محمدعلی آذرشب
-
لقد زودت النظریات اللسانیه الباحثین بآلیات وادوات مفیده لدراسه النصوص الادبیه وتحلیلها. إحدی هذه النظریات هی نظریه الاتساق التی تدرس العلاقات بین عناصر النص المختلفه علی المستویین النحوی والمعجمی. بما ان اسلوب کتاب نهج البلاغه ومضمونه وبلاغته وفصاحته کان ولایزال محل اهتمام الباحثین، یسعی المقال هذا من خلال استخدام المنهج الوصفی التحلیلی، دراسه عناصر الاتساق النحوی فی المجالات الثلاثه: الإحاله، والحذف، والاستبدال فی الخطبه 222، ومعرفه مدی تماسکها وترابطها. اهم النتائج تشیر إلی ان الخطبه تحظی بدرجه کبیره من التماسک والاستمراریه والترابط، ویعد عنصر الإحاله عاملا اکثر اهمیه فی انسجامها وترابطها. ومن بین العناصر الإحالیه، فإن الضمائر وخاصه ضمائر الغائب یکون لها تردد کبیر فی الخطبه، وبما ان موضوع الخطبه هو وصف صفات العباد واهل الذکر فإن معظم الضمائر تحیل إلی هذین المرجعین، کما ان عناصر الاتساق النحوی الاخری رغم قله تکرارها، کانت فعاله فی تماسک نص الخطبه وانسجامه واستمراریته.
کلید واژگان: نهج البلاغه, الخطبه 222, الاتساق, الإحاله, الحذف, الاستبدالLinguistic theories have provided researchers with useful tools for analyzing and studying literary texts. One of these theories is the theory of textual cohesion, which studies the relationships between different elements of a text at both the grammatical and lexical levels. Since the style, content, eloquence, and eloquence of Nahj ul - Balaghah were and still are of interest to researchers, this article seeks, through the use of the descriptive and analytical approach, to study the elements of grammatical consistency in the three areas: return, deletion, and substitution in Sermon 222, and to know the degree of their cohesion and interconnectedness. One of the most important findings of the article is that the sermon has a high degree of cohesion, continuity, and coherence, and among the elements of grammatical cohesion, the element of return is the most cohesive factor in the sermon. Among the reductive elements, pronouns, especially third - person pronouns, have great frequency in the sermon, and according to the subject of the sermon, which is describing the characteristics of the servants and people of remembrance, most of the pronouns refer to this reference. Other elements of grammatical cohesion, despite their infrequency and hesitation, were effective in cohesiveness of the sermon text.
Keywords: Nahj al - Balagha, Sermon 222, textual cohesion, return, deletion, replacement -
للوجدان اهمیه کبیره فی حیاه الإنسان، إذ یحثه إلی مواقفه، ویمنع اخری، ویوثر فی صنع القرارات، ویعوق بعض الافکار. وبناء علی ذلک، یجب ان تکون تربیه الوجدان فی صمیم العملیه التعلیمیه، فهی تحدد مواقف الفرد وافکاره فی هذه الحیاه. وثمه اسالیب عده لتربیه الوجدان، بما فیها التربیه العرفانیه، والسیاحه فی آیات الآفاق والانفس، والتربیه الجمالیه، وما إلی ذلک؛ إلا ان الإمام محمد باقر الصدر یری الاولی اکثر ملائمه مع النظریه القرآنیه فی هذا المجال؛ حیث یظهر فی کلامه انه یعتبر الوجدان والقلب مترادفین، ویعتقد انه من الضروری ان یعیش الإنسان فی منطقه الوجدان والقلب، فضلا عن منطقه العقل. وبالتالی، یتطلب الإیمان بالله تطویع القلب والوجدان لکی یکون الإنسان مع الله سبحانه. وما توصل إلیه الإمام الشهید الصدر هو ان نهضه الوجدان، او نهضه الشعور، او نهضه الإحساس، مقدمه علی النهضه الفکریه والعلمیه، وکان فی اعماله العلمیه کلها، وفی مشاریعه الثقافیه، وفی حیاته الشخصیه والاجتماعیه یتابع مشروع نهضه الوجدان. ومن الدروس التی یقدمها مشروع الإمام الصدر فی حقل الوجدان هی: اولا، الاهتمام بیقظه الوجدان؛ وثانیا، شعور الإنسان بعطاء الإیمان، والتماس آثاره فی حیاته؛ وثالثا، ضروره اقتران الدراسات الدینیه بالتوجه الجمالی؛ ورابعا، کون الدعاه إلی الإیمان بالله مرتبطین بالله لا بدنیاهم؛ وخامسا، افتقار مواجهه تیار الإلحاد إلی ثوره وجدانیه یشترک فیها کل اصحاب التاثیر الفکری والنفسی والعاطفی فی المجتمع. نوظف فی هذه الورقه البحثیه المنهج الوصفی التحلیلی لتسلیط الضوء علی مفرده الوجدان ودورها فی مشروع الشهید الصدر الفکری.
کلید واژگان: الوجدان, محمد باقر الصدر, تربیه الوجدان, الشعور, الإحساس -
هدف از این پژوهش، بررسی نقش خودکفایی در عزت اجتماعی از منظر دین وعرفان می باشد. این پژوهش در ردیف پژوهش های بنیادی و نظری بوده و از نوع پژوهش کیفی می باشد. برای این منظور ابتدا به مطالعه و مرور ادبیات موضوع و پژوهش های پیشین پرداخته شد. اسناد و مدارک مرتبط و متون اسلامی مطالعه، تلخیص و واکاوی گردید. پس از تلخیص و واکاوی به کسب شواهد بیشتری مبنی بر نقش خودکفایی در عزت اجتماعی از دیدگاه های دینی و عرفانی پرداخته شد و در ادامه به تحلیل مضمون آیات و احادیث و مکتوبات عرفانی در این زمینه پرداخته شده است. پس از تعریف عزت اجتماعی و تحلیل نظریه ها درباب ارتباط عرفان وسیاست آن را از دین و نظریه های عرفانی بیان کرده و به تبع آن خودکفایی و استقلال و دیدگاه مربوطه در این مورد را مطرح و از عوامل و پیامدهای خودکفایی و استقلال اقتصادی در جهت اهمیت چندجانبه بودن این عناصر و نقش آن ها در عزت اجتماعی بحث شده است. راه دستیابی به خودکفایی که چیزی نیست جز کار و اشتغال زایی برای نیروی جوان و فعال جامعه و در راستای دیگر خودکفایی استقلال نظامی و علمی و یکی از دیگری با اهمیت تر و بانفوذتر است ارایه و این نتیجه حاصل شد که اصولا خودکفایی و استقلال سیاسی منطبق بر نظریه های عرفانی و منابع دینی می باشد.
کلید واژگان: خودکفایی, استقلال, عزت اجتماعی, عرفان, قرآن, حدیثThe purpose of this study is the role of self-sufficiency in social dignity from the perspective of the Qur'an and mysticism. This research is in the line of fundamental and theoretical researches. It is a qualitative research. For this purpose, first, the literature and other researches were studied and reviewed. Related documents and Islamic texts were studied, summarized and analyzed. After summarizing and analyzing, more evidence was obtained about the role of self-sufficiency in social dignity from the perspective of the Qur'an and mysticism, and then the content of verses and hadiths in this field is analyzed. After defining social dignity from the perspective of the Qur'an and mysticism, we expressed self-sufficiency and independence and the view of the Qur'an and mysticism in this regard, and the factors and consequences of self-sufficiency and economic independence in terms of the multifaceted importance of these elements and role. They were discussed in social dignity. And the way to achieve self-sufficiency is nothing but work and job creation for the young and active force of society, and in the other direction, self-sufficiency of military and scientific independence, which is more important and influential than each other, was examined. In addition to self-sufficiency and independence according to the Qur'an, self-sufficiency mentioned in mysticism in this article is practical and spiritual self-sufficiency and its role in the social dignity of the mystic. The mystic sees his social dignity drowning in spiritual independence by going through divine knowledge and practical mystical journey.
