به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

محمدرضا زنگی

  • مجید طاهریان، فاطمه سعیدنیا*، حسن نجار، محمدرضا زنگی
    سابقه و هدف

    مواد ژنتیکی متنوع گیاهی گنجینه های بالقوه ای هستند که پشتوانه ای ارزشمند برای برنامه های اصلاح نباتات محسوب می شوند، زیرا اساس تحقیقات به نژادی گیاهان بر پایه تنوع ژنتیکی وسیع استوار است و اصولا بدون وجود تنوع، به نژادی و انتخاب مفهومی نخواهد داشت. این مطالعه به منظور ارزیابی تنوع موجود در توده های مختلف پنبه و همچنین شناسایی صفات موثر بر عملکرد وش انجام شد.

    مواد و روش ها

    در این مطالعه تعداد 44 توده بومی پنبه طی دو سال 1398 و 1399 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاشمر کشت شدند. صفات تعداد غوزه باز و بسته، قطر طوقه، عملکرد وش، وزن غوزه، تعداد شاخه های رویا و زایا، ارتفاع بوته و زودرسی محصول اندازه گیری شدند. از آماره های توصیفی، تجزیه بای پلات صفت×ژنوتیپ (GT)، تجزیه به عامل ها و تجزیه خوشه ای جهت بررسی اهداف این پژوهش استفاده شد. تجزیه و تحلیل های آماری بر مبنای میانگین داده های دو ساله انجام شد. به منظور بررسی آماره های توصیفی از نرم افزار JUMP، برای تجزیه به عامل ها و تجزیه خوشه ای از نرم افزار SPSS 21 و برای تجزیه GT بای پلات از نرم افزار GEA-R استفاده شد.

    یافته ها

    دامنه تغییرات وزن غوزه و تعداد غوزه بسته براساس میانگین داده های دو ساله بالا بود که حاکی از تنوع ژنوتیپ های مورد بررسی برای صفات مذکور می باشد. مقایسه ژنوتیپ ها براساس صفات چندگانه احتمال تشخیص گروه های ژنوتیپی مختلف را ممکن ساخت. تجزیه خوشه ای از لحاظ صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ ها را در چهار گروه اصلی قرار داد. گروه اول حاصل از تجزیه خوشه ای زودرس تر بود اما کمترین میانگین ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا و زایا، تعداد غوزه باز و قطر طوقه را به خود اختصاص داد. از طرفی گروه دوم و سوم کمترین میزان زودرسی را دارا بودند. ژنوتیپ های گروه دوم کمترین وزن غوزه، تعداد شاخه رویا و قطر طوقه را داشتند و گروه سوم بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا و تعداد غوزه باز را به خود اختصاص داد. ژنوتیپ های گروه چهارم زودرسی و تعداد غوزه بسته بیشتری داشتند. انتخاب ژنوتیپ های گروه اول برای برنامه های به نژادی به منظور افزایش زودرسی به همراه کاهش ارتفاع بوته می تواند در جهت دستیابی به ارقام با تحمل بیشتر به تنش های محیطی از جمله خشکی مفید باشد. همچنین می توان از ژنوتیپ های گروه سوم که بیشترین تعداد غوزه باز را داشتند برای تلاقی با ژنوتیپ های گروه اول به منظور ایجاد ارقام با کیفیت و زودرس استفاده کرد.

    نتیجه گیری

    تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه ای بین توده های بومی مورد مطالعه از نظر اکثر صفات مورد بررسی وجود داشت که نشان دهنده پتانسیل بالا برای بهبود این صفات از طریق انتخاب هدفمند در برنامه های اصلاحی می باشد. وزن غوزه مهم ترین جزء تاثیرگذار بر عملکرد وش بود و جزء الیاف نسبت به جزء دانه تاثیر بیشتری در وزن غوزه برخی ژنوتیپ های مورد بررسی داشت.

    کلید واژگان: بای پلات, صفات زراعی, گروه بندی, تجزیه به عامل ها
    Majid Taherian, Fatemeh Saeidnia *, Hassan Najjar, Mohammadreza Zangi
    Background and objectives

    Diverse plant genetic materials are potential treasures that are considered valuable support for plant breeding programs, because the plant breeding research is based on wide genetic diversity, and basically, without diversity, breeding and selection will have no meaning. This study was conducted to evaluate the diversity of different cotton landraces and identify the traits affecting their yield. 

    Materials and methods

    In this study, 44 landraces of cotton were cultivated in the agricultural research station of Kashmir during the two years of 2018 and 2019. The traits of the number of open and closed bolls, crown diameter, crop yield, boll weight, number of monopodial and sympodial branches, plant height, and crop maturity were measured. Descriptive statistics, trait × genotype (GT) biplot analysis, factor analysis, and cluster analysis were used to investigate the objectives of this research. Statistical analyzes were performed based on the average of two-year data. In analyzing of descriptive statistics, JUMP software was used, SPSS 21 software was used for factor analysis and cluster analysis, and GEA-R software was used for GT biplot analysis. 

    Results

    Based on the average of two-year data, the range of boll weight and the number of closed bolls were high, which indicates the diversity of the investigated genotypes for the mentioned traits. Comparison between genotypes based on multiple traits made it possible to distinguish different genotypic groups. Cluster analysis of studied traits classified the genotypes into four main groups. The first group obtained from cluster analysis was earlier, but had the lowest average plant height, the number of monopodial and sympodial branches, the number of open bolls, and crown diameter. On the other hand, the second and third groups had the lowest amount of earliness. The genotypes of the second group had the lowest boll weight, the number of shoot branches, and the crown diameter, and the third group had the highest plant height, the number of branches, and the number of open bolls. The genotypes of the forth group had the highest earliness and the number of closed bolls. In order to increase earliness and reduced the plant height, the selection of genotypes from the first group for breeding programs can be helpful in obtaining cultivars with greater tolerance to environmental stresses, including drought. It is also possible to use the genotypes of the third group with the highest number of open bolls to cross with the genotypes of the first group in order to create quality and early cultivars. 

    Conclusions

     There was considerable genetic diversity among the studied landraces in terms of most of the evaluated traits, indicating high potential for improving these traits through targeted selection in the breeding programs. The boll weight was the most important factor affecting the yield of cotton, and the fiber component had a greater effect on the boll weight of some studied genotypes than the seed component.

    Keywords: Biplot, Agronomic Traits, Clustering, Factor Analysis
  • ابوالقاسم مرادقلی*، منصور سارانی، محمدرضا نارویی راد، محمدرضا زنگی
    سابقه و هدف

    پنبه یکی از مهمترین گیاهان صنعتی در جهان است، که در اکثر کشورها به عنوان یک محصول استراتژیک شناخته شده و یکی از گیاهان مناسب برای کشت در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. گیاه پنبه بدلیل اشتغال زایی نسبتا بالای آن و مصارف مختلف محصول الیاف آن، تامین خوراک دام، روغن نباتی و سازگاری بالا با کشاورزی پایدار در مقایسه با محصولات رقیب بویژه ذرت اهمیت بسزایی دارا می باشد. 

    مواد و روش ها

    به منظور ارزیابی صفات و شناسایی ارقام سازگار پنبه در منطقه سیستان، 14 رقم پنبه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک (منطقه سیستان) در دو سال زراعی (1401-1400 و 1400-1399) مورد آزمایش قرار گرفت. 

