سیما بینا
-
نشریه یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، سال یازدهم شماره 2 (پاییز و زمستان 1401)، صص 109 -119معرفی ارقام زودرس و با کیفیت بالای گیلاس به دلیل اهمیت اقتصادی از اهداف مهم برنامه های اصلاحی می باشد. همگام با برنامه شناسایی، ارزیابی و جمع آوری ژنوتیپ های گیلاس در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در مشهد، از سال 1377 به مدت 20 سال و با اجرای 5 پنج پروژه تحقیقاتی از طریق سلکسیون از بین ژنوتیپ های بومی، گیلاس توس معرفی گردید. نتایج بیش از یک دهه بررسی نشان داد که رقم توس دارای عادت رشد گسترده و قدرت شاخه زایی متوسط است. گلدهی رقم توس از هفته اول فروردین آغاز و در هفته چهارم اردیبهشت آماده برداشت است. بررسی گرده افشانی نشان داد که این رقم خودناسازگار است و ارقام دوم رس و سیاه مشهد به عنوان ارقام گرده دهنده مناسب و سازگار پیشنهاد می شود. متوسط وزن میوه رقم توس 6/2 گرم در مقایسه با عدلی (زودرس ترین رقم داخلی) 4/9 گرم و دلامارکا (زودرس ترین رقم خارجی) 3/8 گرم بالاتر است. طول دم میوه از جمله صفاتی است که در شناسایی ارقام گیلاس مورد استفاده قرار می گیرد. طول دم میوه رقم توس با میانگین 2/4 سانتی متر نسبت به رقم عدلی (3/72 سانتی متر) و دلامارکا (3/63 سانتی متر) کوتاه تر است. بالا بودن متوسط وزن میوه و کوتاه بودن طول دم میوه رقم توس از جمله مزایای این رقم بوده که انتظار می رود منجر به افزایش ارزش اقتصادی و بازارپسندی بیشتر آن گردد.کلید واژگان: خودناسازگاری, رقم توس, وزن میوه, زودرسیIntroduced early ripening cultivars and high quality, due economic importance it is one of the important goals of reform programs. Program for identification, evaluation and collection of cherry genotypes in Khorasan Razavi province, Mashhad, Tous cultivar was introduced for 20 years since 1998 with the implementation of 5 research projects through a selection of native genotypes. The results of more than a decade of research showed that Tous cultivar has a habit of extensive growth and moderate branching power. The beginning of flowering of Tous in the first week of April and is ready to be harvested in the fourth week of May. Pollination examination showed that this cultivar is self-incompatible. Dovomras and Siahmashhad recommended as suitable and compatible pollinator cultivars. Fruit weight Tous (6.2 gr) is higher than Adli (4.9 gr) and Delamarka (3.8 gr). Fruit tail length is one of the traits used in identifying cherry cultivars. Fruit tail length of Tous cultivar is (2.48 cm) shorter than Adli (3.72 cm) and Delamarka (3.63 cm) cultivars. The high fruit weight and the short length of the fruit tail of Tous cultivar are among the advantages of this cultivar which are expected to increase its economic value and more marketability.Keywords: Self-incompatible, tous cultivar, fruit weight, Early ripening
-
نشریه یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، سال یازدهم شماره 1 (بهار و تابستان 1401)، صص 15 -24معرفی ارقام زودرس گیلاس با کیفیت مطلوب همواره از اهداف مهم برنامه های اصلاحی گیلاس بوده است. رقم جدید شاندیز در سال 1398 از طریق سلکسیون ژنوتیپ های بومی گیلاس استان خراسان رضوی و با اجرای پنج پروژه تحقیقاتی در طی 20 سال معرفی شد. نتایج بیش از یک دهه بررسی نشان داد که رقم شاندیز دارای عادت رشد گسترده و قدرت شاخه زایی متوسط می باشد. براساس مطالعات فنولوژی، شروع گلدهی رقم شاندیز هفته دوم فروردین و زمان برداشت محصول، اواخر اردیبهشت می باشد. شاندیز خود ناسازگار بوده و گرده ارقام زرد-90 و صورتی لواسان بهترین گرده زا برای تشکیل میوه آن می باشد. متوسط وزن میوه این رقم (7/23 گرم) در مقایسه با رقم شاهد عدلی (به عنوان اولین رقم زودرس داخلی با وزن 4/9 گرم)، و دلامارکا (رقم زودرس خارجی با وزن 3/8 گرم) بالاتر است. با بررسی میزان مواد جامد محلول رقم شاندیز (18/16 درصد) با ارقام عدلی (16/9 درصد) و دلامارکا (16/2 درصد)، این رقم از میزان قند بالاتری برخوردار است. میزان عملکرد رقم جدید شاندیز در مرحله باردهی اقتصادی 23 کیلوگرم در هر درخت تعیین شد که نسبت به رقم عدلی (14/5 کیلوگرم در هر درخت) و دلامارکا (20 کیلوگرم در هر درخت) بیشتر بود. اگر چه ارقام زودرس به دلیل فصل رشد کوتاه معمولا از لحاظ اندازه میوه کوچک تر هستند، اما بالا بودن متوسط وزن میوه و درصد مواد جامد محلول در رقم شاندیز از جمله مزایای این رقم می باشد که انتظار می رود منجر به افزایش ارزش اقتصادی و بازارپسندی آن شود.