علی عامری
-
In recent years, the research on the Iranian Chrysididae has been extremely prolific, thanks to the efforts of different teams. After the first checklist published by Rosa et al. (2013), more than one hundred taxa of cuckoo wasps have been recorded as new for Iran, including nine taxa described as new for science. Moreover, major modifications impacted the taxonomy of the family with two genera revaluated (Chrysellampus Semenov-Tian-Shanskij, 1932 and Colpopyga Semenov-Tian-Shanskij, 1954), Pseudochrysis Semenow, 1891 reintroduced for Pseudospinolia Linsenmaier, 1951; the description of the genus Morphochrysis Rosa & Pavesi, 2023 and several taxonomical changes to species level which were published and that deeply changed the first checklist, namely. As a consequence of all these fragmented changes, we propose a new, updated checklist of the Iranian species, to summarize all the new findings published in the last years. We describe eleven new species for science, Chrysis amerii Rosa & Farhad, sp. nov., C. chamrosh Rosa, sp. nov., C. crenulata Rosa, sp. nov., C. edentata Rosa & Baiocchi, sp. nov., C. peri Rosa & Baiocchi, sp. nov. and C. titanica Rosa, sp. nov. (succincta group), C. mediasignata Rosa, sp. nov. (leachii group), C. heimi Rosa, sp. nov. (maculicornis group), C. simurgh Rosa, sp. nov. (subsinuata group), Chrysura filidichroa Rosa, sp. nov. (dichroa group) and Hedychridium personatum Rosa, sp. nov. with its own new species-group. We report twenty-six new records of Chrysidinae for Iran: Chrysidea disclusa (Linsenmaier, 1959); Chrysis afghanica Linsenmaier, 1968; C. cylindrica Eversmann, 1858; C. echidna Semenov-Tian-Shanskij, 1967; C. grohmanni bolivari Mercet, 1902; C. klio Balthasar, 1953; C. laetula Semenov-Tian-Shanskij & Nikol'skaya, 1954; C. leuconoe Semenov-Tian-Shanskij, 1967; C. maracandensis Radoszkowski, 1877; C. mirabilis Radoszkovsky, 1877; C. mossulensis Abeille de Perrin-du Buysson, 1887; C. pseudobrevitarsis Linsenmaier, 1951; C. robertsi Rosa, 2020; C. rutilans Olivier, 1791; C. turcomana Semenov-Tian-Shanskij & Nikol'skaya, 1954; Chrysura laodamia laodamia (du Buysson, 1900); Euchroeus pellucidus (Radoszkowski, 1877); Hedychridium bytinskii Linsenmaier, 1959; H. mochii Strumia, 1994; H. plagiatum (Mocsáry, 1883); Hedychrum concinnum (Mocsáry, 1909); H. semicyaneum Mocsáry, 1889; Spinolia stchurovskyi (Radoszkowski, 1877); Spintharina extrema (Semenov-Tian-Shanskij & Nikol’skaya, 1954), and S. houskai (Balthasar, 1953). The current number of known taxa has therefore increased from 185 (179 species and 6 subspecies) to 315 (306 species + 9 subspecies). Hedychrum persicum Mocsáry, 1914 stat. nov. is upgraded to species rank. Chrysis chrysophora Semenow, 1892 and Hedychrum cyaneum Brullé, 1846 are considered nomina dubia and the latter as incertae sedis. Chrysis dawahi Strumia, 2012 is considered nomen nudum. The majority of chrysidid species in Iran (77.64%) are found exclusively in the Western Palearctic region. Among these, 21% are restricted to the Western Palaearctic. A thorough discussion is also provided on unreliable and doubtful species records.
Keywords: Cleptinae, Chrysidini, Cuckoo Wasps, Distribution, Elampini, Parnopini -
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از مهم ترین اختلالات غدد درون ریز است که حدود 5 تا 10 درصد از زنان در سنین باروری را تحت تاثیر قرار می دهد. بتائین یک پپتید فعال زیستی است که دارای فعالیت ضد التهابی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات بتائین بر شاخص های مقاومت به انسولین و نشان گرهای سایتوکین های التهابی و تغییرات بافت شناسی در تخمدان موش صحرایی با PCOS تجربی انجام شد. این مطالعه تجربی روی 48 سر موش صحرایی ماده بالغ نژاد ویستار (200-170 گرم) انجام شد. سندرم تخمدان پلی کیستیک با تجویز تستوسترون انانتات (1 میلی گرم/100 گرم در روز در طی 35 روز) القا گردید. موش های PCOS با بتائین (1 درصد در آب آشامیدنی) به مدت 30 روز تحت درمان قرار گرفتند. در پایان دوره آزمایشی، نشان گرهای مقاومت به انسولین (غلظت انسولین و گلوکز سرم، ارزیابی مدل هموستاز مقاومت به انسولین پایه (HOMA-IR)، استرادیول (E2)، پروژسترون (P4) سرم و سایتوکاین های التهابی اندازه گیری شد. تخمدان ها نیز برای مطالعه بافت شناسی پردازش شدند. القای PCOS منجر به مقاومت به انسولین، اختلال در تولید E2 و P4 و افزایش سطح TNF-α، IL-1β بافتی شد، همچنین افزایش قابل توجهی در کیست های تخمدان و فولیکول های آترتیک به همراه داشت. کاهش جسم زرد اولیه در بافت تخمدان گروه های PCOS مشاهده شد. درمان با بتائین، سیتوکین های التهابی را کاهش داده و تولید استروئیدها را در موش های PCOS بهبود بخشید. بتائین همچنین با کاهش فولیکول های آترتیک و کیستیک، فولیکولوژنز طبیعی را بازیابی کرد. یافته های این پژوهش نشان داد که بتائین در موش های PCOS با بهبود فولیکولوژنز و سرکوب التهاب در تخمدان می تواند اثرات سودمندی را اعمال کند.
کلید واژگان: سندرم تخمدان پلی کیستیک, تخمدان, بتایین, فولیکولوژنز, التهابPolycystic ovary syndrome (PCOS) is one of the most important endocrine disorders affecting about 5-10% of women in reproductive age. Betaine is a bioactive peptide that has an anti-inflammatory activity. The present study aimed to evaluate the effects of betaine on insulin resistance indices and inflammatory cytokines markers and histology alteration in rat ovary with experimental PCOS. This experimental study was performed on 48 female Wistar rats (170-200 g). PCOS was induced by administration of testosterone enanthate (1 mg/100g/day during 35 days). PCOS rats were treated with betaine (1% in drinking water) for 30 days. At the end of the experimental period, the insulin resistance markers (serum insulin and glucose concentrations the homeostasis model assessment of basal insulin resistance (HOMA-IR), serum estradiol (E2), progesterone (P4) and inflammatory cytokines were measured. The ovaries were also processed for histological study. PCOS induction resulted in insulin resistance, impaired E2, P4 production and elevation of tissue TNF-α, IL-1β levels. Moreover, a significant increase of ovarian cysts and atretic follicles and also a significant reduction in the early corpus luteum were observed in the ovarian tissue of the PCOS groups. Betaine treatment could reduce the inflammatory cytokines and improve steroid productions in PCOS rats. Betaine also restored normal Folliculogenesis by reducing atretic and cystic follicles. Our findings showed the beneficial effects of betaine in PCOS rats by improvement of folliculogenesis, suppression of inflammation in ovary.
