necessary that we reflect on the hidden values in the beauties of rural settlements.
This study is descriptive and relies on field survey. The required information was collected through literature review and field study. The sample areas consisted of 15 villages from 5 counties, selected according to the opinion of experts on traditional architecture. Using Cochran formula, the sample size was calculated 310 people. The data was collected in terms of natural, physical, economic and society dimensions through questionnaires. The data collected was analyzed using FAHP and GRA software.
Applying fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) approach show that among the above-mentioned four dimensions, physical factor was given first rank with the impact of 0.59 percent and society-cultural with the impact of 0.29 percent was given second rank. Also, economic and natural dimensions were given third and fourth ranks with the impact of 0.07 and 0.05 percent respectively.
This finding show that the physical factor was given the highest rank because of the architecture and fabric of the villages, in addition to their visual harmony in the vernacular architecture, its scale and spatial arrangements. Furthermore, the construction of rural settlements is often compatible with its context resulted from the utilization of local materials. The second factor that influences the aesthetics of rural settlements is socio-cultural factor. Rural houses play a significant role as safe haven for families, which raises the need for a special attention to the architecture of private rural housing.Keywords: Aesthetics, vernacular Architecture, rural fabric, Sistan} -
مقدمه
با شروع مهاجرت های بین المللی و گستردگی آن ها، همه جوامع بشری به نحوی با چالش مهاجرت مواجه شدند. شواهد نشان می دهد مهاجرت های فرامرزی در برخی مواقع باعث از بین رفتن یکپارچگی ملی، برهم خوردن ترکیب قومی- ملیتی کشور میزبان، جاسوسی و فعالیت های ضد امنیتی، افزایش شورش ها و نزاع بین مهاجرین و جمعیت بومی می شود. این امر باعث می شود تا نظام سکونتگاهی کشور میزبان وبه ویژه مناطق مهاجرنشین با معضل جدی روبرو گردد. نگاه ریشه ای به این موضوع نشان می دهد، افرادی که از زادگاه و زاد بوم خود کوچانده شده و در مکان دیگری سکنی داده می شوند، نمی¬ توانند حس مکانی همسانی برای هر دو جا بیابند. لذا همین ناخشوشایندی¬ هاست که اساس تداوم تنش را در نقاط مختلف جهان به دنبال دارد.
مبانی نظری تحقیقمرور کلی بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش نشان می دهد که تعلق مکانی بحثی مهمی از نظر جامعه¬ شناسی و برنامه¬ ریزی محلی می-باشد. حس تعلق بر مکان برآیند تعامل سه ضلع فرد، دیگران و محیط می باشد. شرایط محیطی، اجتماعی و فردی در سطح تعلق مکانی موثر است. از سوی دیگر، شرایط مزبور در مکان¬ های متفاوت، فرق می¬ کنند و بنابراین هر مکانی شرایط خاص خود و بالتبع سطح تعلق مکانی متفاوت دارد. در این بین، سکونت¬ گاه¬ های مهاجرپذیر مکان¬ های زیستی مهمی هستند زیرا می¬ توان آن¬ ها را با ویژگی های چون حضور خانوارهای عمدتا مهاجر و کم درآمد، ضعف امنیت، ضعف بهداشتی، کیفیت نامطلوب مسکن، کمبود امکانات و زیر ساخت¬ ها شناخت. عمدتا این شرایط نامساعد منجر به کاهش تعلق فرد به مکان می¬ گردد و این ضعف تعلق می¬ تواند پیامدهای نامطلوبی برای فرد و جامعه مهاجر پذیر داشته باشد که این امر در بین مهاجران فرامرزی سنخیت بیشتری دارد.