کلید واژگان: گیلاس, رقم جدید, مواد جامد محلول, زمان رسیدنRelease of early ripening and high-quality cultivars is always one of the most important goals of cherry breeding programs. In 2019, Shandiz was released through selection of native cherry genotypes of Khorasan Razavi province after performing five research projects during 20 years. The results of more than a decade of research showed that Shandiz cultivar has an extensive growth habit and moderate branching power. According to the phenological studies Shandiz flowering starts in the first week of April and it is ready to be harvested in the Third week of May. This cultivar is self-incompatible and Zard-90 and Sorati Lavasan are recommended as suitable and compatible pollinator cultivars. Fruit weight of Shandiz (7.23 gr) is higher than Adli (4.9 gr), and Delamarka (3.8 gr) cultivars. Shandiz has a higher total solid soluble (TSS) (%18.16) compared to Adli (%16.9) and Delamarka (%16.2) cultivars. The yield of Shandiz was 23 kg/tree compared to Adli (14.5 kg/tree). Although early ripening cultivars usually have smaller fruit size due to the short growing season, but the high fruit weight and percentage of TSS in Shandiz are considered as some important advantages to increase its economic value as well as its marketability.Keywords: Sweet cherry, early ripening cultivar, total solid soluble, Ripening time
-
گیلاس یکی از مهم ترین میوه های مصرفی در جهان به شمار می آید که طعم، عطر و ظاهر مطلوبی دارد. به منظور مقایسه خصوصیات مورفولوژیک، فنولوژیک و پومولوژیک 10 ژنوتیپ انتخابی گیلاس با 4 رقم تجاری وارداتی و داخلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو سال زراعی 1395-1397 انجام گرفت. نتایج نشان دادن بین رقم ها و ژنوتیپ ها از لحاظ بسیاری از صفات تفاوت معنی داری وجود داشت. در بین نمونه های بررسی شده، ژنوتیپ Msh-BT، زودگلده ترین (7 فروردین) و از لحاظ میوه دهی، جزء زودرس ترین نمونه ها (20 اردیبهشت) بود. هم چنین، ژنوتیپ Msh-BT، بیشترین ارتفاع، عرض و حجم تاج و قطر تنه را ایجاد نمود. بالاترین رشد رویشی سالیانه، تعداد اسپور و درصد دوقلوزایی مربوط به ژنوتیپ Msh-3-26 بود. ژنوتیپ Msh-F-1 بالاترین طول، عرض و سطح برگ را ایجاد نمود. از نظر ویژگی های میوه شناسی، ژنوتیپ Msh-F1 دارای بالاترین طول، عرض، قطر و وزن میوه و ژنوتیپ Msh-BT کمترین طول و ضخامت دم میوه را داشتند. بعلاوه، رقم "سوییت آن" بیشترین وزن هسته، اسیدیته و عملکرد را نشان داد. از نظر رنگ گوشت و پوست، شکل هسته و شکل میوه بین ژنوتیپ ها تفاوت وجود داشت. با توجه به دندروگرام، ژنوتیپ ها به سه خوشه تقسیم شدند. در جمع بندی کلی، ژنوتیپ های Msh-BT و Msh-F1 به ترتیب از لحاظ زودرسی و بزرگی میوه و رقم "سوییت آن" از لحاظ عملکرد بالا در مقایسه با رقم "سیاه مشهد" (شاهد) در شرایط استان خراسان رضوی قابل توصیه می باشند.کلید واژگان: تنوع ژنتیکی, خصوصیات رویشی, خصوصیات میوه, گیلاسCherry is one of the most important fruits in the world, with its good flavor, aroma and appearance. In order to compare the morphological, phenological and pomological characteristics of 10 selected sweet cherry genotypes with four commerical and domestic cultivars, a randomized complete blocks design with three replications was conducted in two years of cultivation of 2016-2018. The results showed that there was a significant difference between cultivars and genotypes in terms of many traits. Among the investigated samples, the Msh-BT genotype, was the earliest flowering (27 March) and the earliest ripening (10 May) in comparison with other genotypes. Also, the Msh-BT genotype had the maximum height, width and volume of