Keywords: Polycystic Ovary Syndrome, Ovary, Betaine, Folliculogenesis, Inflammation -
The order Hymenoptera comprises an important group of insects, with ecological and economic importance, and serving as ecological indicators. Investigating the diversity and distribution of fauna is considered a prerequisite for biodiversity conservation. In this research, the hymenopteran fauna in mangrove forests on the southern coast of Iran were studied during 2021–2022. The collection was made by sweeping net and light trap. The survey revealed the presence of ten species and nine genera belonging to six families. Of which, two species, Ampulex assimilis Kohl, 1893 (Hym.: Ampulicidae) and Paridris leda Kozlov & Kononova, 1985 (Hym.: Scelionidae) are recorded for the first time for the Iranian fauna. Diagnostic characters of the new records and geographical distribution of all species are provided.
Keywords: Coastal areas, Fauna, Hormozgan, Hymenoptera, parasitoid, saline woodland -
In this study, the specimens of the genus Cinetus Jurine, 1807 (Hymenoptera: Diapriidae) were collected using the Malaise traps during 2010-2019 in Northern Iran. The genus Cinetus and five related species are recorded from Iran for the first time: Cinetus angustatus Kieffer, 1910, C. ditomus (Kieffer, 1910), C. fuliginosus Curtis, 1831, C. iridipennis Lepeletier and Serville, 1825 and C. simulans Nixon, 1957. Diagnostic characters, illustrations, geographical distributions, and a key to Iranian species of the genus Cinetus are provided.
Keywords: diapriid wasps, taxonomy, distribution, parasitoid -
زنبورهای جنس Miota(Hymenoptera: Diapriidae) برای اولین بار از منطقه خاورمیانه با معرفی چهار گونه به عنوان گزارش جدید از ایران مورد شناسایی قرار گرفت. نمونه ها با استفاده از تله مالیز طی سال های 1389 تا 1397 از شمال ایران جمع آوری شدند. چهار گزارش جدید گونه عبارتند از: Miota fungorum (Kieffer, 1910)، M. monilicornis (Kieffer, 1910)، M. polita (Thomson, 1858) و M. thomsoni Wall, 1998. ویژگی های افتراقی، تصاویر، پراکنش جغرافیایی و کلید شناسایی گونه های ایران ارائه شده است.
کلید واژگان: زنبورهای diapriid, Cinetini, پراکنش, پارازیتوئید, شمال ایرانThe diapriid genus, Miota Foerster (Hymenoptera: Diapriidae) is discovered from the first time from the Middle East area, represented by four species in Iran. The specimens were collected using Malaise traps during 2011-2018 in northern Iran. Four newly recorded species were Miota fungorum (Kieffer, 1910), M. monilicornis (Kieffer, 1910), M. polita (Thomson, 1858) and M. thomsoni Wall, 1998. Diagnostic characters, illustrations, geographical distributions, and a key to Iranian species are provided.
Keywords: diapriid wasps, Cinetini, distribution, Parasitoid, northern Iran -
نشریه مطالعات رسانه ای، پیاپی 53 (تابستان 1400)، صص 127 -146
راهبرد اقناعی تبلیغات در رسانه های اجتماعی رسانه های اجتماعی امروز رشد و توسعه زیادی یافته اند و افراد زیادی بصورت روزمره از آنها استفاده می کنند،همچنین این رسانه ها نفوذ بسیار زیادی بر مخاطبان خود دارند. برنامه های رسانه های اجتماعی، در بستر تلفن های همراه نیز، به دلیل ویژگی هایی نظیر دسترسی آسان، جذابیت، تعاملی بودن در میان سایر رسانه های اجتماعی از رشد و محبوبیت برخوردار است و به لحاظ آگاه سازی و اطلاع رسانی کارکرد مطلوبی نیز دارند.این پژوهش به منظور طراحی راهبرد اقناعی تبلیغات در رسانه های اجتماعی مطالعه موردی (اینستاگرام) طراحی شده است .این تحقیق به لحاظ کاربرد از نوع تحقیق کاربردی، به لحاظ هدف از نوع تحقیق اکتشافی-توصیفی، از لحاظ افق زمانی از نوع مقطعی، و به لحاظ شیوه جمع آوری داده ها در برگیرنده ترکیبی از روش های کیفی وکمی است . جامعه آماری این تحقیق را خبرگان و صاحب نظران فضای مجازی تشکیل می دهند.جهت انجام این پژوهش در ابتدا مصاحبه ای در قالب پرسشنامه از خبرگان انجام گرفت سپس متن مصاحبه ها با روش تحلیل محتوا توسط نرم افزار maxqda کدگذاری شد که در نهایت 58 شاخص مورد انتخاب قرارگرفت در مرحله مربوط به تحلیل کمی داده های حاصل از پرسش نامه بسته، حجم نمونه بر اساس جامعه مورد مطالعه و با استفاده از فرمول کوکران حدود 196 نفر تعیین شد وسپس با روش تحلیل عامل اکتشافی نتایج پژوهش در11 دسته قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده عناصر و گویه های تحقیق با یکدیگر همبستگی مناسبی دارند.
کلید واژگان: تحلیل محتوا تبلیغات, رسانه های اجتماعی, اقناع در تبلیغات, رسانهA persuasive strategy for advertisement on social mediaAbstractSocial media has been expanded and developed remarkably nowadays . Many users are active in social media every day so that these media considerably influence their audience. Social media applications installed on smartphones are developing and popular due to features such as easy access , attractiveness, interactivity, and high performance in terms of providing the information needed by users . In this work, we attempted to design a persuasive strategy to advertise on Instagram. It was applied exploratory-descriptive research conducted based on a cross-sectional design. Data were collected using qualitative and quantitative methods. The statistical population of the study included cyberspace experts and masters. Experts were first interviewed using questionnaires, and texts of the interviews were then encoded through content analysis in MAXQDA, and ultimately 58 indicators were selected. For quantitative analysis of the data obtained from the close-ended questionnaire , the sample size was determined 196 based on the study population and using Cochran's formula. The results were divided into 11 categories using the exploratory factor analysis method. The results confirmed a proper correlation between the study elements and items.
Keywords: Content analysis, advertising, social media, persuasion in advertising, Media -
A study was conducted to determine the braconinae (Hym., Braconidae) parasitoid wasps, associated with Asteraceae in the northwest of Iran during 2013-2015. Ten species were reared from flower-heads of Asteraceae: Bracon bipartitus Wesmael, 1838; B. leptus Marshall, 1897; B. luteator Spinola, 1808; B. mariae Dalla Torre, 1898; B. pectoralis Wesmael, 1838; B. subrugosus Szépligeti, 1901; B. talyshicus Tobias, 1976; B. trucidator Marshall, 1888; B. tschitscherini Kokujev, 1904 and B. urinator (Fabricius, 1798), of which one species (i.e., B. talyshicus) is recorded for the first time from Iran. We also reared some non-frugivorous Tephritidae feeding on the collected flower-heads that can be possible host of these braconids. General distribution and biological associations for all species that have been collected in this study are compiled.
