مسعود حاج ربیع
-
ر این مقاله به بررسی مبانی تاویل در اندیشه عرفانی ملاصدرا میپردازیم. به عقیده نویسنده، در فضای «تفکر عرفانی»، مقوله «تاویل» نه تنها عنصر موثری برای فهم قرآن و متون روایی است، بلکه کلید فهم همه مناسبات حقیقی در عالم هستی به شمار میرود. از جمله چالشهایی که در فضای مخالفتها با تاویل عرفانی وجود دارد، مخالف خواندن تاویل با ظواهر دین است؛ درحالیکه آنچه در تاویل عرفانی به دست میآید، معانی باطنیای است که بدون حفظ ظواهر حجیت ندارد. بهرهگیری از روش تاویل در تفاسیر آفاقی و انفسی ملاصدرا، موید بسیار خوبی بر پذیرش روش تاویل عرفانی و غلبه این روش بر هرمنوتیک وی به شمار میرود. نویسنده در این تحقیق میکوشد تا به جستو جوی مبانی تاویل در تفکر عرفانی ملاصدرا بپردازد. به عقیده نویسنده، مبانی تاویل، در سه محور قابل طرح است: 1. مبانی وجودشناختی؛ 2. مبانی انسانشناختی؛ 3. مبانی معرفتشناختی. از مهمترین و اساسیترین این مبانی، ذو بطون دانستن انسان، قرآن و عالم هستی است. از مبانی دیگر، میتوان به استکمالپذیری نفس انسانی، سفرهای تاویلی و ایجاد حس تاویل در سالک، لزوم فهم مراد متکلم برای فهم کلام، و برخی مبانی دیگر که تفصیل آن خواهد آمد، اشاره کرد. روش نویسنده در این مقاله، آمیزهای از نقل و تحلیل عقلی - عرفانی است. هدف ما در این نوشته، نگاهی تفصیلی به مبانی اندیشه ملاصدرا در خصوص تاویل با رویکرد عرفانی است.
کلید واژگان: تاویل, ظاهر, مفاتیح الغیب, ام الکتاب, ملاصدراThis study investigates the principles of esoteric interpretation based on Mulla Sadra's mystical thoughts. According to the author, in the realm of "mystical thinking", the subject of "esoteric interpretation" is not only an effective element in understanding the Qur'an and narrative texts, but also the key to understanding all real relations in the universe. One of the challenges in the opposition to mystical interpretation is to regard esoteric interpretation as opposed to the outward manifestations of religion, while what is achieved in mystical interpretation is esoteric meanings that have no authority without maintaining the outward manifestations. The use of the method of esoteric interpretation based on Mulla Sadra's extroversive and introversive interpretations is a very good confirmation of the acceptance of the method of mystical interpretation and the dominance of this method over his hermeneutics. In this study, the author seeks to find the foundations of esoteric interpretation in Mulla Sadra's mystical thoughts. According to the author, the basics of esoteric interpretation can be proposed in three areas; 1. ontological foundations; 2. anthropological foundations; 3. epistemological foundations. One of the most important and basic elements in these foundations is the multi lay redness of man, the Qur'an and the universe. Other foundations include the perfectibility of the human soul, esoteric journeys, creation of a sense of esoteric interpretation in the wayfarer, the need to understand what the speaker means to understand his words, and some other principles that will be detailed. The author's method in this research is a combination of narration and rational-mystical analysis. The purpose of this paper is to take a detailed look at the basics of Mulla Sadra's thoughts on esoteric interpretation through a mystical approach.
Keywords: Interpretation, appearance, Mafatih al-Gheib, Umm al-Kitab, Mulla Sadra
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.