Keywords: self-sufficiency, Independence, social dignity, Quran, mysticism -
وحدت تمدنی جهان اسلام نتیجه همزیستی و تعاملفرهن گها و زبان های موجود در بلاد اسلامی است. زبان عربی به عنوان زبان قرآن و زبان اسلام و سیره و سنت پیامبر |، با ورود به درایران، نه به عنوان یک زبان قومی و زبان قوم عرب، بلکه به عنوان زبان تمدن اسلامی حضور پیدا کرده است.از این رو نباید به زبانعربی به عنوان زبان قومی نگریست و آن را تنها زبان قوم عربمحسوب کرد. خدمات فراوانی که ایرانیان در شک لگیری و تحکیم قواعد صرف و نحو و معانی و بیان و بلاغت زبان عربی داشته اند،خود گواهی نیک بر این مدعاست. سفر شاعر بزرگ عصر عباسی،ابوتمام حبیب بن اوس طایی به ایران و اقامت در سرزمین هایخراسان و فارس و آذربایجان و تالیف کتاب ادبی ارزشمند، معتبردر شهر همدان و همچنین کثرت » دیوان الحماسه « و موثری چونشارحان ایرانی این اثر همچون خطیب تبریزی، مرزوقی اصفهانی و سایر ایمه ادب و لغت نوعا ایرانی، خود شاهدی دیگر بر تاییداین حقیقت است که تنها در بستر یک وحدت تمدنی، م یتواناین چنین تعاملات و همزیستی های بین زبانی ارزشمندی رامشاهده کرد.سه چکامه ولایی از « مقاله حاضر به مناسبت انتشار کتابارایه شده است. این کتاب در بردارنده شرح و ترجمه » ابوتمام طاییسه قصیده منتشرنشده از ابوتمام حبیب بن اوس طایی استع و تحقیق فراوان محققان آن دارد. آنچه از مطالعه که نشان از تتباین کتاب بر خواننده مکشوف م یگردد، این است که وحدتتمدنی و تعارف به معنای مبادله معرفتی بین ملل مسلمان، درآثار مختلف ادبی شکل گرفته در تمدن اسلامی حضوری موثر وپررنگ دارد و مبادله معرفتی بین ملت ها، از دیرباز اساس ساخت وتوسعه هر تمدنی را تشکیل می داده است. بنابراین شایسته استسه چکامه ولایی از « تا در خصوص ابعاد مختلف کتاب ارزندهسه محور ذیل مختصرا بیان گردد. »
کلید واژگان: ابوتمام, وحدت تمدنی, سه چکامه ولائی, قصاید شیعی, مدح اهل بیت, در شعر عربی -
یکی از مولفه های مهم دخیل در ادبیات متن،استفاده از تصاویر هنری است. متن نهج البلاغه به عنوان متنی ادبی و دینی برای بیان مفاهیم والا و ارزشمند خود از این مولفه ی ادبی به نحو احسن بهره جسته است.از موضوعاتی که به کرات در نهج البلاغه مورد توجه قرار گرفته؛ موضوع «دنیا» می باشد لذا پژوهش حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تصاویری که امام علی علیه السلام از موضوع «دنیا» ارایه کرده اند، بپردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است؛ تصاویری که امامj از «دنیا» ارایه کرده اند، دارای مولفه های اصلی تصویرآفرینی هنری چون حرکت، ایقاع، رنگ، خیال، عاطفه، حرکت، گفتگو هستند که این امر علاوه بر اینکه موجب آفرینش تصاویر بدیع و بی نظیر شده؛ به درک عمیق، سریع و بهتر این مفهوم، و تثبیت هرچه تمام تر معانی مورد نظر منجر شده است.مضاف بر اینکه تنوع در تصاویر همراه با موسیقی دلنشین آن، مانع از خستگی ذهن ناشی از تکرار این مفهوم شده است. تصاویر ارایه شده از دنیا در نهج البلاغه در نسبت بالایی، جنبه ی منفی آن را آشکار می سازد و به مثابه ی هشدار و تلنگری است که می خواهد از طریق رویارویی انسان با تصاویری زنده، متحرک و محسوس، مانع از دلبستگی ودوری او از آخرت شود. البته در کنار این تصاویر؛ امام به جنبه ی مثبت «دنیا» نیز توجه داشته است.
کلید واژگان: نهج البلاغه, تصویر هنری, دنیاOne of the essential components of literary texts is the use of artistic images. Nahj al-Balaghah, as a literary and religious text, has made good use of literary components to express its sublime and valuable concepts. Among the issues that have been repeatedly considered in Nahj al-Balaghah; is "world". The results of this study, conducted in a descriptive-analytical method, indicate that the images presented by Imam (AS) about the "world" have main components of the artistic image such as movement, rhythm, color, imagination, emotion, and dialogue. In addition to creating original and unique illustrations, these images represent a unique, profound, quick, and better understanding of this concept, establishing the desired meaning in a comprehensive form. In addition, the variety of images with pleasant rhythm keeps the listener attentive. The images presented in Nahj al-Balaghah about the world in a high proportion reveal its negative aspect and through presenting vivid, moving and tangible images intends to warn the man human being about distancing himself from the hereafter. Meanwhile, Imam has paid attention to the positive aspect of the "world" in the same way.
Keywords: Nahj al-Balaghah, artistic image, world -
هذه المقاله تدرس سرعه السردیه فی روایه الزمن الموحش وفق نظریه الناقد الروایی جیرالد برینس. وهدفنا ، هو دراسه العلاقه بین زمان الروایه التی -تقاس بالثوانی والدقایق والساعات والایام والشهور والسنوات - وبین طول نص القصه الذی یقاس بالسطور والصفحات والفقرات . عملت روایه الزمن الموحش من تالیف الکاتب السوری حیدر حیدر، علی تحلیل قیم وتقالید المجتمع ورسم ملامح الشخصیات التی قطعت إرتباطها بالتقالید الماضیه فظهر علیها العجز و الهزیمه والموت و افرزت اشخاصا ثوریین وانانیین وملاحده وعدمیین ومزعجین. وقعت احداث هذه الروایه فی غضون ثلاثه اعوام وما عدا بعض التلمیحات الی عدد من فصول السنه ، لن تجد فیها ایه إشارات الی الزمن الدقیق الذی یحدد متی وقعت تلک الاحداث. واما علاقات الزمان والعله والمعلول فی هذه الروایه فهی ضعیفه لکن الذی یمنح الوحده لهذه الروایه هو نفس الراوی/ باعتباره الشخصیه الاصلیه فضلا عن وحده المکان. هذه الروایه لیست لها بدایه ونهایه منظمه ومرتبه بل تجد کل شیء فیها متشابکا ولایمت بصله الی بعضه البعض . وکذلک احداث الروایه، فهی متفرقه. وکما تسعی هذه الروایه للقضاء علی الشیون القدیمه، لماضی العرب وللانسان العربی واواصره القدیمه فی مجالات الشکل والاساس فهی ایضا تحاول القضاء علی تقالید الروایه فی مجالات الاسس الزمکانیه والاحداث والشخصیات . وضمن تمتعها بالمقترحات السردیه الکثیره فإنها إستفادت من المجموعات الخمسیه لسرعه الروایه ایضا. وخلال هذا البحث، تجری دراسه سرعه الروایه والتغییرات التی تعتورها من حیث الإسراع والتباطو وهذه الدراسه تفید بان الکاتب إستفاد بشده من تقنیات التداخل بین المشاهد، ومن ظاهره التناوب والتضمین وسبل تقلیل السرعه السردیه.