Keywords: Host, distribution, parasitoid, Braconinae, Iran -
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سال هفتاد و نهم شماره 5 (پیاپی 245، امرداد 1400)، صص 326 -336
سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها در زنان است. ماموگرافی غربال گری یک روش تصویربرداری اشعه ایکس با دوز پایین است که برای تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه به کار می رود. برای کمک به رادیولوژیست در خواندن ماموگرام سیستم های کمک یار (CAD) ساخته شده اند که نرم افزارهایی هستند که می توانند نواحی سرطانی را در ماموگرام تشخیص دهند. با پیشرفت های نرم افزاری و سخت افزاری اخیر که منجر به تکامل الگوریتم های یادگیری عمیق (DL) گردیده، انقلابی در رشته های مختلف مهندسی و همچنین فناوری های پزشکی به وجود آمده است. اخیرا، مدل های DL در سیستم های کمک یار ماموگرافی مورد استفاده قرار گرفته اند و به عملکرد بالایی دست پیدا کرده اند. روش های DL برخلاف روش های سنتی یادگیری ماشین، نیازی به فرایند مشکل و زمان بر مهندسی ویژگی ها ندارند و می توانند به طور خودکار، ویژگی های مورد نیاز را از روی تصویر یاد گرفته و استخراج کنند. یکی از پرکاربردترین الگوریتم های DL، شبکه عصبی کانولوشنال (CNN) می باشد. برای تشخیص ضایعات سرطانی در ماموگرام، CNN باید در یک الگوریتم مبتنی بر ناحیه مانند R-CNN، Fast R-CNN، Faster R-CNN و YOLO به کار گرفته شود. برای آموزش مدل های DL، نیاز به حجم زیادی از تصاویر ماموگرافی است که ضایعات سرطانی در آن ها توسط یک رادیولوژیست مجرب، مشخص شده باشند. به همین دلیل، تهیه و جمع آوری یک مجموعه داده بزرگ ماموگرافی مارک شده، برای ساخت یک سیستم کمک یار با دقت بالا، ضروری می باشد. این مقاله با هدف گردآوری وضعیت بهره مندی و پیشرفت های تکنولوژی یادگیری عمیق در سیستم های کمک یار ماموگرافی نوشته شده است.
کلید واژگان: سرطان پستان, سیستم کامپیوتری کمک یار پزشکی, یادگیری عمیق, ماموگرافیBreast cancer is one of the most common types of cancer in women. Screening mammography is a low‑dose X‑ray examination of breasts, which is conducted to detect breast cancer at early stages when the cancerous tumor is too small to be felt as a lump. Screening mammography is conducted for women with no symptoms of breast cancer, for early detection of cancer when the cancer is most treatable and consequently greatly reduce the death rate from the breast cancer. Screening mammography should be performed every year for women age 45-54, and every two years for women age 55 and older who are in good health. A mammogram is read by a radiologist to diagnose cancer. To assist radiologists in reading mammograms, computer-aided detection (CAD) systems have been developed which can identify suspicious lesions on mammograms. CADs can improve the accuracy and confidence level of radiologists in decision making and have been approved by FDA for clinical use. Traditional CAD systems work based on conventional machine learning (ML) and image processing algorithms. With recent advances in software and hardware resources, a great breakthrough in deep learning (DL) algorithms was followed, which revolutionized various engineering areas including medical technologies. Recently, DL models have been applied in CAD systems in mammograms and achieved outstanding performance. In contrast to conventional ML, DL algorithms eliminate the need for the tedious task of human-designed feature engineering, as they are capable of learning useful features automatically from the raw data (mammogram). One of the most common DL frameworks is the convolutional neural network (CNN). To localize lesions in a mammogram, a CNN should be applied in region‑based algorithms such as R‑CNN, Fast R‑CNN, Faster R‑CNN, and YOLO. Proper training of a DL‑based CAD requires a large amount of annotated mammogram data, where cancerous lesions have been marked by an experienced radiologist. This highlights the importance of establishing a large, annotated mammogram dataset for the development of a reliable CAD system. This article provides a brief review of the state‑of‑the‑art techniques for DL‑based CAD in mammography.
Keywords: breast cancer, CAD, deep learning (DL), mammography -
یک گونه زنبور پارازیتویید داخلی، از روی لاروهای Gelechidae و احتمالا بید چغندر قند با عنوان Campoplex difformis (Hym.: Ichneumonidae) متعلق به زیر خانواده Campopleginae از چغندرکاری های استان همدان گزارش می شود. در آبان سال 1398، یازده نمونه از این زنبور، از روی ریشه های چغندرقند آلوده به بید چغندر قند (لیتا) جمع آوری شد. ریشه های آسیب دیده جمع آوری و در شرایط آزمایشگاهی تا زمان ظهور حشرات بالغ بید چغندر قند و زنبورهای پارازیتویید، نگهداری شدند. به نظر می رسد این زنبور، پارازیتویید لاروهای بید چغندرقند باشد.
کلید واژگان: بید چغندرقند, Campopleginae, پارازیتویید جدید, همدانA solitary endoparasitoid of the larva of Gelechidae and probabely Scorbipalpa ocellatella Boyd. (beet moth) (Lep.: Gelechidae) in Hamedan province, Iran, Campoplex difformis (Gmelin, 1790), belonging to the subfamily Campopleginae (Hym.: Ichneumonidae), is reported. These wasps are apparently as parasitoid of sugar beet moth.
Keywords: Campopleginae, Hamedan, New parasitoid, sugar beet moth -
مقدمه
بتایین میتواند در بهبود عملکرد بافت چربی و فعالیت انسولین نقش داشته باشد. رژیم غذایی پرکالری، تغییرات پیچیدهای روی محور هیپوتالاموس- هیپوفیز دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بتایین بر هیستومورفومتری هیپوفیز و شاخصهای اکسیداتیو موشهای تغذیه شده با جیرهی پرکالری انجام گردید.
روشها24 سر موش صحرایی نژاد ویستار به چهار گروه شاهد: تغذیه شده با غذای استاندارد، چاقی: 10 هفته تغذیه با جیرهی پرکالری و تزریق 20 میلیگرم در کیلوگرم استرپتوزوسین (Streptozotocin یا STZ) داخل صفاقی، چاقی- بتایین: 10 هفته تغذیه با جیرهی پرکالری و STZ و سپس خوراندن بتایین به مدت 28 روز و بتایین: خوراندن بتایین به مدت 28 روز تقسیم شدند. در پایان دوره، ساختار هیستومورفومتری هیپوفیز به روش هماتوکسیلین- ایوزین (Hematoxylin and Eosin یا H&E) و شاخصهای استرس اکسیداتیو شامل سوپراکسید دیسموتاز (Superoxide dismutase یا SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (Glutathione peroxidase یا GPX)، مالون دیآلدیید (Malondialdehyde یا MDA) و کاتالاز به روش Enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافتههاوزن بدن، قند خون، میزان انسولین و شاخص مقاومت به انسولین در گروه چاقی نسبت به گروه شاهد افزایش معنیداری را نشان داد. شمار سلولهای اسیدوفیل و بازوفیل در قسمتهای حاشیهای و مرکزی هیپوفیز خلفی، در گروه چاقی کاهش یافت. افزایش معنیداری در سطح سرمی SOD، GPX و کاتالاز گروه چاقی نسبت به گروه شاهد و در گروه چاقی- بتایین نسبت به گروه چاقی مشاهده گردید. سطح سرمی MDA در گروه چاقی نسبت به گروه شاهد افزایش و در گروه چاقی- بتایین نسبت به گروه چاقی کاهش داشت.
نتیجهگیریبه نظر میرسد که مصرف بتایین با کاهش مقاومت به انسولین، کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود ساختار بافتی هیپوفیز، بتواند اثرات سودمند و محافظتی بر غدهی هیپوفیز موشهایی با جیرهی پرکالری داشته باشد.
کلید واژگان: جیره, دریافت کالری, استرس اکسیداتیو, هیستولوژی, مورفولوژیBackgroundBetaine has improving role in adipose tissue function and insulin activity. On the other hand, a highcalorie diet has complex effects on the hypothalamic-pituitary axis. The aim of this study was to evaluate the effect of betaine on pituitary histomorphometry and oxidative index of rats fed with high-calorie diet.