the crown and trunk diameter. The highest annual vegetative growth, number of spur and the percentage of twins were related to Msh-3-26 genotype. Msh-F-1 genotype produced the highest length, width and leaf area. In terms of pomological characteristics, the Msh-F1 genotype had the highest length, width, diameter and fruit weight, and the Msh-BT genotype had the least length and thickness of the fruit tail. In addition, Sweet ann genotype showed the highest stone weight, acidity and yield. In terms of flesh and skin colour, stone shape and fruit shape, there was a difference between the genotypes. According to dendrogram, genotypes were divided into three clusters. In general, Msh-BT and Msh-F1 genotypes are recommended in terms of precociousness and large fruit size, respectively and Sweet ann cultivar in terms of high yield compared to Siyah- Mashhad cultivar (control) in the conditions of Khorasan Razavi province.Keywords: Fruit charactristics, Genetic variation, sweet cherry, vegetative charactristics
-
به منظور افزایش دامنه زمانی عرضه محصول، ایجاد تنوع و بهره مندی از خصوصیات بازارپسندی ژرم پلاسم برتر زردآلو، شش ژنوتیپ امید بخش گزینش شده از بین ژنوتیپ های بومی آذربایجان شرقی از سال 1383 تا سال 1397 تحت ارزیابی قرار گرفتند. طی این مطالعات صفات شاخص زایشی و رویشی ژنوتیپ های مذکور در خلال اجرای هفت پروژه تحقیقاتی ارزیابی و با رقم اردوباد 90 (شاهد) مقایسه شدند. نتایج در مجموع نشان داد که میوه ژنوتیپ شماره 190 حداقل 20 روز نسبت به شاهد دیررس تر است. اختلاف میانگین حجم و وزن میوه این ژنوتیپ با شاهد غیرمعنی دار ولی گوشت آن در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک به طور معنی دار بیش از 3 کیلوگرم بر سانتی متر مربع از شاهد سفت تر بود. بین نسبت وزن میوه به هسته ژنوتیپ شماره 190 با شاهد به ترتیب با 25/6 و 16/6 اختلاف معنی دار مشاهده شد. همچنین میوه این ژنوتیپ با کاهش 75 درصدی رطوبت از قابلیت مطلوب خشکباری برخوردار بود و خصوصیات حسی قیسی آن حداقل تا یکسال در شرایط سردخانه ثابت ماند. مطالعات انجام یافته برتری نسبی صفات کارآیی باردهی، رنگ پذیری نسبی، زمان رسیدن، دوره انبارمانی، عمر قفس ه ای و قابلیت حمل و نقل ژنوتیپ شماره 190 را نسبت به شاهد آشکار نمود و لذا این ژنوتیپ با نام تجاری "سهند 97" آزادسازی و به جامعه باغبانی ایران معرفی گردید.
کلید واژگان: آزادسازی, رقم تجاری, ژرم پلاسم بومی, ژنوتیپ امیدبخشIn order to increase time interval of the fruit supply and to produce variability and benefit from the marketable characteristics of superior apricot germplasm, six promising genotypes selected among native genotypes of East Azerbaijan province, Iran were evaluated from 2004 to 2018. In these studies, the generative and vegetative characteristics of these genotypes were assessed during the implementation of seven research projects and studied genotype were compared with the cv. Ordubad 90 (as control). The results showed that fruit of genotype No. 190 was ripened at least 20 days later than control. Although the mean differences of fruit volume and weight of this genotype were non-significant with control but its flesh firmness in the physiological ripening stage was significantly more than the control (3 kgcm-2). Also, a significant difference was observed between the weight ratio of fruit/stone of genotype 190 and control having ratios of 25.6 and 16.6, respectively. The fruit of this genotype with 25% moisture reduction was dried ideally and its organoleptic characteristics remained stable for at least one year in cold storage conditions. Studies also revealed that the superiority of the characteristics of yield efficiency, relative coloring of fruit, ripening date, storage period, shelf life and transportability of genotype No. 190 in comparison with control and therefor this genotype was released and introduced as "Sahand 97" commercial name to the Iran's horticultural community.