کلید واژگان: حیدر حیدر, الزمن الموحش, الفن الروائی, زمان الروایه, جیرالد برینسAl-zaman al-Mouhesh written by Heydar Heydar portrays the values and traditions of Syrian society. It depicts characters who, in terms of being cut off from past traditions, have become desperate, defeated, incapacitated, atheist, and nihilistic, features which are far from revolutionary characteristics. This article examines the speed of narration in the novel based on the narrative theory of Gerald J. Prince. The objective is to examine the relationship between the time of the novel - measured by seconds, minutes, hours, days, months, and years - with the length of the story text measured by rows, pages, and paragraphs. Although the exact fictional time within which the novel is set is not acknowledged, it takes place within a three-year time span. There is not correlationship between temporal and causal elements in this novel. The unity of place and the main character (narrator) are the elements that give the novel its unity. As the novel feature no orderly beginning and ending, everything is simulteanously intertwined and irrelevant. Likewise, events are scattered. This novel deviates from traditional motifs and techniques including a concern about human beings, ancient Arab relations in the form and context of the narrative, and temporal and spatial structures. The narrative speed of the novel can be analyzed in five main categories. This study suggests that the author has made maximum use of techniques such as interplay between scenes, the phenomenon of alternation and assurance through narrative deceleration.
Keywords: Haider Haider, lonely time, fictional art, novel time, Gerald Prince the introduction -
جامعه شناسی ادبیات دانشی نوپا و بین رشته ای است که در آن تاثیر جامعه بر ادبیات و برعکس، تاثیر ادبیات بر جامعه بررسی می شود. نقد جامعه شناختی رمان به تعامل رمان و جامعه و تاثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. از جمله نظریه پردازانی که با ارایه نظریه رمان، سهم بسزایی در پیشرفت این علم دارد، جورج لوکاچ است. نظریه انتقادی او به نقد شکل و محتوای اثر می پردازد و دارای معیارهای خاصی است که مهم ترین آنها عبارت اند از: ریالیسم، شخصیت نوعی، رابطه علی و معلولی و محتوای اجتماعی. در جستار حاضر، رمان رجال فی الشمس، یکی از برجسته ترین آثار نویسنده مشهور فلسطینی غسان کنفانی براساس ریالیسم در این نظریه مورد نقد واقع شده است. مردم گرایی و ریالیسم انتقادی، ویژگی های بارز ریالیسم لوکاچ است که در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی آنها در رجال فی الشمس غسان کنفانی داستان پرداز، پژوهشگر و نظریه پرداز عرصه ادبیات پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که نویسنده در این رمان به حقایق جامعه فلسطین پرداخته و زبان جامعه فلسطین را به معنای تحت اللفظی آن بازتولید کرده است. شخصیت ها در تک گویی ها و گفت وگوهای دو نفره و در قضاوتشان، واکنشی نقادانه و زاویه دیدی عاطفی، احساسی و روحی به وضعیت ناگوار فردی و اجتماعی بروز می دهند و بدین ترتیب ویژگی های ریالیسم لوکاچ در این رمان نمود بارزی یافته است.
کلید واژگان: غسان کنفانی, رجال فی الشمس, نظریه رمان, نقد جامعه شناختی, جورج لوکاچSociology of Literature is a new and interdisciplinary science that examines the impact of society on literature as well as the impact of literature on society.The sociological critique of the novel deals with the relationship between the novel and the society and This science examines the interaction of these two on each other.Hungarian critic György Lukács is one of the theorists who has contributed greatly to the advancement of this science Because he presented a theoretical critique of the novel and promoted this science. His theory is based on a critique of the form and theme of literary work. His theory includes realism, typical personality, causal relationship, and social content. In this study, we investigate Ghassan Kanafanis Rijāl fī ash-Shams ( Men in the Sun)novel based on this theory.The results of the research show that Ghassan Kanafanis storyteller, researcher and theoretician of the field of literature in his novels devoted to the facts of the Palestinian community. He posed topics such as race, ethnicity, war and immigration in his works and He tried to criticize the problems and to cure the political-social problems and depict real life. Therefore, the features of György Lukács realism are clear in this novel.
Keywords: Ghassan Kanafani Rijāl fī ash-Shams (Men in the Sun), literary criticism, Sociological Critique, György Lukács -
تاثرت فدوی طوقان (1917-2003م) بالاتجاه الرومانسی فی بدایاتها الشعریه فی دیوانی "وحدی مع الایام" و "وجدتها"، وقد تجلی هذا التاثر بشکل واضح فی الصوره الفنیه التی مالت لدیها إلی التعبیریه والإیحاییه والتقاط الاثر النفسی للاشیاء. لذا یسعی هذا البحث لتسلیط الضوء علی تجلیات الصوره الفنیه فی الشعر الرومانسی عند فدوی طوقان، وذلک بدراسه انماطها وانواعها، ودور ترابط الصور الفنیه المفرده فی تحقیق ترابط القصیده ووحدتها العضویه، وبدراستنا للصوره الفنیه وانماطها وانواعها فی الدیوانیین المذکوریین، وفق المنهج الوصفی-التحلیلی توصلنا إلی ان الصوره الفنیه عند فدوی طوقان هی صوره إیحاییه نفسیه تعتمد علی التشابه النفسی رغم اتکایها علی الوسایل البلاغیه التقلیدیه، حیث تنهض الصوره بوظیفتی التاثیر والإیحاء، کما تلعب الصوره الفنیه دورا هاما فی تحقیق الوحده العضویه للقصیده، وبناء الصوره الکلیه للقصیده، کما خلص البحث إلی اهتمام الشاعره بالصوره السمعیه والموسیقیه، وشغفها بالصور الذوقیه التی ارتبطت لدیها بحالتی الإشباع والحرمان العاطفی.کلید واژگان: الشعر العربی الحدیث, الرومانسیه, الصوره الفنیه, فدوی طوقان
-
الگوهای متعددی به ارزیابی کیفیت و نقد ترجمه ها می پردازند که در بین آن ها الگوی گارسس زوایای بیش تری از نقد ترجمه ها را در برمی گیرد. این الگو بر اساس اصل برابری میان متن مبدا و مقصد استوار است و آن را در چهار سطح معنایی- لغوی، نحوی- صرفی، گفتمانی-کارکردی و سطح سبکی- کاربرد شناختی می داند. این پژوهش در صدد بوده است با روش توصیفی -تحلیلی، ترجمه الهی قمشه ای و فولادوند از سوره مبارکه قمر را بر مبنای سطوح چهارگانه مدل گارسس مورد بررسی و نقد قرار دهد. نتایج نشان می دهد که در سطح معنایی-لغوی در ترجمه فولادوند بسط معنایی بیش تر و در ترجمه الهی قمشه ای قبض معنایی، ابهام واژگانی و توضیح بیش تری مشاهده می شود. در سطح صرفی-نحوی در ترجمه فولادوند ترجمه غلط ساختار صرفی و نحوی بیش تر و در ترجمه الهی قمشه ای جابجایی ساختار در ترجمه بیش تر وجود دارد. در سطح گفتمانی-کاربردی در ترجمه فولادوند و الهی قمشه ای تغییر منظور آیات در حد یکسان و تغییر به سبب تفاوت های اجتماعی و فرهنگی در ترجمه فولادوند بیش تر مشاهده می شود. در سطح سبکی-کاربرد شناختی در ترجمه الهی قمشه ای، تغییر کاربرد صنایع بلاغی بیش تر مشاهده می شود. بنابراین میزان افزایش در ترجمه الهی قمشه ای بیش تر و در ترجمه فولادوند میزان مانش و میزان کاهش، بیش تر مشاهده شد.