Methods24 wistar rats were divided into 4 groups of control, fed with standard food, obesity with 10 weeks of feeding with high-calorie diet and then intraperitoneal injection of streptozotocin (20 mg/kg), obesity/betaine with 10 weeks of feeding with high-calorie diet, intraperitoneal streptozotocin, and then oral betaine for 28 days, and betaine with oral betaine for 28 days. At the end of the study, the histomorphometric structure of the pituitary glands [using hematoxylin and eosin (H&E)] and oxidative stress indices such as superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPX), and malondialdehyde (MDA) [using enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA)]were evaluated.
FindingsBody weight, blood sugar, insulin level, and insulin resistance index increased significantly in the obese group compared to the control group. The number of acidophilic and basophilic cells in the peripheral and central parts of the posterior pituitary gland decreased in the obese group. Serum levels of SOD, GPX, and catalase showed a significant increase in the obese group compared to the control group and in obese/betaine group compared to the obese group. Serum MDA levels increased in the obese group compared to the control group, and decreased in the obese/betaine group in compared to the obese group.
ConclusionIt is seems that betaine consumption had beneficial and protective effects on the pituitary gland and antioxidant capacity in rat fed with high-calorie diet, by reducing insulin resistance, reducing oxidative stress, and improving the pituitary tissue structure.
Keywords: Diet, Calorie intake, Oxidative stress, Histology, Morphology -
The present study is based on the material collected from East Azerbaijan province (Northwestern Iran) between July-August 2019. The specimens were collected using Malaise traps from a variety of habitats. Lycorina triangulifera Holmgren, 1859 were collected and identified. This species is the first record of the subfamily Lycorininae Cushman and Rohwer, 1920 (Hymenoptera: Ichneumonidae) in Iran. Morphological descriptions, as well as detailed illustrations of this species, are presented.
Keywords: Lycorininae, new record, distribution, Iran -
طی مطالعه خانواده Diapriidae در ایران، دو گونه از جنس Pantolyta Foerster, 1856 شامل Pantolyta pallida Kieffer, 1908 و Pantolyta nixoni Macek, 1993 برای اولین بار از ایران جمع آوری و شناسایی شد. کلید شناسایی گونه های جنس Pantolyta در ایران و ویژگی های شناسایی به همراه تصاویر آنها ارایه شده است. علاوه بر این، نقشه پراکنش دو گونه شناسایی شده در منطقه پالیارکتیک ارایه شده است.
کلید واژگان: Pantolytini, Pantolyta pallida, Pantolyta nixoni, کلید شناسایی, توصیف, پراکنشDuring our studies on the family Diapriidae, two species of the genus Pantolyta Foerster, 1856 were collected and identified for the first time from Iran: Pantolyta pallida Kieffer, 1908 and Pantolyta nixoni Macek, 1993. A key to the Iranian species of the genus Pantolyta and diagnostic characters for both newly recorded species are provided along with illustrations. In addition, distribution map of the two species in the Palaearctic region is presented.
Keywords: Pantolytini, Pantolyta pallida, Pantolyta nixoni, key, description, distribution -
این تحقیق به منظور شناسایی بال غشاییان خانواده Braconidae (Hym.: Ichneumonidae) موجود در موزه حشرات هایک میرزایانس، انجام گرفت. در مجموع 13 گونه متعلق به 11 جنس و 7 زیرخانواده شناسایی گردید که شش گونه Biosteres spinaciaeformis Fischer, 1971، Heterospilus rubicola Fischer, 1968,، Utetes fulvicollis (Thomson, 1895)، Aleiodes arcticus (Thomson, 1892)، Macrocentrus turkestanicus (Telenga, 1950) و Rhyssalus longicaudis (Tobias & Belokobylskij, 1981) برای اولین بار از ایران گزارش می شوند.
کلید واژگان: ردهبندی, زنبورهای پارازیتویید, اولین گزارشThis study was based on examination of specimens of the family Braconidae (Hymenoptera: Ichneumonoidea) deposited in Hayk Mirzayans Insect Museum. Totally thirteen species from eleven genera and seven subfamilies, including Braconinae (One genus – One species), Cardiochilinae (1-1), Doryctinae (1-4), Macrocernrinae (1-2) , Opiinae (2-2), Rhyssalinae (1-1), Rogadinae (1-2) were identified, of which six species including Biosteres spinaciaeformis Fischer, 1971, Heterospilus rubicola Fischer,1968, Utetes fulvicollis (Thomson, 1895), Aleiodes arcticus (Thomson, 1892), Macrocentrus turkestanicus (Telenga, 1950) and Rhyssalus longicaudis (Tobias & Belokobylskij, 1981) are new records for the Iranian braconid founa.
Keywords: Taxonomy, Parasitoid wasps, first record -
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سال هفتاد و هشتم شماره 4 (پیاپی 232، تیر 1399)، صص 207 -211زمینه و هدف
شایعترین انواع سرطان پوست غیرملانومی، سرطان های سلول پایه ای (Basal cell carcinoma, BCC) و سلول اسکواموس (Squamous cell carcinoma, SCC) می باشند. Actinic keratoses (Solar keratoses) و Intraepithelial carcinoma (Bowen’s disease) که به طور مخفف از آن ها با نام AKIEC یاد می کنیم، پیش زمینه های SCC هستند. از آن جا که تشخیص زودهنگام، تاثیر بسزایی در درمان سرطان دارد، این مطالعه یک مدل مبتنی بر کامپیوتر برای تشخیص این سرطان معرفی می کند.
روش بررسیدر این مطالعه تحلیلی که در بهمن 1398 در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد، از مجموعه تصاویر درماسکوپی Human against machine with 10000 training images (HAM10000)، تعداد 327 تصویر AKIEC، 513 تصویر BCC و 840 تصویر کراتوسیس خوش خیم (Benign keratosis, BK) استخراج گردید. از هر کدام از این سه نوع داده، 90% تصاویر بطور تصادفی به عنوان داده آموزشی انتخاب و مابقی به عنوان داده تست لحاظ شدند. از یک مدل یادگیری عمیق شبکه عصبی کانولوشنال (Deep learning convolutional neural network)، با استفاده از شبکه AlexNet (Krizhevsky, et al., 2012) به عنوان شبکه از پیش آموزش (Pretrained) داده شده برای تشخیص سرطان استفاده شد. پس از آموزش شبکه بر روی داده آموزشی، عملکرد آن بر روی داده تست، ارزیابی گردید.
یافته هامدل یادگیری عمیق پیشنهادی به دقت 90% (Accuracy) در طبقه بندی (Classification) تصاویر به دو کلاس خوش خیم و بدخیم دست یافت. همچنین مساحت زیر منحنی Receiver operating characteristic (ROC) 0.97، حساسیت 94% (Sensitivity) و اختصاصیت 86% (specificity) به دست آمد.
نتیجه گیریاین یافته ها نشان می دهد که مدل های یادگیری عمیق می توانند به دقت بالایی در تشخیص سرطان غیرملانومی پوست دست یابند.
کلید واژگان: شبکه عصبی کانولوشنال, یادگیری عمیق, غیرملانومی, سرطان پوستBackgroundThe most common types of non-melanoma skin cancer are basal cell carcinoma (BCC), and squamous cell carcinoma (SCC). AKIEC -Actinic keratoses (Solar keratoses) and intraepithelial carcinoma (Bowen’s disease)- are common non-invasive precursors of SCC, which may progress to invasive SCC, if left untreated. Due to the importance of early detection in cancer treatment, this study aimed to propose a computer-based model for identification non-melanoma malignancies.