روش تحقیقپژوهش حاضر از نظر نوع هدف، کاربردی - توسعه¬ ای و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داد ها از روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است. مطالعات میدانی نیز به صورت پیمایشی به منظور مشاهده وضع موجود، جمع آوری اطلاعات روستاها، توزیع پرسشنامه و مصاحبه با جامعه نمونه بوده است. حجم نمونه خانوار در 31 روستای مورد نظر (تعداد 3669 خانوار) با استفاده از فرمول کوکران در سطح 95 درصد برابر با 347 نفر از سرپرستان خانوارهای افغان تعیین گردید. همچنین برای اطمینان بیشتر از نتایج مطالعات میدانی تعداد 51 پرسش¬ نامه نیز بیشتر از حجم نمونه تکمیل شد. روش نمونه گیری به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع نمونه گیری هدفمند بوده است. میزان آلفای کرونباخ بعد تعلق مکانی 779/0 به دست آمده است. به دلیل کمی بودن داده های پژوهش، برای بررسی رابطه بین میزان افاغنه بر میزان حس تعلق مکانی در روستاهای مورد مطالعه از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
یافته های تحقیقیافته های تحقیق حاکی از آن است که وجود افاغنه بر میزان حس تعلق مکانی روستاهای مهاجرپذیر سیستان اثرگذار است بطوریکه با افزایش تعداد افاغنه در هر روستا، میزان حس تعلق مکانی کاهش می یابد و با پایین آمدن میزان افاغنه میزان حس تعلق مکانی روستاها افزایش می¬ یابد.
همچنین یافته های پژوهش نشان دهنده این است که از بین 31 روستای دارای سکنه افغان، تعداد 14 روستا در فاصله 3 کیلومتری مرز، 10 روستا در فاصله 3 تا 5 کیلومتری مرز و 6 روستا در فاصله 5 تا 10 کیلومتری مرز قرار دارند. نتایج حاصل از این محاسبات گویای این است که بیشترین روستاهای دارای سکنه افغان در مناطق همجوار مرز و کمترین فاصله با مرز (3 کیلومتر) قرار دارند. در واقع می توان اینگونه نتیجه گرفت که با نزدیکی به مرز تعداد روستاهای دارای سکنه افغان بیشتر و با فاصله از مرز از تعداد روستاهای دارای سکنه افغان کاسته می شود.بحث و نتیجه گیریبا استناد از نتایج پژوهش حاضر می توان این گونه استنباط نمود که وجود افاغنه در این نقطه از ایران، باعث برهم خوردن هویت ملی و تعلق مکانی در روستاهای منطقه مرزی سیستان شده است، بطوری که مهاجران عامل اصلی تضعیف تعلق مکانی در مناطق مقصد به حساب می آیند. لذا با عنایت به اینکه حفظ هویت ملی و تعلق مکانی یکی از عوامل مهم در انسجام اجتماعی و توسعه سرزمینی می باشد، باید راه کار اساسی در جهت افزایش آگاهی مردم مرزنشین نسبت به ارزش های سرزمینی از طریق شناسایی نقش افاغنه در منطقه، تبلیغ در زمینه مهم بودن ارزش های بومی کشور و افزایش آگاهی مردم محلی بر پایه ی مقدس بودن نظام سرزمینی در مناطق مرزی اجرا نمود. نتیجه عوامل نامبرده فوق، افزایش انسجام اجتماعی و در همین راستا توسعه مناطق مرزی سیستان می باشد.
کلید واژگان: سکونت گزینی غیر رسمی, مهاجرین افغان, تعلق مکانی, روستاهای مرزی سیستان}Purpose: One of the key challenges in the border areas of Sistan is the existence of different ethnic groups and nationalities with different sense of place and identity belonging. The ethnic and national differences has created a turbulent and chaotic landscape in border villages of Sistan and caused a lot of damages to the sense of place and identity in affected areas. Accordingly, the aim of this study was to determine the relationship between the Afghans and the sense of place in the border villages of Sistan. Design/methodology/approach: The research method is descriptive -analytical and is based on library research and survey. The sample consisted of 31 villages inhabited by Afghans with 3669 households. A sample of 347 households were selected using Cochran's formula and were interviewed based on random sampling. The data were analyzed using the Spearman correlation coefficient in SPSS Software.
Findings- The results of the test show that there is a significant relationship between the number of Afghan residents and sense of place in the studied area with a confidence level of 99 percent, so that by increasing Afghan households, sense of place decreases in the rural area and by reducing households in the rural area, the sense of place will increase. According to the results, it can be expressed that informal settlement of Afghans caused a reduction of sense of place in border villages of Sistan.