کلید واژگان: ترجمه فولادوند, ترجمه الهی قمشه ای, الگوی گارسس, سوره قمرThere are several patterns in the quality evaluation and critique of the Holy Quran translations, which among them the Garces pattern take more angles of translation critique. This pattern is based on the principle of equality between source and destination text and it considers in four levels of semantic - lexical, syntax - inflectional, discursive - functional, and stylistic-practical. This research aims to study and critique translation of the Holy Quran by Elahi Qomshei and Fooladvand based on the four principals of the Garces pattern with descriptive-analytical method. The results show that in the semantic - word semantic level in translation of Fooladvand the semantic extension is more and in the translation of Elahi Ghamshei seen more evident in the divine translation of meaning, semantic ambiguity, and more explanation. There are more incorrections in term of the gramatical- syntactic level in the translation of Fooladvand and structure shift is observed more in the Ghomshei translation. In term of the discursive – functional level change of verses is same in both of Fooladvand and Ghomshei translation and also change due to the social and cultural differences has more seen in Folladvand translation. The change of rhetorical industries is observed more at the stylistic-practical cognitive level in Elahi Qhomshei translation.Thus, the rate of increase in the translation of Elahi Qomshei is greater, and the rate of reduction in the translation of Foladvand is more founded and generally based on the Garces pattern the negative features is founded more than the positive one in both of translations.
Keywords: Folladvand Translation, Elahi Qomshei Translation, Surah Al-Qamar, Garces pattern -
نقد جامعه شناختی، از نظریه هایی است که در عرصه تعامل ادبیات با علوم اجتماعی بروز یافته و سعی بر آن دارد تا رابطه میان ساختار ادبی و جامعه را بررسی نماید. مطابق این نظریه، میان متون ادبی و محیط اجتماعی که متن ادبی در آن متولد شده، تاثیر متقابلی وجود دارد. از یک طرف نویسنده در آفرینش متن ادبی خود از جامعه تاثیر می پذیرد و از طرف دیگر، متن تولید شده نیز بر محیط اجتماعی خود تاثیر می گذارد. جورج لوکاچ و لوسین گلدمن از مهم ترین نظریه پردازان این عرصه هستند. در پژوهش حاضر تلاش بر آن بوده تا به شیوه توصیفی - تحلیلی و بر پایه چارچوب نظری نقد جامعه شناختی، رمان "شیکاگو" اثر علاء اسوانی، نویسنده معاصر مصری بر پایه مکتب ساختارگرایی تکوینی گلدمن مورد بررسی و نقد جامعه شناختی قرار گیرد تا به پاسخ این پرسش کلی که "آیا این رمان قابلیت نقد در چارچوب نظریه ساختارگرایی تکوینی را دارد؟" دست یابد. در این زمینه تلاش شد تا این رمان در دو مرحله دریافت و تشریح و در زمینه هایی مانند شخصیت، درون مایه و بسترهای سیاسی و اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج به دست آمده نشانگر این واقعیت است که اسوانی با اثرپذیری از محیط اجتماعی مصر در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک، تلاش نموده تا مشکلات قشر روشنفکر و تحصیل کرده مصر را چه در داخل و چه در خارج از کشور مورد نقد و بررسی قرار دهد. رمان های اسوانی و از جمله "شیکاگو"، بعد از انتشار، در آگاهی بخشیدن به ملت مصر نقش اساسی داشته و در به وجود آمدن انقلاب مصر تاثیر بسزایی داشته است.
کلید واژگان: نقد جامعه شناختی, ساخت گرایی تکوینی, گلدمن, علاء اسوانی, رمان شیکاگوSocial criticism is one of the new theoretical frameworks that have emerged in literature. It seeks to shed light on the link between the literary text and the community and considers that the society influences the author. This influence leads to the creation of literary effects that are associated with the society and culture in which the text is born. Literary works also affect the society in different ways. George Lochatch and Lucian Goldman are among the most important theoreticians of this theory. In this regard, the present study seeks to analyze the novel "Chicago" written by Alaa Asvani. The results show that Asvani, influenced by the Egyptian society and the prevailing social conditions in Egypt during the presidency of Hosni Mubarak, has tried to address the obstacles and problems facing Egyptian intellectuals inside and outside Egypt. He then analyzes and reviews these problems. Asvani's novels, including "Chicago", play an important role in enlightening Egyptians and revolutionizing Egypt.
Keywords: Social criticism, Alaa Asvani, The novel of Chicago, Goldman, Generative structuralism -
وفق نظریه جورج لوکاتش، فی علمیه البحث الادبی یجب الا ینظر إلی الادب من منظار الادبیه فحسب، بل علی الناقد ان یتفرس الاثر الادبی لکی یجد فیه صله بین الادیب وبین مجتمعه. تقوم نظریه لوکاتش علی نقد الشکل والمضمون وطرح لها عده معاییر هی: المضمون الإجتماعی، النموذج، الواقعیه وعلاقه العله والمعلول. فی هذا الصدد سمی لوکاتش الواقعیه فی نظریته بالواقعیه العظیمه وطرح لها عده سمات منها الواقعیه الحقیقیه او انتصار الواقعیه والواقعیه النقدیه وشعبیه الادب. حاول هذا المقال وعلی ضوء المنهج الوصفی- التحلیلی ان یدرس روایه «شیکاجو» لعلاء الاسوانی، الکاتب المصری المعاصر، فی إطار نظریه الواقعیه العظیمه لجورج لوکاتش ویبحث عن مدی نجاح الواقعیه فی الروایه المذکوره. فیدل مجمل نتائج البحث علی ان الاسوانی استطاع ان یدرس بعض القضایا الإجتماعیه المرتبطه بالمثقفین المصریین خارج الحدود المصریه کما حاول ان یدرس المجتمع الامریکی ولکنه ادخل فی دراسته آرائه الفردیه وایدئولوجیته وفی بعض آرائه الإجتماعیه إبتعد عما طرحه لوکاتش فی واقعیته العظیمه.