Keywords: promising genotype, Commercial Cultivar, Native Germplasm, release -
به منظور مطالعه خصوصیات کمی وکیفی رقم ها و ژنوتیپ های زودرس گیلاس (عدلی، دلامارکا، پیش رس، سیاه قزوین، ژنوتیپ مشهد-84 و ژنوتیپ مشهد-86) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. نتایج نشان داد شروع گلدهی ژنوتیپ امیدبخش مشهد-86 در مقایسه با سایر رقم های که یک هفته زودتر (هفته اول فروردین) بود و میوه ی آن در دهه سوم اردیبهشت ماه آماده برداشت بود. متوسط وزن میوه ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 86 (26/6 گرم) در مقایسه با عدلی (9/4 گرم)، سیاه قزوین (7/3 گرم)، پیش رس (26/4 گرم)، دلامارکا (8/3 گرم) و مشهد-84 (06/6 گرم) بالاتر بود. رقم پیش رس (73/19 درصد) و ژنوتیپ امیدبخش مشهد-86 (16/18 درصد) از بیشترین مواد جامد محلول برخوردار بودند. بیشترین و کمترین میزان عملکرد به ترتیب متعلق به رقم پیش رس با میانگین 21 کیلوگرم در هر درخت و سیاه قزوین با میانگین 12کیلوگرم در هر درخت بود. رقم های زودرس به دلیل فصل رشد کوتاه معمولا اندازه میوه، کوچک تر داشتند. ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 86 با متوسط وزن میوه و درصد مواد جامد محلول بالاتر، دارای ارزش اقتصادی و بازارپسندی بیشتربود.
کلید واژگان: درصد مواد جامد محلول, زمان رسیدن, عملکرد, متوسط وزن میوهIn order to study quantitative and qualitative traits of early ripening sweet cherries cultivars and genotypes, an experiment carried out based on a completely randomized blocks design (RCBD) in Agricultural and Natural Resource Research Center of Khorasan Razavi. The results showed that flowering of promising Mashhad-86 started one week earlier (the first week of April) compare to other cultivars and fruit ripened in the third decade of May. Mean fruit weight of promising Mashhad-86 (6.26 g) was higher than Adli (4.9 g),Siah Qazvin (3.7 g), Pish Ras(4.26 g), DellaMarca (3.8 g) and Mashhad-84 (6.06 g). PishRas and promising Mashhad-86 had the highest total soluble solids with 19.73% and 18.16%, respectively. The highest and lowest yield be longed to Pish Ras (21 kg per tree) and Siah Qazvin (12 kg per tree), respectively. Early ripening cultivars, due to the short growing season, had smaller fruit size. Promising Mashhad-86 genotype with higher mean fruit weight and percentage of soluble solids had higher economic value and marketability.
Keywords: fruit weight, ripening time, total soluble solids, yield -
گیلاس یکی از مهمترین میوه های مناطق معتدله به شمار می رود. به دلیل کوتاه بودن دوره رشد و نمو میوه، معرفی ارقام جدید و زودرس از اهمیت بالایی برخوردار است. در ایران گزینش به عنوان یکی از روش های به نژادی درختان میوه در جهت دستیابی به ارقام جدید مورد استفاده قرار می گیرد. این مطالعه با هدف مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 84 با ارقام عدلی، بلامارکا، پیش رس، سیاه قزوین، سیاه مشهد و شناسائی بهترین رقم گرده دهنده برای این ژنوتیپ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گلمکان در سال باغی 96-1395 انجام شد. نتایج حاصل از بررسی گرده افشانی نشان داد که ژنوتیپ مشهد- 84 خودناسازگار است و ارقام دوم رس، استلا و حاج یوسفی به عنوان گرده دهنده مناسب و سازگار شناسایی شدند. گلدهی این ژنوتیپ در 19 فروردین آغاز شد و تمام گل آن در 22 فرورین بود. نتایج زمان رسیدن نشان داد که بین ارقام تنوع زیادی وجود داشت. میانگین وزن میوه در ژنوتیپ امیدبخش مشهد- 84 (06/6 گرم) و در مقایسه با رقم عدلی (9/4 گرم)، سیاه قزوین (06/4 گرم)، پیش رس (04/4 گرم) و بلامارکا (05/3 گرم) بیشتر بود. با توجه به این که ارقام پیش رس بدلیل فصل رشد کوتاه معمولا دارای میوه های کوچک تر هستند، بنابراین میانگین وزن میوه بیشتر ژنوتیپ مشهد- 84 یکی از مزایای آن است که منجر به افزایش ارزش اقتصادی و بازارپسندی بیشتر این ژنوتیپ خواهد شد.