    یافته ها

    نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که صفات: زودرسی، تعداد غوزه در بوته، وزن یک غوزه، عملکرد چین سوم و عملکرد در هکتار در سطح احتمال آماری یک درصد و صفات: تعداد شاخه زایا، عملکرد چین اول و عملکرد چین دوم در سطح احتمال آماری 5 درصد معنی دار گردید. به طور کلی ارقام مورد بررسی دارای ویژگی های منحصر به فردی بودند. در بین ارقام مورد ارزیابی رقم لطیف (6932 کیلوگرم در هکتار)، خرداد (6880 کیلوگرم در هکتار)، گلستان (6766 کیلوگرم در هکتار)، خورشید (6664 کیلوگرم در هکتار) و سپید (6394 کیلوگرم در هکتار) دارای بیشترین عملکرد در هکتار و رقم ارمغان (3408 کیلوگرم در هکتار) دارای کمترین مقدار عملکرد بودند. ارقام خورشید و خرداد کوتاه ترین و رقم سپید طولانی ترین زمان رشد و رسیدگی را دارا بودند. 

    نتیجه گیری

    ارقام لطیف و گلستان در شرایط تغییرات آب و هوایی (در سال دوم کشت)، تولید پایداری تری نسبت به ارقام دیگر داشتند. در تغییرات اقلیمی و مخاطرات محیطی (افزایش شوری آب و خاک) گیاهان با کمترین تغییرات در عملکرد به پایداری تولید در آن منطقه کمک شایانی خواهد داشت. رقم های خورشید و خرداد زودرس تر از سایر ارقام بودند که برای مناطقی با شرایط اقلیمی سیستان (بادهای 120 روزه) مناسب تر می باشد. این دو رقم علاوه بر کوتاهی دوره رشد در بین گروه ارقام پر محصول نیز قرار دارند.

    کلید واژگان: سازگاری, رقم, عملکرد وش, دوره رشد
    Abolghasem Moradgholi *, Mansoor Sarani, Mohammadreza Narouirad, Mohammadreza Zangi
    Background and objectives

    Cotton is a vital industrial crop worldwide, recognized as a strategic commodity in many countries and particularly well-suited for cultivation in arid and semi-arid regions. Its significance stems from its potential to generate employment, its diverse applications—including fiber production, animal feed, and vegetable oil—and its compatibility with sustainable agricultural practices compared to other crops, such as corn. 

    Materials and Methods

    To evaluate key traits and identify the most suitable cotton cultivars for the Sistan region, a study was conducted involving 14 cotton cultivars. The experiment was designed as a randomized complete block design with three replications, carried out at the Zahak Agriculture and Natural Resources Research Station over two crop years (2021-2022 and 2022-2023). 

    Results

    Analysis of the composite data revealed significant differences in several traits. Traits such as earliness, number of bolls per plant, boll weight, yield from the third row, and yield per hectare showed significant differences at the 1% probability level. Additionally, the number of sympodial branches, yield from the first row, and yield from the second row were significant at the 5% probability level. The cultivars exhibited distinct characteristics, with Latif (6,932 kg/ha), Khordad (6,880 kg/ha), Golestan (6,766 kg/ha), Khorshid (6,664 kg/ha), and Sepid (6,394 kg/ha) demonstrating the highest yields per hectare. In contrast, the Armaghan variety yielded the lowest at 3,408 kg/ha. Among the cultivars, Khorshid and Khordad had the shortest growth periods, while the white cultivars had the longest growth and ripening times. 

    Conclusion

    The Latif and Golestan cultivars showed more stable production compared to others, particularly under changing climate conditions in the second year of cultivation. Considering the impacts of climate change and environmental challenges such as increasing water and soil salinity, these cultivars offer better production sustainability. Additionally, Khorshid and Khordad cultivars, with their earlier maturation, are well-suited to the Sistan region's climatic conditions, including its 120-day winds. These cultivars not only have shorter growth periods but also rank among the highest in yield.

    Keywords: Compatibility, Variety, Yield, Growth Period
  • آیدین حمیدی*، محمدرضا زنگی، سعید سلطانی، مرتضی عرب سلمانی، اکرم مهاجر عیاسی

    سابقه و هدف:

     پنبه ازمهم ترین محصولات زراعی است ودر سال زراعی97-1396 سطح برداشت، میزان تولیدپنبه کشور به-ترتیب70800 هکتار، پنبه در کشور165295 تن و عملکرد در هکتارپنبه اراضی آبی و دیم کشور به ترتیب2386 و 838 کیلوگرم در هکتار بوده است. ارقام گیاهی مهم ترین دستاورد پژوهش های به نژادی هستند. معرفی ارقام جدید پنبه با هدف افزایش عملکرد، زودرسی، مقاومت به تنش‏های زنده و غیرزنده انجام می‏گیرد. ارزش زراعی و مصرف ارقام جدید باید قبل از معرفی به کشاورزان با آزمون تعیین ارزش زراعی و مصرف (VCU) با ارقام رایج مقایسه و ارزیابی شده و ارقام جدید برتر معرفی می گردند. در کشورهای مختلف، سیستم پیشرفته ای برای ثبت و تجاری سازی ارقام جدید گیاهان زراعی ازطریق اجرای آزمون VCU وجود دارد و در کشور ما نیز موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال مسیول اجرای این آزمون تعیین شده است. عملکرد وش و اجزای آن و زودرسی و کیفیت الیاف مهم ترین جنبه های زراعی و مصرف ارقام پنبه می باشند. بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه مهم ترین بیماری پنبه در استان گلستان است. باوجود ارقام پنبه جدیدی که اصلاح و معرفی شده‏اند، همچنان عمده سطح زیر کشت پنبه کشور به رقم ورامین اختصاص دارد که حدود60 سال از معرفی آن می‏گذرد. باتوجه به حساسیت این رقم به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی و بروز این بیماری در استان گلستان با رقم ساحل که متحمل به این بیماری است جایگزین گردید ولی باتوجه به قدیمی و دیررس بودن و عملکرد وش پایین رقم ساحل بنابراین در سال های اخیر ارقام جدید پرمحصول و زودرس و متحمل به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه مانند ارقام گلستان و لطیف توسط موسسه تحقیقات پنبه کشور اصلاح و معرفی شده اند. این پژوهش به منظور تعیین ارزش زراعی و مصرف (VCU) ارقام و ژنوتیپ های جدید پنبه در شرایط استان گلستان با هدف تجاری سازی ارقام جدید پنبه اجراشد.

    مواد و روش ها

    به منظور ارزیابی ارزش زراعی و مصرف(VCU) ژنوتیپ های جدید پنبه SB35و T3 در مقایسه با ارقام حکمت، ساجدی، ارمغان، گلستان و ساحل در استان گلستان عملکرد وش و اجزای آن و برخی خصوصیات ریخت-شناختی مرتبط و کیفیت الیاف و تحمل به پژمردگی ورتیسیلیومی در آزمایشی در سال های1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه کارکنده موسسه تحقیقات پنبه کشور انجام شد. ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا و زایا، طول بلندترین شاخه رویا و شاخه زایای پنجم، تعداد و وزن قوزه، عملکرد وش، زودرسی، طول، یکنواختی، ظرافت، استحکام و کشش الیاف و شاخص بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی اندازه گیری شدند.