کلید واژگان: النقد الإجتماعی, جورج لوکاتش, الواقعیه العظیمه, علاء الاسوانی, شیکاجو -
آل میکال، از برجسته ترین خاندان های ایرانی هستند که نیاکان آنها پادشاهی سغد و سمرقند پیش از اسلام را عهده دار بودند و بعدها با پیوستن به خلافت عباسی، گرایش شدیدی به زبان و ادب عربی پیدا کردند. امیر ابوالفضل میکالی (فوت 436ق) ادیبی برجسته بود که آوازه اش تا دور دست ترین مناطق غرب اسلامی پیچید و دیوان شعر و رسائل وی که انباشته از صنعت تجنیس و سجع بود، مورد مطالعه، استناد و تحسین قرار گرفت. با توجه به وجود ابهاماتی درباره شخصیت و به ویژه آثار او، نگارندگان در این جستار، کوشیده اند با تحقیقی تاریخی شخصیت علمی و ادبی او را تبیین کنند و پژوهشی نوین در آثار وی، به خصوص آثار نویافته به دست دهند. معرفی چندین کتاب جدید که دست نوشته هستند و از دید پژوهشگران پنهان بوده اند و نیز بیان مختصرگونه ای از محتوای آنها و نیز تبیین ابهامات موجود در آثار میکالی، از نتایج این تحقیق به شمار می رود.کلید واژگان: ادب عربی, آثارپژوهی, نسخه های خطی, آل میکال, ابوالفضل میکالیĀL-e Mīkāl, the leading aristocratic family of western Khorasan from the 3rd/9th to the 5th/11th century; descended from the pre-Islamic nobility of the Samarkand region, it played an important political role. With the establishment of The Abbasid Caliphate, The Mīkālis family returned to the political and social arenas of the society and took power again. They were always the governor of Naīšāpbūr which was the most important city of Khorasan at that time. The ability of members of the Mīkāli family to serve rulers of very different political and religious characters testifies to their elite status and exceptional talent. As they were so interested in Arabic culture and Language, they made good connections with the related scholars. Abu al-Faḍl ͨUbayd Allah ibn Ahmad al-Mikali, poet and prose stylist (436/1044-5), was one of the greatest individuals in this dynasty whose reputation was spread to the west parts of the Islamic territories and whose poems and Arabic books were studied and referred to by many famous people.This paper tries to examine and describe his scientific character, and also to introduce his books and to analyze the contents of them.Keywords: Research on works, Manuscripts, ?l-e M?k?l, Abu al-Fa?l M?kal? al-Muntakhal, Makhz?n al-Balaqa
-
سیدحیدر حلی یکی از شاعران معاصر شیعی عراق در عرصه شعر دینی است. وی در این گونه شعری، توانسته میان فضیلت های اهل بیت(علیهم السلام) و اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی حاکم بر روزگار خویش، پیوندی استوار برقرار کند. وی با تاثیر پذیری از قرآن کریم و احادیث شریف، با رویکردی غالبا حماسی و عاطفه ای نیرومند و متعادل، سیمای اهل بیت(ع) را به زیباترین شکل به تصویر کشیده است. او با فراخوانی شخصیت هایی دینی ای چون امام علی(ع) و امام حسین(ع) آنان را از چهارچوب تاریخی خارج ساخته و معانی جدید برگرفته از وقایع معاصر جامعه خویش را بر تن این شخصیت ها کرده و مشکلات و دشواری های موجود در جامعه اسلامی را بیان کرده و با اسلوبی شیوا، مردم را به بصیرت و آگاهی و پایداری و مبارزه برضد استبداد و استعمار فرا خوانده است. بهره مندی از آموزه های حسینی و قهرمانان عاشورا در راستای قیام مردم برضد استبداد و استغاثه به امام زمان(ع) و به کارگیری ساختارهای خطابی استوار و موسیقی متناسب با مفهوم اشعار و بهره مندی از اسلوب های ادبی و تصاویر هنری پویا و متحرک، از ویژگی های بارز شعر اوست.کلید واژگان: سیدحیدر حلی, شعر دینی, فراخوانی شخصیت ها, اهل بیت(ع), عاشورا, اسلوب های ادبیSeyyed Heydar Helliis one of the Iraqi Shiite contemporary poets who is known for his religious poems. In this kind of poetry, he has been able to establish a solid link between the virtues of Ahl al-Bayt (PBUT) and the ruling political, social, and cultural conditions of his living period. Under the influence of Holy Quran and honorable hadiths, he has portrayed beautifully the Ahl al-Bayt (PBUT) through a mostly epic approach and a powerful and balanced emotion. Recalling some religious figures such as Imam Ali and Imam Hussein (PBUT), he tries to introduce them, out of the historical framework, being clothed by the new meanings retrieved from contemporary events of the society he himself lives in and to express the difficulties of the Islamic community. He also invites, using an expressive language, people to be aware and insightful and resist against tyranny and colonialism. Having the benefits of Imam Hussein's teachings and other heroes of Ashura in the course of the people uprising against tyranny, being supplicated to Imam Mahdi (PBUH), using consistent oratorical structures and the music matched by the concept of the poems, and utilizing literary modes and dynamic artistic images are f the features make his poetry distinguished.Keywords: Seyyed Heydar Helli, Religious Poetry, Recalling the Characters, Ahl al-Bayt (PBUT), Ashura, Literary Modes
-
قد تتجلی الهویه الثقافیه فی مجموعه خصائص لجماعه بشریه تربط بینهم اواصر عده کالتاریخ المشترک، والمیزات الاجتماعیه، والدین، واللغه.. إلخ. ولیس هناک ثقافه إلا وهی تمثل هویتها بادوات واسالیب مختلفه. والتمثیل هو الذی یعطی لجماعه ما صوره عن نفسها وعن غیرها، وهو الذی یصنع لهذه الجماعه معادلا لما یسمی فی علم السرد ب«الهویه السردیه». ولقد اقتضت تجربه آداب ما بعد الحقبه الاستعماریه، وجود علاقه فعاله بین المستعمر و المستعمر، تقوم علی مبدا الخضوع ثم التبعیه، وإنها عباره عن تشویه ثقافی یرید قمع الهویه علی وعی او من دون وعی لها. وقد انشغل الکاتب العربی الذی کابد هذه التجربه، انشغالا إبداعیا وجمالیا، حاول عبر الکتابه والتفکیر والتخیل ان یقدم مختلف اوجه هذه التجربه بکل قسوتها. وحاول تمثیلها فی إطار الظاهره الاستعماریه التی استمرت فی صوره ما بعد الاستعمار، وهی الصوره التی ارادت من الهویه القطیعه مع ماضی ها وإدراجها فی سباق عالمی معولم یقوم علی منافسه ثقافیه قبل ان یقوم علی منافسه عسکریه او اقتصادیه. وقد جاءت روایه«شیکاجو»، لعلاء الاسوانی آخذه ظاهره الاغتراب والهجره افقا للاطلاع علی جمله من هذه التجارب التی عاشتها او رصدتها شخصیات الروایه. فوجدناها تتحدث عن المفارقه الغریبه واللااخلاقیه بین الانا الشرقی والآخر الغربی، وذلک عبر عملیات وسیاسات الهویه التی تنتج جدلیه شبیهه بعلاقه العبد والسید، ذلک لکی تبرز لنا کیف یمکن للشخصیه السردیه ان تتحول من کائن فاعل إلی کیان مفعول به.کلید واژگان: ما بعد الاستعمار, العولمه, هویه التابع, شیکاجو, التمثیلCultural identity might be revealed in group features of human beings sharing many relationships like common history, social and religious descriptions. All cultures represent their identity through different tools and means. It is the representation that gives to any group a picture of itself and others. This process is so important that there a term associated with it, "narrative identity". In this respect, the postcolonial literature portrays the continuous relationship between the colonialist and the colonialized a relation based on submission and subjugation. This situation requires the removal and suppression of the identity, intentionally or unintentionally. The Arab writers who suffered this period creatively and aesthetically reacted to it. They tried through writing, thinking and imagination, to portray different faces of this experience in all its cruelty. These pictures have sought to separate the present identities from the past and be involved in a global race based on cultural competitions beyond, say, military and economic competitions. The novel Chicago by Ala al Aswani employs the phenomena of exile and diaspora, which the characters of the novel have lived or observed, as the embodiment of many of the postcolonial experiences. This novel narrate the moral contrasts between the western and eastern identities. That is, it describes the process through which the slave-master relationship takes shapehow an independent agent becomes a passive entity.Keywords: post, colonialism, globalization, subaltern identity, Chicago, representation
-