Research limitations/implications: One of the restrictions on the way of the research can be lack of accurate statistics on the informal settlers living in the border villages of Sistan. Among the strategies that can be offered to improve regional identity, is a complete identification of the illegal migrants, the setting of firm rules for their control, and the monitoring of the security agencies on immigration.
Practical implications- In order to solve this problem, the exact number of immigrants (illegal) settled in the area should be counted and according to law, they should be either granted citizenship or returned to Afghanistan. In the meantime, the best way is to grant citizenship to immigrants because evidence suggests that the majority of refugees return to their country after being fired from Iran. Accordingly, it is possible to confirm Afghan refugees by granting Iranian citizenship, national identity, and immigration in the destination country (Iran).
Originality/value: So far, no attention to the sense of place of cross-border migrants (Afghans) to Iran, especially in border villages. Nevertheless, the present study has authenticity and practical value. Users of the results of this research are rural and regional planners, provincial government of Sistan and Baluchistan and its departments and agencies under the Department of Afghan citizens in the country.Keywords: Informal settlements, refugees, sense of place, Sistan border villages} -
دامداران در جوامع روستایی جهت پرورش و مدیریت امور دام فعالیت های را به صورت مشترک انجام می دهند و تحقیقات حاکی از آن است که همیاری و همکاری بین دامداران و بویژه زنان روستایی نقش کلیدی را ایفا می کند. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناخت دانش بومی و سنت های محلی زنان روستایی ابونصر در تولید و مدیریت فرآورده های دامی در شهرستان بوانات استان فارس است. روش تحقیق بر مبنای روش های پیمایشی است و برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک های کیفی شامل مشاهده مستقیم، مشاهده مشارکتی و مصاحبه سازمان یافته استفاده شده است. جامعه آماری شامل 29 نفر زن روستایی دامدار ساکن در روستای ابونصر است که اطلاعات به شیوه کیفی جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج تحقیق حاکی از وجود دانش بومی و سنت های محلی غنی در بین زنان روستای منطقه است که ناشی از وجود نظام سنتی شیردوشی (دون) و مکانیسم مدیریت شیر و فراورده های لبنی است. نظام دون یک نهاد اجتماعی سنتی برای اعضایی است که به صورت مشارکتی در تولید فراورده های دامی فعالیت می کنند. این نظام سنتی در ایجاد پیوند اجتماعی قوی بین زنان دامدار موثر بوده و علاوه بر ایجاد تسهیلات در فرایند تولید و مدیریت فراورده های لبنی، در افزایش کیفی و کمی تولیدات دامی نیز تاثیر داشته است.کلید واژگان: دانش بومی, نظام سنتی دون, سنت های محلی, فرآورده های دامی, زنان روستایی, روستای ابونصر شهرستان بوانات}Ranchers in rural communities work together to raise and manage their livestock activities. In the meantime, The collaboration and cooperation between farmers and particularly rural women play a key role stems. The purpose of this study was to identify local knowledge and local traditions of rural women in abunasr rural in production and management of livestock products in Bavanat city of Fars province. The research method is based on surveying methods. For data collection, qualitative techniques including direct observation, participatory observation and organized interviewing have been used. The statistical population consisted of 29 rural woman is a farmer living in the village of AbuNasr, which is collected and analyzed in a qualitative way. The results of the research indicate that there is a rich indigenous knowledge and local traditions among women in the region, due to the existence of a traditional milking system (Don) and the mechanism of milk management and dairy products. The Dun system is a traditional social institution for members who participate in the production of livestock products. This traditional system has been effective in establishing a strong social bond between livestocks and, in addition to facilitating the production and management of dairy products, has also contributed to the qualitative and quantitative increase in livestock production.Keywords: Indigenous Knowledge, The traditional system of Don, Local Traditions, Livestock products, Rural women, Rural Abunasr Bavanat city}
-