    یافته ها

    نتایج نشان داد خصوصیات ریخت شناختی و وزن30 قوزه و عملکرد وش در سال اول آزمایش بیش از سال دوم بود و زودرسی در سال دوم بیش از سال اول بود. همچنین وزن30 قوزه و عملکرد وش و خصوصیات تکنولوژیکی الیاف تعیین شده و تحمل نسبت به پژمردگی ورتیسیلیومی ژنوتیپ های جدید و ارقام مورد مطالعه تفاوت معنی دار داشتند. رقم تجاری جدید گلستان دارای بیشترین عملکرد وش بود و رقم تجاری قدیمی ساحل از بیشترین وزن30 قوزه و طول، استحکام و کشش الیاف برخوردار بود. همچنین رقم تجاری جدید حکمت دارای ظریف ترین الیاف بوده و رقم تجاری جدید ساجدی از بیشترین تحمل نسبت به پژمردگی ورتیسیلیومی برخوردار بود.

    نتیجه گیری: 

    براساس نتایج این آزمایش و نظر به اهمیت تحمل به پژمردگی ورتیسلیومی ارقام پنبه برای کشت در استان گلستان رقم ساجدی برای معرفی و تجاری سازی به عنوان رقم جدید تجاری برای کشت در استان گلستان پیشنهاد می-گردد.

    کلید واژگان: معرفی رقم, تجاری سازی, زودرسی, رقم منسوخ
    Aidin Hamidi *, MohammadReza Zangi, Saeed Soltani, Morteza Arab Salmani, Akram Mohajer Abbasi
    Introduction

    Varieties are the most important plant breeding achievement. Cotton new cultivars introduce for yield increase, earliness, biotic and abiotic stresses resistance. Before new cultivars introduction to farmers, value of cultivation and use of their must be evaluated and comprised with common cultivars for superior cultivars introduction by Value of Cultivation and Use(VCU) trials conduction. Seed cotton yield and its components and earliness and fiber quality are the most important aspects of cotton cultivars value af cultivation and use. Verticillium wilting is the most important cotton disease in Golestan province. Therefore, cotton high yielding and early and tolerant to Verticillium wilting new cultivars like Golestan and Latif bred and introduced by Cotton research Institute in recent years. This research conducted in order to value of cultivation and use (VCU) determination of cotton new cultivars in Golestan province conditions for cotton new cultivars commercialization purpose.

    Materials and Methods

    In order to evaluation of Value of Cultivation and Use (VCU) of SB35 and T3 new cotton genotypes in comparisons of Hekmat, Sajedi, Armaghan, Golestan and Sahel cultivars in Golestan procince, seed cotton yield and its components and some related morphological and fiber quality traits and Verticillium wilt tolerance, an experiment was conducted during 2016 and 2017 years in Cotton Research Institute Karkande cotton research station. Plant height, sympodial branches, monopodial branches number the highest sympodial branch and fifth monopodial branch length, boll number and 30 boll weight, seed cotton yield, earliness, fiber length, uniformity, fitness, strength and elasticity and Verticillium wilt plants percent were measured.

    Results

    Results showed morphological traits and 30 boll weight and seed cotton yield in second tear more than first year and earliness in second year was more than first year. Also, studied new genotypes and cultivars determined 30 boll weight and seed cotton yield and fiber quality traits and Verticillium wilt tolerance were different. Golestan new commercial cultivar had the highest seed cotton yield and Sahel old cultivar had the highest boll weight and fiber length, strength and elasticity. Also, Hekmat new commercial cultivar had the finest fiber and Sajedi new commercial cultivar had the highest Verticillium wilt tolerance.

    Conclusions

    Based on results of this experiment and because of Verticillium wilt in Golestan province Sajedi cultivar suggested for introduction and commercialization as new commercial cultivar for cultivation. In order to evaluation of Value of Cultivation and Use (VCU) of SB35 and T3 new cotto genotypes in comparisons of Hekmat, Sajedi, Armaghan, Golestan and Sahel cultivars in Golestan procince, seed cotton yield and its components and some related morphological and fiber quality traits and Verticillium wilt tolerance, an experiment was conducted during 2016 and 2017 years in Cotton Research Institute Karkande cotton research station. Plant height, sympodial branches, monopodial branches number the highest sympodial branch and fifth monopodial branch length, boll number and 30 boll weight, seed cotton yield, earliness, fiber length, uniformity, fitness, strength and elasticity and Verticillium wilt plants percent were measured. Results showed morphological traits and 30 boll weight and seed cotton yield in second tear more than first year and earliness in second year was more than first year. Also, studied new genotypes and cultivars determined 30 boll weight and seed cotton yield and fiber quality traits and Verticillium wilt tolerance were different. Golestan new commercial cultivar had the highest seed cotton yield and Sahel old cultivar had the highest boll weight and fiber length, strength and elasticity.

    Keywords: Cultivar introduction, Commercialization, Earliness, Obsolete cultivar
  • سید یعقوب سیدمعصومی، امید سفالیان*، علی اصغری، محمد صدقی، محمدرضا زنگی

    سابقه و هدف:

     پنبه یکی از مهمترین محصولات صنعتی در جهان است که برای تولید الیاف و دانه های روغنی کشت می شود. ارزیابی صفات زراعی به خصوص زودرسی و عملکرد در پنبه ارزشمند بوده و می توان از این طریق برای گزینش ارقام بهتر استفاده کرد. هدف از این تحقیق، دستیابی به ارقام زودرس و پرمحصول پنبه برای استان اردبیل  است.

    مواد و روش ها

    در این مطالعه 35 رقم و ژنوتیپ پنبه از نظر زودرسی و عملکرد طی دو سال متوالی (1397-1398) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان مورد ارزیابی قرار گرفتند.

    یافته ها

    بررسی نتایج نشان داد که درصد زودرسی و صفت عملکرد به طور قابل توجهی تحت تاثیر ارقام قرار گرفتند. در بین ارقام، بیشترین عملکرد چین اول و عملکرد کل به ترتیب با مقدار 3454 کیلوگرم در هکتار و 5431 کیلوگرم در هکتار در رقم شایان مشاهده شد، در حالی که بیشترین عملکرد چین دوم با مقدار 2323 کیلوگرم در هکتار و بیشترین زودرسی به میزان 74 درصد در ژنوتیپ آوانگارد ثبت شد. بر اساس تجزیه خوشه ای ارقام پنبه به روش Ward در سه گروه مختلف گروه بندی شدند. در کلاستر اول، ارقام K8801، ساحل، بختگان، خورشید، مهر، K8802، BC244، SKSH249، آوانگارد، اوپال، N2G80، SKT133، خرداد، ساجدی، GKTB113، لطیف، NSKB23، NSK847، و ورامین، در کلاستر دوم ارقام Sk-G (A-4)، شیرپان 603، O10، تابلادیلا، بلی ایزووار، شیرپان 533، تاشکند، اولتان و 4-s4 و در کلاستر سوم ارقام نازیلی، شماره 228، شماره 200، B557، ارمغان، گلستان و شایان قرار داشتند. ارقام کلاستر دوم از نظر درصد زودرسی و ارقام کلاستر اول از نظر عملکرد چین اول، عملکرد چین دوم بهترین بودند. ارقام کلاستر سوم از نظر عملکرد کل برتری خوبی نشان دادند.

