زیناییدا آندره یونا خاریتانچیک
-
در این مقاله در نتیجه تجزیه و تحلیل معنای اسامی گروه های واژگانی - معنایی در زبان روسی م عاصر (اسامی افراد از نظر خویشاوندی، شغل، اسامی نظامی، حیوانات خانگی و وحشی و غیره) نتیجه گیری می شود. بر این اساس معنای واحدهای معنایی به توصیف آنها در فرهنگ ها که بر اساس پرکاربردترین معانی وابسته به متن آنها استوار شده اند، محدود نمی شود، بلکه تعداد قابل توجهی از ویژگی هایی (دریافتی، رفتاری، مکانی و غیره)را دارند که نماینده ماهیت آنها هستند و در منابع فرهنگ نویسی ثبت نشده اند. این معانی در تعداد زیادی بافت مربوط که از پیکره ملی زبان روسی و دیگر پیکره های زبان روسی استخراج شده اند، تجلی پیدا کرده اند و یک مجموعه بالقوه و باز از واحدهای واژگانی تشکیل می دهند. این مجموعه، پایه داده ای زبان روسی را به عنوان غنی ترین گنجینه دانش و اعتقادات درباره دنیای اطراف تشکیل می دهند.
کلید واژگان: واحد واژگانی, معنا, پتانسیل معنایی, عبارت, پیکره, ساختار مفهومیВ статье в результате анализа семантики наименований разных лексико- семантических групп в современном русском языке (названий лиц по родству или профессии, воинских званий, домашних и диких животных и др.) делается вывод о том, что семантика лексических единиц не ограничивается их словарными дескрипциями, основанными на наиболее часто актуализируемых контекстуально обусловленных значениях, но содержит огромный реестр свойств (перцептивных, поведенческих, локативных и т.д.) репрезентируемых ими сущностей, не регистрируемый в лексикографических источниках. Они эксплицируются в многочисленных соответствующих контекстах, извлеченных из Национального и других корпусов русского языка, и составляют открытый по своему характеру семантический потенциал лексических единиц, формирующий информационную базу русского языка как богатейшей сокровищницы знаний и верований об окружающем мире.
Keywords: Лексическая Единица, Значение, Семантический Потенциал, Высказывание, Корпус, Концептуальная Структура -
The article presents the results of a study of conventional temporal lexical cycles in Russian – names of days of the week cycle and months of the year tightly tied by sequence and recurrence relationships. The lexicographic and psycholinguistic analyses lead to the conclusion that on a par with equivalence based on the ontological properties of the cycles analyzed their language representations share a set of semantic features of the type «Time period», «Order», «Activity», etc., which form in their entirety a cognitive matrix. Its members differ in their significance: relevant for the week cycle is the parameter of «Activity» whereas for the year cycle –«Nature and Weather», «Activity». Selectivity of semantic features actualized in the meanings of individual units determines differentiation of relations in the conventional lexical cycles and salience of some members of the sets (воскресеньеin the week cycle, майin the year cycle, etc.).
Keywords: Conventional Cycle Structure, Sequence, Recurrence, Language Representation, A Semantic Component, Соgnitive Matrix, Salience -
В статье рассматриваются темпоральные лексические циклы в современном русском языке – объединения лексических единиц, связанных семантическими отношениями последовательности и повторяемости. Языковые данные о семантических и прагматических свойствах наименований конституентов суточного (утро-день-вечер-ночь), недельного (понедельник-вторник-среда-четверг-пятница-суббота-воскресенье), сезонного (весна-лето-осень-зима) и годового (январь-февраль-март-апрель-май-июнь-июль-авгукст-сентябрь-октябрь-ноябрь-декабрь) циклов в русском языке, полученные в результате анализа лексикографических описаний, контекстуальных употреблений, дериватов и фразеологических единиц разного типа, образованных на их базе, свидетельствуют о неоднородности циклических объединений (напр., природные, событийные, конвенциональные; терминологические. нетерминологические; с жесткими/нежесткими границами и т.д.). Главное, они демонстрируют выделенность (салиентность) некоторых их членов (ночь в суточном цикле, лето, весна в сезонном и т.д.), в основе которой лежат знания об онтологических свойствах называемых временных периодов, о связанной с ними деятельности, а также субъективно-оценочные ассоциации, сложившиеся на базе этих знаний, у носителей языка.
Keywords: темпоральный лексический цикл, последовательность, повторяемость, салиентность, частотность -
در مقاله حاضر به بررسی گروه های مختلف واحدهای واژگانی که در نتیجه فرایندهای اشتقاق واژه ساختی اعم از واژه سازی اشتقاقی و واژه سازی معنایی تولید می شوند، پرداخته می شود و اهداف و خاستگاه اینگونه واژه سازی اشتقاقی مورد بررسی قرار می گیرد. واحدهای واژگانی مورد مطالعه ویژگی های معنایی و دستوری گوناگونی دارند و به گروه ها و زیرمجموعه های مختلف منطقی تعلق دارند. از طرف دیگر، این واحدهای زبانی در کاربردهای استعاری و یا واژه ساختی به علت شباهت های ظاهری، شکل، مکان، رنگ و ویژگی های دیگر به لحاظ معنایی قرابت پیدا می کنند و زیر گروه های غیرتاکسونومیک را تشکیل می دهند که متفاوت با تاکسونومی های معنایی متداول است. در پژوهش حاضر گروه های مختلف غیرتاکسونومیک مورد بررسی قرار می گیرند.کلید واژگان: واژه ها, تاکسونومی, زیرگروه غیرتاکسونومی, واژه س, ازی, واژه س, ازی معن, ایی, فضای همگرای نظریThe paper is focused on classes of lexical units which arise as a result of derivational processes word formation and semantic transfers, acting either in isolation or together, on the basis of common semantic foundations that bind targets and sources of derivation. The lexical items which constitute the classes under study vary in their denotative characteristics and due to their categorical semantic components belong to different taxonomic classes and subclasses. Nevertheless, in metaphoric transfers or word formation processes they get semantically drawn to one another since similarity in appearance, form and other perceptual features, locative, temporal, etc. properties and form specific non-taxonomic subsystems which differ from known semantic taxonomies. Some types of non-taxonomic classes of the Russian lexicon are described.Keywords: Lexicon, Taxonomy, Non-Taxonomic Subsystem, Word Formation, Semantic Derivation, Conceptual Blend
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.