اماکن تجاری و به ویژه بازارچه های مرزی به دلیل خاصیت سود آوری خود، همواره انسان، کالا و سرمایه را از نقاط محلی، منطقه ای، ملی و گاها فراملی به سوی خود جذب می کند که این امر می تواند باعث پیشرفت اقتصادی مکان های زیستی گردد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به تحلیل شعاع اثرگذاری بازارچه مرزی میلک اقدام شده است. این پژوهش از نوع هدف کاربردی و بنا بر روش توصیفی – تحلیلی و همبستگی است. جامعه آماری تمامی روستاهای دارای ارتباط اقتصادی با بازارچه مرزی میلک بوده است. برای گردآوری اطلاعات میدانی با توجه به فاصله روستاهای مورد مطالعه با مرز و با روش نمونه گیری طبقه بندی تعداد 18 روستا انتخاب و با استفاده از فرمول کوکران 324 خانوار به عنوان نمونه مورد سوال قرار گرفته اند. یافته ها نشان داد که بازارچه مرزی میلک در زمینه جذب کالا و سرمایه، علاوه بر بحث منطقه ای، دارای برد و شعاع اثرگذاری ملی و گاها فراملی است، در زمینه جذب نیروی انسانی (کارگر خدماتی) دارای شعاعی در سطح محلی است. همچنین بین سطح توسعه اقتصادی روستاها و فاصله از بازارچه رابطه معنی دار و معکوسی وجود دارد، به طوری که با فاصله گرفتن روستاها از بازارچه، شعاع اثرگذاری اقتصادی بازارچه کم و با نزدیک شدن به بازارچه شعاع اثرگذاری آن زیاد می شود.کلید واژگان: شعاع اثرگذاری, توسعه اقتصادی, روستاهای مرزی, بازارچه میلک, سیستان}
-
مسئله شناسی چالش های اجرای آبیاری نوین در مناطق روستایی شهرستان بوانات (مطالعه موردی: دهستان سرچهان)آبیاری بارانی یکی از روش های مناسب برای افزایش راندمان آب در امر کشاورزی است، اما با این وجود موانع و مشکلاتی برای اجرای این نوع آبیاری از طرف کشاورزان وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر، مسئله شناسی چالش های اجرای آبیاری نوین در مناطق روستایی دهستان سرچهان واقع در (بخش سرچهان) شهرستان بوانات از استان فارس می باشد. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. محدوده جغرافیایی پژوهش 15 روستا از کل منطقه ی مورد مطالعه را شامل می شود. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کشاورزان دهستان سرچهان می باشد (N=776) که از این میان 257 کشاورز با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه ی مورد مطالعه انتخاب شدند. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای میدانی طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فنی تعیین گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش موید آن است که بیشترین میزان چالش های اجرای آبیاری نوین در بعد اقتصادی با میانگین 47/3 درصد و کمترین میزان در بعد اجتماعی با میانگین 81/2 درصد می باشد. همچنین مطالعه میزان چالش های اجرای آبیاری تحت فشار در ابعاد مورد بررسی در روستاهای مورد مطالعه، گویای این واقعیت است که کشاورزان روستاهای ابونصر، سیاهو و شهرک الزهرا با میانگین (28/3 درصد) با بیشترین چالش های اجرای آبیاری تحت فشار و کشاورزان روستاهای شاهزاده ابوالقاسم، اهل کوه و صوفیان به ترتیب با میانگین (95/2، 01/3 و 03/3) با کمترین چالش ها برای اجرای آبیاری تحت فشار روبه رو بوده اند.کلید واژگان: مسئله شناسی, چالش های آبیاری نوین, دیدگاه کشاورزان, دهستان سرچهان}Sprinkler irrigation as one of the most suitable methods for increasing the irrigation efficiency, is faced with some operational problems and challenges among agronomists of Iran. The goal of present article is to understand the problems, difficulties and challenges of modern irrigation methods in rural regions of Fars province, Bavanat, in Iran. Geographic area of this analytic-descriptive research involves the study of 15 villages of the study area. Consequently, the population of the study consists of all farmers of Sarchahan region in Fars province (N= 776) of which 257 farmers were selected randomly among this population as the sample of study by means of Cochran formula. A vast range of indicators of economic, social and technical dimensions were determined by a series of documentary studies and field visits. Results were analyzed by means of T-single-sample method using SPSS software. The results show that the maximum range of difficulties and challenges in the files of modern irrigation methods refer to economic problems (3.47%) and the minimum refer to social dimensions (2.81%). Also the results show that the farmers of some villages like Aboo-Nasr, Siahoo, and Shahrak Al-Zahra are facing with the most problems and difficulties( 3.28) and the farmers of Shahzadeh Abolghasem, Ahl Kooh, and Soofian are facing with the minimum problems( 3.03%, 3.01%, 2.95% respectively) to implement the pressurized irrigation.Keywords: Modern irrigation method, Challenges, Implementating problem, Sarchahan region}
-