    نتیجه گیری

      ارزیابی نتایج طیف وسیعی از تنوع را از لحاظ زودرسی و عملکرد در ارقام مورد مطالعه نشان داد. در بین ارقام مورد بررسی، ژنوتیپ آوانگارد از نظر درصد زودرسی، رقم شایان از نظر عملکرد چین اول و عملکرد کل برتر بودند. بنابراین می توان ژتونتیپ آوانگارد و رقم شایان را برای منطقه مغان توصیه کرد

    کلید واژگان: آنالیز کلاستر, پنبه, رقم, زودرسی, عملکرد
    Seyed Yaghub Seyed Masoumi, Omid Sofalian *, Ali Asghari, Mohammad Sedghi, Mohammadreza Zangi
    Background and objectives

    Cotton is one of the world’s most important industrial products, grown for fiber and oilseeds. The evaluation of agronomic traits, especially early maturity and yield in cotton, is valuable and can be used to select better varieties. The purpose of this research is to obtain early and high-yielding varieties in Ardebil province.

    Materials and Methods

    In this study, 35 cotton cultivars and genotypes were evaluated for early maturity and yield in two consecutive years (2018-2019) in a three replicate randomized complete block design at the Moghan Agricultural Research Station.

    Results

    The results showed that percentage of earliness and seed cotton traits were significantly affected by plots and varieties over two years. Among the varieties, the highest seed cotton of the first crop seed cotton and total seed cotton was 3454 kg/ha and 5431 kg/ha observed in the variety Shayan, while the highest second crop seed cotton and the earliness percentage were 2323 kg/ha and 74%. in the avant-garde variety. Based on the cluster analysis according to the Ward method, cotton varieties were divided into three different clusters. In cluster 1 were the varieties K8801, Sahel, Bakhtegan, Khorshid, Mehr, K8802, BC244, SKSH249, Avangard, Opal, N2G80, SKT133, Khordad, Sajedi, GKTB113, Latif, NSKB23, NSK847 and Varamin, in cluster 2 were Sk- G (A-4), Shirpan 603, O10, Tabladila, Belizovar, Shirpan 533, Tashkent, Olatn and 4-s4 varieties, and in Cluster 3 were Nazili, No. 228, No. 200, B557, Armaghan, Golestan and Shayan varieties. Cluster 2 cultivars were the best in terms of earliness and cluster 1 cultivars were the best in terms of first-pick seed-cotton, second-pick seed-cotton and total seed-cotton. Third cluster cultivars excelled in seedcotton.

    Conclusion

    Evaluation of the results showed a wide range of variability in terms of early maturity and seedcotton in the studied cultivars. Among the cultivars studied, Avangarde genotype was better in terms of early maturity, Shayan cultivar in terms of first harvesting and total seedcotton. Therefore, Avangarde genotype and Shayan cultivar can be recommended for Moghan region.

    Keywords: cluster analysis, cotton, cultivar, earliness, yield
  • قربان قربانی نصرآباد*، علی مختاران، قربانعلی روشنی، محمدرضا زنگی

    تولید زه آب ناشی از فعالیت های مختلف به ویژه کشاورزی در استان خوزستان، یکی ازمشکلات جدی است. واحدهای تولید نیشکر و پرورش ماهی از تولیدکنندگان اصلی زه‎آب در جنوب غرب خوزستان هستند. در راستای استفاده بهینه از زه‎آب نیشکر، اثر این آب‎ها در تاریخ کشت‎های مختلف بر خواص کمی و کیفی پنبه، درکشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک خان طی سال های 1397 و 1398 بررسی شد. طرح آزمایشی کرت های دو بار خرد شده با 3 تکرار بود. سه تاریخ کشت 10 اسفند، 10 فروردین و 10 اردیبهشت به عنوان کرت اصلی، سه تیمار آبیاری شامل زه‎آب نیشکر، آب رودخانه کارون، و آبیاری ترکیبی با آب کارون و زه‎آب به عنوان کرت فرعی و سه رقم پنبه شامل گلستان، خورشید و شایان بعنوان کرت فرعی-فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد وش پنبه با 1712 کیلوگرم در هکتار مربوط به تاریخ کشت 10 اسفند بود. عملکرد پنبه تاریخ کشت اول نسبت به تاریخ کشت های 10 فروردین (1204 کیلوگرم در هکتار) و 10 اردیبهشت (254 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب به میزان 42 و 574 درصد بیشتر بود. تاریخ کشت های مختلف از نظر درصد زودرسی اختلاف معنی‎داری نداشتند. در بین تیمارهای کیفیت آب آبیاری، عملکرد تیمار آبیاری با آب کارون و آبیاری ترکیبی زه آب و کارون با هم اختلاف معنی‎دار نداشتند. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم گلستان با 1159 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد و 8/16 درصد از عملکرد رقم شایان بیشتر بود. اثر تیمارهای کیفیت آب آبیاری بر هیچ یک از خواص کیفی الیاف معنی دار نشد. اثرتاریخ کشت بر استحکام الیاف درسطح 1%معنی‎دار بود.. بر اساس نتایج این تحقیق، تاریخ کشت 10 اسفند و آبیاری ترکیبی با آب کارون و زه‎آب و رقم گلستان برای منطقه خوزستان قابل توصیه است.

    کلید واژگان: زه آب نیشکر, ارقام پنبه, عملکرد پنبه, کیفیت الیاف, شوری آب
    Ghorban Ghorbani Nasrabad *, Ali Mokhtaran, Ghorbanali Roshani, Mohammadreza Zangi
    Introduction

    Due to the scarcity of fresh water resources, one of the main solutions to supply agricultural water resources is the use of unconventional water, including agricultural water drainage, saline water resources and effluents. In Khuzestan province, a total of about four billion cubic meters of drainage water is produced annually. The volume of water in the Karun Basin alone is about two billion cubic meters per year. One of the areas where sugarcane drainage has accumulated and is now a serious concern is the 35,000-hectare sugarcane wetland, located south of Ahwaz on the border with Iraq. Drainage production due to various activities, especially agriculture in Khuzestan province, is one of the serious problems. Sugarcane production and fish farming are the main producers of drainage in southwestern Khuzestan. In order to optimal use of sugarcane drainage, the effect of these waters on the quantitative and qualitative properties of cotton in the Cultivation and Sugarcane Industry of Mirza Kuchak Khan during 2018 and 2019 was investigated.

    Methods

    Experimental cultivation was performed in 8 lines of 30 meters with intervals of 60 x 20 cm. The field soil had a silty to loamy clay texture.. The experimental design was split-split plots with 3 replications. Three planting dates: February 28, March 29 and April 29 as the main plot, three irrigation treatments including sugarcane drainage, Karun river water, and intermittent irrigation with Karun water and drainage (combined) as a sub plot and three cotton cultivars included Golestan, Khorshid and Shayan were considered as sub-plots. The first planting date was 28th February, after plowing, disc and fertilizing. Thus, fuzzy seeds were disinfected using carboxin tiram fungicide and Gachu insecticide and then planted at appropriate depth according to field soil conditions. Irrigation planning was done based on measuring the percentage of soil moisture before irrigation and the depth of root development. Thus, in each irrigation regim, one day before the irrigation operation by measuring soil moisture to a depth of 100 cm, soil moisture deficiency is determined according to the depth of plant development by considering the maximum amount of management allowed deficit (MAD) equal to 60% of soil water holding capacity. In order to measure the yield components, five plants in each treatment were identified and measured on these plants. Cotton was harvested three times. Data were analyzed using MSTATC software and Duncan test. Finally, the best treatments were identified and introduced in terms of planting date, type of irrigation and cultivars that have better yields.