ابن زمرک، شاعر و وزیر دولت بنی الاحمر در اندلس، اشعار بسیاری در مدح رسول اکرم (صلی الله علیه) دارد. این اشعار، از آن جهت که در جشن های حکومتی میلاد پیامبر خوانده می شد، مولدیه نامیده شد. بررسی این مولدیه ها نشان می دهد ابن زمرک مضامینی قالبی و مشخص را محور شعر خود قرار می دهد که در همه مولدیه ها تکرار می شوند. در این مولدیه ها، بعد از مقدمه تغزلی، شاهد دو تخلص هستیم: نخست تخلص از مقدمه به مدح پیامبر و سپس تخلص از مدح پیامبر به مدح امیری که برگزارکننده جشن میلاد پیامبر بود. در تخلص نخست، وصف ناقه و قافله های رهسپار حج دست مایه شاعر برای گذار از مقدمه و انتقال به موضوع اصلی است. در بخش اصلی، پرداختن به حقیقت محمدی، مسئله قدیم بودن پیامبر، فاتح رسل بودن او و خبر دادن کتاب های آسمانی از آمدنش، ذکر معجزات و شفاعت خواهی از ایشان مهم ترین محورهای مدح به شمار می روند. در تخلص به مدح امیر، شاعر واژه « الله » را محور قرار می دهد و با آن، بخش مدح نبی را به بخش مدح امیر پیوند می زند. تکرار مفاهیم و تکنیک های پردازش و نیز ترتیب مشخص چینش مطالب در ساختمان مولدیه های ابن زمرک، از معایب این مولدیه هاست.کلید واژگان: ادبیات اندلس, ابن زمرک, مدح النبی, مولدیه, تخلصIbn Zomroc, the poet and minister of Bani-Alahmar in Andalusia, created several occasional poems in the prophets of Prophet Muhammad, the Messenger of Allah. Since, these occasional poems were recited at Prophet Muhammads governmental celebration, they were called Occasional poems (Moledieh). Analyzing the occasional poems shows that Ibn Zomroc puts the certain topics and structures that is repeated in all the occasional poems. In these occasional poems, in addition to lyrical preamble, the poet utilizes two transitional-verse (Takhallos). The first transitional-verse continues from preamble to Prophets praise, and the second one from Prophets to the praise of the Governor (Amir) holding the celebration of Prophets nativity. In the first transitional verse, the poet explains the camel and the caravans pilgrimage to Mecca to transmit the poem to its main topic. In the main part of the poem, the poet targets: Muhammadians truth, Prophet Muhammads eternity, Muhammad as pioneer Messenger, the herald of Divine books of His Arrival, His miracles and intercession. In the transitional verse, praising the Governor (Amir), the poet centralizes the word Allah and bonds the praise of Prophet Muhammad and Amir. The recurrence of topics, accomplishment techniques and the pre-determined order of the topics are regarded as the major weak points in the structure of these occasional poems by Ebne Zomroc.Keywords: Andalusian Literature, Ebne Zomroc, Prophet's praise, occasional poetry, transitional-verse
-
نشانه شناسی دانشی است که از روش های آن برای نقد و تحلیل متون استفاده می شود و نقش مهمی در درک و شناخت معانی و لایه های پنهان متن دارد. عنوان آستانه و درگاه ورود به دنیای متن است که هر خواننده به ناچار باید از آن عبور کند و به همین جهت عنوان می تواند نقش مهمی در انگیزش خواننده به سوی متن داشته باشد. برخی از شاعران معاصر وسواس و دقت بسیاری در گزینش عناوین شعری خود به خرج می دهند و آن ها را آگاهانه برمی گزینند که ازجمله آنان می توان محمدعلی شمس الدین را نام برد. بنابراین نشانه شناسی عنوان می تواند ما را در درک و شناختی نو از شعر کمک کرده و تحلیل عمیق تری از آن ارائه دهد. این پژوهش در پی آن است تا قصیده (حفر علی یاقوت العرش) سروده محمدعلی شمس الدین، شاعر معاصر لبنان و از شاعران مقاومت جنوب را مورد تحلیل نشانه شناسی عنوان با تکیه بر کاردکرد بینامتنی قرار دهد و ارتباط عنوان با متن اصلی، کارکردهای عنوان در متن و سازوکارهای تولید معانی را در متن قصیده واکاوی کند. از مهم ترین یافته های این پژوهش عبارتند از: عنوان به مثابه متنی موازی با متن اصلی قرار گرفته و شاعر در تمام متن اصلی در پی آن است تا از رهگذر کنش های موجود در متن به جایگاه وصف شده در عنوان دست یابد که این خود مهم ترین پیوند میان عنوان و متن اصلی به شمار می رود. افزون بر این، عنوان در متن، کارکردهایی چون کارکرد بینامتنی، توصیفی، انگیزشی، صرفی و نحوی دارد و مهم ترین آن ها همان کارکرد بینامتنی قرآنی است که شاعر با کمک آن معانی مورد نظر خود را تولید کرده است. روابط همنشینی و جانشینی، کارکردهای عنوان، منظومه های واژگانی و تضادهای موجود در متن از مهم ترین ابزارهای تولید معانی در دست شاعر بوده اند.کلید واژگان: نقد ادبی, شعر معاصر, نشانه شناسی, عنوان, محمد علی شمس الدینStatement of the ProblemContemporary critical studies are largely interested in the title as it is a prominent gateway to the original text the reader may pass through to enter the text. The title is the key to the text and the mechanism through which the reader reads the text, uncovers hidden layers and unpacks it. Therefore, if the reader, in the contemporary text reading enters the original text ignoring the title, a great amount of text knowledge is lost. Since contemporary poetry is not readily available to the reader, it requires mechanisms that the title is the most important of which. Hence, the present research intended to analyze semiotics of the title of the ode Hoffaron Alla Yaghut e al-Arsh focusing on Quran intertextuality.
Theoretical FrameworkTitle semiotics in a poetic text consists of some concepts that theoretical literature makes this method. The concepts include:a. Sign and Semiotics: Everything that implies and indicates something else is called a sign. Semiology deals with three concepts of signifier, signified (referent), and signification. The signifier is a sound representing a word; the signified is the meaning passed along by the signifier; and finally, the relationship between signifier and the signified is signification.
Ferdinand de Saussure asserts that there may be a knowledge pondering signs contribution in the life of the society; this knowledge is part of social psychology, and consequently, a part of general psychology. It is called semiotics.
Roland Barth, the structuralist and post-structuralist semiotician, claims that linguistics embraces semiotics; although, he has been largely touched by Saussure. He adds that the signs enjoy language and speech patterns even in a non-linguistic context.
b) Title: It is a linguistic sign placed the work by which the work is named. In other words, it specifies the work contextuality. The title is a fundamental means an analyst is equipped with to discover and paraphrase (interpret) the text for diving into the underlying layers. It may clarify text ambiguities through uncovering semantic and coded structures.
c) Intertextuality: Each text is an intertextual one as no text is created in vacuum. A reader interprets a text by the aid of intertextuality. Consider a text is generated in vacuum, if any possible, the reader is disconnected of the text such that it would have never found the opportunity of being read.
Research MethodologyThis is a descriptive-analytical study focused on title semiotics. In semiology analysis of the intended ode title, some mechanisms including collocation and substitution, the relationship between signifier and signified, lexical (descriptive) systems, differential relationships, as well as functions like intertextuality, have been used in the ode as means of meaningfulness. In the ode title analysis, the title morphological, syntactic, and lexical implications were initially specified; next, the findings were essentially considered as the foundation for title analysis respecting text. In semiotics analysis of text and title, also concentrated on the prior findings, the implications, various functions, and poet meaningfulness tactics were determined.
Research Results The title (Hoffaron alla yaghut e al-arsh) is not only an independent text parallel to the original text, but also, original text reading is impossible without understanding the title and the implications.
The Quranic intertextuality in the title has conveyed the poet dedication to his late friend to addressee from the onset. In addition, the Quranic semantic signification in the title as a set of "present" concepts calls for a set of "absent" concepts contrasting the title implications such that the text is basically founded on such contrast. Morphological, syntactical, descriptive, and motivational functions in addition to intertextuality are of the most important title functions in the ode studied here.