با توجه به اهمیت روستا در برنامه ریزی های توسعه ای کشور، تاکنون طرح های متعددی در جهت تسریع روند توسعه یافتگی روستا مطرح و اجرا شده است، تا به نوعی شدت نابرابری های بین نقاط شهری و روستایی کاهش یابد. یکی از این طرح ها طرح هادی است که درصدد دستیابی به ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها، تامین عادلانه امکانات، هدایت وضعیت فیزیکی روستا، تسهیلات بهبود مسکن و خدمات محیط زیستی و عمومی، بهبود کیفیت بافت روستا و ایجاد بستر لازم جهت فراهم شدن زمینه صدور سند مالکیت املاک واقع در بافت مسکونی روستا است. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی میزان رضایت روستائیان از اثرات کالبدی، اقتصادی و اجتماعی طرح های هادی در روستاهای شهرستان نیمروز می باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی روستاهای دارای سابقه طرح هادی و حجم نمونه شامل روستاهایی است که حداقل 4 سال از زمان اجرای طرح هادی در آنها سپری شده باشد. بر این اساس در این پژوهش 10 روستا با 2813 خانوار مورد بررسی قرار گرفته است. که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 338 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی (تکمیل پرسش نامه ها و فرم های مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش موید آن است که در تمامی متغیرهای تحقیق، میزان عملکرد طرح هادی در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه پایین تر از میانه ی نظری (3)، است.کلید واژگان: ارزیابی, میزان رضایت, طرح هادی, عملکرد, شهرستان نیمروز}Regarding to the importance of the villages in the development plans of the country, so far lots of plans have been prepared and implemented in order to accelerate the development trend of the rural and decrease the distant gap between urban and rural points. One of the most important plans of this type is the Rural Guide Plan that its goal is consisting of building the rural development, providing the equitable opportunities, conducting the physical condition of the village, mortgage lending, public and environmental services, improvement of the quality of villages, and providing a suitable condition to provide the basis for issuing title deeds of residential property located in the village. Therefore the goal of the current article is to study the rate of the villager's satisfaction from the physical, socio- economic effects of the Rural Guide Plan in the villages of the Nimrooz city (Southern East of Iran). Based on the cross- sectional method of research the statistical population was all villages of the conductor and the sample was consisting of the villages under cover of the guide plan for at least 4 years. Therefore the numbers of 10 villages (with 2813 families) were investigated. Then by use of the Cochran formula the numbers of the 338 families were selected as the sample families. To earn this goal, parallel to the document studies, a vast range of indices with socio- economic dimensions were determined and in the framework of the field studies (questionnaire and field observations) were investigated. Analyzing the data was done by use of T test in the SPSS software. The results showed that in the all variables of the research the rate of the performance of the Guide Plan in the all socio- economic and physical dimensions in the studied villages were below the theory norm( 3).Keywords: Assessment, Satisfaction rate, Guide Plan, performance, Nimrooz city}
-
فصلنامه فضای جغرافیایی، پیاپی 52 (زمستان 1394)، صص 251 -266زلزله یکی از سوانحی است که به سبب شرایط خاص جغرافیایی، کشورمان را دائما مورد تهدید قرار می دهد و در این بین، شریان های ارتباطی عنصر کلیدی تخفیف یا تشدید دامنه های آسیب پذیری می باشند و بدون تردید عملکرد بهینه شبکه حمل و نقل می تواند باعث کاهش اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از بحران شود. در این راستا به منظور شناسایی آسیب پذیری و کارایی شبکه ارتباطی شهر تبریز در زمان وقوع زلزله، توان کشش پذیری این شبکه در قالب روش توصیفی–تحلیلی و در نرم افزار GIS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از یافته های تحلیلی نرم افزار GIS گویای این است که به جز شبکه های ارتباطی نیمه شرقی شهر تبریز مابقی شبکه های ارتباطی نقاط مختلف شهر (غرب، شمال و جنوب) دارای آسیب پذیری بالایی در زمان وقوع احتمالی زلزله می باشند. در واقع از جمع بندی نتایج می توان این گونه استنباط نمود که به دلیل حجم بالای آسیب پذیری شریان های حمل ونقل شهر تبریز، گزینه های خروج از وضعیت بحرانی و به تبع آن بازگشت به شرایط عادی در حد پایین بوده و شرایط خروج از وضعیت بحرانی با شریان های ارتباطی موجود به مراتب پیچیده تر می باشد.