MethodsIn this analytic study, 327 AKIEC, 513 BCC, and 840 benign keratosis images from human against machine with 10000 training dermoscopy images (HAM10000) were extracted. From each of these three types, 90% of the images were designated as the training set and the remaining images were considered as the test set. A deep learning convolutional neural network (CNN) was developed for skin cancer detection by using AlexNet (Krizhevsky, et al., 2012) as a pretrained network. First, the model was trained on the training images to discriminate between benign and malignant lesions. In comparison with conventional methods, the main advantage of the proposed approach is that it does not need cumbersome and time-consuming procedures of lesion segmentation and feature extraction. This is because CNNs have the capability of learning useful features from the raw images. Once the system was trained, it was validated with test data to assess the performance. Study was carried out at Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran, in January and February, 2020.
ResultsThe proposed deep learning network achieved an AUC (area under the ROC curve) of 0.97. Using a confidence score threshold of 0.5, a classification accuracy of 90% was attained in the classification of images into malignant and benign lesions. Moreover, a sensitivity of 94% and specificity of 86% were obtained. It should be noted that the user can change the threshold to adjust the model performance based on preference. For example, reducing the threshold increase sensitivity while decreasing specificity.
ConclusionThe results highlight the efficacy of deep learning models in detecting non-melanoma skin cancer. This approach can be employed in computer-aided detection systems to assist dermatologists in identification of malignant lesions.
Keywords: computer neural networks, deep learning, non-melanoma, skin neoplasms -
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سال هفتاد و هشتم شماره 3 (پیاپی 231، خرداد 1399)، صص 150 -154زمینه و هدف
سرطان پوست یکی از شایعترین سرطان ها و ملانوما (Melanoma) کشنده ترین نوع سرطان پوست می باشد. خال ملانوسیتیک (Melanocytic nevi) و ملانوما هر دو از ملانوسایت ها (سلول های تولیدکننده رنگدانه) به وجود می آیند، اما خال ملانوسیتیک خوش خیم و ملانوما بدخیم هستند. این مقاله یک مدل یادگیری عمیق (Deep learning) برای طبقه بندی (Classification) این دو ضایعه پوستی ارایه می کند.
روش بررسیدر این مطالعه تحلیلی که در بهمن 1398 در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد، از مجموعه داده عکس های درماسکوپی Human against machine with 10000 training images, (HAM10000)، هزار تصویر خال ملانوسیتیک و هزار تصویر ملانوما استخراج گردید. از هر مورد، 900 تصویر به شکل تصادفی برای آموزش سیستم انتخاب شدند و 100 تصویر باقیمانده برای تست اختصاص داده شد. یک مدل یادگیری عمیق شبکه عصبی کانولوشنال (Convolutional neural network)، با استفاده از AlexNet (Krizhevsky et al., 2012) به عنوان مدل از پیش آموزش دیده شده (Pretrained)، به کارگرفته شد. در ابتدا این شبکه با 1800 تصویر آموزش داده شد و سپس عملکرد آن بر روی 200 تصویر ارزیابی گردید.
یافته هامدل پیشنهادی به دقت 93% (Accuracy) در طبقه بندی تصاویر به دو کلاس خوش خیم و بدخیم دست یافت. همچنین مساحت زیر منحنی Receiver operating characteristic (ROC)، 98/0، حساسیت 94% (Sensitivity) و اختصاصیت 92% (Specificity) به دست آمد. همچنین با تنظیم پارامتر آستانه طبقه بندی مدل، امکان افزایش حساسیت، به قیمت کاهش اختصاصیت وجود دارد و بالعکس.
نتیجه گیریبا توجه به دشواری تشخیص ملانوما حتی برای متخصصین با تجربه، یافته های این مطالعه، توانایی بالای یادگیری عمیق را در تشخیص سرطان پوست نشان می دهد.
کلید واژگان: یادگیری عمیق, ملانوما, خال رنگی, نئوپلاسم پوستیBackgroundSkin cancer is one of the most common forms of cancer in the world and melanoma is the deadliest type of skin cancer. Both melanoma and melanocytic nevi begin in melanocytes (cells that produce melanin). However, melanocytic nevi are benign whereas melanoma is malignant. This work proposes a deep learning model for classification of these two lesions.
MethodsIn this analytic study, the database of HAM10000 (human against machine with 10000 training images) dermoscopy images, 1000 melanocytic nevi and 1000 melanoma images were employed, where in each category 900 images were selected randomly and were designated as the training set. The remaining 100 images in each category were considered as the test set. A deep learning convolutional neural network (CNN) was deployed with AlexNet (Krizhevsky et al., 2012) as a pretrained model. The network was trained with 1800 dermoscope images and subsequently was validated with 200 test images. The proposed method removes the need for cumbersome tasks of lesion segmentation and feature extraction. Instead, the CNN can automatically learn and extract useful features from the raw images. Therefore, no image preprocessing is required. Study was conducted at Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran from January to February, 2020.
ResultsThe proposed model achieved an area under the receiver operating characteristic (ROC) curve of 0.98. Using a confidence score threshold of 0.5, a classification accuracy of 93%, sensitivity of 94%, and specificity of 92% was attained. The user can adjust the threshold to change the model performance according to preference. For example, if sensitivity is the main concern; i.e. false negative is to be avoided, then the threshold must be reduced to improve sensitivity at the cost of specificity. The ROC curve shows that to achieve sensitivity of 100%, specificity is decreased to 83%.
ConclusionThe results show the strength of convolutional neural networks in melanoma detection in dermoscopy images. The proposed method can be deployed to help dermatologists in identifying melanoma. It can also be implemented for self diagnosis of photographs taken from skin lesions. This may facilitate early detection of melanoma, and hence substantially reduce the mortality chance of this dangerous malignancy.
Keywords: deep learning, melanoma, pigmented nevus, skin neoplasms -
Two genera, Aneuropria Kieffer and Diapria Latreille and two species, Aneuropria foersteri (Kieffer, 1910) and Diapria conica (Fabricius, 1775) (Hymenoptera: Diapriidae) are recorded from Iran for the first time. The specimens were collected using Malaise traps from Hyrcanian forests of Mazandaran, Gulian and Golestan provinces in northern Iran. Diagnostic characters and geographical distribution of the newly recorded taxa are presented.
Keywords: Aneuropria, Diapria, Northern Iran, Hyrcanian forests, Parasitoids -
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سال هفتاد و هفتم شماره 7 (پیاپی 223، مهر 1398)، صص 434 -439زمینه و هدف
با پیشرفت یادگیری عمیق (Deep learning)، انقلاب بزرگی در هوش مصنوعی ایجاد شده که بسیاری از رشته ها را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است. یادگیری عمیق، پردازش داده های خام با ابعاد بالا (مانند سیگنال یا تصویر) را بدون نیاز به مهندسی ویژگی (Feature engineering)، امکان پذیر می کند. هدف از این پژوهش، توسعه یک سیستم بر پایه یادگیری عمیق، برای تخمین اراده حرکتی از روی سیگنال EMG می باشد.