    Results

    The results showed that the highest yield with 1712 kg/ ha was related to the planting date of 28 Feb. Yield of the first planting date was 42% and 574% higher than the planting dates of 29 March (1204 kg/ha) and 29 April (254 kg/ha), respectively. The total yield of cotton on the date of 29 March was 374% higher than the date of 29 April. The highest percentage of early maturity was related to the first planting date, which was not significantly different from the second and third planting date. There was no significant difference in different dates in terms of early maturity. In terms of mean boll weight, the first planting date had a higher boll weight of 11.5 and 87.6% than the second and third planting dates, but the difference between the date of the first and second crops was not significant in terms of boll weight, but The difference between these two planting dates and the third planting date was statistically significant on boll weight. The number of bolls per plant on the date of the first crop was 35 and 147% higher than the date of the second and third planting date, respectively, while the date of the second planting date had 83% more bolls than the date of the third planting date. There was no significant difference between treatments in terms of lint percentage but the second planting date had a higher lint percentage. Among irrigation water quality treatments, the yield of irrigation treatment with Karun water and intermittent irrigation with Karun water and drainage (combined) were not significantly different. Karun water irrigation had 12% higher yield than drainage irrigation, while the yield of irrigation with Karun water was only 6% higher than combined irrigation, this difference was not statistically significant. Among cotton cultivars, the highest yield with 1159 kg /ha was related to Golestan cultivar, which was 16.8% higher than Shayan cultivar. Shayan cultivar is one of the cultivars in which high temperature caused the flowers to dry out. The reason for the decrease in yield of Khorshid and Shayan cultivars was more withering and falling flowers at higher temperatures than Golestan cultivar. Golestan cultivar was more tolerant to salinity and heat stress than the other two cultivars. For this reason, it had more yield than Khorshid and Shayan cultivars and it seems to be a suitable cultivar for Khozestan. The effect of irrigation water quality treatments on fiber quality properties was not significant so that the highest strength with 26.84 was related to the date of the first planting (Feb.28), which did not differ significantly from the date of the second planting (March 29).. The effect of planting date on fiber strength at the level of 1% was significant. There was a significant difference between cotton cultivars in terms of strength and micronair at the 5% level. Shayan cultivar had the highest strength compared to the other two cultivars. The fiber strength of Golestan and Khorshid cultivars was statistically the same. Among cotton cultivars, Shayan and Golestan cultivars were significantly different from Khorshid cultivar at 5% level and had the lowest micronair. According to the results of this study, the first planting date on Feb 28 and intermittent irrigation with Karun water and drainage (combined) and Golestan cultivar is recommended for Khuzestan region.

    Keywords: Sugarcane Drainage Water, Cotton cultivars, cotton yield, Cotton fiber quality, Saline water
  • سعید سلطانی*، شهرام نوروزیه، محمدرضا زنگی، پریسا هروی
    سابقه و هدف

    با وجودی ‎که قسمت اعظم مخارج تولید پنبه صرف برداشت دستی محصول می باشد حرکت در جهت مکانیزه کردن برداشت پنبه می تواند نقش زیادی در کاهش هزینه های تولید و توسعه زراعت پنبه داشته باشد. با توجه به این که تغییرات در الگوی کاشت و کاهش فاصله ردیف، خصوصیات مورفولوژیکی گیاه پنبه را تحت تاثیر قرار می دهد، بررسی و مطالعه این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است، بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی اثر الگوی کاشت دو ردیفه بر رشد، عملکرد و کیفیت برداشت ماشینی در ارقام کلاستر بوده است.

    مواد و روش ها

    به منظور بررسی اثرات الگوی کاشت و فاصله ردیف بر عملکرد و کیفیت برداشت پنبه، آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات (کرت های خرد شده) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کارکنده طی سالهای  94-1393 اجرا گردید. ارقام کلاستر پنبه (T3، کاشمر و ساجدی) در عامل اصلی و الگوهای کاشت شامل: یک ردیفه (96 × 20 سانتی متر)، دو ردیفه (96×10سانتی متر)، دو ردیفه (96×20 سانتی متر) و دو ردیفه (96×30 سانتی متر) در عامل فرعی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS انجام و برای رسم نمودار ها از نرم افزار Excel استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج تجزیه مرکب این پژوهش نشان داد که، الگو‎ی کاشت دو ردیفه بر عملکرد، درصد زودرسی، عملکرد ماشین برداشت و افت پس از برداشت محصول معنی دار شد. مقایسه میانگین صفات نشان داد کاشت دو ردیفه با فاصله ردیف‏‎های 10 و 20 سانتی‎متر در مقایسه با سایر الگوهای کاشت بالاترین میانگین عملکرد وش، زودرسی محصول و راندمان ماشین برداشت را داشت. همچنین نتایج ضریب همبستگی صفات نشان از رابطه معنی داری بین عملکرد ماشین با ارتفاع تشکیل اولین شاخه زایا ، تعداد غوزه ، افت پس از برداشت و عملکرد در هکتار داشت.

    نتیجه گیری

    این تحقیق نشان داد ارقامی برای برداشت مکانیزه مناسب‎تر می‎باشند که دارای تیپ کانوپی بسته وموقعیت قرار گرفتن غوزه ها نزدیک به شاخه اصلی بوده و تشکیل اولین شاخه زایا در ارتفاع بالاتری از سطح خاک و قسمت یقه گیاه باشد. بنابر این بایستی تغییر تراکم بوته و فاصله ردیف به نحوی باشد که بر عملکرد پنبه تاثیر منفی نداشته باشد.

    کلید واژگان: ارقام کلاستر, فاصله ردیف, الگوی کشت
    Parisa Heravi

    Although most cotton production costs are spent on manual harvesting of the product, moving toward the mechanization harvesting of production and development of cotton cultivation .In order to evaluate the effects of planting pattern and row spacing on quantity and quality of cotton harvesting, this experiment was carried out split- plot using RCBD with Four replications in Karkandeh Cotton Research Station Kordkooy, during 2014-2015. Main-plots were cluster varieties of cotton (T3, Kashmar and Sajedi) and sub-plots included four planting patterns (single row 20×0.96, twin row 10×0.96, 20×0.96, 30×0.96 cm). The composite analysis results showed that planting pattern of twin row was significant on yield, earliness percentage, performance of cotton harvesting machine and post harvest. Also Mean comparisons revealed that the 10 and 20 cm row spacing in the 96 cm row at center had the highest yield and earliness percentage and harvest efficiency in compared with other planting patterns. Also, the result of correlation coefficient of traits showed a significant relationship between machine yield and height of first sympodial from ground branch germination, number of bolls, post harvest losses and seed cotton yield. Finally, the plant density and row spacing should be changed in such a way that the cotton yield is not significantly affects.

