عبدالصمد احمدوند
-
مقدمه
سیستم های فنی اجتماعی پیچیده همچون صنایع خودروسازی، نیازمند یک رویکرد درست ماکروارگونومی برای طراحی سیستم کار و پیاده سازی آن طراحی در سطح میکرو ارگونومیک هستند. هدف از این مطالعه، تدوین و اعتبارسنجی فاکتورهای ماکروارگونومیکی موثر در افزایش بهره وری و سلامت و ایمنی کارکنان در صنعت خودرو، بر اساس مدل هلدن و کارش می باشد.
روش کاردر مطالعه حاضر، ابتدا فاکتورهای ماکروارگونومیک با استفاده از مستندات و همچنین از طریق مصاحبه با خبرگان تعیین شده و بر طبق مدل هلدن وکارش در چهار گروه طبقه بندی شدند. سپس توسط پنل خبرگان و با استفاده از تکنیک دلفی، روایی محتوایی فاکتورها محاسبه شد و درنهایت از متوسط شاخص روایی محتوایی برای پذیرش اعتبار سنجی و از ضریب کاپای اصلاح شده برای ارزیابی کمی توافق قضاوت متخصصان استفاده گردید.
یافته ها:
از بین 28 مولفه اصلی که در چهار زیرگروه فاکتورهای ماکروارگونومیک مرتبط با پرسنل، واحد/بخش، سازمان و محیط بودند و اعتبار سنجی شدند، درنهایت 19 فاکتور اصلی به عنوان فاکتورهای ماکروارگونومیک موثر در افزایش بهره وری و سلامت و ایمنی کارکنان، در قالب این چهار زیرگروه انتخاب شدند. همچنین متوسط شاخص روایی محتوایی و ضریب کاپای اصلاح شده به ترتیب 0/901 و 0/90 به دست آمد.
نتیجه گیری:
یافته های این مطالعه نشان داد فاکتورهای ماکروارگونومیک را می توان به عنوان فاکتورهای اختصاصی و بومی سازی شده در صنعت خودرو جهت افزایش بهره وری و ارتقاء سلامت و ایمنی کارکنان ارایه داد. این عوامل می تواند به عنوان مرجعی برای ارزیابی ارگونومیک در صنعت خودرو و حتی صنایع و سازمان ها و شرکت های مختلف دیگر به کار گرفته شود.
کلید واژگان: فاکتورهای ماکروارگونومیک, صنعت خودرو, مطالعه موردیIntroductionComplex sociotechnical systems, such as automotive industry, require a proper macro-ergonomic approach to design and implement the work system at micro-ergonomic level. The purpose of this study was to develop and validate effective macroeconomic factors to improve productivity, health and safety of employees in the automotive industry based on Holden & Karsh model.
Material and MethodsAt the first step, relevant documents were reviewed, and then experts were interviewed to identify macro-ergonomic factors. The identified factors were categorized into four groups based on Holden & Karsh’s model. In the follow-up phase of the study, then, the content validity of the factors was calculated using Delphi technique in the form of an expert panel. Finally, validity acceptance was assessed using mean content validity index, and agreement between experts was evaluated using modified kappa coefficient
Results28 main factors were identified and categorized into four subgroups, including personnel, unit /department, organization and environment factors. 19 main factors were selected as the effective macro-ergonomic factors to improve employee’s productivity, health, and safety. The content validity index and the modified kappa coefficient were calculated as 0.901 and 0.90, respectively.
ConclusionMacro-ergonomic factors identified in this study can be considered to improve employee’s productivity, health, and safety in the automotive industry. These factors can be used as specific context-based criteria for an ergonomic evaluation in the automotive industry, or even be generalized to other industries, organizations and companies.
Keywords: Macroergonomic Factors, Automotive Industry, Case study -
مقدمه
ارزیابی عملکرد HSE مبتنی بر مدل های تحلیلی به روز از جمله مهندسی تاب آوری بخصوص در صنایع خودروسازی که از پیامدهای هر سه گروه ایمنی ، بهداشت و محیط زیست متاثر می باشد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف مروری بر عوامل موثر بر ارزیابی عملکرد مدیریت HSE مبتنی بر مهندسی تاب آوری بصورت موردی در صنایع خودروسازی انجام شده است.