روش بررسیدر این مطالعه، یک سیستم مایوالکتریک (Myoelectric) بر پایه شبکه عصبی کانولوشنال (CNN) (که یک مدل یادگیری عمیق است)، به عنوان جایگزینی برای روش های معمول طبقه بندی (Classification) که نیازمند به مهندسی ویژگی هستند، معرفی شده است. این سیستم برای حرکات انفرادی و ترکیبی مچ دست، بر روی ده شخص سالم، مورد ارزیابی قرار گرفته شد. عملکرد روش پیشنهادی، با یک سیستم استاندارد برپایه Support vector machine (SVM) که از ویژگی های حوزه زمانی (Time domain, TD) استفاده می کند، مقایسه گردید.
یافته هاباوجود عملکرد ثابت شده و رواج بسیار بالای ویژگی های TD، سیستم پیشنهادی به دقت طبقه بندی مشابهی (0/19P=) دست یافت. مزیت سیستم پیشنهادی در این است که نیازی به استخراج دستی و مهندسی ویژگی از سیگنال EMG وجود ندارد و CNN به صورت خودکار، ویژگی های مورد نیاز را فراگرفته و از سیگنال استخراج می کند.
نتیجه گیریاین یافته ها، توانایی بالای CNN، برای یادگیری و استخراج اطلاعات غنی و پیچیده از سیگنال های بیولوژیک را نشان می دهد. CNN می تواند اطلاعات زمانی و فرکانسی مورد نیاز برای تخمین اراده حرکتی را از روی سیگنال EMG فرا بگیرد.
کلید واژگان: طبقه بندی, شبکه عصبی کانولوشنال, یادگیری عمیق, الکترومایوگرامBackgroundDeep learning has revolutionized artificial intelligence and has transformed many fields. It allows processing high-dimensional data (such as signals or images) without the need for feature engineering. The aim of this research is to develop a deep learning-based system to decode motor intent from electromyogram (EMG) signals.
MethodsA myoelectric system based on convolutional neural networks (CNN) is proposed, as an alternative to conventional classification methods that depend on feature engineering. The proposed model was validated with 10 able-bodied subjects during single and combined wrist motions. Eight EMG channels were recorded using eight pairs of surface electrodes attached around the subject’s dominant forearm. The raw EMG data from windows of 167ms (200 samples) in 8 channels were arranged as 200×8 matrices. For each subject, a CNN was trained using the EMG matrices as the input and the corresponding motion classes as the target. The resulting model was tested using a 4-fold cross-validation. The performance of the proposed approach was compared to that of a standard SVM-based model that used a set of time-domain (TD) features including mean absolute value, zero crossings, slope sign changes, waveform length, and mean frequency.
ResultsIn spite of the proven performance and popularity of the TD features, no significant difference (P=0.19) was found between the classification accuracies of the two methods. The advantage of the proposed model is that it does not need manual extraction of features, as the CNN can automatically learn and extract required representations from the EMG data.
ConclusionThese results indicate the capacity of CNNs to learn and extract rich and complex information from biological signals. Because both amplitude and frequency of EMG increases with increasing muscle force, both temporal and spectral characteristics of EMG are needed for efficient estimation of motor intent. The TD set, also includes these types of features. The high performance of the CNN model shows its capability to learn temporal and spectral representations from raw EMG data.
Keywords: classification, convolutional neural network, deep learning, electromyogram -
در این تحقیق اثر آلودگی هوا ناشی از احتراق نفت گاز بر مشخصات عملکردی دو نوع پنل فتوولتائیک خورشیدی رایج شامل پنل های سیلیکونی مونوکریستال و پلی کریستال در مقیاس آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش ها در یک شبیه ساز خورشیدی مجهز به محفظه ای برای ایجاد آلودگی هوا انجام شد. آلودگی هوا از طریق احتراق نفت گاز در سه سطح سه، چهار و پنج میلی لیتر و انتقال دود حاصل از آن به داخل محفظه دستگاه آزمایشی ایجاد گردید. منحنی های مشخصه جریان- ولتاژ و توان- ولتاژ برای پنل های مورد نظر رسم شد. ویژگی های عملکردی مورد بررسی شامل ولتاژ مدار باز، جریان اتصال کوتاه، ولتاژ بیشینه، جریان بیشینه و توان الکتریکی خروجی بیشینه تعیین گردید. نتایج نشان داد که آلودگی هوا بر کلیه پارامترهای عملکردی موثر بود. افزایش میزان غلظت آلودگی هوا موجب کاهش معنی دار تمامی مشخصات عملکردی پنل های فتولتائیک شد. به طور کلی میزان کاهش راندمان پنل سیلیکونی مونوکریستال در سطوح مختلف آلودگی به ترتیب 74/37، 87/55 و 61/66 درصد نسبت به شرایط هوای تمیز بوده است. مقادیر متناظر برای پنل نوع پلی کریستال به ترتیب 70/25، 49/51 و 05/58 درصد بود.کلید واژگان: آلودگی هوا, راندمان, پنل خورشیدی سیلیکونی, فتوولتائیک, سیلیکون مونوکریستال, سیلیکون پلی کریستالIn this research, the effect of air pollution due to combustion of diesel oil on the performance parameters of mono-crystalline silicon (mc-Si) and polycrystalline silicon (pc-Si) photovoltaic solar panel is investigated in laboratory scale. Experiments were conducted in a solar simulator that was equipped with a chamber to control the air pollution. The air pollution is generated through the combustion of diesel oil in three levels of 3, 4 and 5 mL and is transferred to the chamber. The current-voltage (I-V) and power- voltage (P-V) characteristics curves of these panels were plotted. The performance parameters including the open-circuit voltage (Voc), the short-circuit current (Isc), the maximum power (Pmax), the maximum voltage (Vmax), and the maximum current (Imax) were determined. The results showed that the influence of air pollution on the whole performance parameters was significant. Increasing the concentration of air pollution leads to decreasing the performance parameters, significantly. Overall, the reduction of the mc-Si efficiency compared with the clean air in the three levels of pollution was %37.74, %55.87, and %66.61, respectively. Also, these values for the pc-Si panels were %25.70, %51.49, and %58.05, respectively.Keywords: Air pollution, Efficiency, Performance parameters, Photovoltaic, Silicon solar panel, Mono, crystalline silicon, Polycrystalline silicon
-
The fauna of the braconid genera Atanycolus Foerster, Glyptomorpha Holmgren, Pseudovipio Szepligeti and Vipio Latreille belonging to the subfamily Braconinae were studied in some parts of northern (Alborz, Qazvin, Gilan and Tehran) and southern provinces of Iran (Hormozgan). Specimens were collected using Malaise traps during 2010–2012. Eightspecies were identified of which two species, namely Glyptomorpha kaspariyani Tobias, 1976 and Vipio striolatus Telenga, 1936 are new records for the fauna of Iran. An identification key for the collected genera and species is provided.Keywords: Braconinae, Glyptomorpha, Vipio, new records, Iran
-
منطقه ی مورد بررسی در گستره ی مرکزی نقشه ی زمین شناسی سیه رود در استان آذربایجان شرقی و در بخش خروانق از شهرستان اهر قرار گرفته است. سنگ های آتشفشانی خروانق از تراکی بازالت، تراکی آندزی بازالت و تراکی آندزیت تشکیل شده اند. کانی های اصلی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین و هورنبلند بوده و بافت غالب سنگ ها میکرولیتی پورفیری است. در سطح تماس بین سنگ های آتشفشانی و ماسه سنگ های میوسن موجود در منطقه، کانی هایی نظیر اپیدوت و کلسیت دیده می شوند که نشان دهنده ی دگرگونی نوع مجاورتی است. بر اساس داده های ژئوشیمیایی عناصر اصلی و کمیاب، این سنگ ها جز سری پتاسیم قلیایی بالا تا شوشونیتی محسوب می شوند. نبود نابهنجاری مشخص Eu و غنی شدگی نسبی (Ba، Rb، K) LILE و LREEدر سنگ های منطقه شاخصی برای محیط های زمین ساختی پشت کمان است و نیز غنی شدگی عناصر ناسازگار می تواند به دگرنهادی گوشته ای یا آلایش با پوسته قاره ای باشد. شیمی عناصر پشت کمان نسبتا پیچیده است و ویژگی های ژئوشیمیایی آنها به عواملی نظیر درجه های ذوب بخشی، ناهمگنی خاستگاه گوشته ای و غیره بستگی دارد. با توجه به ویژگی های زمین شناسی و سن میوسن برای سنگ های منطقه، می توان ماگمای سازنده ی این سنگ ها را جزء ماگماتیسم حوضه های کششی در نظر گرفت که از ذوب بخشی گوشته ی گارنت لرزولیتی ایجاد شده اند.