کلید واژگان: توانمندی, شریان های ارتباطی, زلزله, شهر تبریز}Geographic Space, Volume:15 Issue: 52, 2016, PP 251 -266Earthquake is one of the accidents that always threaten our country because of geographical conditions. Meanwhile, communicative highways are key elements in decreasing or increasing the extent of vulnerability and undoubtedly optimized transportation network will be able to decrease direct and indirect effects of vulnerability. Therefore, in order to identify vulnerabilities and efficiency of communication network of Tabriz city, tensile strength of this network was investigated in an analytical-descriptive way using GIS software. The result of analytical findings from GIS shows that communication networks of various regions in the city (western, northern, southern parts) have high vulnerabilities on 1- Assistant Professor of Applied Science and Technology of Tabriz Municipility.earthquake time except communication networks of the eastern section of Tabriz city. It can be concluded that due to high vulnerability of transportation pathways of Tabriz city there are few options for exiting critical conditions and returning to normal situations, and that the conditions for coming out of critical state becomes more complicated with the available transportation networks.Keywords: Capability, Communicative Paths, Earthquake, Tabriz} -
منطقه مرزی سیستان جزء نقاط پیرامونی و کمترتوسعه یافته کشور است که قرارگیری آن در همسایگی کشور افغانستان و میزبانی مهاجران افغان بر توسعه نیافتگی این منطقه دامن زده است. در واقع، سکونت افاغنه باعث ایجاد شرایط خاص اقتصادی – اجتماعی در منطقه سیستان شده است و بر بسیاری از کارکردهای منطقه، به ویژه کارکردهای روستاهای مرزی تاثیر گذاشته است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل رابطه سکونت گزینی افاغنه و سطح توسعه اقتصادی - اجتماعی روستاهای مرزی سیستان است. روش تحقیق تحلیلی– همبستگی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای، بررسی های میدانی و تکمیل پرسشنامه است و اطلاعات جمع آوری شده با روش تاکسونومی و آزمون اسپیرمن در نرم افزار SPSS ارزیابی شد. نتایج سطح بندی تاکسونومی نشان داد از 31 روستای مورد بررسی 6 روستا در سطح مطلوب توسعه هستند و 25 روستای دیگر نیز سطح توسعه متوسط و پایین دارند. همچنین، نتایج آزمون اسپیرمن با سطح اطمینان 99 درصد گویای همبستگی معکوس بین سطح سکونت افاغنه و سطح توسعه اقتصادی (814/0-) و اجتماعی (672/0-) روستاها است، به طوری که با افزایش افاغنه سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاها کاهش، و با کاهش افاغنه، سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاها افزایش می یابد.