The relationship between the title and the original text, lexical contrast between the great universe (as described in the title) and the earth, intertextuality, selecting signed words and putting them together based on collocation and substitution are the remarkable mechanisms of Shams al-Din in meaning production.Keywords: Literary criticism, Contemporary poetry, Semiotics, Title, Mohammad Ali Shams al-Din -
إذا تصفحنا الدواوین الشعریه للعصر الجاهلی وجدنا ان الشعر الجاهلی مرآه تکشف لنا عن تفاصیل حیاه العرب فی المجالات المختلفه مما یساعدنا ایضا ان نبحث عن العلاقه بین الإنسان والحیوان فی هذا العصر. فما من شاعر عربی جاهلی إلا وللحیوان اثر مهم فی شعره، لکنهم متفاوتون فی هذا المضمار: منهم من ولع بالصید و ذکر فی طردیاته الخیل والکلاب والطیر و ما تصیده، و منهم من یاتی علی ذکره عندما یشبه الشجاع بالاسد و الماکر بالثعلب و الغاده بالظبی، و کذلک منهم من وقف علی الکثیر من الحیوانات الاخری التی کان یستفید منها فی حیاته او یراها فی اسفاره کالناقه و الإبل و الخیل و... و لم یکن الحیوان للعربی الجاهلی مجرد مطیه یقطع بها المفاوز، وإنما هو رمز لحیاته، و جزء من کیانه، و هو شریکه فی احزانه و مسراته، و مساعده علی بلوغ مآربه. فی هذه المقاله نلقی بعض الضوء علی ماهیه حضور الحیوان فی الادب الجاهلی واسبابه، و نبین اثر الحیوان فی إغناء هذا الادب بما فیه من التشبیه و الاستعاره و الکنایه.کلید واژگان: الادب الجاهلی, البیئه, الحیوان, الوصف, الامثال
-
احیاگری و مبارزه با حالت جمود غالب بر جوامع، یکی از عوامل اصلی بیداری ملت ها و رهایی آنان از چنگ استعمارگران و زورگویان است. شاعر مشهور تونس، ابوالقاسم شابی در جای جای دیوان خود خواستار قیام و بیداری مردم از حالت بی توجهی نسبت به محیط اطراف خود شده است. در این دیوان، تصاویر احیاگرانه بسیاری دیده می شود که بر اراده و خواست مردم تاکید کرده است. قیام های اخیر در جهان اسلام در اوایل سال 2011 میلادی از این کشور نشات گرفت و شعار غالب این انقلاب های مردمی «الشعب یرید إسقاط النظام» بود که آن نیز بر خواست مردم تاکید می کرد؛ از سوی دیگر مردم نیز در پارچه نوشته های خود، اشعار شابی را حمل می کردند که نشان دهنده تاثیر مستقیم یا غیر مستقیم این شاعر بر تحولات اخیر جهان عرب است.کلید واژگان: احیاگری, شابی, بیداری اسلامی, ادبیات معاصر عربی, تونسSocial revivalism and fighting against the stagnation that entangles societies are the main reasons for nation's awakening and their freedom from colonizers and oppressors. The renowned Tunisian poet, Abu al-Qāsim al-Shābbi, has called for uprising and awakening of people throughout his poetry book and has asked people not to be indifferent about what is going on around them. In this book, numerous revivalist images can be seen that emphasize people's will and volition. The recent uprisings in the Islamic world started from Tunisia in the beginning of 2011. The slogan in these revolutions was often People want the fall of the regime, which shows the central role of peoples will. Besides, people carried al-Shabbis poems in the form of slogans on banners, an act that reflects the direct or indirect effects of this poet on the recent developments of the Arab world.Keywords: Revivalism, Al, Shābbi, Islamic awakening, contemporary Arabic literature, Tunisia
-
زبان به عنوان برترین پدیده فرهنگی و تمدنی، یکی از مهارت هایی است که ما از سنت خارجی و اجتماع گویشوران کسب می کنیم. افزون بر این، زبان به عنوان مهم ترین عامل انتقال فرهنگ و میراث گذشته، نقش تعیین کننده ای در تبیین و ساماندهی افکار و اعتقادات افراد جامعه دارد که این عامل یکی از مولفه های اصلی تشکیل هویت، شخصیت و فرهنگ جوامع محسوب می شود. با نگاهی به روابط درهم تنیده ایران و اعراب در ابعاد مختلف فرهنگی، دینی، سیاسی، سوق الجیشی و... می توان به راحتی به داد وستد زبانی و از طریق آن تاثیر و تاثر فرهنگی و تمدنی در طول تاریخ پی برد؛ رابطه ای که بیش از هر چیز دیگر در دو سطح زبان و فرهنگ نمود می یابد. نکته حایز اهمیت درباره فراگیری یک زبان خارجی این است که با نگاهی به رویکرد فرهنگی جوامع به زبان های بیگانه درمی یابیم که این رویکرد متاثر از فرهنگ به معنای عام کلمه است. سیاست گذاری های کلان آموزش زبان عربی در ایران نیز خواسته و ناخواسته متاثر از همین رویکرد و نگرش فرهنگی می باشد که در بسیاری از مواقع، این نگرش به سبب چالش های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی با اهداف و راهبردهای کلان این رشته در تضاد است. در نوشته حاضر، سعی بر آن است که پس از تحلیل روابط زبانی فرهنگی خوب و دوستانه ایران و جهان عرب در گذشته های تاریخ، علل و اسباب افول فراگیری زبان عربی را از دو منظر فرهنگی و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های زبانی بازنگری کنیم و از این رهگذر، برنامه ها و راهکاریی بنیادین را برای بسط آموزش زبان عربی به معنای کاربردی آن در دو سطح عمومی و تخصصی ارائه نماییم.کلید واژگان: سیاست گذاری های زبانی, برنامه ریزی زبان, فرهنگ زبانی, آموزش زبان عربی در ایرانLanguage, as the highest cultural and civilizational phenomenon, is one of the skills acquired through the foreign traditions and community of speakers. Meanwhile, language, as the most important factor in transmitting the past culture and heritage, has a significant role in clarifying and organizing the thoughts and beliefs of society, which is considered as one of the main constituents of identity, personality and culture of societies. Language transaction and cultural and civilizational impacts can be realized throughout history by looking at the intertwined relationships of Arabs and Iranians in different cultural, religious, political, strategic, and other dimensions. These relationships are revealed at two levels of language and culture more than anything else. An important point regarding learning a foreign language is that the cultural approach of communities to foreign languages is influenced by the culture in the broad sense of word. Macro policies of teaching Arabic language in Iran are influenced, intentionally or unintentionally, by this approach and cultural attitudes. In most cases, these attitudes are not consistent with the macro goals and strategies of this field due to cultural, social and political challenges. The present study seeks to analyze the good and friendly linguistic-cultural relations of Arabs and Iranians in the past, and to investigate the causes of the decline of learning Arabic language from two perspectives of culture and language policy making/planning. As such, the present study provides basic approaches and plans to promote teaching Arabic language at both general and specialized levels.Keywords: Language Policy Making, Language Planning, Linguistic Culture, Teaching Arabic Language in Iran
-
پایه و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت های موجود در گستره های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور بدون اینکه در بیش تر موارد از آثار ادبی یکدیگر اطلاع داشته باشند به بررسی موضوع ها و درونمایه هایی مشترک، در اشعار و آثار ادبی خود بپردازند. یکی از اصلی ترین مضامینی که به عنوان زیرمجموعه ای از شعر اجتماعی در ادبیات این دو دوره رخ نمود، مباحث مربوط به زنان و بررسی مسائل و مشکلات مربوط به آن ها است. با توجه به مطالب یادشده، مقاله حاضر در صدد است تا در چارچوب مکتب نظری سلافیه، و با ملاک قرار دادن دیدگاه ملک الشعرای بهار در ایران و جمیل صدقی زهاوی در عراق، به بررسی نگرش این دو شاعر به مبحث حضور زن در جامعه پرداخته و اشتراکات و تفاوت های میان آن ها در این موضوع را مشخص نماید.