کلید واژگان: خروانق, بازالت, حوضه پشت کمان, گوشته ی گارنت, لرزولیتیThe study area is located in the central part of the Siahrood geological map, Kharvanagh of Ahar town, in the East Azerbaijan Province. The volcanic rocks of the Kharvanagh area include trachybasalt, trachy-andesi-basalt and trachy-andesite. The main minerals in the rocks are plagioclase, pyroxene, olivine and hornblende and the main textures are microlitic-porphyry. At the contact between the volcanic rocks and Miocene sandstones, epidote and calcite are formed due to thermal effect. Based on the geochemical data of major and trace elements, these rocks belong to High K alkaline to shoshonitic magmatic series. The absence of distinct Eu anomaly and relatively enrichment in LILE (Ba, Rb, and K) and LREE in these rocks indicate a back arc tectonic setting. Also enrichment of incompatible elements can be related to mantle metasomatism or contamination by continental crust. The chemistry of back arc rocks is relatively complicated and the geochemical features depend on the degrees of partial melting, heterogeneity in the sources mantle, etc. Considering the geological features and the Miocene age of the rocks, it can be concluded that the parental magma belongs to extensional basins magmatism, which produced from partial melting of the garnet lherzolite mantle.Keywords: Kharvanagh, basalt, back, arc basin, garnet, lherzolite -
نشریه علوم زمین، پیاپی 84 (تابستان 1391)، صص 119 -128محدوده مورد مطالعه در بخش جنوبی نقشه چارگوش طرقبه، در فاصله 90 کیلومتری جنوب باختری مشهد قرار گرفته است. سنگ های منطقه مورد مطالعه بازالت قلیایی و تراکی آندزیت هستند. کانی های اصلی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و به مقدار کم الیوین وکانی های فرعی روتیل، اسفن، آپاتیت و بافت چیره آنها هیالومیکروپورفیری است.نمودارهای مختلف، سرشت ماگمای مولد را قلیایی (آلکالن) نشان می دهند. روند خطی بین Rb/Nb و K/Nb در سنگ های منطقه، می تواند نشان دهنده مخلوط شدن دو منبع گوشته سست کره ای(استنوسفری) و سنگ کره ای(لیتوسفری) باشد. همچنین بی هنجاری مثبتPb و غنی شدگی LREE در نمونه های مورد مطالعه نشانه آلایش پوسته ای است، پایین بودن SiO2و منیزیم بالا، به ویژه بی هنجاری منفیNb، نقش بسیار مهمی در سنگ زایی(پتروژنز) آلودگی پوسته ای دارند. محیط زمین ساختی این سنگ ها نشانگر بازالت های درون صفحه ای بوده و با توجه به وجود فسیل مرجان در رخساره های کربناتی- ماسه سنگی منطقه که متعلق به سن دونین است، می توان چنین استنباط کرد که سنگ های آتشفشانی منطقه در محیط کم ژرفا طی فاز کالدونین فوران کرده اند.
کلید واژگان: بازالت قلیایی, هیالومیکروپورفیری, بازالت های درون صفحه ای, کالدونینThe studied area is located in southern part of the Torghabeh quadrangle, 90 km SE of Mashad city. The rocks of the investigated area are alkaline basalt and trachy andesite. The major minerals are plagioclase and pyroxene, minor amounts of olivine. The accessory minerals are rutile, titanite and apatite. The major texture is hiyalomicroporphyry. The nature of magma by various diagrams show that the generated magms are alkaline.The linear trends between Rb/Sr, K/Nb, in the rocks of the study area can show mixing of two sources mantle astenosphere and lithosphere. Also positive anomaly of Pb and enrichment in LREE, in the studied samples may indicate crustal contamination. The low SiO2, high Mg and also negative Nb anomaly suggest strong role of crustal contamination in the petrogenesis of the studied rocks. The tectonic environment studies shows that these rocks are within plate basalts. Regarding the presence of coral fossil in the associated carbonate rocks and sand stone facies which belong to Devonian age it can be concluded that volcanic rocks of the study area are produed as a Caledonian eruption and shallow depth environment.Keywords: Alkaline basalt, Hiyalomicroporphyry, Within plate basalt, Caledonian -
منطقه مورد مطالعه در جنوب تبریز و شرق دریاچه ارومیه واقع است. این منطقه در بر گیرنده توالی سنگ های آتشفشانی ریولیت تا داسیت مربوط به فعالیت های آتشفشانی میوسن میانی و فوقانی و سنگ های رسوبی تخریبی الیگومیوسن و پلیوسن و همچنین رسوبات اپی کلاستیک پلیوسن زیرین است. سنگ های آتشفشانی موجود در منطقه به صورت زنجیره گنبدی شکل بوده و استقرار آن ها دارای نظم خاصی است، به طوری که گنبدهای میانی ریولیت و ریوداسیت و گنبدهای حواشی داسیت و تراکیت است. کانی های اصلی این سنگ ها شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند و کوارتز هستند که در یک خمیره ریزبلور و شیشه ای قرار دارند. بافت غالب این سنگ ها پورفیریتیک است. بافت های غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلازها، وجود بیوتیت و هورنبلندهای با حواشی سوخته به همراه سایر بافت های غیرتعادلی از ویژگی های بارز این سنگ هاست. بالا بودن نسبت های LILE/HFSE و LREE/HREE در نمونه ها و شباهت ترکیب شیمیایی آن ها با گدازه هایی که در مناطق شاخص فرورانش تشکیل می شوند، احتمال شکل گیری سنگ های منطقه را در یک محیط فرورانش تقویت می کند. همچنین مقایسه الگوهای عناصر ناسازگار و سازگار کمیاب سنگ های ریولیتی و داسیتی مورد بررسی با انواع موجود در محیط های زمین ساختی مشخص، بیانگر بیش ترین تطابق آن ها با کمان های آتشفشانی، به ویژه محیط های پس از برخوردی است.