    Keywords: cluster varietion, Row spasing, Planting pattern
  • شهربانو غفوری، مریم نیاکان*، عمران عالیشاه، محمدرضا زنگی

    مپی کوات کلرید (پیکس) به عنوان یک ابزار مهم مدیریتی برای کاهش آسیب تنش در گیاه پنبه در مرحله جوانه زنی می باشد. در این تحقیق، اثر سطوح مختلف خشکی و میزان مپی کوات کلراید (پیکس) بر شاخص های رشد و آنزیم های آنتی اکسیدانی و نیز میزان مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن دانه رست دو رقم پنبه تحت شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. این تحقیق در یک طرح کاملا تصادفی با استفاده از غلظت های 0 ، 5 و 10 گرم بر لیتر پیکس و نیز اعمال سطوح خشکی با کاربرد پلی اتیلن گلیکول6000 در مقادیر 0، 4- و 8- بار در ظروف پتری بر دو رقم ساحل (حساس به خشکی) و شایان (مقاومت به خشکی) گیاه پنبه انجام شد. شاخص های جوانه زنی و نیز پارامترهای فیزیولوژیکی دانه رست های تحت تیمار خشکی و پیکس پس از 4 روز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از پیکس باعث افزایش درصد جوانه زنی ، طول ریشه چه، وزن خشک و تردانه رست و فعالیت آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز ارقام پنبه در شرایط تنش خشکی شد در حالیکه اعمال تنش خشکی به تنهایی موجب کاهش پارامترهای ذکر شده گشت. همچنین اعمال خشکی موجب افزایش شاخص های اکسیدانی یعنی مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن در دانه رست های دو رقم ساحل و شایان شد در حالی که کاربرد پیکس شاخص های نامبرده را کاهش داد. به طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد کاربرد پیکس سبب بهبود پاسخ های رشدی و سیستم آنتی اکسیدانی دو رقم پنبه گشت که در این بین پاسخ رقم شایان مناسب تر از رقم ساحل بود.

    کلید واژگان: آنزیم های آنتی اکسیدانی, پنبه, تنش, شاخص های مورفوفیزیولوژی, مپی کوات کلراید
    Shahrbano Ghafouri, Maryam Niakan *, Omran Alishah, Mohammad Reza Zangi

    Mepiquat chloride (PIX) is an important management tool to reduce stress damage in cotton plants during germination. In this study, the effects of different drought levels and the amount of mepiquat chloride (PIX) were investigated on growth indices and antioxidant enzymes as well as the malondialdehyde and hydrogen peroxide contents of seedlings in two cotton cultivars under laboratory conditions. The study was laid in a completely randomized design using 0, 5, and 10 g/l Pix and also under different drought levels using 0, -4, and -8 bar polyethylene glycol 6000 in petri dishes on two cultivars of cotton plant, namely Sahel (drought sensitive) and Shayan (drought resistant). Germination indices as well as physiological parameters of seedlings were measured under drought and Pix treatment after 4 days. Results showed that the use of Pix increased the germination percentage, root length, dry and fresh weights of seedlings, and the activity of peroxidase and catalase enzymes of cotton cultivars under drought stress while drought stress alone reduced these parameters. Drought also increased oxidative indices such as malondialdehyde and hydrogen peroxide in seedlings of Sahel and Shayan cultivars while Pix application reduced these indices. In general, the results of this study showed that the use of Pix improved growth responses and antioxidant system of the two cotton cultivars and the response of cultivar Shayan was better than Sahel.