روش کاربرای جمع آوری و طبقه بندی داده ها، مقالات انتشار یافته مورد جستجو و استناد قرار گرفت. در این مطالعه پایگاه های اینترنتیمعتبرشامل:Google Scholar ، Web of SciencesScopus ، PubMed مورد جستجو قرار گرفتند. همچنین پایگاه های اینترنتی فارسی شامل magiran ، civilica، SID مورد بررسی قرار گرفتند . در مجموع تعداد 211 مقاله استخراج شد که پس از غربالگری آنها توسط یک تیم چهار نفره از کارشناسان ارشد HSE به لحاظ محتوایی و موضوعی و حذف مقالات غیرمرتبط ، متن کامل مقالات مرتبط دریافت شده و مورد بررسی جزیی تر قرار گرفتند و درنهایت 18 مقاله انتخاب و مورد مطالعه کامل قرارگرفت.
یافته هایافته های حاصل از 18 مقاله مورد مطالعه نشان داد که عملکرد HSE در صنایع مختلف می تواند تحت تاثیر عوامل متعدد قرار گیرد که از جمله مهمترین عوامل می توان به فرهنگ سازمانی، یادگیری و آموزش ، عوامل سیاسی/ اقتصادی ، شایستگی و مهارت کارکنان، استراتژی و برنامه های کلان سازمان، دارایی و منابع مالی اشاره نمود. در صنعت خودروسازی نیز با توجه به تهدیدات برون سازمانی و ضعف های درون سازمانی ممکن است شرایطی بوجود بیاید که علاوه بر بروز اشکالاتی در فرآیندهای مختلف، عملکرد مجموعهHSE را نیز تحت تاثیر قرار دهد. از جمله عوامل برون سازمانی می توان به تحریم ها، مشکلات اقتصادی و اجتماعی در سطح کلان ، نبود قطعات و تجهیزات تولیدی اشاره کرد و در بعد درون سازمانی کاهش تولید ، کاهش بودجه تخصیصی به مدیریت ها و افزایش حوادث و بیماری ها، بالا رفتن هزینه های پزشکی و درمانی، افزایش انتظارات کارکنان و غیره از جمله عواملی هستند که می توانند عملکرد مدیریتهای HSE را تحت تاثیر قرار دهند.
نتیجه گیریبراساس مطالعه مدلهای مختلف ارایه شده در زمینه تاب آوری، می توان نتیجه گرفت که عملکرد HSE سازمان ها ، مجزا ازدیگر فاکتورهای مدیریتی و تصمیم گیریهای کلان سازمان نمی باشد، بلکه بسیاری از عوامل برون سازمانی و درون سازمانی شاخص های HSE را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا از این منظر توجه به مقوله تاب آوری در مدیریت HSE ضروری است به دلیل اینکه در مراحل مختلف دوره عمر یک سازمان و شرایط متعدد آن اگر مدیریت HSE همگام و متناسب با فاکتور های تاثیر گذار حرکت نکند، موضوع HSE در سازمان به یک مقوله انفعالی و کم اهمیت جلوه خواهد کرد .
کلید واژگان: ارزیابی عملکرد, مهندسی تاب آوری ایمنی, بهداشت, محیط زیست, HSE, خودروسازی, مرورنظام مندIntroductionAssessing health, safety, and environment (HSE) performance based on up-to-date analytical models like resilience engineering, especially in automobile manufacturing companies, affected by the trilogy of HSE factors and functions, is of crucial importance. Therefore, this study was to review the factors effectively involved in HSE management performance assessment based on resilience engineering in automobile manufacturing industries.
Material and MethodsTo collect and classify the data, many relevant articles and procedures published in journals or presented at seminars were researched and cited. In this study, reliable online databases, including Google Scholar, Web of Science, Scopus, and PubMed were searched to meet this purpose. Other databases in Farsi such as Magiran, CIVILICA, and Scientific Information Database (SID) were also employed. Accordingly, a total number of 211 articles were extracted and filtered in terms of content and topic by a team of four HSE senior experts, whereby irrelevant studies were deleted, the full text of each relevant article was more closely considered, and finally 18 studies were selected and thoroughly examined.
ResultsThe findings from these 18 articles revealed that the HSE would be influenced in various industries by factors such as organizational culture, learning and training, political-economic variables, workforce qualifications and skills, strategic and large-scale programs of organization plus its assets and financial resources. In automobile manufacturing industries as well, circumstances might emerge because of some extra-organizational threats and intra-organizational weaknesses, whereby the appearance of deficiencies in various processes and even the functions of the HSE as a whole would be impaired. Of the many external factors, one could mention economic sanctions, large-scale socioeconomic problems, and lack of materials and production equipment. The internal problems would also range from production reduction and cuts in budgets earmarked for different management departments to a rise in the number of accidents and diseases, soaring medical treatment costs, as well as growing expectations in employees, which together impact the HSE management performance.