کلید واژگان: داسیت, ریولیت, ژئوشیمی, آتشفشان سهند, تبریزThe area under study is situated in the south of Tabriz and east of Urmia Lake. The area is dominated by a sequence of volcanic rock ranging from rhyolitic to dacitic composition related to volcanic processes in the Oligo-Miocene, middle and upper Miocene, Pliocene clastic sedimentary rocks and lower Pliocene epiclastic sediments. The volcanic rocks as Dome-Ring shape,emplaced in a good order as the middle domes have rhyolitic and rhyodacitic whereas the marginal ones have dacitic and trachytic composition. The major minerals including plagioclase, hornblende and quartz, set in a fine grained and glassy matrix. Porphyritic is the dominate texture. Sieve texture and selective alteration in some plagioclases, the presence of biotite and hornblende with opacitic rims, associated with some other disequilibrium textures are characteristic features of the rocks studied. Based on the high LILE/HFSE and LREE/HREE ratios and their similar composition to that of the subduction volcanic rock suites, the rocks of the area seem to have formed in a subduction zone. Compared to rhyolitic and dacitic rocks from typical tectonic environments, the compatible and incompatible elements patterns for the rhyolitic and dacitic rocks from the study area are more consistent with a post-collision volcanic arc setting.Keywords: Dacite, Rhyolite, Geochemistry, Sahand volcano, Tabriz -
محدوده مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی ترشیر البرز غربی-آذربایجان است. رخنمون های اصلی در ارتفاعات قافلان کوه (جنوب شرق میانه) شامل تناوبی از گدازه های آندزیتی، آندزیت بازالتی، تراکی آندزیت و توف های وابسته است. این مجموعه توسط گنبد های اسیدی و در برخی نقاط توسط روانه های اسید و ایگنمبریت پوشیده می شوند. کانی شناسی اصلی گدازه ها شامل الیوین، کلینوپیروکسن، هورنبلند، بیوتیت، پلاژیوکلاز، کوارتز و سانیدین بوده، بافت های متنوع هیالوپورفیریک، میکرولیتیک پورفیری و گلومرو پورفیری را نشان می دهند. گدازه های بازیک تا حد واسط عمدتا در محدوده آندزیت بازالتی و سنگ های اسیدی در محدوده ریولیت قرار می گیرد. ماگمای مولد سنگ های بازیک تا حد واسط کالک آلکالن با پتاسیم پایین و متاآلومینوس بوده، غنی شدگی مشخصی از LREE نسبت به HREE و نیز Sr و K و تهی شدگی محسوسی از Pb، P، Pr، Zr، Y، Nb و Ti نشان می دهند. آنومالی منفی Nb، Ti و Taدر این سنگ ها مشابه ویژگی های سنگ های مرتبط با مناطق فرورانش است. این گدازه ها محصول تفریق ماگمای حاصل از ذوب بخشی گوشته غنی شده و با نرخ 1 تا 5 درصد از گارنت لرزولیت بوده، تغییرات نسبت Rb/Sr و Nb/Th حاکی از وجود فاز فلوگوپیت (رگه های گلیمریتی) در محل است. نسبت های بالای K/P (برابر 5/6 تا 43) و La/Nb (برابر 7/1 تا 68/2) نشانه آلایش ماگمای مولد با سنگ های پوسته ای است. این مجموعه در یک محیط قوس ماگمایی حاشیه فعال قاره ای تکوین یافته اند.
کلید واژگان: آلایش, آندزیت بازالتی, ذوب بخشی, فرورانش, قافلان کوهThe study area is a part of the western Alborz-Azarbaijan magmatic belt. The main outcrops in Ghaflankuh are including alternative andesite lava, andesite-basalt, trachy-andesite and related tuffs. This sequence is coverd by acidic domes and in some areas by acidic lavas and ignimbrites. Olivine, clinopyroxene, hornblende, biotite, plagioclase, quartz and sanidin are the major minerals of the studied rocks, displaying hyalo-porphyric, microlithic and porphyry and glomero-porphyry textures. The mafic to intermediate lavas have andesi-basalt and felsic rocks have rhyolithic composition. The mafic to intermediate magmas are low-K and metaluminous with significant enrichment in LREE in compare to HREE, as well as Sr, K and display depletion in Pb, P, Pr, Zr, Y, Nb and Ti. The negative anomaly of Ta, Nb, and Ti in these rocks is similar to subduction related rocks. These lavas are produced from differentiation of magma derived from enriched- mantle with 1-5 precent partial melting of garnet-lehrzolite. The variations of Rb/Sr, Nb/Th imply for the presence of phologopite (glimeritic veins) in the source. The high ratios of K/P (6.5-43) and La/Nb (1.7-2.8) point to contamination of magma with crustal materials. This sequence is evolved in an active continental arc environment. -
نشریه علوم زمین، پیاپی 81 (پاییز 1390)، صص 179 -190در منطقه جنوب خاور تبریز که بخشی از زون ماگمایی البرز باختری- آذربایجان است، سنگ های آتشفشانی و آذرآواری سهند گسترش قابل توجهی دارند. سنگ های آتشفشانی بیشتر از آندزیت، داسیت، ریوداسیت و ریولیت تشکیل شده اند و سنگ های آذرآواری بیشتر بهصورت پهنه های ایگنیمبریتی دیده می شوند. این سنگ ها غنی از عناصر سنگدوست(لیتوفیل) بزرگیون (LILE) و تهی از عناصر با قدرت میدان بالا (HFSE) هستند. بالا بودن نسبت های LILE/HFSE و LREE/HREE در نمونه ها و شباهت ترکیب شیمیایی آنها با گدازه هایی که در مناطق شاخص فرورانش تشکیل می شوند، احتمال شکل گیری سنگ های منطقه را در یک محیط فرورانشی تقویت می کند. اما به نظر می رسد فرایند فرورانش، تاثیر اندکی در تمرکز عناصر Eu، Nd، Tb، Sm، Hf، Ta، Zr و Y در سنگ های منطقه و در عوض تاثیر قابل توجهی در تمرکز عناصر U، Th و تا اندازه ای La در نمونه ها داشته است. مقادیر عناصر سنگدوست بزرگ یون (LILE) (Ba، K، Rb، Cs، Sr، Pb) در سنگ های مورد مطالعه نشان می دهد که سنگ ها در سری کلسیم- قلیایی قرار می گیرند و مقایسه شیمی سنگ های مورد مطالعه با ترکیب شیمیایی انواع سنگ های کلسیم- قلیایی موجود در دنیا نشان داد که سنگ های منطقه بیشترین شباهت را با سنگ های کلسیم - قلیایی Erzurum-Kars ترکیه دارند. با توجه به شواهد ژئوشیمیایی و صحرایی، محیط زمین ساختی این سنگ ها به احتمال متعلق به یک کمان پس از برخورد است که صعود ماگما و احتمالا تولید آن، به وسیله گسل های امتدادلغز و زمین ساخت کششی همراه با آن کنترل می شود. این ماگماتیسم پس از برخورد، ممکن است در اثر برخورد پوسته عربستان با ایران مرکزی رخ داده باشد.
کلید واژگان: سهند, البرز باختری, آذربایجان, داسیت, فرورانش, محیط پس از برخوردیIn southeast Tabriz, as a part of Western Albourz-Azarbaijan magmatic belt the vocanic and pyroclastic rocks of Sahand cover vast areas. The volcanic rocks include andesite, dacite, rhyodacite and rhyolite and pyroclastic rocks largely occur as vast ignimbritic outcrops. Based on high LILE/HFSE and LREE/HREE ratios and their similar composition to subduction volcanic rock suites; it seems that they have formed in a subduction zone. The subduction process had low effect on the concentration of Zr, Ta, Hf, Sm, Tb, Nd, Eu and Y, while it had strong influence on concentration of Th, U and La. Concentration of elements such as Ba, K, Rb, Cs, Sr, Pb shows that these rocks belong to calc-alkaline series. The studied rocks show considerable similarity with calc-alkaline rocks from Turkey and from this point of view; these rocks belong to post-collisional arcs. In this tectonic setting, magma ascent is controlled by strik-slip faulting and associated pull-apart extensional tectonics. This post-collisional magmatism may have occurred due to Arabian-Iranian plates collision.
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.