کلید واژگان: توسعه اقتصادی, اجتماعی, روستاهای مرزی سیستان, مهاجران افغان, سکونت گزینی افاغنه}Boarder villages of sistan region in Iran are so less developed and their location on the boarder of Afghanistan has fueled this less development. Subsequently، Afghan''s settlement in this region has caused some special socio-economic situation in sistan region and has overwhelmed lots of functions of this region''s villages. The goal of this article is an analytical study on the effects of Afghan''s settlement on the socio-economic development of boarder villages of Sistan. Based on the library study، field studies and questionnaire the method of this article was description- analytical study. The collected information was analyzed by means of Taxonomy method and spearman test inlet in SPSS software. The results of level taxonomy showed that among the 31 studied villages the number of 6 villages were on normal level and 25 others were on middle level or bellow. Also the results of spearman test with a degree of 99 percent certainty shows the correlation between afghan''s settlement with economic development (-0. 814) and social development (-0. 679) and concluded that the socio-economic situation of the region will improved by afghan withdrawal from Sistan area.Keywords: Afghan immigrants, socio, economic development, Afghan's location selection, boarder villages of Sistan region} -
زمینه و هدفهرگاه به مقوله کیفیت مراقبت از بیماران اشاره ای شده، تعیین میزان عفونت بیمارستانی در انعکاس کیفیت رسیدگی و مراقبت از بیماران، در اولویت اول قرار گرفته است. از طرفی کنترل عفونت بیمارستانی رابطه مستقیمی با شناخت صحیح عوامل ایجاد کننده این گروه از عفونت ها دارد. هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان آلودگی میکروبی در اتاق های عمل بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهرستان زابل بوده است.مواد و روش کاردر این پژوهش مقطعی توصیفی- تحلیلی، تعداد 380 نمونه از اتاق های عمل بیمارستان امیرالمومنین(ع) شهرستان زابل اخذ شد و پس از بررسی های آزمایشگاهی، نتایج آن به همراه اطلاعات مربوط به محل نمونه برداری، زمان نمونه برداری (قبل یا بعد از گندزدائی)، نوع ماده ضد عفونی کننده و رقت آن به ثبت رسید و با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری پیرسون و کای دو مورد بررسی قرار گرفت.یافته هاآلودگی میکروبی اتاق های عمل بیمارستان 6/27 درصد به ثبت رسید که شامل آلودگی باکتریایی (2/18 درصد)، آلودگی قارچی (6/7 درصد) و آلودگی توام باکتری و قارچ (8/1 درصد) می باشد. بیشترین آلودگی میکروبی به ترتیب مربوط به استافیلوکوکوس اپیدرمیس (5/22 درصد)، کلبسیلا (2/14 درصد) و آسپرژیلوس (8/10 درصد) می باشد. بیشترین آلودگی میکروبی مربوط به نمونه های اخذ شده از کف و دیوارهای اتاق عمل، تخت و ماسک بیهوشی و کمترین آلودگی میکروبی از نمونه های اخذ شده از هوای اتاق عمل بدست آمده است.نتیجه گیریمیزان آلودگی میکروبی بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهرستان زابل در مقایسه با مطالعات مشابه که در سایر نقاط کشور به انجام رسیده است، تفاوت قابل ملاحظه ای ندارد، اما نسبت به استاندارد جهانی (5 درصد) فاصله زیادی داشته و برنامه ریزی و تلاش زیادی را به منظور کاهش آلودگی طلب می کند.
کلید واژگان: عفونت بیمارستانی, آلودگی میکروبی, اتاق عمل}Background and ObjectivesThe rate of nosocomial infections is a remarkable index that can be used to evaluate the quality and type of health care provided in hospitals. On the other hand, infection of control in hospitals has a direct correlation with the identification of the infectious agents. The aim of this study was to evaluate the level of microbial contamination of operation rooms in Amir-Al-momenin Hospital in Zabol.Materials and MethodsIn this cross-sectional descriptive-analytic study, 380 samples were taken from different operating rooms of Hospital. After laboratory analysis, the results were considered with sampling location, sampling time (before or after disinfecting), type of disinfectant and its dilution level. Statistical analysis was done with SPSS soft ware and Pearson chi-square test.ResultsThe Microbial contamination was 27.6% in the operation rooms of the hospital. Contamination was due to bacterial (18.2%), fungal (7.6%), and bacterial + fungal infections (1.8 %).The most prevalent contaminating agents were Staphylococcus epidermidis (22.5 %), Klebsiella spp (14.2 %) and Aspergillus spp (10.8 %). The most contaminated locations were the floors and walls, the beds and anesthetic masks. The least contaminated area was the air.ConclusionThe microbial contamination rate in Amir-Al-Momenin Hospital of Zabol was not significantly different from other hospitals in the country. It was however, a far cry from world standards (5%). There is a dire need to plan suitable strategies to decrease the microbial contamination rate in the operation rooms of the hospital.
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.