    Keywords: antioxidant enzyme, Cotton, Morphophysiological indices, mepiquat chloride, Stress
  • مصطفی جعفری، سارا سعادتمند *، محمدرضا زنگی، علیرضا ایرانبخش
    پیکس به عنوان یک تنظیم کننده مصنوعی رشد رویشی پنبه، از ابزارهای مدیریتی مهم در کاهش خسارت تنش ها در کشاورزی نوین محسوب می شود. در این تحقیق تاثیر تنظیم کننده رشد مپی کوات کلراید بر پارامتر های رشد ارقام جدید پنبه در پاسخ به تنش شوری بررسی شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در غلظت 10 گرم در لیتر پیکس و 15 دسی زیمنس بر متر نمک( کلرید سدیم )در محیط گلدانی با سه رقم لطیف، کاشمر و ساحل انجام شد. مقایسه میانگین ها در سطح خطای 5% نشان داد شوری موجب کاهش طول، وزن تر و خشک ریشه پنبه شده است ولی استفاده از پیکس این شاخص ها را به طور معنی داری افزایش داده است. شوری موجب کاهش طول ،وزن تر و وزن خشک ساقه پنبه شده است و استفاده از پیکس نیز طول ساقه را به مقدار بیشتر نسبت به تیمار شاهد و شوری کاهش داده است. شوری موجب کاهش سطح ، وزن تر وخشک برگ پنبه شد و استفاده از پیکس موجب کاهش بیشتر سطح برگ شده است. استفاده از پیکس تا حدودی توانسته است وزن تر و خشک را افزایش دهد و رقم کاشمر در بین سایر ارقام میزان کاهش سطح برگ را با افزایش وزن تر و خشک جبران کرده است. شوری موجب کاهش کلروفیلa و کلروفیل b و منیزیم برگ پنبه شد و استفاده از پیکس توانسته است میزان کلروفیل a و b و منیزیم برگ را نسبت به تیمار شوری به مقدار قابل توجهی افزایش دهد.
    کلید واژگان: پنبه, پیکس, شوری, مرحله گیاهچه ای
    Mostafa Jafari, Sara Saadatmand *, Mohammad Reza Zangi, Alireza Iranbakhsh
    Pix as a synthetic growth regulator is considered as an important management tools to reduce stress damage in modern agriculture in Cotton seed. In the present study, the effects of growth regulators Mepiquat Chloride (Pix) was investigated on the Growth characteristics Of the new cultivars of cotton to salinity stress.The experiment was done in a completely randomized design enriched with 10 gr.L-1 Pix and sodium chloride concentration of 15 ds.m-1 in pot experiment with three Cultivars including Latif, Kashmar and the Sahel. The indicated that growth parameters, including length and fresh and dry weight root had a significant decrease in salinity (p≤0.05) while using pix significantly increase this indicators. Salinity reduces length, fresh and dry weight shoot cotton and use of pix length shoot The amount was higher reduced. Salinity reduced leaf area and fresh and dry weight of leaf cotton. Using pix reduced greater amount of leaf area. Using Pix lead to significant increase in the fresh and dry weight in Kashmar cultivar compared to other cultivars and the leaf area reduction improved with increasing fresh and dry matter. Salinity reduced chlorophyll a,b and magnesium leaf cotton and Using Pix lead to significant increase in the chlorophyll a and b and magnesium leaf.
    Keywords: cotton, pix, Salinity, plantlets stage
  • محسن فتحی سعد آبادی *، غلامعلی رنجبر، محمدرضا زنگی، سید کمال کاظمی تبار، حمید نجفی زرینی
    شوری یکی از عوامل مهم کاهش تولید و رشد محصولات زراعی است. سطح خاک های شور در کشور ما قابل توجه بوده و با این که پنبه یک گیاه متحمل به شوری است اما تاثیر شوری در ارقام و ژنوتیپ های مختلف یکسان نبوده لذا در این پروژه به منظور ارزیابی تحمل به شوری در مرحله گیاهچه ای، بذور 11 ژنوتیپ جدید پنبه، در مقایسه با رقم تجاری گلستان (شاهد) در گلدان کشت شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در موسسه تحقیقات پنبه کشور در سال 1394 انجام شد. فاکتور اول شوری در سه سطح صفر، 8 و 16 دسی زیمنس بر متر و فاکتور دوم 12 ژنوتیپ مورد بررسی بودند. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، ارتفاع گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، وزن تر و خشک ساقه و ریشه و همچنین میزان آب بافت ساقه و ریشه بود. نتایج بررسی نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد بررسی از لحاظ صفات اندازه گیری شده تفاوت معنی داری در سطح 1% یا 5% وجود داشت. تیمار شوری سبب کاهش رشد و کاهش طول ساقه و ریشه شده بود. وزن تر ساقه و ریشه نیز در نتیجه آبیاری گلدان ها با آب شور کاهش یافته اما در بین ژنوتیپ های مورد بررسی ژنوتیپ SB8 از نظر درصد جوانه زنی، طول ساقه، وزن تر ریشه و وزن خشک گیاهچه در مقایسه با سایر ژنوتیپ ها برتر بوده و ژنوتیپ های SB26 و S29 از نظر وزن تر ساقه و میزان آب بافت ساقه و ریشه نسبت به شاهد برتر بودند. محاسبه ضریب همبستگی بین صفات نشان داد که درصد جوانه زنی رابطه مثبت و معنی داری با طول ساقه و ریشه دارد. همچنین رابطه طول ساقه با دیگر صفات نظیر طول ریشه، وزن خشک و تر ریشه مثبت و معنی دار شد. تجزیه رگرسیون مشخص کرد که وزن خشک ریشه و ساقه معیار مناسبی برای گزینش ژنوتیپ های متحمل به شوری است.
    کلید واژگان: پنبه, تنش شوری, زودرسی, ژنوتیپ, گیاهچه
    Mohsen Fathi Sadabadi *, Golam Ali Ranjbar, Mohammad Reza Zangi, Seyed Kamal Kazemi Tabar, Hamid Najafi Zarini
    In order to evaluate salt tolerance in seedling stage, seeds of 11 hybrid and new varieties of cotton, compared to commercial cultivars of Golestan as control were planted in pot. Factorial experiment in a completely randomized design with three replications was conducted at the Cotton Research Institute of Iran in 2014. The first factor was salinity levels and the second factor was 12 genotypes. The characteristics were included: germination percentage, seedling height, seedling fresh and dry weight, dry weight of shoot and also water in root and stem tissue was observed among genotypes. The results showed that the genotypes studied traits measured showed significant differences at 1% or 5%. Different level of salt water reduce plant high and length of shoot and root. Irrigation of pots by salt water decreased root and stem weight, while among genotypes studied SB8 was superior the percentage of germination, shoot length, root fresh weight and dry weight of seedlings in view of other genotypes and 8S26, S29 were superior in view of shoot fresh weight and water content than control. Correlation coefficient was positive and significant between germination and stem and root length. Also, the length of the stem with other traits such as root length, root dry weight were positive and significant. Regression analysis revealed that root and shoot dry weight suitable criterion for selection is salt tolerant cultivars.
    Keywords: Cotton, Earliness, Genotype, Salt stress, Seedling
  • حامد علاالدین *، محمدرضا زنگی، رضا نظام زاده
    عملکرد پنبه از پارامترهای کمی است که به وسیله ژن های متعدد کنترل می شود. افزایش عملکرد پنبه فاکتور مهمی است که تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و محیطی قرار می گیرند. شناخت عوامل موثر بر عملکرد و زودرسی، و تاثیرات ژنتیکی و محیطی آن می تواند در اصلاح ارقام جدید موثر باشد. در این تحقیق 20 ژنوتیپ پنبه از گونه های زراعی هیرستوم و باربادنس در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم بختگان با 68/6 گرم و برگ پهن برگ قرمز با 74/6 گرم سنگین ترین وزن یک غوزه را داشتند و ارقام گیزا با 9/105گرم و ترمز 14 با 3/108 گرم و بار بادنس 5/111 گرم (همگی از گونه باربادنس) دارای سبک ترین وزن سی غوزه بودند. بین عملکرد با صفات تعداد شاخه رویا (64/0)، طول بلندترین شاخه رویا (44/0) و وزن 30 غوزه (45/0) همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی داری در سطح یک درصد وجود داشت. همچنین عملکرد با ارتفاع و تعداد شاخه زایا همبستگی منفی و معنی دار داشت (به ترتیب 47/0- و 50/0-). همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی دار بین زودرسی با تعداد شاخه زایا (01/1)، طول شاخه زایا (61/0) و تعداد غوزه (58/0) مشاهده گردید. در ضمن زودرسی با صفات ارتفاع (01/1-)، تعداد شاخه رویا (56/0)، طول بلندترین شاخه رویا (34/0-)، وزن 30 غوزه (28/0-) و عملکرد (46/0-) همبستگی ژنوتیپی منفی معنی دار نشان داد. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ های سپید (1862 کیلوگرم در پلات)، بختگان (2025)، خرداد (2330)، سیلند (1912)، سوپراکرا (2200)، تابلادیلا (1965) و چکوروبا (1933) بوده است.
    کلید واژگان: پنبه, باربادنس, آگرومورفولوژیکی, فنوتیپی