ConclusionRegarding the studies conducted on various models presented so far in the area of resilience, it was concluded that the HSE performance of organizations intended to prevent and control risk factors were by no means distinct from other management factors and strategic decision-making in an organization. Rather, the HSE indicators could be impacted by many extra- and intra-organizational factors. Based on the models surveyed, it would be essential to consider the concept of resilience in HSE management. The reason for this is that the idea of the HSE would appear to be an issue of less virtue and importance in various stages and situations in the lifecycle of an organization, which is not consistent with the HSE management system and does not keep pace with the influencing factors.
Keywords: Performance Assessment, Resilience Engineering, Health, Safety, Environment, HSE, Automobile Manufacturing, Systematic Review -
زمینه و هدفمطالعات پیشین نشان داده اند که درگیری و مشارکت کارکنان در امور اثرگذار بر شرایط کاری آن ها، کلید موفقیت اجرای مداخلات ارگونومیکی در محیط های کاری می باشد. این مطالعه باهدف افزایش مشارکت فعال سرپرستان در خط تولیدی، شناسایی و ارزیابی ریسک های ارگونومیک و ارائه اقدامات اصلاحی (کایزن) توسط خود آن ها در شرکت خودروسازی پارس خودرو انجام شد.روش بررسیکتابچه ای در ارتباط با نحوه ارزیابی بلند کردن بار و پوسچرهای بدن بر اساس روش ارزیابی فنلاندی برای سرپرستان خط تولید تهیه گردید و آموزش های لازم در این زمینه ارائه شد. سپس از آنان خواسته شد تا نتایج ارزیابی ها و پیشنهادات خود را در فرم های مخصوص در طی یک سال وارد کنند. ارزیابی ها و پیشنهادات ارائه شده، توسط کارشناسان ارگونومی مورد بررسی قرار گرفت.یافته هاطبق ارزیابی های انجام شده توسط سرپرستان، تعداد 26 مورد از ایستگاه های کاری، ریسک های ارگونومی در حد بالا، 51 مورد از ایستگاه ها از ریسک ارگونومی با سطح متوسط و 45 مورد از ایستگاه ها از سطح ریسک پایینی برخوردار بودند. به علاوه، تعداد کایزن های موردنیاز ارائه شده توسط سرپرستان با افزایش 2/3 برابری، از 18 مورد در سال اول به 42 مورد در سال دوم یعنی یک سال پس از اجرای برنامه آموزش ارگونومی و شناسایی و ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومی، توسط سرپرستان، رسید.نتیجه گیریتوانمندسازی و آموزش سرپرستان باعث افزایش سطح مشارکت پرسنل نیز گردید. با آشنایی کامل سرپرستان به ریسک های ارگونومی در ایستگاه های کاری خود، این افراد می توانند راهکارهای کاربردی در جهت کاهش سطح ریسک های ارگونومی ارائه دهند.
کلید واژگان: اختلالات اسکلتی, عضلانی, ارزیابی ریسک ارگونومی, پوسچرBackground and ObjectivesAccording to previous researches, worker's participation in issues affecting their working condition is the key to success in ergonomics interventions in working environments. Therefore, the present study was performed to increase active particapitation of supervisors in production line and also to identify and assess ergonomics risks and presenting modification actions (Kaizen) by themselves in Pars Khodro automobile manufacturing company.MethodsA manual regarding lifting objects and body postures, according to the Finish evaluation method, was provided for supervisors in production line and related trainings were presented to them. Then, they were asked to insert the results of their assessments and suggestions in special forms during one year. The presented assessments and suggestions were examined by ergonomics experts.ResultsAccording to the assessments conducted by supervisors, 26 work stations had high ergonomics risks, 51 had ergonomics risks with an average level, and 45 had low ergonomics risks. Moreover, the number of required Kaizens presented by supervisors was increased from 18 cases in the first year to 42 cases in the second year, after implementation of ergonomics training and identifying and assessing ergonomic risks by supervisors.ConclusionEmpowering and training supervisors increased worker's participation. In case of adequate training, supervisors can present practical solutions to reduce ergonomics risks in their workstations.Keywords: Muskuloskeletal disorders, Ergonomics risk assessment, Posture
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.