کلید واژگان: گیلاس, خودناسازگاری, دگرناسازگاری, وزن میوه, زودرسیSweet cherry is one the important fruits in temperate region. Short duration of fruit production necessitates development and release of new early maturity sweet cherry cultivars. Selection in germplasm for new cultivars is practiced in fruit trees breeding programs. This research was carried out to evaluate quantitative and qualitative characteristics of five cherry cultivars: Adli, Belmarca, Pish Ras, Siah Mashhad, Siah Qazvin and Mashhad-84 promissing genotype, in Golmakan agricultural research station, Mashhad, Iran, in 2017-2018. The results of pollination showed that Mashhad- 84 promissing genotype is self- incpmpatible and cv. Dovomras, Stella and Haji Yousefi were identified as suitable pollinizers for it. Flowering in Mashhad-84 promissing genotype began on April 8 and full bloom completed in April 12. The duration of fruit ripening varied greatly aomong genotypes. Average fruit weight of Mashhad-84 promising genotype was 6.06 grams which was greater than average fruit weight of Adli (4.06 g), Pish Ras (4.04 g), and Belmarca (3.05 g). Early maturity cultivars usually have smaller fruit size, therefore, higher average fruit weight of Mashhad- 84 promising genotype is one of its advantage which will enhance its economic value and marketability.Keywords: : Pomological, self- incompatible, cross-incompatible, fruit weight, Early ripening
-
-
ارقام زودرس میوه بدلیل توبرانه بودن آنها از ارزش اقتصادی بالایی برخودار می باشند. این ارقام اگرچه عمدتا بدلیل فصل رشد کوتاه دارای متوسط وزن و عملکرد پایینی هستند ولی با توجه به زودرس بودن از قیمت بالایی برخوردار می باشند. رقم عدلی که در هفته سوم اردیبهشت آماده برداشت می شود، اولین رقم میوه گیلاس در منطقه شمال شرق کشور است که در فصل بهار وارد بازار میوه می شود و بدین لحاظ تقاضای زیادی برای این محصول وجود دارد. جایگزینی ارقام قدیمی گیلاس با این رقم زودرس می تواند نقش مهمی در افزایش درآمد تولیدکنندگان گیلاس در کشور داشته باشد.رقم عدلی از طریق سلکسیون از بین ژنوتیپ های بومی گیلاس خراسان با اجرای شش پروژه تحقیقاتی در طی مدت 14 سال معرفی گردید. ارزیابی های انجام شده نشان داد که رقم عدلی در مقایسه با سایر ارقام و ژنوتیپ های گیلاس از جمله گیلاس پیش رس مشهد و بلامارکا (رقم زودرس خارجی) بدلیل زودرسی، متوسط وزن بالا (9/4 گرم در مقایسه با 3/3 گرم میانگین وزن رقم بلامارکا)، بازارپسندی و تحمل به دوقلوزایی دارای ارزش اقتصادی بالا می باشد.کلید واژگان: عدلی, زودرسی, دوقلوزایی, درصد تشکیل میوهIntroducing " Adli", A New Early Maturity Sweet cherry Cultivar with Suitable Fruit Size and QualityEarly cultivars of fruit trees have high economic value due to early ripening. However, their short growing season results in lower yield and fruit weight. Meanwhile their market price is higher as they are the earliest available fruit. During early May, when there is a great market demand for sweet cherry in the north east of Iran, "Adli" is the first cultivar that its fruit is ready for harvest. The replacement of some commercial cultivars with "Adli" would play an important role in increasing income of the producers. "Adli" cultivar were introduced by the selection among local sweet cherry genotypes of Khorasan by conducting six research projects during 1991-2013. The evaluations showed that "Adli" possesed characteristics such as early ripening (one week earlier than Blamarka- the third week of May), high average weight (4.9 g compared to 3.3 g average weight of the Blamarka), marketability, tolerance to doubling and had higher economic value compared to other cultivars or genotypes, including "Pishras e Mashhad", "Blamarka"(early imported cultivar).Keywords: Adli, eraly ripening, doubling fruit, fruit set
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.