کلید واژگان: ادبیات تطبیقی, مدرسه سلافیه, بهار, زهاوی, مشروطه, عصر نهضت, زنThe foundation of the Solafiyeh school in comparative literature is to pay attention to social, political and cultural infrastructure of that society. The existing similarities in cultural, religious and social aspects in Iran – conditional era – and Iraq – Nehzat era – caused that both countries poets and scholars study common subjects and issues without having knowledge of each other’s literary works. One of the main concepts which has been manifested in these eras was the women issue and (studying) their problems and matters. Based on the abovementioned, the present article intends to study the women’s presence in the society according to Solafiyeh school from Bahar in Iran and Sedqi in Iraq point of views and tries to show the similarities nad differences between them in this regard.Keywords: Comparative Literature, Solafiyeh school, Bahar, Sedqi, conditional era, Nehzat era, woman -
إن ابن بابک شاعر لم یعرف کما یلیق به، فلا نجد فی الحدیث عنه وعما له من المواقف الادبیه إلا عبارات تقلیدیه مکرره. وقد تطرقنا فی هذه العجاله، بعد وقفه قصیره عند حیاته وشعره وعقیدته ونسبه، إلی مساله علاقه الشاعر بالادباء والشعراء المعاصرین له، واتصاله بالحرکه الادبیه، ودوره فی حیویتها عبر ما نقل عنه فی المصادر، وما لدینا من دیوانه باحثین عن مظاهر من هذا الاتصال، فراینا نشاطاته الادبیه والشعریه المتصله بالتیار الادبی فی عصره او المرتبطه بمعاصریه من الادباء تتمثل فی امور، منها: روایه الشعر، واخبار الشعراء، وإخراج الابیات المعماه علیه، وما عمی هو علی غیره، مثل: ابن المنجم، والمکاتبات والمساجلات الادبیه والشعریه، مثل: ما جری بینه وبین ابن فارس، ومدح نظرائه او هجوهم مما یظهر لنا بعض دوره واثره فی المجتمع الادبی آنذاک.
کلید واژگان: عبد الصمد بن بابک, إخراج الابیات ال, معماه, روایه الاشعار واخبار الشعراء, ال, مکاتبات وال, مساجلات الشعریهIbn Baabak is a poet who is not known as he deserves. We do not find many things about or from him except some imitative repeated phrases and so here we have talked about him briefly at a glance. Noting his life, poems, faith, and connection to the issue of relation between a poet to his contemporary authors and poets as well as speaking about literary movement and his role in its dynamics, manifested along the phrases quoted from his poetic book or other references, we see a literary and poetic endeavor from him, concerning the literary process of his lifetime or his contemporary writers, for example: to quote poems and news of poets, to bring out the blinding verses (Matrooha) or to propose verses about others including Bin al-Munajjim or literary and poetic letters and dialogues like those occurred between himself and Bin Faris, or to praise or insult them, of which some examples are clear for us in the literary collections of his age.Keywords: Abdul Samad bin Baabak, bringing out the blinding verses, quoting poems, news of poets, poetic letters, dialogues -
دوره عباسی اول عصر شکوفایی فرهنگی و علمی بشمار می رود و این مساله نتیجه طبیعی هم زیستی مسلمانان از قومیت های مختلف و تبادل فرهنگی مثبت میان آن هاست و در حقیقت این همراهی و مشارکت فرهنگی در جهان اسلام آن روز، از یک سو و تلاش مسلمانان با قومیت های مختلف، در غنا بخشیدن به جامعه اسلامی از طریق مشارکت فرهنگی و علمی، همگی باعث شد تا نیازهای جدید جامعه و ابتکارات این عصر در نتیجه یک تمدن و فرهنگ مشترک خود را بظهور برساند.از میان مولفه های فرهنگی دخیل و کارآمد در فرهنگ اسلامی جدید، فرهنگ ایرانی بود که بحق نقش بسزایی در این بازه زمانی ایفا کرد و توانست در پیشرفت فرهنگی و علمی آن روزگار خود را به نمایش بگذارد.
نوشته های جاحظ سرشار از نمود و ظهور مولفه هایی است که از فرهنگ ایرانی نشات می گیرد و کتاب های او براستی آیینه ای از جامعه آن روزگار و تحولات رخ داده بر زبان و فرهنگ جامعه آن روزها می باشد که در این پژوهش به ردیابی و توضیح این نشانه ها پرداخته ایم تا گواهی بر نقش اثر فرهنگ و تمدن ایرانی در بافت فرهنگ اسلامی داشته باشیم.
کلید واژگان: جاحظ, فرهنگ یکپارچه اسلامی, فارسی, تمدن, علمTime of Abbasid I is considered as a cultural and scientific era which is due to the coexistence of different Muslim tribes and their cultural exchanges. In fact, this cultural participation in the Islamic world of the day on the one hand and Muslims endeavor along with other tribes in enriching the Islamic culture all led the society's new needs into the appearance of a common civilization and culture. Of the cultural components in the new Islamic culture was the Iranian culture which served an important role in advancing the scientific and cultural aspects of the time. Jahez's writings are filled with components that originated from Iranian culture; his books are truly a reflection of the events of the time. This paper explores and analyzes these elements to prove the influence of Iranian culture and civilization on the Islamic cultural context.Keywords: Jahez, The united Islamic culture, civilization, science -
Emergence of Iranian characters who invited people to unity and civilization in Egypt is a manifestation of the unity in the Muslim World. Relying on an infra-nationality and infra-religious discourse, they tried to revive the concept of the unified Muslim Ummah. The article analyzes three outstanding Iranian characters: Seyed Jamal al-Din Assadabadi, Sheikh Abdolkarim Zanjani and Sheikh Muhammad Taghi Qomi. They were welcomed by Al-Azhar scholars and they started a friendly cooperation which still is seen.
-
الدکتور محمد مهدی البصیر من اعلام الادب العربی والعراقی الحدیث، صاحب مدرسه نقدیه معاصره تلاقحت فی ها افکار الشرق مع الغرب، حیث امتاز فی ها بحریته النقدیه والاخلاقیه والتربویه. وقف فی ها علی ثغرات الموروث وعثراته، حارب فی ها الغلو والجمود والتعسف، کان اسلوبه یمتاز بالإیجاز والوقوف علی آراء النقاد القدامی والمحدثین، وانه من رجال العلمیه والموضوعیه. کان یهتم دائما بالشکل إلی جانب المضمون یتابع بدقه النقد اللغوی، والنحوی، والبلاغی، والاخلاقی، للمنظوم والمنثور، ایا کان مصدره، قائله، کما انه لا یبتعد عن الموازنات بکل اطیافها وشتی اشکالها.کلید واژگان: المنهجیه النقدیه, آراء النقاد, العلمیه والموضوعیه, الغلو و التعسف, الادبDr. Mohammad Mahdi AL-Baser is one of more learned in Arabic and modern Iraqi literature, to accompany contemporary critique school which injected the ideas of east and west, whereas to excel in it by his liberty, morality, and educationally criticism, to stopped in it lift up the inherited gaps and the stumbles. He battled against the slump, and exaggeration, and arbitrary. His style was distinguished by the abstraction, and standing up on ancient and modern critics ideas, and he is a man of scientific and objectivity, whereas he was always pay attention to the form besides the content, and he accurately going on the linguistic, and grammatical, rhetorical, and ethical for the rhythmical and prosaic, whichever was the authority, and who was the sayer, just as that he didnt leave over the comparisons in entire visions and various forms.Keywords: methodology of ctitics, critics ideas, scientific, objectivity, exaggeration, arbitrary, literature
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.