  • محمدحسین انتصاری، محمدرضا زنگی*، محمدرضا داداشی
    افزایش عملکرد در واحد سطح و همچنین معرفی ارقام جدید پنبه، یکی از مهم ترین اهداف محققان می باشد. اهداف مهم دراین برنامه شناخت واریته های برتر از نظر عملکرد می باشد. بدین منظور آزمایشی با ارقام تجاری و جدید پنبه شامل: ارقام جدید B557، T3، T2، SB35، و ارقام تجاری ارمغان، گلستان و ساحل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات پنبه کارکنده مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که واریته T2 با 4/2159 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشت. واریته SB35 با 6/1805 کیلو گرم در هکتار دارای کمترین عملکرد کل بود. گروه بندی صفت درصد زودرسی نشان داد که واریته های B-557 با 8/75 درصد، واریته T2 با 6/74 درصد و واریته T3 با 5/73 درصد، به ترتیب زودرس ترین واریته های مورد مطالعه در این تحقیق بودند. رقم ارمغان با 8/53 و واریته SB35 با 7/55 درصد، دیررس ترین ارقام در بین واریته های مورد مطالعه بوده اند. مقایسه میانگین وزن سی قوزه واریته های مورد آزمایش نشان داد که از نظر این صفت، رقم گلستان با 2/172 گرم، رقم ارمغان با 1/162 گرم، رقم ساحل با 2/183 گرم، واریته SB35 با 9/172 گرم، واریته T2 با 1/177 گرم و واریته B-557 با 0/169 گرم دارای سنگین ترین غوزه ها بوده اند.
    کلید واژگان: پنبه, ارقام جدید, عملکرد, خواص کمی و کیفی
    M.H. Entesari, M. R. Zangi *, M. R. Dadshi
    Yield increasing and also the introduction of new varieties of cotton is one of the main goals of researchers. The important goal of this research was recognition of superior varieties in terms of yield. New and cultivated cotton genotypes including new varieties B557, T3, T2, SB35 and commercial cultivars like Moghan, Golestan and Sahel were evaluated in a randomized complete block design in Karkandeh Cotton Research Station. The results showed that T2 variety with 2160 kg/ha had the highest yield and SB35 variety with 1806 kg/ha had the lowest yield. Variety of B-557 with 75.8 % and varieties of T2 and T3 with 73.5 and 74.6 % were the earliest genotypes, respectively. Late maturity among varieties belonged to Armaghan and SB35 varieties with 53.8 and 55.7 %, respectively. The highest and lowest bolls weight were related to Golestan cultivar with 183.2g and T3 genotype with 153/8g, respectively
    Keywords: Cotton, New varieties, Yield, Qualitative, quantitative characteristics
  • محمدرضا زنگی*
    بیماری های پوسیدگی قوزه در تمام اراضی کشت پنبه در جهان مشاهده شده است که میزان خسارت آن بسته به شرایط اقلیمی بسیار متفاوت است و طبیعتا درمناطق مرطوب میزان خسارت آن بیشتر است. دراین تحقیق جهت شناسایی و تعیین میزان آلودگی ژنوتیپ های مختلف پنبه به بیماری پوسیدگی قوزه،20 ژنوتیپ وارداتی از کشور تاجیکستان درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ S-65 ASR با 11/63 درصد پوسیدگی قوزه، حساس ترین ژنوتیپ نسبت به بیماری پوسیدگی قوزه بود. بقیه ژنوتیپ ها از نظر صفت درصد پوسیدگی قوزه کمترین میزان را داشته و در گروه B قرار گرفتند. ژنوتیپ C148-TSHL ASR با 2/24 درصد، TSHL ASR با 2/18 درصد، SIO با 0/77 درصد، NAMANGAN-77 با 1/16 درصد، F-108-1 با 0/83 درصد، N-13 با 1/5 درصد، AK ASR با 1/12 درصد، HYSOZ با 0/25 درصد، F-108 با 0/68 درصد، B-201-TSHL ASR با 0/76 درصد، TAKHI-4 با 1/66 درصد،
    J-74-6 با 3/24 درصد، KIRGIZY-3 با 0/76 درصد، H-220 ASR با 1/82 درصد، F-108-6 با 1/46 درصد، TSKHI-7 با 1/01 درصد، SOGD-3 ASR با 0/59 درصد، N-13 با 2/78 درصد و رقم ساحل با 0/81 درصد، کمترین درصد پوسیدگی قوزه را داشته و از ارقام متحمل به شمار رفتند.
    کلید واژگان: پوسیدگی قوزه, تحما یا مقاومت, ژنوتیپ پنبه
    M.R. Zangi *
    Cotton boll rot disease has observed in all the lands of world whichamount of damagesis different depending on the climate condition and it is more in humid areas. In this study, 20 different genotypes of cotton imported from Tajikistan were evaluated to identify and determine the amount of boll rotdisease. Experimentaldesign was based on randomized complete block with 4 replications. Results showed that S-65 ASR with 11.63% was the most sensitive genotypes to boll rot disease. The others genotypes had the least boll rot (B classe). The C148-TSHL ASR with 2.24%, TSHL ASR with 2.18%, SIO with 0.77%, NAMANGAN-77 with 1.16 %, F-108-1 with 0.83 %, N-13 with 1.5%, AK ASR with 1.12 %, HYSOZ with 0.25%, F-108 with0.68%, B-201-TSHL ASR with 0.76%, TAKHI-4 with 1.66%, J-74-6 with 3.24 %, KIRGIZY-3 with 0.76 %, H-220 ASR with 1.82%, F-108-6 with 1.46%, TSKHI-7 with 1.01%, SOGD-3 ASR with 0.59%, N-13 with 2.78%and Sahel with 0.81%had the least boll rot disease and were tolerance to boll rot disease.
    Keywords: Boll rot, Tolerance or resistanse, Cotton genotypes
  • عبدالقدیر قجری، علی اصغر میری، محمدرضا زنگی، سعید سلطانی
    به منظور بررسی تاثیر آرایش کاشت و تراکم بوته بر اندام های رویا، زایا و عملکرد سه رقم زودرس پنبه، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، در ایستگاه تحقیقات کارکنده در طی ساله ای 1384 و 1385 اجرا گردید. سه فاصله ردیف 60، 70 و80 سانتی‎متر به کرت های اصلی، دو فاصله بوته 10 و 20سانتی‎متر به کرت های فرعی و سه رقم، زودرس ‎موتاژنز، ب- 557 و 43259 به کرت های فرعی فرعی اختصاص داده شد. نتایج نشان داد کم شدن فاصله ردیف از80 به 60 سانتی‎متر، سبب کاهش تعداد قوزه در بوته و وزن یک قوزه می شود. اما با افزایش تعداد بوته در واحد سطح، عملکرد از2270 به 2656 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت. با کاهش فاصله بوته از 20 به 10 سانتی‎متر، ارتفاع بوته، طول شاخه رویا، طول شاخه زایا، تعداد شاخه زایا، تعداد قوزه در یک بوته کاهش یافت. بهترین الگو در رقم زودرس‎موتاژنز در تراکم 7/166 هزاربوته در هکتار با آرایش کاشت 10×60 سانتی‎متر مشاهده گردید. اما اضافه شدن جمعیت گیاهی تاثیر کمتری بر رقم‎های ب-557 و 43259 داشت.
    کلید واژگان: آرایش کاشت, پنبه, تراکم بوته, فاصله بوته, فاصله ردیف
    A. Ghajary, A.S. Miri, M.R. Zangi, S. Soltani
    In order to investigation of planting pattern and plant density effects on vegetative and reproductive organs and yield of early maturing cotton cultivars, an experiment was carried out as split–split plot using randomized complete block design with 4 replications, in Karkandeh research station, during 2004-2205. Three row spaces (60, 70 and 80 cm) were consisted as main factors, plant space in the row of 10 and 20 cm as sub-factors and three early maturing cotton cultivars (Mutagenesis, B-557 and 43259) as sub-sub-factors. The results showed that with decreasing the row spaces from 80 to 60 cm, the average of the boll numbers per plant and single boll weight were decreased, but yield was increased from 2270 to 5656 kg ha-1 by increase in plant number in hectare. With decreasing plant distance from 20 to 10 cm, also, the plant height, monopodia length, sympodia length, sympodia number and boll number per plant were decreased. The best pattern for Mutagenesis cultivar was observed in planting pattern of 60×10 cm and density of 167000 plants per hectare. But the increasing of plant population had less effect on 43259 and B-557 cultivars.
    Keywords: Planting pattern, Cotton, Plant density, Plant distance, Row spacing
  • بررسی تحمل به شوری سی ژنوتیپ پنبه در مرحله جوانه زنی
    عبدالصالح کرنژادی، سرالله گالشی، ابراهیم زینلی، محمدرضا زنگی
    به منظور بررسی تحمل به شوری ژنوتیپ های پنبه در مرحله جوانه زنی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور ژنوتیپهای پنبه متشکل از 30 سطح تنش شوری در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 میلی موس بر سانتی متر) با سه تکرار در شرط آزمایشگاه اجرار گردید برای ایجاد سطوح شوری از کلرور سدیم خالص و آب مقطر با استفاده از فرمول وانت هوف استفاده شد. اندازه گیری درصد و سرعت جوانه زنی در پتری دیش و مطالعه رشد گیاهچه (طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه) در داخل حوله کاغذی انجام شد.
    کلید واژگان: ژنوتیپ های پنبه, شوری, جوانه زنی, رشد گیاهچه
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال